Một lớp bụi đen bao trùm
thành phố Port Harcourt của Nigeria
Một lớp bụi đen bao trùm thành phố Port Harcourt của Nigeria.
Port Harcourt (AFP 15-02-2017; Vat. 22-02-2017) - Tại Port Harcourt bên Nigeria, dân chúng đang mạnh mẽ phản đối sự kiện chính quyền không hề làm gì để giải thoát thành phố này khỏi một lớp bụi đen phủ trùm lên mọi người mọi vật từ ít lâu nay.
Port Harcourt là một thành phố đã từng được mệnh danh là thị trấn vườn hoa vì cảnh đẹp và nhiều không gian xanh, rồi bị biến thành nơi sản xuất dầu hỏa. Từ một thời gian gần đây, thành phố này bị bao trùm bởi một lớp bụi đen.
Steven Obodekwe, một cư dân tại đây, giận dữ nói: Bạn phơi quần áo một lúc, quay lại thấy đen sì. Bạn bước trên đường là đạp lên bụi đen. Buổi sáng khi ra đường, bụi đen phủ kín xe bạn. Loại bụi này mịn màng bám chặt lấy khắp người bạn, chui vào mũi miệng lúc bạn hít thở. Bạn không thể nào trốn chạy nó được.
Thứ bụi này bắt đầu xuất hiện hồi tháng 11 năm 2016, với những lớp mây xám xịt bao phủ bầu trời, khiến người dân phải mang mặt nạ khi ra đường. Giới chức hữu trách bang Rivers, có thủ phủ là Port Harcourt, từ tháng 12 năm 2016, đã yêu cầu dân chúng đừng hốt hoảng.
Từ tuần trước đây, một nhóm chuyên viên điều tra đã được phái đến đây để tìm cách khám phá nguồn gốc của loại bụi đen này. Hôm thứ hai 13 tháng 02 năm 2017, bộ môi sinh liên bang Nigeria đã tuyên bố tình trạng khẩn trương và kêu mời người dân tại đây đóng kín cửa nhà để tránh bụi.
Có hai giả thuyết được đưa ra liên quan đến hiện tượng bụi đen này. Một là thói quen đốt các bánh xe cao su và hai là các địa điểm lọc dầu thô bất hợp pháp tại đây.
Nigeria là quốc gia sản xuất nhiều dầu hỏa nhất Phi châu. Bao nhiêu thập niên khai thác dầu hỏa trong quá khứ đã làm ô nhiễm các lãnh thổ trồng trọt của giới nông dân tại đây cũng như các sông ngòi hay miền duyên hải vùng châu thổ sông Niger. Thêm vào đó, những vụ đánh cắp dầu thô xảy ra thường xuyên và dầu thô được lọc tại những cơ sỏ lén lút hoạt động đẻ chiết lấy xăng và xăng dầu diesel. Theo nhiều chuyên viên, thì bụi ô nhiễm hiện nay chính là hậu quả của bao nhiêu thập niên lọc dầu lén lút này. Bộ môi sinh cũng ra lệnh đóng cửa một nhà máy sản xuất nhựa trải đường vì lý do "thải khói đen vào không trung".
Hồi năm 2015, tổ chức Sức khỏe thế giới ước lượng rằng 94% tổng số người dân Nigeria phải sống trong ô nhiễm không khí cao hơn là mức độ được ấn định. Một trong những nguyên do gây ra ô nhiễm là các máy sản xuất điện lực được dùng trong những lúc cúp điện, rất thường xảy ra tại đây, song song với tỷ lệ lưu huỳnh trong dầu hỏa. Khói độc cũng có thể phát ra từ việc đốt rác bừa bãi vì Nigeria không có một hệ thống thu lượm rác công cộng. Hồi tháng 5 năm 2016, thành phố Onitsha ở cách Port Harcourt 200 cây số về mạn bắc, đã được xem như thành phố ô nhiễm nhất thế giới về bụi li ti.
Các bác sĩ tại Port Harcourt đã báo động trước hậu quả của chất bụi đen này trên sức khỏe người dân, đặc biệt các trường hợp hô hấp khó khăn, nhất là bệnh suyễn, đang gia tăng mạnh. Chương trình môi sinh thế giới của Liên Hiệp Quốc cho biết mỗi năm ô nhiễm không khí giết chết ít nhất 600 ngàn người tại Phi Châu.
(AFP 15.02.2017)
Mai Anh
(Radio Vatican)