Khó lòng Ðức Hồng Y Pell
đuợc đối xử công bằng
Khó lòng Ðức Hồng Y Pell đuợc đối xử công bằng.
Melbourne (VietCatholic News 1-03-2016) - Trước ngày Ðức Hồng Y George Pell trả lời cuộc điều tra của Ủy Ban Hoàng Gia về Các Ðáp Ứng Của Các Ðịnh Chế Ðối Với Việc Lạm Dụng Tình Dục Trẻ Em, các nhà lãnh đạo Giáo Hội Công Giáo Úc và cả Hội Ðồng Úc Châu về Các Quyền Tự Do Dân Sự đều đã lên tiếng phải dành cho ngài sự đối xử công bằng như mọi công dân khác.
Nhận định của hàng giáo phẩm Úc
Tổng Giám Mục Sydney, Ðức Cha Anthony Fisher OP, dù đang dưỡng bệnh, cũng đã ra tuyên bố tỏ ý hy vọng Ðức Hồng Y George Pell sẽ "được lắng nghe một cách tôn trọng" vì ngài biết "tất cả chúng ta thường bị cám dỗ muốn vội vàng kết luận sau khi đọc những hàng tít lớn của truyền thông" trong khi ta nên "hãm quyết đoán cho tới khi nghe mọi sự kiện". Ngài cho rằng mọi người có quyền được hưởng một diễn trình công bằng và trong sáng, độc lập đối với mọi nghị trình, ngoại trừ sự thật.
Chủ Tịch Hội Ðồng Giám Mục Úc, Ðức Tổng Giám Mục Denis Hart, thì cho rằng "Việc quản trị hệ thống công lý hình sự ở Úc đặt cơ sở trên các nguyên tắc nền tảng... các lời tố cáo phải được thông tri cho bị cáo, phải tiền giả thiết sự trong trắng của họ và phải có phiên xử công bằng trước Tòa Án độc lập với cảnh sát và chính phủ. Bất cứ khi nào một trong các nguyên tắc này không được tuân giữ đối với một cá nhân bất kể địa vị của họ trong xã hội, thì mọi người đều chịu thiệt hại". Ngài tin Ðức Hồng Y Pell của các lời tố cáo không phải là Ðức Hồng Y ngài đã biết trong suốt 50 năm qua. Ngài cho rằng "trách nhiệm của Ủy Ban Hoàng Gia là cung cấp một diễn đàn công bằng và quân bằng cho mọi người ra trước nó".
Lời lẽ mạnh nhất có lẽ là của Ðức Cha Peter Comensoli, Giám Mục Broken Bay. Ngài thừa nhận vai trò quan trọng của truyền thông trong việc buộc các nhân vật và định chế công cộng, kể cả Giáo Hội, phải giải thích hành động của họ, nhưng ngài cho rằng truyền thông cũng rất "hay bị thao túng bởi những người mà nghị trình không hẳn là tìm sự thật. Do đó, truyền thông đã bị sử dụng như là một diễn đàn của những lời bóng gió, và cuối cùng, của hăm dọa. Nó không phục vụ ích chung mà đúng hơn dẫn nhập vào xã hội một hình thức bắt nạt tinh vi mà người ta khó có thể bảo vệ quyền có danh thơm và liêm chính của một người chống lại nó".
Ngài cho rằng "Truyền thông không được thay thế Ủy Ban (Hoàng Gia) như là một diễn đàn trong đó việc điều tra và qui trách nhiệm được thi hành".
Theo ngài, đức tin của chúng ta đứng về phía phẩm giá của mọi người. Nên ngài cho rằng ta phải bênh vực các nạn nhân bị các giáo sĩ và người của Giáo Hội nói chung lạm dụng tình dục. Nhưng ta cũng phải bênh vực quyền của mọi người, trong đó có Ðức Hồng Y Pell, được hưởng "một diễn trình công bằng và thích đáng".
Hội Ðồng Úc Châu về Các Quyền Tự Do Dân Sự thì cho rằng "Các lời kêu gọi để Ðức Hồng Y George Pell được đối xử công bằng trước Ủy Ban Hoàng Gia... vốn được Hội Ðồng Úc Châu về Các Quyền Tự Do Dân Sự hỗ trợ". Hội Ðồng nói rằng: phải làm thế nào để "danh thơm tiếng tốt của một con người không bị tan tành nếu lời tố cáo không đúng sự thật".
Tác phong truyền thông
Nhưng đọc các phúc trình của truyền thông mấy ngày nay, khi Ðức Hồng Y Pell thực sự đang trả lời các chất vấn của Ủy Ban Hoàng Gia qua ngả viễn thoại từ Khách Sạn Quirinale ở Rôma do chính Ủy Ban lựa chọn, người ta thấy các lời kêu gọi trên đã không được một ai lưu ý.
Chỉ cần lướt qua bất cứ tựa đề nào của truyền thông, ta đều thấy những hàng tít tiêu cực về các câu trả lời của Ðức Hồng Y, không một phản ứng điềm đạm và hữu lý nào thừa nhận thiện chí của ngài, kể cả việc ngài bắt tay các nạn nhân, gắn các giải vải của Phong Trào Loud Fence, tức phong trào đấu tranh cho các nạn nhân của lạm dụng tính dục ở Ballarat, ở hang Ðức Mẹ Lộ Ðức trong nội thành Vatican, một cái nhất trong lịch sử, và thừa nhận Giáo Hội đã mắc nhiều sai lầm trầm trọng trong việc xử lý các vụ lạm dụng tình dục.
Hãy đọc các hàng tít của tờ The Australian: Tôi bị giám mục và các linh mục nói láo; cuộc trình diễn vừa được chấp nhận vừa bị giận dữ, với tựa đề phụ: ông ta không thèm nhìn các nạn nhân; một Hồng Y hòa hoãn đang trình diễn; ít có cơ may chạy thoát, thuật lại lời thóa mạ của những người chống đối, gọi ngài là "scum" (cặn bã), "coward" (thằng hèn); Pell tin các linh mục, không tin tin đồn, với tựa phụ: ông ta thú nhận khuynh hướng chấp nhận việc chối lạm dụng tình dục trẻ em; hồ sơ Giáo Hội được khám xét sau lời tố cáo (bóng gío kéo việc cảnh sát Melbourne đang điều tra những vụ có thể Ðức Hồng Y Pell xâm phạm tình dục trẻ em); một cú đấm nữa đối với Giáo Hội; Khách sạn 4 sao để trả lời Ủy Ban...
Ngược lại, với các nạn nhân, truyền thông không có một lời nhận định phê phán dù trước những tĩnh từ hỗn xược đối với một người chưa bị luật pháp kết án như trên.
Một số nạn nhân
Một số nạn nhân muốn biết sự thật. Sự thật là Giáo Hội thừa nhận lầm lỗi của mình, dù lầm lỗi ấy một phần vì quá tin vào khoa tâm lý học thời ấy, một tâm lý học dành thật nhiều không gian cho việc phục hồi, cải tạo bất cứ đối với loại tội ác nào, kể cả tội ác lạm dụng tình dục trẻ em. Người ta không nói tới nhà tù, người ta nói tới trung tâm cải huấn. Ngay với những tên cán binh cộng sản khát máu, người ta cũng dùng chính sách chiêu hồi cải tạo. Tâm lý học chả lẽ lại là lang băm! Bây giờ, người ta tin tâm lý học hồi đó đúng là lang băm đối với các tội nhân lạm dụng tình dục trẻ em. Hồi ấy có ai tin như thế không?
Và Giáo Hội đã đưa ra nhiều biện pháp để không những bồi thường thiệt hại (bồi thường đến khánh kiệt, khiến một số nạn nhân thành triệu phú như anh chàng Gallagher ở Hoa Kỳ mà chúng tôi vừa đề cập tới trong bài Kẻ Tố Cáo Giáo Sĩ Ấu Dâm Bị Lột Mặt Nạ) mà còn tìm cách đem lại bình an cho các nạn nhân nữa vì sự bình an này là điều Giáo Hội hết sức mong muốn.
Nhưng một số nạn nhân vẫn không cho rằng đó là sự thật. Sự thật của họ không phải là chữa lành, là hàn gắn. Sự thật của họ là làm điêu đứng Giáo Hội, là những nhà lãnh đạo có khả năng của Giáo Hội như Ðức Hồng Y Pell phải cúi mặt ra đi, dù không làm điều gì sai trái cả. Sự thật của họ là người của sự thật phải nói láo nhận tội. Người ta tin các nạn nhân này là nạn nhân của nhiều lèo lái, thao túng tinh vi. Tự họ, không ai hành động phi lý như thế cả.
Ủy Ban Hoàng Gia
Còn chính Ủy Ban Hoàng Gia? Ðây là lần thứ ba, Ủy Ban này đòi Ðức Hồng Y phải cung khai trước họ, lấy lý do, các tố cáo lần này phức tạp hơn, dù vẫn là các vụ đã cũ mèm, và chúng diễn ra trong một khoảng thời gian dài hơn, tới 30 năm từ thập niên 1960 tới thập niên 1990, cũng là thời gian của những vụ cũ mèm. Và phải từ Rôma về Sydney để bị thẩm vấn.
Lấy lý do sức khỏe, Ðức Hồng Y thỉnh cầu để được tiếp tục sử dụng hình thức "teleconference" (hội nghị viễn liên) như năm trước, nhưng bị Ủy Ban bác bỏ lấy lý do kỹ thuật "video link" giữa Rôma và Sydney không tốt đủ, dù nó đã hay hơn trước nhiều rồi mà Ủy Ban đâu có thèm "nghiên cứu" để biết. Mãi tới khi Ðức Hồng Y trưng đủ bằng cớ y khoa, Ủy Ban mới chịu và lúc ấy mới thừa nhận rằng "video link" giữa Rôma và Sydney o.k.! Thiển nghĩ phần nào Ủy Ban bị "mờ trí" do áp lực của những người không thích Ðức Hồng Y Pell. Họ muốn "nhìn thẳng" vào mắt ngài và buộc ngài phải nhìn thẳng vào mắt họ, như một số nạn nhân vừa tuyên bố ở Rôma, vì nghĩ rằng nhờ đó, ngài sợ phải nói dối cho rồi mà nhận tội.
Trong diễn trình lấy lời khai của ngài, Ủy Ban Hoàng Gia đã có thái độ hết sức trịch thượng và nhiều lần vượt quá phạm vi thẩm quyền là lấy chứng cớ để đặt những nhận định bóng gió, nói kháy tỏ ý không chấp nhận lời khai ấy, một thứ buộc tội gián tiếp.
Thí dụ, khi đề cập tới trường hợp cựu linh mục Ridsdale ấu dâm gần như ai cũng biết, như nhận định của Furness, nữ luật sư của Ủy Ban, người tra vấn Ðức Hồng Y, ngài cho bà này hay lúc ấy ngài được cử làm đại diện giám mục trông coi việc giáo dục. Vì thế, ngài phải đi Melbourne mỗi tuần ít nhất vài lần, nên không biết sinh hoạt của giáo xứ nhiều như những người phục vụ toàn thời gian ở đấy, cố ý cho thấy ngài không biết nhiều về việc ấu dâm của Ridsdale. Vả lại, trong chứng từ của mình, cựu linh mục Ridsdale cho biết: ông không bao giờ ghoả luận tác phong ấu dâm của mình với Ðức Hồng Y Pell lúc hai người người chung sống một nhà tại Ballarat. Nhưng ký giả của The Australian ghi: "Furness không lưu ý tới phát biểu của ngài và tiếp tục cuộc tra vấn của mình".
Và ngay sau đó, Furness phạm một sai lầm khác. Bà ta hỏi liệu Ðức Hồng Y có nhận bất cứ trách nhiệm nào đối với việc cựu linh mục ấu dâm Gerald Ridsdale được đổi hết giáo xứ này đến giáo xứ khác thay vì báo cho cảnh sát không. Khi nghe ngài trả lời "Không, tôi không nhận", bà ta đánh một câu: "Ðiều ấy cần nhiều thứ hơn là tài lãnh đạo chắc? Ðây là việc tất cả các cha xứ, cha phó, cố vấn, tham vấn, tất cả đều cùng sai phạm trong việc bảo vệ trẻ em lúc ấy đang sống và dưới sự sắn sóc của Giáo Hội tại giáo phận trong các thập niên 1970 và 1980?"
Ðức Hồng Y Pell trả lời: "tôi nghĩ đây là một lời cường điệu quá rộng và gây hiểu lầm... Chúng ta không được phép đi quá chứng cớ".
Furness chữa thẹn: "vâng có chứng cớ, phải không, là có hơn một cha xứ biết các lời tố cáo chống Ridsdlale?"
Ðức Hồng Y Pell: "điều đó đúng".
Thí dụ thứ ba: thấy ngài không nhận mình biết chuyện ấu dâm của cựu linh mục Ridsdale vì giám mục và các linh mục khác dấu ngài, chính Tổng Ủy Hoàng Gia Peter McClellan "hoạnh" ngài: "tôi không hiểu tại sao giám mục lại quyết định lừa ngài và nói dối ngài, một thành viên của nhóm cố vấn cho vị ấy, về tác phong của Ridsdale khi nó đã là điều biết chung ở ít nhất hai giáo xứ. Vì đây là điều biết chung của nhiều người, tại sao vị ấy lại quyết định lừa ngài?"
Ðức Hồng Y Pell kiên nhẫn trả lời: "Vì có lẽ ngài biết là tôi không biết và ngài không muốn tôi dự phần vào tội lỗi của ngài, và tôi cũng nghĩ rằng ngài không muốn nhắc với tôi và một số người khác điều ấy, vì ít nhất chúng tôi cũng sẽ chất vấn ngài về việc thích đáng của một thực hành như thế".
McClellan vẫn không chịu, vặn lại: "Có gì sai với điều ấy? Ðó là việc của ngài, không phải sao?"
Ðức Hồng Y Pell: "tôi cố gắng giải thích tại sao ngài không muốn".
McClellan: "ngài nói tới tội lỗi của vị giám mục. Nếu chúng tôi biết được là ngài biết, ngài cũng là người phạm tội, phải không?"
Ðức Hồng Y Pell: "điều đó đúng".
Ðức Hồng Y sẵn sàng chấp nhận hậu quả nếu ngài có tội và ngài hoàn toàn hợp tác với Ủy Ban, trả lời bất cứ câu hỏi nào của họ, và không ngại chỉnh sửa các thái quá, bất công của họ. Qua đó, chứng tỏ ngài không sợ sự thật và dù giữa "bầy sói", ngài vẫn giữ được phong độ bất khuất của mình. Chính vì thái độ này, mà "kẻ thù" của ngài tìm mọi cách để "đo ván" ngài cho bằng được, thua keo này, họ bày keo khác.
Hội chứng Alice tại Ðất Lạ Lùng
Nói theo John Allen, "ở Úc Châu, (Ðức Hồng Y) Pell đã trở nên bộ mặt công cộng của điều bị coi là đáp ứng nhẫn tâm của Giáo Hội đối với các tai tiếng lạm dụng. Ngài bị chế giễu trong một bài ca nhạo báng, gọi ngài là "scum" (cặn bã) và là một "tên hèn" (coward), ngài đã trở thành chất liệu của những đàm tiếu mới".
Lý do một phần là người ta muốn biết ngài có biết gì về các vụ lạm dụng mà không chịu hành động, hay chỉ hành động để bảo vệ Giáo Hội mà thôi không. Một phần cũng do cá tính hay đấu tranh, rất bảo thủ của ngài và việc ngài không phóng chiếu được bất cứ sự ăn năn nào theo như ý muốn của nhiều người Úc.
Các chỉ trích ấy có công bằng không thì hiện vẫn còn đang được kịch liệt tranh cãi, nhưng trong cuộc điều tra này, dường như sự công bằng đó không có.
John Allen viết rằng "ngay một số người Úc tôi gặp trong tuần này, những người tự mô tả mình như là người chỉ trích hay thù địch của (Ðức Hồng Y) Pell từ lâu cũng tỏ ý lo ngại rằng trong môi trường như thế, một phiên tòa công bằng khó mà đạt được".
Ðiều làm John Allen ngỡ ngàng được ông gọi là hội chứng Alice tại Ðất Lạ Lùng (Alice-in-Woderland), hay hội chứng tiểu thị (micropsia), đại thị (macropsia), cận thị (pelopsia), viễn thị (teleopsia) hay nhìn sai kích thước giữa các hình ảnh công cộng về Ðức Hồng Y Pell tại quê hương ngài và tại Vatican.
Nói cách khác, tại Úc, (Ðức Hồng Y) Pell bị coi là hiện thân của quá khứ đen tối của Giáo Hội, của hệ thống giáo sĩ thối nát cổ hủ (old-guard) chỉ biết chăm sóc lấy mình và đẩy mọi vấn nạn xuống dưới gầm giường. Tuy nhiên, ở Rôma, câu chuyện ngược hẳn lại, vì ở đây ngài bị coi là kẻ thù không đợi trời chung của phe bảo thủ, của những người cổ hủ.
Các chia rẽ ở Vatican về cuộc cải tổ tài chánh mà Ðức Phanxicô mong muốn và do (Ðức Hồng Y) Pell thi hành, xét trong căn bản, chẳng có gì là ý thức hệ cả. Ðúng hơn, nó thuôc vấn đề trong sáng, tính trách nhiệm, và liêm chính, làm thế nào để các tài nguyên thực sự phục vụ các mục tiêu của Giáo Hội chứ không phải nghị trình bản thân của bất cứ ai.
Nói trên bình diện vĩ mô, nhất định (Ðức Hồng Y) Pell không đứng về phía những người cổ hủ ở Vatican, ngài là đối cực của họ. Hình ảnh này ít được biết đến tại Úc.
Nhận định của John Allen có thể đúng mà cũng có thể sai. Người ta sợ rằng ở Úc người ta biết rõ như thế, và chính vì vậy họ cố gắng hạ cho bằng được ngài ra khỏi cái vai trò quan trọng ấy. Không ít người đang vận động gặp được Ðức Phanxicô để làm việc đó. Cả chương trình Sunrise của Ðài Số 7 của Úc cũng hỏi: ông ấy có bị (Vatican) cho về vườn không?
Vũ Văn An