Dân đang bước đi trong tăm tối
đã nhìn thấy một ánh sáng huy hoàng
"Dân đang bước đi trong tăm tối đã nhìn thấy một ánh sáng huy hoàng".
Bài giảng của Ðức Thánh Cha Phanxicô trong Thánh lễ Ðêm Giáng sinh 24 tháng 12 năm 2013
* * *
1. "Dân đang bước đi trong tăm tối đã nhìn thấy một ánh sáng huy hoàng" (Is 9,1)
Lời tiên báo của Isaia không ngừng làm cho chúng ta xúc động, nhất là khi chúng ta nghe lời ấy trong phụng vụ đêm Giáng sinh. Nhưng đó không đơn thuần là một vấn đề tâm tình hay cảm xúc. Lời ấy đánh động chúng ta bởi vì nói lên sự thật sâu sắc chúng ta là ai: là một dân tộc đang bước đi, và chung quanh chúng ta -cũng như bên trong chúng ta- có cả bóng tối và ánh sáng. Trong đêm này, khi thần tối tăm bao phủ thế giới, thì một lần nữa lại diễn ra biến cố luôn khiến chúng ta ngạc nhiên và ngỡ ngàng: Dân đang bước đi trong tăm tối đã nhìn thấy một ánh sáng huy hoàng. Một ánh sáng làm chúng ta suy niệm về mầu nhiệm này: mầu nhiệm của bước đi và nhìn thấy.
Bước đi. Ðộng từ này làm cho chúng ta nghĩ đến dòng lịch sử, đến cuộc hành trình dài là lịch sử cứu độ, khởi đầu với Abraham, cha của chúng ta trong đức tin, người một ngày kia đã được Chúa kêu gọi lên đường, ra khỏi đất nước mình để đến miền đất mà Chúa sẽ chỉ cho ông. Từ đó, căn tính của người tín hữu chúng ta là một dân lên đường hành hương về miền đất hứa. Lịch sử này luôn có Chúa cùng đi! Chúa hằng trung thành với giao ước và lời hứa của Người. "Thiên Chúa là ánh sáng, trong Người không hề có bóng tối" (1 Ga 1,5). Nhưng về phía dân có khi có cả ánh sáng và bóng tối, trung tín và bất trung, vâng phục và nổi loạn; có khi là một dân hành hương và có khi lại là một dân phiêu bạt.
Trong cuộc đời mỗi người chúng ta cũng vậy, có cả những khoảnh khắc tươi sáng và u ám, ánh sáng và bóng tối. Nếu chúng ta yêu mến Thiên Chúa và anh chị em chúng ta, thì chúng ta bước đi trong ánh sáng; nhưng nếu chúng ta đóng cửa lòng mình, nếu chúng ta bị niềm tự phụ, sự lừa dối, tính vụ lợi thống trị, thì khi đó bóng tối buông xuống trong lòng chúng ta và quanh chúng ta. Thánh tông đồ Gioan viết: "Ai ghét anh em mình thì ở trong bóng tối và đi trong bóng tối mà chẳng biết mình đi đâu, vì bóng tối đã làm cho mắt người ấy ra mù quáng" (1 Ga 2,11).
2. Trong đêm này, lời loan báo của Thánh Tông đồ vang lên như một ánh sáng bùng lên rực rỡ: "Ân sủng của Thiên Chúa đã được biểu lộ, đem ơn cứu độ đến cho mọi người" (Tit 2,11).
Ân sủng được tỏ lộ trong thế giới của chúng ta là Chúa Giêsu, sinh bởi Ðức Trinh Nữ Maria, là người thật và là Thiên Chúa thật. Người đã bước vào lịch sử của chúng ta, đã chia sẻ cuộc hành trình của chúng ta. Người đã đến giải thoát chúng ta khỏi bóng tối và ban cho chúng ta ánh sáng. Trong Người đã được tỏ lộ ân sủng, lòng thương xót và tình yêu dịu dàng của Chúa Cha: Chúa Giêsu là tình yêu nhập thể. Người không chỉ là vị Thầy dạy đức khôn ngoan, Người không phải là một lý tưởng mà chúng ta cố vươn tới dù vẫn biết chẳng có hy vọng đạt được. Người là ý nghĩa của cuộc sống và lịch sử, Người đã đến dựng lều giữa chúng ta.
3. Các mục đồng là những người đầu tiên nhìn thấy "căn lều" này, những người đầu tiên được báo tin Chúa Giêsu sinh ra. Họ là những người đầu tiên bởi vì họ là những người rốt hết, những người bị bỏ rơi. Và họ là những người đầu tiên bởi vì họ đã tỉnh thức, canh giữ bảo vệ đàn chiên trong đêm. Cùng với họ, chúng ta hãy đến trước Hài Nhi trong thinh lặng. Cùng với họ, chúng ta hãy cảm tạ Chúa đã ban Chúa Giêsu cho chúng ta, và cùng với họ chúng ta hãy nâng tâm hồn lên ca ngợi lòng trung tín của Người: Lạy Chúa là Thiên Chúa cao cả, chúng con chúc tụng Chúa đã hạ mình vì chúng con. Chúa bao la vô cùng nhưng đã trở nên nhỏ bé, Chúa giàu có nhưng đã trở nên nghèo hèn, Chúa toàn năng nhưng đã trở nên yếu ớt.
Ðêm nay chúng ta hãy chia sẻ niềm vui Phúc Âm: Thiên Chúa yêu thương chúng ta, Người yêu thương chúng ta đến nỗi đã ban Người Con Một làm người anh em của chúng ta, làm ánh sáng chiếu soi bóng tối của chúng ta. Chúa lặp đi lặp lại với chúng ta: "Ðừng sợ!" (Lc 2,10). Và tôi cũng nhắc lại: Ðừng sợ! Cha của chúng ta rất kiên nhẫn, Người yêu thương chúng ta, Người ban Chúa Giêsu cho chúng ta để hướng dẫn chúng ta trên hành trình về miền đất hứa. Chúa Giêsu là ánh sáng xua tan bóng tối. Người là bình an của chúng ta. Amen.
(Huy Hoàng chuyển ngữ)
Ðức giáo hoàng Phanxicô