Khởi sự tiến trình hòa giải
giữa dân tộc Nga và Ba Lan
Khởi sự tiến trình hòa giải giữa dân tộc Nga và Ba Lan.
Varsava (KNA 16 & 17-8-2012) - Hôm 16 tháng 8 năm 2012, Ðức Thượng Phụ Kirill, Giáo Chủ Chính Thống Nga, đã bắt đầu cuộc viếng thăm lịch sử tại Ba Lan, nhắm cổ võ sự hòa giải giữa hai dân tộc Nga và Ba Lan.
Mục đích này đã được Ðức Thượng Phụ Kirill nêu rõ khi tới phi trường thủ đô Varsava. Ngài xác tín rằng hai nước có thể loại bỏ mọi hiểu lầm dựa trên căn bản chung là Tin Mừng.
Tại phi trường, Ðức Thượng Phụ đã được Ðức Tổng Giám Mục Sawa của Chính Thống Ba Lan chào đón, tiếp đó hai vị đã cử hành thánh lễ tại Nhà thờ chính tòa của Chính Thống giáo tại Varsava. Trong số các vị hiện diện có cả Ðức Tổng Giám Mục Jozef Michalik, Chủ tịch Hội Ðồng Giám Mục Ba Lan và một số Giám Mục Công Giáo khác. Ban tối cùng ngày, Ðức Thượng Phụ Kirill đã được tổng thống Bronislaw Kororowski tiếp kiến. Trong dịp này, Tổng thống khẳng định rằng "Tôi tin các Giáo Hội có thể cổ võ rất nhiều sự hòa giải giữa Ba Lan và Nga, có thể hướng dẫn các dân tộc chúng ta khắc phục những định kiến và quan niệm tiêu cực tích lũy đối với nhau".
Cao điểm trong 4 ngày viếng thăm của Ðức Thượng Phụ Kirill tại Ba Lan là cuộc ký kết tuyên ngôn chung hôm 17 tháng 8 năm 2012, về sự hòa giải giữa Giáo Hội Chính Thống Nga và Giáo Hội Công Giáo Ba Lan.
Ðức Tổng Giám Mục Michalik khẳng định rằng cả hai Giáo Hội đều chia sẻ các giá trị Kitô như nhau. Giáo Hội Chính Thống Nga nổi bật về sự bênh vực và công bố luật Chúa. Ðức Thượng Phụ đã tặng Ðức Tổng Giám Mục Michalik một ảnh Icône Ðức Mẹ từ miền Smolenks.
Trong một cuộc phỏng vấn, Ðức Thượng Phụ Giáo chủ Chính Thống Nga nói rằng "sắc thái quan hệ giữa hai nước và hai dân tộc Ba Lan và Nga cần phải được thay đổi. Không cần thiết phải nói xin lỗi và tha thứ.
Tuyên ngôn chung giữa Ðức Thượng Phụ Kirill và Ðức Tổng Giám Mục Michalik được ký kết tại lâu đài hoàng gia Ba Lan và công bố hôm 17 tháng 8 năm 2012 gồm 3 phần: trước tiên là lời kêu gọi hòa giải giữa Nga và Ba Lan; tiếp đến là phần nhìn lại lịch sử, rồi phần liệt kê những giá trị mà các tín hữu Kitô trong thế giới ngày nay cần tín thác."
Gợi hứng cho Văn kiện này là sự trao đổi thư từ giữa Hội Ðồng Giám Mục Ba Lan và Ðức hồi năm 1965 và một buổi cầu nguyện hòa giải với Giáo Hội Công Giáo nghi lễ đông phương ở Ucraine hồi năm 2005.
Tuyên ngôn có đoạn viết: "Chúng tôi kêu gọi các tín hữu của chúng tôi hãy cầu nguyện để được ơn tha thứ về những lầm lỗi, bất công và mọi tai ương đã gây ra cho nhau.. Chúng tôi xác tín rằng đây là một bước đầu tiên, bước quan trọng nhất tiến đến việc tái lập sự tín nhiệm nhau, nếu không có sự tín nhiệm này thì không thế có một cộng đồng lâu bền và sự hòa giải trọn vẹn".
Hai vị Giáo chủ hứa "bảo vệ quyền của tôn giáo được hiện diện trong đời sống công cộng của một Âu Châu đang bị tục hóa: Ngày nay, các dân tộc chúng ta đang phải đương đầu với những thách đố mới. Viện cớ là bảo vệ đặc tính trung lập về tôn giáo hoặc bảo vệ tự do, các nguyên tắc cơ bản của 10 Giới Răn bị nghi ngờ.. Chúng ta chứng kiến sự cổ võ phá thai, làm cho chết êm dịu, hôn nhân đồng phái và chủ nghĩa tiêu thụ. Các giá trị truyền thống bị loại bỏ và những biểu tượng tôn giáo bị xóa bỏ khỏi phạm vi công cộng".
Trong lịch sử, quan hệ giữa Ba Lan và Nga rất căng thẳng vì vai trò của Liên Xô hồi đầu thế chiến thứ 2 và vụ Liên Xô sát hại các tù binh chiến tranh người Ba Lan. Các đoàn quân của Liên Xô tuy đã giải thoát Ba Lan khỏi sự chiếm đóng của Ðức quốc xã hồi năm 1944-45, nhưng sau đó lại đặt Ba Lan trong quĩ đạo của một chế độ tùng phục Mascơva.
Ðối lại, các sử gia người Nga vẫn cáo cuộc bằng Ba Lan đã sát hại hàng ngàn tù binh Liên xô trong cuộc chiến tranh giữa hai nước hồi đầu thập niên 1920.
Giáo Hội Chính Thống Nga có khoảng 150 triệu tín hữu. Tại Ba Lan, trong số 38 triệu dân, có hơn 95% được rửa tội trong Công Giáo, và ngoài ra có 400 ngàn người là tín hữu Chính Thống". (KNA 16-8-2012)
G. Trần Ðức Anh, OP
(Radio Vatican)