Tòa Thánh bác bỏ
những lời cáo buộc của chính phủ Ailen
Tòa Thánh bác bỏ những lời cáo buộc của chính phủ Ailen.
Vatican (SD 3-9-2011) - Tòa Thánh bác bỏ những lời cáo buộc của chính phủ Ai Len là "vô căn cứ".
Trên đây là nội dung Bản Trả Lời dài hơn 20 trang của Tòa Thánh gửi Chính Phủ Ai Len, được Thứ trưởng ngoại giao Tòa Thánh, Ðức Ông Ettero Ballestrero trao cho bà Helena Keleher, Xử lý thường vụ Ðại sứ quán Ai Len cạnh Tòa Thánh sáng mùng 3 tháng 9 năm 2011.
Cách đây gần 2 tháng, sau khi Ủy ban điều tra công bố phúc trình về những vụ giáo sĩ lạm dụng tính dục trẻ vị thành niên trong giáo phận Cloyne ở Ai Len từ năm 1996 đến 2009 do 19 Linh Mục, ngày 14 tháng 7 năm 2011, Phó thủ tướng kiêm ngoại trưởng Ai Len, ông Eamon Gilmore đã triệu Ðức Sứ Thần Tòa Thánh tại Dublin đến, trao cho ngài bản Phúc trình và trình bày lập trường của chính phủ Ai Len, đồng thời yêu cầu Tòa thánh chính thức trả lời. Vài ngày sau đó, thủ tướng Enda Kenny đã mạnh mẽ lên án Tòa Thánh trong bài diễn văn tại quốc hội là "ngăn cản không có các Giám Mục Ai Len thi hành các qui luật ngăn ngừa và xử lý những vụ giáo sĩ lạm dụng tính dục", cũng như đã vi phạm chủ quyền của Ai Len trong lãnh vực này. Ông cũng cho rằng "những vụ hãm hiếp và tra tấn trẻ em đã bị coi nhẹ hoặc xử lý để bênh vực cơ chế, quyền lực và thanh danh của Giáo Hội". Theo ông Phúc trình Cloyne cho thấy rõ "sự không hoạt động tốt, sự thiếu am tường thực tại, thái độ dành ưu tiên cho một nhóm ưu tú, và tự "xông hương" mình lan tràn trong văn hóa Vatican ngày nay". Tiếp đến, quốc hội Ai Len đã thông qua một nghị quyết về vấn đề này, cũng trong chiều hướng cáo buộc như thế. Ngày 25 tháng 7 năm 2011, Tòa Thánh đã triệu Ðức Sứ Thần về Roma để tham khảo.
Bản trả lời
Trong bản trả lời, Tòa Thánh lần lượt cứu xét từng vấn đề và những lời cáo buộc được nêu lên, và đưa ra câu trả lời có bằng chứng đồng thời đặt trong một viễn tượng rộng lớn hơn.
- Bản trả lời mở đầu bằng sự nhìn nhận những vụ lạm dụng trầm trọng đã xảy ra và những thiếu sót nghiêm trọng như bản phúc trình đã nêu rõ về việc xử lý những lời tố cáo lạm dụng. Tòa Thánh lên án những lạm dụng ấy và bày tỏ đau buồn sâu xa vì những đau khổ của các nạn nhân và gia đình họ, đồng thời hy vọng có một con đường chữa lành. Tòa Thánh cũng cảm thông tâm tình phẫn nộ, hoang mang và cay đắng nơi dân chúng và các thành phần vô tội chiếm đa số trong hàng giáo sĩ của giáo phận Cloyne.
- Lời cáo buộc chủ yếu của chính phủ Ai Len đối với Tòa Thánh dựa trên một lá thư của Ðức Sứ Thần hồi tháng 1 năm 1997 chuyển đạt những nhận xét của Bộ giáo sĩ về một Văn kiện do một Ủy ban của Hội Ðồng Giám Mục Ai Len soạn thảo, quen được gọi là "Văn kiện khung" (Framework Document) đối phó với tệ nạn giáo sĩ lạm dụng tính dục. Chính phủ Ai Len coi lá thư của Ðức Sứ Thần như một toan tính của Tòa Thánh chống lại đường hướng nghiêm nghị và quyết liệt để đối phó với tệ nạn lạm dụng, khuyến khích những thái độ mơ hồ và không cộng tác với chính quyền dân sự.
Bản trả lời của Tòa Thánh nói rằng cần phải giải thích đúng đắn bản chất lá thư của Ðức Sứ Thần. 'Văn kiện khung' chỉ là một văn kiện tham khảo ý kiến và vì thế Hội Ðồng Giám Mục Ai Len không xin Tòa Thánh phê chuẩn (recognitio) như một văn kiện luật có tính chất bắt buộc. Bộ giáo sĩ góp ý về một số thủ tục được nói đến trong "Văn kiện khung" không dung hợp với giáo luật, vì thế có thể gây ra những vụ khiếu nại theo các qui luật của Giáo Hội hoàn vũ. Ngoài ra, về vấn đề giáo sĩ phải trình báo cho nhà chức trách dân sự những vụ lạm dụng tính trẻ em, chính phủ Ai Len bấy giờ cũng không đề ra các qui luật bắt buộc, nên Bộ giáo sĩ cũng không bắt buộc các giáo sĩ Ai Len phải trình báo như vậy.
Bản trả lời của Tòa Thánh nhấn mạnh rằng không hề có dấu chỉ cho thấy Bộ giáo sĩ chống lại sự cộng tác của giáo sĩ với chính quyền dân sự hoặc chỉ thị cho các GM đừng áp dụng trong giáo phận thuộc quyền những biện pháp thích hợp để đối phó với tệ nạn lạm dụng tính dục.
- Bản trả lời cũng nêu một sự kiện: trong diễn văn của thủ tướng Ai Len trước quốc hội nước này ngày 20 tháng 7 năm 2011, ông trích dẫn một câu mà ông cho là của Ðức Hồng Y Ratzinger, để phê bình Tòa Thánh "tìm cách cản trở một cuộc điều tra công khai của một cộng hòa dân chủ", trong thực tế đó là một câu trong huấn thị của Bộ giáo lý đức tin ngày 24 tháng 5 năm 1990 về ơn gọi của nhà thần học phục vụ Giáo Hội (đoạn số 39), chứ không phải nói về quan hệ giữa Giáo Hội và xã hội dân chủ, và cũng chẳng liên quan gì đến vấn đề bảo vệ các trẻ em chống lại những vụ lạm dụng, như thủ tướng Kenny dường như chủ trương.
Trong Bản trả lời, Tòa Thánh khẳng định rằng từ khi Cộng hòa Ai Len được thành lập, và nhất là từ khi Ai Len lập quan hệ ngoại giao với Tòa Thánh năm 1929, Tòa Thánh luôn tôn trọng chủ quyền và duy trì quan hệ thân hữu, nồng nhiệt với Ai Len, và không bao giờ tìm cách xen mình hoặc vi phạm chủ quyền của nước này.
Sau cùng, Bản Trả lời nhấn mạnh ý chí của Giáo Hội dấn thân bằng mọi cách để những vụ giáo sĩ lạm dụng tính dục không bao giờ xảy ra nữa. Tòa Thánh khiêm tốn sẵn sàng đón nhận những lời cố vấn, những phê bình và nhận xét đúng đắn, Tòa thánh muốn tiếp tục cộng tác với chính quyền Ai Len để mưu công ích cho đất nước này và đặc biệt là bảo vệ giới trẻ. (SD 3-9-2011)
G. Trần Ðức Anh, OP
(Radio Vatican)