Nạn khủng bố
giết người bên Na Uy
Nạn khủng bố giết người bên Na Uy.
Phỏng vấn Ðức Cha Markus Bernt Eidsvig, Giám Mục Oslo về hai vụ khủng bố giết người ngày 23 tháng 7 năm 2011.
Oslo (Avvenire 23. 24. 26-7-2011) - Chúa Nhật 24 tháng 7 năm 2011, 150,000 người dân thủ đô Na Uy tay cầm hoa hồng mầu đỏ và mầu trăng đã tham dự cuộc tuần hành tưởng niệm 76 nạn nhân của hai vụ khủng bố xảy ra vào chiều thứ Bẩy 23 tháng 7 năm 2011.
Buổi lễ tưởng niệm ngày 25 tháng 7 năm 2011 đã do chính vua Harald V, hoàng hậu Sofia và thủ tướng Jens Stoltenberg chủ sự trước đại học thủ đô. Tham dự lễ nghi cũng có nhiều người đến từ các nước Bắc Âu khác. Cảnh sát Na Uy đã điều chỉnh con số các nạn nhân từ 93 xuống 76, lý do vì ban đầu có các nạn nhận được đếm hai lần.
Một số nhỏ là nạn nhân vụ xe bom nổ giữa tòa nhà chính quyền và trụ sở nhật báo Tabloid Verdens Gang. Ða số còn lại là các người trẻ thuộc nhóm 500 thành viên đảng Lao Ðộng đang tham dự đại hội mùa hè trên đảo Utoya. Kẻ khủng bố Anders Behring Breivik, 32 tuổi, đã giả mặc đồ cảnh sát và kêu người trẻ tụ tập lại, rồi dùng súng bắn xối xả vào họ.
Sáng ngày 25 tháng 7 năm 2011 khi xe bít bùng chở thủ phạm Anders Behring Breivik tới tòa án, dân chúng đã giận dữ đập vào thùng xe và muốn hành hung thủ phạm. Trong cuộc hỏi cung, thủ phạm Breivik đã nhận tội và cho biết không hành động một mình nhưng có mấy đồng lõa.
Trong địa chỉ riêng trên mạng và qua 1,500 trang nhật ký, Breivik tự xưng là tín hữu kitô bảo thủ, có khuynh hướng ái quốc qúa kích, tân đức quốc xã, bài Hồi giáo, ghét người di cư, và là thành viên của "Ðảng nhân dân tiến bộ", cực hữu từ năm 1999 tới 2006. Năm 2005 Breivik ghi danh gia nhập câu lạc bộ những người có khí giới. Trên trang mạng Facebook mới mở vài ngày trước vụ khủng bố Breivik tự định nghĩa là tín hữu kitô bảo thủ. Ông cũng ghi danh là thành viên của Diễn đàn Nordisk một diễn đàn thảo luận trên hệ thống liên mạng gắn liền với cánh hữu cực đoan. Trong các trang nhật ký Breivik chống lại hiện tượng hồi giáo hóa Âu châu và coi nhiều nhà chính trị âu châu như những kẻ phản bội đáng xử tử. Trong một video dài 12 phút tựa đề "Các hiệp sĩ đền thờ" 2083 ông có giọng điệu chống người hồi. Trên Twitter ông viết một câu của John Stuart Mill: "Một người có niềm tin mạnh mẽ thì có cùng sức mạnh như một trăm ngàn người chỉ có lợi lộc".
Hai vụ khủng bố nói trên đã gây chấn động trong toàn nước Na Uy, là một trong các quốc gia rất gắn bó với lý tưởng hòa bình, vì giải Nobel hòa bình được phân phát hằng năm, cũng như vai trò hữu hiệu cũa Na Uy trong việc làm trung gian hữu hiệu cho nhiều cuộc thương thuyết hòa bình của các nước có chiến tranh. Ngoài ra Na Uy cũng là một trong các quốc gia tôn trọng nhân quyền nhất thế giới. Tuy nhiên trong thập niên 1990 Na Uy cũng nổi tiếng vì các nhóm trẻ tôn thờ Satan, đốt phá các nhà thờ và xúc phạm tới các nghĩa trang. Và đặc biệt là phong trào tân đức quốc xã và cánh hữu cực đoan tìm cách củng cố thế lực và các sinh hoạt của mình. Ðây là điều lực lượng an ninh của chính quyền Na Uy đã không ngờ tới, vì trong bản tường trình về tình hình an ninh quốc gia đầu năm nay, giới hữu trách ghi nhận rằng: "Cũng như các năm trước đây trong năm 2011 các nhóm nhỏ cực hữu và cực tả không là một đe dọa nghiêm trọng cho xã hội Na Uy".
Với hai vụ khủng bố vừa qua người ta có cảm tưởng là các nhóm cực hữu cũng có thể bị ảnh hưởng bởi tổ chức khủng bố Al Qaeda, và các thủ đô âu châu là các mục tiêu chính. Người ta còn nhớ vụ nổ bom người ngày 11 tháng 10 năm 2002 tại trung tâm thương mại Vantaa trong thủ đô Helsinki của Phần Lan, khiến cho 7 người chết và hơn 80 người bị thương. Tại Madrid thủ đô Tây Ban Nha ngày 11 tháng 3 năm 2004 mười qủa bom được dấu trong các xách tay nổ trên 4 chuyến xe lửa đã khiến cho 191 người chết và 1,700 người bị thương. Ðây đã là vụ khủng bố đẫm máu nhất chưa từng xảy ra tại Âu châu do tay của các nhóm khủng bố hồi giáo. Tại Luân Ðôn thủ đô Anh quốc ngày 7 tháng 7 năm 2005 bốn qủa bom nổ trên tàu điệm ngầm đã khiến cho 52 người chết và 700 người bị thương.
Hai tuần sau đó 4 thủ phạm đã thất bại trong vụ khủng bố thứ hai trên 3 đường tầu điện ngầm và một xe bus. Tại Stockholm bên Thụy Ðiển ngày 11 tháng 12 năm 2010 hai vụ nổ trong trung tâm thủ đô đã khiến cho thủ phạm là Taimour Abdulwahab người Thụy Ðiển gốc Irak chết và hai người khác bị thương. Trước đó thủ phạm đã viết một điện thư báo cho biết là vụ nổ bom nhằm mục đích trả thù cho cuộc chiến của nước Thụy Ðiển chống lại Hồi giáo.
Sau đây chúng tôi xin gửi tới qúy vị và các bạn một số nhận định của Ðức cha Markus Bernt Eidsvig, Giám Mục Oslo, về hai vụ khủng bố giết người nói trên.
Hỏi: Thưa Ðức Cha, Ðức Cha có mặt tại Oslo khi xảy ra vụ khủng bố kinh hoàng vừa ngày 23 tháng 7 vừa qua không, và Ðức Cha có biết thủ phạm là ông Breivik không?
Ðáp: Tôi đang ở Luân Ðôn khi xảy ra vụ khủng bố này. Tôi không biết ông Breivik, vì ông ta không thuộc cộng đoàn của chúng tôi. Ngoài ra tôi tin là ông đã đã được rửa tội muộn.
Hỏi: Ðức Cha nghĩ gì về cuộc khủng bố này, xảy ra trong thủ đô của một đất nước thanh bình như Na Uy?
Ðáp: Tôi nghĩ tới sự kinh hoàng, sự kinh hoàng bất tận. Người ta có thể ý thức được điều này: ông ta đã giết, đã thủ tiêu từng người một. Không kể đến sự thiệt hại luân lý đối tới tất cả mọi người. Dân chúng Na Uy là 5 triệu người, thật ra thì đây chỉ là một cộng đoàn bé nhỏ thôi. Từng người trong số các nạn nhân được hàng ngàn người biết tới, họ có các tương quan, các trìu mến và tình bạn. Sẽ có hàng chục ngàn người thương khóc các bạn trẻ nạn nhân này.
Hỏi: Thưa Ðức Cha, Na Uy thường hãnh diện là một xã hội rất dân chủ và rộng mở. Sau biến cố thảm thương này Na Uy có còn được như vậy nữa không?
Ðáp: Có lẽ sẽ có cái gì đó thay đổi. Chắc chắn đó là an ninh. Sẽ có các hạn chế sự tự do cá nhân. Và đó là điều tai hại.
Hỏi: Ông Breivik tự tuyên bố mình là kitô hữu và là kẻ thù của Hồi giáo, Ðức Cha nghĩ gì?
Ðáp: Ðiều mà ông ta đã làm không thuộc niềm tin của bất cứ tôn giáo nào.
Hỏi: Ông ta là một người cực hữu. Bài người nước ngoài có phải là một vấn đề trầm trọng tại Na Uy hay không thưa Ðức Cha?
Ðáp: Việc bài người nước ngoài thì ở đâu cũng nghiêm trọng, kể cả tại Italia.
Hỏi: Theo Ðức Cha điều gì sẽ ở trong ký ức của người dân Na Uy, sau vụ khủng bố đẫm máu này?
Ðáp: Một dấu vết không thể phai nhòa được, nó sẽ kéo dài suốt đời, không phải chỉ cho các người sống sót mà cho tất cả mọi người.
Hỏi: Nhiều người nói tới sự dữ, sự dữ tuyệt đối, như nữ văn sĩ Anne Holt, chẳng hạn. Ðức Cha có quen bà ấy không?
Ðáp: Có, tôi có quen biết bà ấy, tuy tôi đã không bao giờ đọc các tiểu thuyết của bà.
Hỏi: Nhà văn Holt cũng như văn sĩ Stieg Larson bên Thụy Ðiển, ám chỉ một sự dữ đen tối ướt đẫm xã hội bắc âu, làm như thể nó là sự phản hoàn của một xã hội giầu có thừa bứa và tháo thứ, có đúng thế không thưa Ðức Cha?
Ðáp: Ðen tối ở khắp mọi nơi. Nhưng chúng ta phải nhìn vào ánh sáng. Ðây cũng là điều mà Ðức Cha Ole Christian Kvarme, Giám Mục Giáo Hội tin lành cải cách đã nói trong lễ tưởng niệm các người trẻ đã bị tàn sát tại đảo Utoya và các nạn nhân của vụ nổ xe bom. Ðức Cha nói: "Ðối với chúng tôi nó sẽ ở lại trong ký ức như một Cuộc Khổ Nạn ngày Thứ Sáu Tuần Thánh. Nhưng hận thù không được chiến thắng tình yêu. Vì thế chúng ta ôm hôn nhau. Chúng ta muốn tiếp tục xây dựng một xã hội dựa trên sự khoan nhượng. Và chúng ta sẽ tiếp tục làm điều đó".
Ðức Cha Kvarme cũng tin và hy vọng rằng biến cố thương đau này sẽ không khiến cho Na Uy khép kín và co cụm trong chính mình, trái lại vẫn tiếp tục là một xã hội rộng mở và rạng rỡ. Chăc chắn là bóng tối sẽ không thống trị xã hội Na Uy. Trong khi mục sư Trond Bakkevig trưởng nhà thờ chính tòa thi nói: "Một tội phạm cho dù có được chuẩn bị kỹ lưỡng thế nào đi nữa cũng sẽ không thay đổi bản chất của một xã hội". Chúng tôi tiếp tục tiến bước một cách ý thức hơn trước đây.
(Avvenire 23. 24. 26-7-2011)
Linh Tiến Khải
(Radio Vatican)