Giải thích của Hội đồng Tòa Thánh
về các văn bản luật về vạ tuyệt thông
Giải thích của Hội đồng Tòa Thánh về các văn bản luật về vạ tuyệt thông.
Vatican (Tổng hợp 11-6-2011) - Hội đồng Tòa Thánh về các văn bản luật cho biết theo giáo luật, những vụ truyền chức Giám Mục không có sự ủy nhiệm của Ðức Thánh Cha đưa tới vạ tuyệt thông tức khắc, nhưng có thể có những hoàn cảnh giảm khinh, như sợ hãi trầm trọng, bất tiện nghiêm trọng, bạo lực thể lý v.v.
Vấn đề được nêu lên vì trong thời gian gần đây lại xảy ra những vụ truyền chức Giám Mục tại Trung Quốc không có sự ủy nhiệm của Ðức Thánh Cha và do sức ép mạnh mẽ của Nhà Nước. Như vụ truyền chức Giám Mục tại giáo phận Thường Ðức tỉnh Hà Bắc hồi cuối năm 2010, có 8 Giám Mục hiệp thông với Ðức Thánh Cha tham dự cuộc truyền chức bất hợp pháp như thế. Nhiều vị bị áp lực rất mạnh của Nhà Nước.
Trong tuyên ngôn công bố trên báo Quan sát viên Roma của Tòa Thánh, số đề ngày 11 tháng 6 năm 2011, Hội đồng Tòa Thánh về các văn bản luật minh định một số điều liên quan đến khoản giáo luật số 1382, theo đó người truyền chức Giám Mục và chịu chức Giám Mục không có sự ủy nhiệm của Tòa Thánh thì mắc vạ tuyệt thông do chính hành động của họ, và không cần một vị thẩm phán tuyên án. Cũng vậy đối với các Giám Mục tham gia vào việc phong chức như thế.
Tuy nhiên có thể có những trường hợp giảm khinh như vừa nói trên, nên cần phải kiểm chứng đối với mỗi người can dự vào việc truyền chức Giám Mục như thế: các Giám Mục phong chức và người thụ phong.
Thông cáo của Tòa Thánh nói thêm rằng: "Dù những lý do chủ quan thế nào đi nữa, nhưng sự kiện khách quan là việc truyền chức Giám Mục không có sự ủy nhiệm của Ðức Thánh Cha là một hành vi gây gương xấu, tạo hoang mang và chia rẽ nơi các tín hữu. Ðó là những điều thiệt hại nặng nề không thể coi nhẹ, và vì thế cần phải có những hành vi quan trọng tái tạo tình hiệp thông Giáo Hội và những hành vi thống hối mà mọi người có thể đánh giá được."
Trường hợp những người can dự vào việc truyền chức Giám Mục bất hợp pháp như thế mà không có hoàn cảnh giảm khinh thì sẽ bị phạt vạ tuyệt thông là hình phạt nặng nhất trong Giáo Hội. Ðương sự không được tham dự thánh lễ và không được cử hành và lãnh nhận các bí tích.
Nếu hoàn cảnh đòi hỏi, Tòa Thánh có thể tuyên phạt hoặc chính thức tuyên bố vạ tuyệt thông để sửa chữa gương xấu và tái lập hiệp thông. Vạ này nhắm mục đích làm cho kẻ có tội hối lỗi và hòa giải. Ai chứng tỏ lòng chân thành thống hối thì có quyền được giải vạ tuyệt thông. Tuy nhiên chỉ có Tòa Thánh mới có quyền giải vạ này trong trường hợp truyền chức Giám Mục mà không có phép của Ðức Thánh Cha.
Hôm 9 tháng 6 năm 2011, lẽ ra Nhà Nước Trung Quốc, qua Hội Công Giáo yêu nước, đã tiến hành việc truyền chức Giám Mục bất hợp pháp cho Linh Mục Thẩm Quốc An (Shen Guo An), để làm Giám Mục giáo phận Hán Khẩu, tỉnh Hồ Bắc, nhưng vào phút chót đã hoãn lại vô thời hạn việc làm này. (Tổng hợp 11-6-2011)
G. Trần Ðức Anh, OP
(Radio Vatican)