Tường thuật
chuyến thăm viếng giáo phận Mỹ Tho
của Ðức Tổng Giám Mục Leopoldo Girelli
Tường thuật chuyến thăm viếng giáo phận Mỹ Tho của Ðức Tổng Giám Mục Leopoldo Girelli.
Mỹ Tho, Việt Nam (1/05/2011) - Ngày 13 tháng 01 năm 2011, Ðức Thánh Cha Bênêđictô XVI đã bổ nhiệm Ðức Tổng Giám mục Leopoldo Girelli làm Ðại Diện Tòa Thánh không thường trú tại Việt Nam. Ðúng như chương trình đã định, Ðức Tổng Giám Mục Leopoldo Girelli viếng thăm Giáo tỉnh Sài Gòn từ ngày 24 tháng 4 đến 2 tháng 5 năm 2011.
Sau khi tham dự Hội nghị thường niên lần thứ nhất năm 2011 Hội đồng Giám mục Việt Nam từ ngày 25 đến 29 tháng 4 năm 2011, sáng ngày 30 tháng 4 năm 2011, một phái đoàn gồm có Ðức Hồng Y Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn, Ðức Tổng Giám Mục Leopoldo Girelli, Ðức Ông Phanxicô B. Trần Văn Khả, Cha Andrea, Cha Inhaxiô Hồ Văn Xuân, Cha Giuse Vũ Hữu Hiền đã rời Sài Gòn trực chỉ miền Tây để thăm các giáo phận Cần Thơ, Vĩnh Long, và Mỹ Tho.
Phái đoàn đã được Ðức Cha Phaolô, Giám mục Mỹ Tho, tiếp đón và cùng ăn sáng tại Trạm dừng chân MeKong ở Ngã Ba Trung Lương, tỉnh tiền Giang. Ăn sáng xong, phái đoàn đi thăm Giáo phận Cần Thơ và Vĩnh Long. Buổi chiều, phái đoàn thăm và dâng thánh lễ ở Mỹ Tho.
1. Chầu Thánh Thể tại nhà thờ Chánh Tòa (từ 16h45 - 17h07)
Mặc dù thời tiết vào lúc 15h00 ngày 30 tháng 4 năm 2011 ở Mỹ Tho vẫn oi bức như những ngày trước, nhưng số lượng quí cha, quí nữ tu và giáo dân tập trung về khuôn viên Tòa Giám mục mỗi lúc một đông, vì đây là nơi tiếp đón Ðức Tổng Giám Mục Leopoldo Girelli và cùng hiệp dâng thánh lễ.
Bên trong và bên ngoài nhà thờ Chánh Tòa vẫn còn bầu khí lễ Phục Sinh với các băng-rôn và cờ. Hai cổng vào Tòa Giám mục và nhà thờ Chánh Tòa có 2 bảng chào mừng giống nhau với hàng chữ "Hân hoan chào mừng Ðức Tổng Giám Mục Leopoldo Girelli, Ðại diện Ðức Thánh Cha tại Việt Nam". Từ ngoài đường Hùng Vương đi vào cổng cho đến nhà thờ, hai bên có các bạn trẻ của Giáo phận mặc đồng phục, tay cầm dù trắng làm hàng rào danh dự; ngoài ra có một số bạn trẻ mặc áo dài truyền thống cầm sẵn vòng hoa trên tay.
Vào lúc 16h45, xe của phái đoàn Ðức Tổng Giám Mục Leopoldo Girelli tới trước cổng chính nhà thờ Chánh Tòa. Các cha, các nữ tu và giáo dân đang hiện cùng vỗ tay và hát vang chào mừng. Các bạn trẻ tiến đến choàng vòng hoa vào cổ từng thành viên trong đoàn.
Ðức Cha Phaolô, Giám mục Mỹ Tho, ra tận cổng để đón và mời Ðức Hồng Y, Ðức Tổng Giám Mục vào nhà thờ viếng thánh thể cùng với các linh mục, tu sĩ và giáo dân đang chờ sẵn. Trong lúc Ðức Hồng Y, Ðức Tổng Giám Mục và Ðức Cha Phaolô tiến lên cung thánh quì chầu thánh thể thì ca đoàn hát các bài giúp cộng đoàn cầu nguyện. Lúc này, giáo dân vẫn tiếp tục tiến vào nhà thờ càng lúc càng đông, chẳng bao lâu đã gần như hết chỗ.
Sau khi viếng thánh thể xong, Ðức Cha Phaolô phát biểu chào mừng và bày tỏ lòng quí mến đối với Ðức Tổng Giám Mục Leopoldo Girelli, Ðại Diện Tòa Thánh không thường trú tại Việt Nam. Ðức Cha cũng nói lên những điểm nổi bật của Giáo phận với vài con số thống kê cụ thể, giới thiệu hai dòng Mến Thánh Giá Tân An và dòng thánh Phaolô Mỹ Tho cũng như các giới và các thành phần trong Giáo phận đang hiện diện để chào mừng Ðức Tổng Giám Mục. Trong lúc Ðức Cha Phaolô phát biểu, những tràng pháo tay giòn dã vang lên nhiều lần từ phía giáo dân.
Trong phần đáp từ sau đó, Ðức Tổng Giám Mục nói: "Tôi thấy trước mặt tôi những linh mục, tu sĩ cũng như giáo dân với tất cả khuôn mặt đầy vui tươi trong ngôi thánh đường tốt đẹp này, và trong Giáo phận Mỹ Tho, và tôi cũng thấy rõ niềm vui đó cũng hiện diện nơi các anh chị em giáo dân khác."
Tiếp theo, ngài chào mừng các ca đoàn, các nữ tu Mến Thánh Giá, các nữ tu Dòng thánh Phaolô, các Bà mẹ công giáo và tất cả những người đang hiện diện. Ngài cũng nói ngài sẽ cùng dâng thánh lễ và đem đến cho anh chị em phúc lành của Ðức Thánh Cha. Cuối cùng, Ðức Tổng Giám Mục nói bằng tiếng Việt: "Cám ơn." Mọi người cười thích thú và vỗ tay vang dậy.
Khi Ðức Tổng Giám Mục nói xong thì Ðức Hồng Y phát biểu bổ sung thêm. Ðức Hồng Y cho Ðức Tổng Giám Mục biết thêm về 3 tỉnh dòng Phaolô và các dòng Mến Thánh Giá ở Việt Nam, sự đóng góp đáng ghi nhận của các nữ tu ở các giáo phận thuộc vùng sông Mekong này. Ðức Hồng Y giải thích rõ hơn về vai trò và những sự khác nhau giữa sứ thần và khâm sứ của Tòa Thánh. Ðức Hồng Y cũng cho mọi người biết hướng làm việc sắp tới của Ðức Tổng Giám Mục Leopoldo Girelli ở Việt Nam.
Tiếp theo, Cha Tổng Ðại Diện Phaolô Trần Kỳ Minh phát biểu chào mừng và cám ơn. Cha Tổng Ðại Diện nói lên niềm vinh hạnh lớn lao khi được đón tiếp Ðức Tổng Giám Mục Leopoldo Girelli, Ðại diện của Ðức Thánh Cha tại Việt Nam. Cha nói tiếp: "Riêng tại Giáo phận Mỹ Tho chúng con, chiều hôm nay, có thể coi đây như là một sự kiện lịch sử, khi được Ðức Tổng dành thời giờ quý báu đến viếng thăm và dâng lễ cầu nguyện cho Giáo Phận chúng con." Sau cùng, Cha Tổng Ðại Diện bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến Ðức Tổng Giám Mục; và qua Ðức Tổng, bày tỏ lòng kính trọng và yêu mến của toàn thể Dân Chúa Giáo phận Mỹ Tho đối với Ðức Giáo Hoàng Benedictô 16 khả kính.
Khi Cha Tổng Ðại Diện phát biểu vừa xong, Ðức Tổng Giám Mục bước đến bắt tay Cha Tổng Ðại Diện một cách thân thiện. Vào lúc 17h07, Ðức Phaolô mời Ðức Hồng Y và Ðức Tổng Giám Mục sang Tòa Giám mục để chuẩn bị dâng thánh lễ.
2. Dâng thánh lễ (từ 17h30 - 18h50)
Ðúng 05 giờ 30 chiều ngày 30 tháng 4 năm 2011, đoàn đồng tế được rước từ Tòa Giám mục tiến ra lễ đài Ðức Mẹ giữa hai hàng rào danh dự do các bạn trẻ mặc áo đồng phục trắng, cầm dù trắng và những chiếc bong bóng vẫy chào,... Tất cả tạo nên một sự phấn khởi vui tươi, trẻ trung và tràn đầy sức sống của Giáo hội địa phương ngay khi bắt đầu thánh lễ. Những giáo dân có mặt trong khuôn viên lúc này đã rất đông, những người ở phía sau hàng rào danh dự gần đoàn đồng tế vừa vẫy tay, vừa vỗ tay và nhích gần về phía đoàn đồng tế như cố gắng để đến gần hơn và nhìn rõ hơn Vị Ðại Diện của Tòa Thánh.
Ðoàn đồng tế từ từ tiến lên lễ đài trong lúc ca nhập lễ được hát vang do ca đoàn tổng hợp gồm các ca viên được tuyển chọn từ các giáo xứ: Chánh Tòa, Nữ Vương Hòa Bình, và Bình Tạo. Cộng đoàn cũng cầm trên tay tờ bướm đã được phân phát, hát hòa cùng với ca đoàn, tạo nên bầu khí hiệp nhất, lễ nghi và thánh thiêng.
Trên lễ đài, mọi sự đã được chuẩn bị chu đáo và sẵn sàng cho thánh lễ quan trọng mang tính lịch sử này. Thánh lễ được cử hành vào dịp "Kính lòng Chúa thương xót", nên bên trái lễ đài có treo ảnh Chúa thương xót thật to, bên phải lễ đài là phông chữ "Lạy Chúa Giêsu, con tín thác vào Ngài."
Thánh lễ do Ðức Tổng Giám Mục Leopoldo Girelli chủ tế. Cùng đồng tế với ngài có Ðức Hồng Y Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn, Ðức Cha Phaolô, Ðức Ông Phanxicô B. Trần Văn Khả, Cha Andrea, Cha Inhaxiô Hồ Văn Xuân, Cha Giuse Vũ Hữu Hiền và 101 linh mục trong Giáo phận Mỹ Tho. Tham dự thánh lễ có quý nữ tu của Dòng Mến Thánh Giá Tân An, Dòng Thánh Phaolô tỉnh dòng Mỹ Tho, các chủng sinh, dự tu và rất đông giáo dân trong giáo phận đến từ cả 3 tỉnh Long An, Tiền Giang và Ðồng Tháp; đặc biệt có những giáo dân ở các giáo xứ rất xa cũng về tham dự. Số người tham dự thánh lễ khoảng 5,000 người.
Ban Tổ chức thật vui và bất ngờ vì các cha và giáo dân về đông hơn dự đoán ban đầu; hơn nữa, chiều ngày 30 tháng 4 năm 2011 là ngày Thứ Bảy và là dịp lễ nghỉ, vậy mà các cha và giáo dân vẫn cố gắng về đông như thế để đón mừng Ðức Tổng Giám Mục Leopoldo Girelli và tham dự thánh lễ, chứng tỏ lòng yêu mến đối với Vị Ðại Diện của Tòa Thánh nói riêng, yêu mến và hiệp nhất đối với Ðức Thánh Cha nói chung.
Trước khi bắt đầu thánh lễ, Ðức Cha Phaolô - Giám mục Giáo phận Mỹ Tho - nói đôi lời chào mừng long trọng Ðức Tổng Giám Mục Leopoldo Girelli bằng tiếng Anh. Ðức Cha nói rằng, đây là vinh dự to lớn và hạnh phúc khi được chào đón Ðức Tổng Giám Mục đến viếng thăm Giáo phận nhỏ bé này ở Ðồng bằng sông Cửu Long. Ðức Cha cho Ðức Tổng Giám Mục biết, Giáo phận Mỹ Tho là một Giáo phận truyền giáo, chỉ có khoảng 125 ngàn người Công giáo so với 4,776,036 người dân thuộc các tôn giáo khác hoặc không tôn giáo. Giáo phận có 120 linh mục triều, 41 chủng sinh và 242 nữ tu. Tất cả linh mục đoàn của Giáo phận, các chủng sinh, các nữ tu và giáo dân của Giáo phận Mỹ Tho; những người có mặt cũng như vắng mặt đều yêu mến Giáo hội, kính yêu đối với Ðức Giáo Hoàng Benedict. Ðức Cha cũng cho rằng, chuyến viếng thăm và dâng Thánh Lễ của Ðức Tổng Giám Mục là một sự kiện lịch sử cho Giáo phận, vì sau một thời gian 36 năm không có quan hệ ngoại giao giữa Vatican và Việt Nam, nên chuyến viếng thăm đầu tiên của Vị Ðại Diện Tòa Thánh ở Việt Nam mang nhiều khích lệ cho Giáo hội trong cuộc sống đức tin. Sau khi Ðức Cha Phaolô chào mừng Ðức Tổng Giám Mục Leopoldo Girelli, hai đại diện giáo dân - một nam một nữ mặc áo dài khăn đóng - lên tặng lẵng hoa tươi cho Ðức Tổng Giám Mục.
Khởi đầu thánh lễ, Ðức Ðức Tổng Giám Mục làm dấu thánh giá bằng tiếng Latin và cộng đoàn đáp Amen. Sau đó, ca đoàn xướng kinh thương xót bằng tiếng Latin và cộng đoàn đáp lại. Thánh lễ được hát bằng Bộ Lễ tiếng Latin trừ Kinh Tin Kính. Còn các lời nguyện bằng tiếng Việt được Ðức Hồng Y và Ðức Cha Phaolô đồng tế luân phiên đọc.
Trong phần phụng vụ Lời Chúa, sau khi một phó tế đọc xong Tin Mừng thì Ðức Tổng Giám Mục tiến ra giảng đài. Ðức Tổng Giám Mục giảng lễ bằng tiếng Việt và tiếng Anh. Ðức Ông Phanxicô B. Trần Văn Khả đứng bên cạnh Ðức Tổng Giám Mục, chuyển dịch bài giảng sang tiếng Việt cho cộng đoàn tham dự.
Mở đầu bài giảng, Ðức Tổng Giám Mục Leopoldo Girelli tạo ấn tượng và lòng quí mến mạnh mẽ đối với mọi người tham dự khi nói tiếng Việt chậm rãi và khá rõ: "Kính chào anh chị em, hôm nay tôi rất vui dâng thánh lễ với Ðức Cha Giáo phận và chia sẻ với các anh chị em. Mà hôm nay rất là đông vui..."
Sau đó thì Ðức Tổng Giám Mục giảng bằng tiếng Anh, và được Ðức Ông Phanxicô B. Trần Văn Khả chuyển dịch. Sau khi đề cập đến tuần Bát Nhật và sự Phục Sinh của Chúa Giêsu Kitô, Ðức Tổng Giám Mục nhấn mạnh đến lời trấn an của Chúa Giêsu dành cho các tông đồ: "Ðừng sợ"; và nhắn nhủ cộng đoàn hiện diện cũng đừng sợ khi cuộc sống gặp khó khăn, hay cảm thấy cô đơn, chán nản vì Chúa đã chiến thắng sự chết, đã sống lại và đang ở giữa chúng ta. Chính Ngài đổi mới chúng ta.
Ðức Tổng Giám Mục cũng nhắc nhở rằng, Giáo Hội ở Việt Nam đã trải qua con đường thập giá. Nay là thời gian cho một niềm hy vọng mới nơi Chúa Giêsu Phục Sinh, Ðấng ban sự sống và làm cho sự sống trở nên sung mãn. Ðức Tổng Giám Mục cho biết ngài đến Giáo phận Mỹ Tho để mang đến cho Ðức Giám mục Giáo phận, cho hàng giáo sĩ, tu sĩ và mọi tín hữu một sứ điệp của niềm hy vọng, và sự khích lệ bằng những lời của Ðức Giêsu: Ðừng sợ vì Chúa Phục Sinh ở với chúng ta.
Ðức Tổng Giám Mục cũng nói đến hoàn cảnh cụ thể và sự phát triển của Giáo phận Mỹ Tho. Giáo phận được chia thành 6 giáo hạt và trong 5 năm gần đây, 11 giáo xứ mới được thành lập. Cũng trong giai đoạn này, có 35 tân linh mục được phong chức. Các Linh mục luôn hiệp nhất với Ðức Giám mục. Các tu sĩ luôn nhiệt tình cộng tác với Ðức Giám mục trong các sinh hoạt khác: dạy giáo lý, các việc tông đồ, hoạt động xã hội, chăm sóc sức khoẻ. Các giáo lý viên với con số 450 người tự nguyện trợ giúp các Linh mục trong việc giáo dục các tín hữu. Hơn nữa, 85% tín hữu thường xuyên tham dự Thánh lễ Chúa Nhật.
Ðức Tổng Giám Mục cũng ưu tư về những khó khăn cụ thể như việc đào tạo những thế hệ trẻ ngày càng trở nên khó khăn, vì sự chuyển biến không ngừng của xã hội. Sự di dân từ vùng quê lên các thành thị, sự suy thoái của những giá trị truyền thống tốt đẹp, sự phá thai, sự ly dị là những thách đố nghiêm trọng đối với căn tính của người Kitô hữu, và đối với công việc mục vụ trong các giáo xứ. Sau cùng, Ðức Tổng Giám Mục cám ơn mọi người vì những lời cầu nguyện, và lòng yêu mến dành cho Ðức Thánh Cha. Ngài xin Ðức Mẹ La Vang phù trợ và các thánh Tử Ðạo Việt Nam chúc phúc dồi dào cho tất cả.
Thánh lễ được tiếp diễn như thường lệ sau bài giảng. Có điều đáng ghi nhớ là các bài hát trong Bộ lễ tiếng Latin được đan xen vào trong thánh lễ, làm cho bầu khí thánh lễ thêm thánh thiêng, trang trọng và sốt sắng; và qua đó cũng dễ nhận thấy sự hiệp nhất sống động của cộng đoàn phụng vụ với Ðức Thánh Cha, và với Giáo hội hoàn vũ.
Trước khi kết lễ, Cha Giacôbê Hà Văn Xung, Trưởng Ban tổ chức, thay mặt cộng đoàn Dân Chúa cám ơn Ðức Hồng Y đã hướng dẫn Vị Ðại Diện Ðức Thánh Cha đến thăm giáo. Cha cũng bày tỏ lòng tri ân cảm mến cách đặc biệt đối với Ðức Tổng Giám Mục Leopoldo Girelli, vì lòng yêu thương mà đã dành thời giờ quý báu đến thăm và chia sẻ Lời Chúa trong thánh lễ. Ðức Tổng Giám Mục đã cho biết con đường theo Chúa vẫn luôn có những khó khăn, nhưng đừng sợ hãi lo âu, vì có Chúa Kitô Phục Sinh là niềm hy vọng và là sức mạnh của người tín hữu. Ðức Tổng Giám Mục cũng kêu gọi canh tân đời sống để trở nên nhân chứng cho mọi người giữa lòng xã hội hôm nay qua cách sống bác ái yêu thương.
Cha Trưởng Ban tổ chức cũng bày tỏ lòng yêu mến, kính trọng và hiệp thông với Ðức Thánh Cha. Cha còn cám ơn Ðức Ông Khả, quí cha, quý nữ tu của 2 Hội Dòng Mến Thánh Giá Tân An và Phaolô, cùng toàn thể anh chị em giáo dân đang hiện diện. Sau đó, hai bạn trẻ mặc áo dài truyền thống Việt Nam lên tặng hoa cho Ðức Hồng Y gói trọn lòng kính trọng và yêu mến đối với Ðức Hồng Y.
Thánh lễ kết thúc vào lúc 18h50. Ðoàn đồng tế lại di chuển thành hai hàng trở về Tòa Giám mục. Ðức Tổng Giám Mục vừa đi vừa giơ tay chào và bắt tay mọi người. Dân Chúa rất quí mến ngài nên vừa giơ tay chào vừa di chuyển đến gần để được bắt tay ngài.
Sau thánh lễ, Ðức Hồng Y, Ðức Tổng Giám Mục, Ðức Cha Phaolô, quí cha, quí nữ tu và các dự tu của Giáo phận đến phòng khách của Tòa Giám mục cùng ăn tiệc mừng Vị Ðại Diện Ðức Thánh Cha.
3. Thăm Trung Tâm Mục Vụ (từ 20h10 - 20h45)
Theo chương trình của phái đoàn do Ðức Hồng Y sếp xếp, thì khi đến Mỹ Tho sẽ thăm Trung Tâm Mục Vụ Giáo phận Mỹ Tho, số 23 Lý Thường Kiệt, Thành Phố Mỹ Tho trước, nhưng vì đường xa đến trễ nên phái đoàn đã đến thẳng nhà thờ Chánh Tòa cho kịp giờ chầu thánh thể và dâng lễ.
Sau khi dự tiệc ở Tòa Giám mục xong. Phái đoàn của Ðức Tổng Giám Mục Leopoldo Girelli đến thăm Trung Tâm Mục Vụ vào lúc 20h10. Khi phái đoàn vừa đến thì được quí cha ở Trung Tâm Mục Vụ tiếp đón; đặc biệt có gần 100 bạn trẻ khi biết tin phái đoàn sẽ đến thăm Trung Tâm Mục Vụ, các bạn đã đến trước xếp thành 2 hàng từ cổng vào và kiên nhẫn chờ đợi. Mặc dù đã khuya, có những bạn ở xa, nhưng vì lòng yêu mến vị Ðại Diện của Ðức Thánh Cha và vì lòng hăng say nhiệt thành của tuổi trẻ nên các bạn vẫn còn ở lại.
Khi xe chở Ðức Tổng Giám Mục vừa đến, thì các bạn mừng rỡ reo hò như ong vỡ tổ, vừa vỗ tay vừa chạy theo vây quanh xe trông rất cảm động. Ðức Tổng Giám Mục bước xuống xe thì được các bạn chạy đến nắm tay và đứng gần, vừa reo vui vừa chụp hình lưu niệm ngay tại tiền sảnh Nhà Truyền Thống.
Ðức Cha Phaolô hướng dẫn Ðức Tổng Giám Mục thăm Nhà Truyền Thống trên lầu 1, nơi trưng bày những hiện vật lịch sử, những phù điêu và những hình ảnh về quá trình hình thành và phát triển của Giáo phận từ trước đến nay. Ðức Tổng Giám Mục tỏ ra quan tâm khi thăm viếng nơi này. Ngài cũng hỏi một số chi tiết để tìm hiểu thêm về Giáo phận, về các Giám mục đã và đang coi sóc Giáo phận.
Khi thăm Nhà Truyền Thống xong, Ðức Tổng Giám Mục được hướng dẫn sang thăm Văn phòng Mục vụ Giới trẻ của Giáo phận. Các bạn trẻ vẫn còn chờ ngài ở đây. Vừa thấy ngài, các bạn trẻ một lần nữa chạy đến mừng rỡ như những đứa con thấy người cha lâu ngày về thăm. Các bạn ríu rít nói cười vui vẻ. Mặc dù thắm mệt do thăm viếng nhiều nơi và vì thời tiết nóng nực, nhưng Ðức TGM luôn vui tươi và nở những nụ cười với mọi người. Ngài rất vui và hạnh phúc khi cảm nhận sức sống của Giáo hội địa phương qua những con người cụ thể như thế. Một bạn trẻ nói tiếng Anh giới thiệu với Ðức TGM một số hình ảnh sinh hoạt tiêu biểu của giới trẻ Giáo phận.
Quí cha ở Trung Tâm Mục Vụ và các bạn trẻ luyến tiếc chia tay Ðức Hồng Y, Ðức Tổng Giám Mục Leopoldo Girelli và quí cha tháp tùng. Mọi người bắt tay chào tạm biệt và hẹn gặp lại. Các bạn trẻ đứng vẫy tay theo khi xe chở phái đoàn lăn bánh rời Trung Tâm Mục Vụ vào lúc 20h45 để trở về Sài Gòn.
Mỹ Tho, ngày 01 tháng 05 năm 2011
Lm Giuse Nguyễn Tuấn Hải