Giáo hội Công giáo tại Mehico
và cuộc chiến tranh ma túy tại nước này
Giáo hội Công giáo tại Mehico và cuộc chiến tranh ma túy tại nước này.
Mehico [National Catholic Reporter 21/2/2011] - Kính thưa quý vị, các bạn thân mến. Giáo hội Công giáo tại Mehico đang lâm vào một tình trạng khó xử trước cuộc chiến tranh ma túy đang diễn ra tại nước này.
Kể từ tháng 12 năm 2006 đến nay, đã có trên 35 ngàn người bị thiệt mạng trong cuộc chiến tranh ma túy tại Mehico. Ða số các nạn nhân đều là những người có dính líu đến việc buôn bán ma túy và nhiều người dưới 18 tuổi. Quân đội chính phủ đã được dàn trải ra trên toàn quốc để tìm cách chận đứng cuộc bạo động, các chính quyền địa phương cũng cố gắng thiết lập những chương trình xã hội nhằm tái thiết các cộng đồng bị cuộc chiến ma túy tàn phá. Các cảnh sát viên tham nhũng được thanh lọc. Tuy nhiên, tham nhũng vẫn trở lại như một thứ ung thư.
Mặc dù là một nước Công giáo bảo thủ, nhưng Mehico có chủ trương tách biệt rạch ròi giữa nhà nước và Giáo hội. Chính vì thế mà trong cuộc chiến chống ma túy, Giáo hội vẫn luôn đóng một vai trò hoàn toàn phi chính trị. Các Giáo hội mang lại trợ giúp và an ủi cho các tín hữu, hàng giáo phẩm đưa ra những tuyên ngôn về an ninh, nhưng Giáo hội hoàn toàn đứng bên ngoài cuộc chiến.
Tuy nhiên, cũng có lúc Giáo hội bị vướng vào vòng chiến và ngay cả bị kẹt giữa trung tâm bão táp. Dạo tháng 5 năm 1993, một số tay giết mướn làm việc cho tổ chức buôn bán ma túy có tên là "Tijuana" đã đến phi trường Guadalajara. Ðiểm nhắm của họ là ông Joaquin "Chapo Guzman Loera", trùm của băng ma túy có tên là "Sinaloa". Những tay giết mướn của băng Tijuana đã nhắm vào một chiếc xe đậu trong phi trường mà họ tưởng là của trùm Chapo. Họ đã nã súng vào chiếc xe, nhưng người bị giết chết không phải là ông Chapo mà là Ðức hồng y Juan Jesus Posadas Ocampo, Tổng giám mục Guadalajara. Trên đây là kết quả của một cuộc điều tra của chính phủ. Nhưng nhiều người cho rằng băng Tijuana đã không lầm lẫn: họ thực sự muốn hạ sát Ðức hồng y Ocampo.
Kể từ năm 1993, nhiều cuộc điều tra về vụ sát hại đức cố Hồng y Ocampo đã được mở lại. Nhiều nguồn tin tiết lộ rằng vài tháng sau cuộc mưu sát, trùm ma túy tên là Ramon Arellano Felix có đến gặp đức Sứ thần Tòa thánh tại Mehico. Vị Sứ thần đã ban phép lành cho người mà người ta cho là có dính líu vào vụ sát hại đức cố Hồng y Ocampo. Ðức Sứ thần cũng có gặp gỡ với một người em của ông Felix. Ngài không bao giờ nghĩ đến chuyện tố cáo những người này, bởi vì ngài cho rằng đây là "một vấn đề lương tâm".
Tháng Tư năm 2009, một vị Giám mục khác là Ðức cha Hector Gonzalez Martinez, Tổng giám mục Durango, cũng vướng vào một cuộc tranh cải xoay quanh cuộc chiến chống lại ma túy. Vị Giám mục này đã công khai lên tiếng chỉ trích chính phủ vì vẫn để cho trùm ma túy "Chapo" sống tự do tại Durango. Ngài nói: "Ai cũng biết rằng ông Chapo đang sống tại Durango, ngoại trừ chính quyền". Lời chỉ trích của Ðức cha Martinez đã khiến cho một số viên chức chính phủ giận dữ. Nhiều người đòi phải cho điều tra về vị Giám mục này. Họ nói rằng nếu ngài biết rõ ông Chapo đang ở đâu, thì điều đó có nghĩa là ngài là một kẻ đồng lõa với ông. Các Ðức giám mục Mehico đã khuyên Ðức cha Martinez nên "giữ thinh lặng" trong vấn đề này. Nhưng cuối năm 2010, một lần nữa, Ðức cha Martinez lại lên tiếng về vụ này. Ngài nói rằng trùm Chapo "hiện diện khắp nơi".
Những lời tuyên bố của vị Giám mục này một lần nữa châm ngòi lại cho cuộc tranh luận về mối quan hệ của Giáo hội với những người buôn bán ma túy. Trong 71 năm dưới sự cai trị của "Ðảng Cách Mạng Ðịnh Chế" từ năm 1929 đến năm 2000, những người buôn bán ma túy tại Mehico không nhứt thiết bị xem như những thành phần tội phạm như ngày nay. Họ vẫn tham gia các sinh hoạt xã hội trong đó có mặt các chính trị gia, doanh nhân và ngay cả linh mục. Họ cũng tham dự các lễ nghi rửa tội và hôn phối của các nhân vật quan trọng trong xã hội. Một linh mục tại Mexicali, biên giới phía Bắc của Mehico, nói rằng ngài đã rửa tội cho nhiều đứa con của trùm Chapo. Năm 1983, trùm ma túy khét tiếng Mehico là Angel Felix Gallardo đã tham dự hôn lễ của Rodolfo Sanchez Duarte, con trai của một cựu thống đốc bang. Người chủ sự nghi lễ là Ðức giám mục Culiacan.
Ông George Grayon, một chuyên gia người Mỹ về tội phạm tại Mehico nói rằng "Giáo hội biện minh cho các mối quan hệ của mình với các trùm ma túy bằng cách nói rằng Giáo hội tiếp xúc với họ để biến đổi họ và đưa họ trở về đàng ngay nẽo chánh.
Thật ra, các trùm ma túy đã từng dâng cúng rất nhiều cho Giáo hội. Dạo tháng 11 năm 2010, báo "Desde la Fe" của Tổng giáo phận Mehico viết rằng hàng giáo phẩm nước này nhìn nhận đã xử dụng đồng tiền "nhơ bẩn và vấy máu" này để xây nhà nguyện và các cơ sở khác. Một tuyên ngôn của Hội đồng Giám mục Mehico nói rằng đây là một việc làm "vô luân". Không gì có thể biện minh cho một tình trạng như thế xảy ra".
Nhìn chung, cho dẫu các linh mục có an ủi các nạn nhân của cuộc chiến ma túy, cho dẫu hàng giáo phẩm có lên tiếng về bạo động, các tín hữu vẫn ngày càng xa lìa Giáo hội. Theo viện thống kê Mehco, mỗi năm có đến một phẩy bảy phần trăm giáo dân Mehico không còn đến nhà thờ nữa.
Ngoài cuộc chiến ma túy, Giáo hội tại Mehico còn phải đương đầu với các giáo phái ngày càng lan tràn tại nước này. Nổi bật nhứt là giáo phái "Santa Muerta" [thần chết]. Nhiều người nghèo, giới trẻ tìm đến giáo phái này.
Ngoài ra, "La Familia" [gia đình] cũng là một nhóm nguy hiểm cho đức tin Công giáo. Nhóm này chuyên phân phát ma túy tại bang Michoacan. Nhiều linh mục cho biết đã bị nhóm này đe dọa giết.
Ðối với người Công giáo tại Mehico, vai trò của Giáo hội trong cuộc chiến chống lại tệ nạn buôn bán ma túy vẫn chưa rõ ràng. Ðức hồng y Tarcisio Bertone, Quốc vụ khanh Tòa thánh, đã tuyên bố ủng hộ cuộc chiến chống ma túy của chính phủ Mehico. Ngài nói rằng chống lại các tổ chức buôn bán ma túy là một "nghĩa vụ" bởi vì hoạt động của các tổ chức này là "cách hạ sát nhân phẩm và nhân cách của giới trẻ một cách giả hình và khủng khiếp nhứt".
Tuy nhiên, Ðức hồng y Bertone không đưa ra những câu trả lời tức khắc về cách thế Giáo hội phải đối xử với những người buôn bán ma túy. Giáo hội thường đưa ra biện pháp "vạ tuyệt thông". Nhưng theo Ðức hồng y, vạ tuyệt thông chỉ có giá trị cho những ai còn có lương tâm Công giáo và được giáo dục về đức tin mà thôi.
CV.