Nhận định về việc Tòa thánh
lên án việc truyền chức giám mục
không sự phê chuẩn của Tòa thánh
tại Trung quốc
Nhận định về việc Tòa thánh lên án việc truyền chức giám mục không sự phê chuẩn của Tòa thánh tại Trung quốc.
Trung quốc [Asianews và Tổng hợp 24/11/2010] - Kính thưa quý vị, các bạn thân mến. Phản ứng trước việc Trung quốc truyền chức giám mục không có phép của Tòa thánh cho linh mục Joseph Guo Jincai tại Chengde hôm thứ Bảy 20 tháng 11 năm 2010, Tòa thánh đã cho công bố một thông cáo nguyên văn như sau:
"Về vụ truyền chức giám mục cho linh mục Joseph Guo Jincai hôm thứ Bảy 20 tháng 11 (năm 2010) vừa qua, các tin tức đã được thu thập về vụ này. Giờ đây chúng tôi có thể minh xác những điều sau đây:
1. Ðức thánh cha rất đau buồn khi hay tin về vụ truyền chức giám mục nói trên không có sự ủy nhiệm của Tòa thánh và vì thế đây là một vết thương sâu đậm đối với tình hiệp thông Giáo hội và là một sự vi phạm trầm trọng đối với kỷ luật Giáo hội Công giáo.
2. Người ta biết rõ trong những ngày gần đây, nhiều vị Giám mục bị áp lực và hạn chế tự do di chuyển, với mục đích cưỡng bách các vị phải tham dự và truyền chức Giám mục. Những sự cưỡng bách như thế, do chính phủ và các lực lượng an ninh Trung quốc chủ động, là một vi phạm trầm trọng đối với tự do tôn giáo và tự do lương tâm.
Tòa thánh dành quyền cứu xét sâu xa hơn về vụ này dưới khía cạnh thành sự của việc truyền chức và về tình trạng pháp lý của các vị giám mục liên hệ.
3. Dù sao đi nữa, điều ảnh hưởng đau thương trước tiên đối với linh mục Gui Jincai là, do cuộc truyền chức giám mục như thế, vị này ở trong một tình trạng rất nghiêm trọng về giáo luật đối với Giáo hội tại Trung quốc và Giáo hội hoàn vũ, phải chịu những hình phạt nặng nề như được đặc biệt qui định trong khoản giáo luật số 1382 của bộ giáo luật hiện hành.
4. Cuộc truyền chức như thế chẳng những không giúp ích cho các tín hữu Công giáo tại Chingde, mà còn đặt họ vào một tình trạng tế nhị và khó khăn, kể cả dưới khía cạnh giáo luật, làm cho họ bị sỉ nhục, vì chính quyền dân sự Trung quốc muốn áp đặt cho họ một vị mục tử không hiệp thông trọn vẹn với Ðức thánh cha cũng như với các Giám mục khác rải rác trên thế giới.
5. Trong năm nay (2010), nhiều lần Tòa thánh đã thông báo rõ ràng cho chính quyền Trung Quốc lập trường không chấp nhận việc truyền chức giám mục cho linh mục Guo Jincai. Dù vậy, chính quyền vẫn quyết định đơn phương tiến hành, gây thiệt hại cho bầu không khí tôn trọng, đã được Tòa thánh và Giáo hội Công giáo kiến tạo một cách khó khăn qua những cuộc truyền chức Giám mục gần đây. Sự tự phụ đặt mình trên các Giám mục và hướng dẫn đời sống của cộng đồng Giáo hội là điều không phù hợp với giáo lý Công giáo, xúc phạm đến Ðức thánh cha, Giáo hội tại Trung quốc và Giáo hội hoàn vũ, làm cho những khó khăn mục vụ hiện nay thêm rắc rối.
6. Trong lá thư hồi năm 2007, Ðức thánh cha đã bày tỏ thái độ sẵn sàng của Tòa thánh để đối thoại trong tinh thần tôn trọng và xây dựng với chính quyền cộng hòa nhân dân Trung Quốc, để khắc phục những khó khăn và bình thường hóa quan hệ. Trong khi tái khẳng định sự sẵn sàng ấy, Tòa thánh lấy làm đau buồn để ghi nhận rằng chính quyền để cho giới lãnh đạo Hội công giáo ái quốc Trung quốc, dưới ảnh hưởng của ông Liu Bainian, có những thái độ làm thương tổn trầm trọng đối với Giáo hội Công giáo và ngăn cản cuộc đối thoại.
7. Các tín hữu Công giáo trên toàn thế giới đặc biệt quan tâm theo dõi con đường cam go của Giáo hội tại Trung quốc; sự liên đới tinh thần để theo dõi các biến cố của anh chị em Trung Quốc trở thành lời cầu nguyện nồng nhiệt dâng lên vị Chúa Tể của lịch sử, xin Ngài gần gũi với các tín hữu tại Trung Quốc, gia tăng niềm hy vọng và lòng can đảm, cũng như ban cho họ ơn an ủi trong những lúc thử thách".
Trên đây là bản dịch Việt ngữ thông cáo của Tòa thánh về việc truyền chức Giám mục vừa qua tại Trung quốc.
Theo nhận định của hãng thông tấn Asianews, tuyên ngôn của Tòa thánh vừa minh bạch, vừa can đảm. Hãng thông tấn này viết rằng "vào giữa lúc các tổng thống, thủ tướng, bộ trưởng và giới lãnh đạo doanh nghiệp trên khắp thế giới tìm cách ve vãn Trung Quốc để tìm lợi nhuận và đầu tư" thì Tòa thánh đã tỏ rõ một thái độ can đảm thực sự. "Quả là một phép lạ thực sự, hiếm có nhưng không phải là không có, đáng ca ngợi, khi có người dám nói lên sự thật cho bạo quyền Trung quốc và yêu cầu tôn trọng tự do tôn giáo."
Ðây là lần đầu tiên, Tòa thánh nêu đích danh ông Liu Bainian, người giáo dân 80 tuổi đã làm phó chủ tịch Hội công giáo ái quốc trung quốc từ 30 năm qua.
Ông này là người đứng đàng sau những cuộc truyền chức giám mục không có phép của Tòa thánh hồi năm 2000 và 2006 cũng như cuộc truyền chức hôm thứ Bảy 20 tháng 11 năm 2010. Tất cả những cuộc truyền chức này diễn ra vào lúc chớm nở cuộc đối thoại giữa Tòa thánh và Trung Quốc.
Ông Liu Bainian nói rằng ông làm mọi sự "vì lợi ích của Giáo hội". Trong thực tế, nhiều người Công giáo tại Bắc Kinh và trên toàn quốc không ngừng tố cáo ông là người đang xử dụng các tài sản của Giáo hội cho riêng ông và gia đình ông; ông xây cất nhà cửa trên đất đai không thuộc về ông; ông lấy tiền của Giáo hội để trả học phí cho các con cái ông theo học tại hải ngoại cũng như lo lót cho chúng được thăng tiến nhanh trong sự nghiệp.
Mặc dù chính quyền cộng sản Trung quốc đang mở chiến dịch thăng tiến đạo đức trong xã hội và chống lại tham nhũng, nhà lãnh đạo của Hội công giáo ái quốc trung quốc đang hoạt động theo chiều hướng ngược lại. Vấn đề được đặt ra là: liệu các nhà lãnh đạo Bắc Kinh thực sự có thể hay muốn giải quyết vấn đề một cách tận căn không? Cứ như ông Liu Bainian có thể giựt giây chủ tịch Hồ Cẩm Ðào và điều khiển Giáo hội như dưới thời Mao Trạch Ðông vậy.
CV.