Ủy Ban Công Lý và Hòa Bình
của Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam
gửi thư cho chính quyền Ðà Nẵng
yêu cầu giải quyết vụ Cồn Dầu
Ủy Ban Công Lý và Hòa Bình của Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam gửi thư cho chính quyền Ðà Nẵng yêu cầu giải quyết vụ Cồn Dầu.
Vinh, Việt Nam [22/10/2010] - Ngày 22 tháng 10 năm 2010, Ðức Cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp, Giám mục Giáo phận Vinh, chủ tịch Ủy Ban Công Lý và Hòa Bình của Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam đã gửi thư cho ông chủ tịch Ủy Ban Nhân Dân Thành phố Ðà Nẵng và Ông Chánh án Tòa án Nhân Dân quận Cẩm lệ, yêu cầu làm sáng tỏ những yếu tố liên quan đến việc thu hồi đất tại Cồn Dầu. Sau đây là nguyên văn lá thư:
Hội Ðồng Giám mục Việt Nam
Ủy ban Công lý & Hòa bình
Tòa Giám mục Xã Ðoài
Nghi Diên, Nghi Lộc, Nghệ An
Số 01/VT-UBCL-HB
Kính gửi: Ông Chủ tịch Ủy ban Nhân Dân Ðà Nẵng
Ông Chánh án Tòa án Nhân Dân quận Cẩm Lệ
Thư quý Ông,
Giữa cảnh kinh hoàng của hai cơn lũ hầu như đã nhấn chìm ba tỉnh Nghệ - Tĩnh - Bình, tôi đã đọc lá thư một số giáo dân Cồn Dầu - Ðà Nẵng gửi cho Ủy ban Công lý và Hòa Bình. Thú thật, lá thư này đề ngày 15 tháng 10, nhưng mãi đến sáng 20 tôi mới được đọc nó, vì mặc dù lá thư viết cho tôi nhưng đã không gửi đến địa chỉ riêng hay địa chỉ email của tôi, mà đã đăng tải trên một trang web nào đó. Trong những ngày đó, tôi hoàn toàn bị cuốn hút trong công tác cứu trợ và một số ngày cũng phải sống trong hoàn cảnh lũ lụt, nên không có điều kiện vào mạng.
Tôi chưa đến Cồn Dầu, chưa được đọc Bản Cáo trạng và cũng chưa có cơ hội nghiên cứu hồ sơ của vụ án. Tuy nhiên, lá thư của giáo dân Cồn Dần và những thông tin trên mạng chung quanh vụ việc đặt ra cho tôi rất nhiều câu hỏi. Chính vì vậy, tôi mạo muội gửi Văn thư này đến quý Ông để mong được giải đáp một số "uẩn khúc".
a)- Xin làm sáng tỏ những yếu tố liên quan đến việc chính quyền Ðà Nẵng thu hồi đất tại Cồn Dầu rồi bán cho Công ty CP Ðầu tư Mặt Trời để xây dựng khu du lịch sinh thái. Việc ấy có hoàn toàn phù hợp với Luật Ðất đai năm 2003, điều 40 và Nghị định 84/2007/NÐ-CP, ngày 25 tháng 5 năm 2007 hay không?
b)- Cho dù việc thu hồi đất đai nói trên phù hợp với luật lệ hiện hành đi chăng nữa thì Công ty Cổ phần Ðầu tư Mặt Trời chỉ là một Công ty tư nhân và thực hiện một dự án tư, không thuộc dự án Nhà nước hay an ninh quốc phòng, như vậy tại sao không để cho hai bên thương thảo giá đền bù? Tại sao ấn định mức giá đền bù rẻ mạt là 350,000đ/m2 cho đất thổ cư? Phải chăng trách vụ của nhà cầm quyền không phải là đứng về phía những người dân "thấp cổ bé miệng"?
c)- Phải chăng khi thu hồi đất đai để thực hiện dự án Nhà nước hay bất cứ dự án nào khác, nhiệm vụ của chính quyền là phải đảm bảo quyền lợi, ổn định cuộc sống an cư lạc nghiệp của người dân? Tại sao đẩy các giáo dân hiền hòa tại Cồn Dần vào tình trạng bi thảm hiện nay: Một người chết, một số bị bắt, nhiều người đang lo sợ bị mất trắng cơ nghiệp và hàng chục người đã phải bỏ trốn sang nước khác xin tỵ nạn, tạo nên những dấu hỏi về tình trạng nhân quyền ở Việt Nam?
d)- Trong quá trình xử lý vụ việc này, phải chăng chính quyền Ðà Nẵng đã sử dụng những biện pháp thái quá gây bức xúc và bất mãn trong quần chúng? Ðối với một vụ việc tương tự, Văn thư của HÐGM-VN, ngày 25-09-2008, đã nhận thấy trong tiến trình giải quyết những xung đột "một số người có khuynh hướng sử dụng bạo lực, và như thế, tạo thêm bất công trong xã hội. Ðiều này đang có chiều hướng gia tăng, không những trong các vấn đề lớn của xã hội mà ngay cả trong đời sống gia đình cũng như tại học đường".
Như quý vị biết rõ, trong mấy thập niên vừa qua, việc tranh chấp đất đai trong các dự án qui hoạch và giải tỏa đã gây nhiều bất mãn, cũng như bất ổn xã hội. Ở nhiều nơi, việc giải quyết bất cập của chính quyền địa phương đã đẩy người dân vào đường cùng, không ngừng kêu oan và phản kháng. Một lần nữa, tôi xin lặp lại một đề nghị đã được phát biểu nhiều lần: Phải chăng đã đến lúc cần tu chính Luật Ðất đai hiện hành cho phù hợp với thực tế?
Trong bối cảnh đó, tôi tha thiết yêu cầu Ủy ban Nhân Dân Thành phố Ðà Nẵng và Tòa án Nhân Dân quận Cẩm Lệ ba điểm sau đây:
1- Hoãn việc xét xử để làm sáng tỏ những nghi vấn ở trên.
2- Cho tiến hành đối thoại song phương giữa các hộ gia đình bị giải tỏa trong đó có các hộ giáo dân Cồn Dầu với Công ty CP Ðầu tư Mặt Trời về điều kiện và giá cả đền bù. Ðể cuộc đối thoại này được hiệu quả và công bằng, cần có sự tham dự của đại diện Nhà Nước và đại diện Giáo hội.
3- Nếu đưa ra xét xử, yêu cầu tiến hành theo đúng quy định của luật tố tụng hình sự với quyền của các bị cáo có luật sư biện hộ.
Trong khi chờ đợi sự hồi đáp của Ủy ban Nhân Dân và Tòa án Nhân Dân, xin quý Ông nhận nơi đây lòng biết ơn và lời cầu chúc sức khỏe của tôi.
Xã Ðoài, ngày 22-10-2010.
(Ký tên và dóng dấu)
GM. Phaolô Nguyễn Thái Hợp
Chủ tịch ủy ban Công lý và Hòa bình
Hội đồng Giám mục Việt Nam
Ðồng K.G.:
- Giáo dân Cồn Dầu
- Thủ Tướng Chính phủ
- Ban Tôn giáo Chính phủ
- Hội đồng Giám mục VN
- TGM Ðà Nẵng