Vấn đề thông tin trong vụ đập phá
Thánh Giá ở Ðồng Chiêm
Vấn đề thông tin trong vụ đập phá Thánh Giá ở Ðồng Chiêm.
Hà nội, Việt Nam [Theo bản tin của Ðài Pháp Quốc Tế 25/01/2010] - Kính thưa quý vị, các bạn thân mến. Cũng như trong các vụ Tòa Khâm Sứ Cũ, Thái Hà, Tam Tòa, Loan lý... trong vụ Ðồng Chiêm, các cơ quan truyền thông công cụ của nhà nước cộng sản Việt nam vẫn cứ ra rã bóp méo sự thật và lên án các phương tiện truyền thông thế giới.
Ðể có cái nhìn đúng đắn về vụ việc, chúng tôi xin được gởi đến quý vị và các bài nhận định của ký giả Thanh Phương của Ðài RFI [Ðài Pháp Quốc Tế) ngày 25 tháng Giêng năm 2010.
"Trong Thư Hiệp Thông gởi Ðức Tổng Giám mục Hà Nội Giuse Ngô Quang Kiệt đề ngày 10/01/2010, tức là vài ngày sau khi xảy ra vụ đập phá Thánh Giá ở giáo xứ Ðồng Chiêm, Ðức cha Nguyễn Văn Sang, nguyên Giám mục phụ tá Hà Nội và nguyên Giám mục Thái Bình, đã thẳng thừng viết rằng ''thông cáo của Tòa Tổng giám mục chắc chắn đáng tin cậy hơn là các báo chí "đi theo đúng lề".
Câu này một lần nữa phản ánh sự đối nghịch hoàn toàn giữa báo chí chính thức và Giáo hội trong cách thông tin về sự kiện Ðồng Chiêm cũng như về các vụ đã xảy ra trước đây như ở giáo xứ Thái Hà hay khu vực Tòa Khâm sứ cũ.
Ngay sau vụ đập phá Thánh Giá trên núi Chẽ ngay giữa đêm rạng sáng ngày 6/01/2010, Tòa Tổng giám mục Hà Nội đã ra ngay một bản thông cáo ngày 7/01/2010 nêu rõ diễn tiến của vụ này, tức là chính quyền đã huy động hàng trăm công an, cảnh sát cơ động, dân quân, trang bị lựu đạn cay, dùi cui, chó nghiệp vụ và đã dùng vũ lực đối với những giáo dân nào định ngăn cản việc đập phá thánh giá.
Hậu quả là nhiều người bị thương, trong đó có hai người bị thương nặng phải vào bệnh viện. Những bức ảnh chụp các giáo dân máu me đầy người đã được phổ biến rộng rãi trên các trang thông tin ở hải ngoại, đặc biệt là Thông Tấn Xã Công giáo Việt Nam VietCatholic.
Nhưng cũng ngay ngày 7/01/2010, trang điện tử của tờ Hà Nội Mới đã đăng một bài báo tựa đề "Không ai được phép coi thường kỷ cương", khẳng định là "chính quyền xã An Phú và thôn Ðồng Chiêm đã huy động công nhân tháo dỡ an toàn công trình xây dựng trái phép trên đỉnh núi Chẽ."
Theo Hà Nội mới, trong quá trình tháo dỡ thánh giá, một số giáo dân bị kích động đã chửi bới, lăng mạ, ném gạch đá vào lực lượng bảo vệ, nhưng sau khi được vận động thuyết phục, những giáo dân này đã "tự động giải tán".
Trong những ngày sau đó, tờ Hà Nội mới đã đăng hàng loạt các bài báo với nội dung giống như các bản cáo trạng với những tựa đề như: "Ðừng trượt sâu vào con đường sai lầm" (8/01/2010), "Mưu đồ xấu ngày càng lộ rõ" (11/01/2010), "Chính họ đang xúc phạm biểu tượng tôn giáo thiêng liêng" (16/01/2010) và "Lật mặt những kẻ kích động gây rối ở xứ đạo Ðồng Chiêm" (21/01/2010).
Trong bài báo mới nhất này, tờ Hà Nội mới lên án nặng nề Ðức Tổng Giám mục Ngô Quang Kiệt và linh mục Nguyễn Văn Khải, phát ngôn viên Dòng Chúa Cứu Thế Thái Hà.
Nhưng không chỉ có báo chí địa phương, ngay cả Thông Tấn Xã Việt Nam cũng đã nhập cuộc, ra hẳn một tuyên bố ngày 15/01/2010 khẳng định "Hoàn toàn không có việc chính quyền đàn áp giáo dân xứ Ðồng Chiêm".
Bản tuyên bố này đặc biệt lên án một số trang tin trên Internet, cách riêng là hãng tin Công giáo AsiaNews. Thông tấn xã Việt nam tố cáo rằng Asianews đã "đăng tải những thông tin với dụng ý vu cáo, với nhiều tình tiết xuyên tạc và những lời bình có tính kích động" về vụ Ðồng Chiêm.
Ðáp lại bài báo của thông tấn xã Việt Nam, ngay ngày hôm sau, 16/01/2010, đức cha Nguyễn Văn Sang, nguyên giám mục phụ tá Hà Nội, đã trả lời phỏng vấn phóng viên trang tin của Giáo phận Thái Bình.
Trong bài phỏng vấn này, Ðức cha Sang đã khẳng định: "Thánh giá bị đặt mìn, bị đập bằng búa tạ", chứ không phải chỉ bị "tháo gỡ" như Thông tấn xã Việt Nam và báo chí chính thức vẫn nói.
Trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển của Internet, nhiều giáo phận, dòng tu ở Việt Nam cũng đã "lên mạng", mở trang web riêng để thông tin đến các giáo dân, tu sĩ nam nữ những hoạt động của giáo xứ, dòng tu mình.
Nhưng đặc biệt là kể từ khi xảy ra vụ Tòa Khâm sứ cũ và vụ Thái Hà, các trang web này coi như trở thành những tờ báo trên mạng, cung cấp các thông tin mà theo họ là đúng sự thật, trái ngược hẳn những gì mà báo chí chính thức đăng tải.
Trong vụ Ðồng Chiêm, Tòa Tổng giám mục Hà Nội đã gián tiếp bác bỏ thông tin báo chí chính thức bằng cách chủ động đưa ra những thông báo về diễn tiến tình hình tại đây.
Sau bản thông báo đầu tiên, ngày 20/01/2010, Tòa Tổng Giám mục đã ra bản thông báo thứ hai về diễn tiến tình hình tại Ðồng Chiêm, trong đó nêu rõ những vụ bắt bớ các giáo dân, đánh đập tàn nhẫn ông Nguyễn Hữu Vinh và thầy Nguyễn Văn Tặng, triệu tập cha xứ và cha phó xứ, tình trạng giáo xứ Ðồng Chiêm bị cô lập hoàn toàn.
Nhưng tích cực thông tin hơn cả là trang web của Dòng Chúa Cứu Thế Việt Nam. Hầu như ngày nào, trang Web của Dòng cũng đều có bài viết tường trình về những gì xảy ra ở Ðồng Chiêm.
Cũng giống như ở Thái Hà trước đây, chính linh mục Nguyễn Văn Khải, thuộc Dòng Chúa Cứu thế Thái Hà, là người đã không ngại hiểm nguy để đóng vai trò như thông tín viên, đặc phái viên, để tường thuật tại chỗ những gì mà vị linh mục này chứng kiến.
Không chỉ lên tiếng bênh vực cho những giáo xứ mà theo họ đang bị chính quyền bách hại, trang web của Dòng Chúa Cứu Thế Việt Nam còn là nơi mạnh dạn bày tỏ chính kiến về vấn đề khai thác bauxite Tây Nguyên hay chủ quyền biển Ðông.
Vào cuối tháng 12 năm 2009, Uỷ ban Nhân dân quận 3 đã gởi một công văn đến linh mục Phạm Trung Thành, Giám tỉnh Dòng Chúa Cứu Thế Việt Nam và linh mục Nguyễn Quang Duy, chánh xứ Ðức Mẹ Hằng Cứu Giúp, cáo buộc là trang web Dòng Chúa Cứu Thế có những bài "xuyên tạc Nhà nước" và "gây mất đoàn kết dân tộc".
Trang web của Dòng Chúa Cứu Thế cũng đã bị tin tặc tấn công, phải đổi thành một địa chỉ khác.
Tóm lại, trước cách hành xử của các chính quyền địa phương, giáo hội Công giáo bày tỏ thái độ phản kháng bằng hình thức tập hợp cầu nguyện và đối lại với nhưng thông tin mà họ cho là mang tính xuyên tạc, quy chụp; các giáo phận, dòng tu sử dụng các phương tiện có trong tay, chủ yếu là Internet, để chuyển tải những thông tin đúng với những gì mà họ chứng kiến.
Trong thư kiến nghị phản đối vụ đánh đập tu sĩ Nguyễn Văn Tặng, công bố ngày 21/01/2010, Tỉnh Dòng Chúa Cứu Thế Việt Nam đã một lần nữa yêu cầu là phải chấm dứt việc "xuyên tạc sự thật" trên các phương tiện truyền thông chính thức của Việt Nam.
Chu Văn