Mối quan tâm của Ðức Thánh Cha
về Giáo hội tại Áo và Trung Quốc
Mối quan tâm của Ðức Thánh Cha về Giáo hội tại Áo và Trung Quốc.
Roma [Chiesa 19/06/2009] - Kính thưa quí vị, các bạn thân mến. Vào cuối tháng 6 năm 2009, các Ðức giám mục thuộc Huynh Ðoàn Công giáo thủ cựu Pio X sẽ phong chức cho một số tân linh mục. Tòa thánh đã tuyên bố rằng những cuộc phong chức này là không hợp lệ.
Nhưng các Ðức giám mục của Huynh Ðoàn Pio X không phải là những vị giám mục duy nhứt gây ra quan ngại cho Tòa Thánh. Trong những ngày vừa qua, với nhiều lý do khác nhau, Hội đồng Giám mục tại hai nước Áo và Trung Quốc cũng được Tòa Thánh quan tâm một cách đặc biệt.
Trong hai ngày 15 và 16 tháng 6 năm 2009, một phái đoàn Giám mục Áo, dưới sự cầm đầu của Ðức hồng y Christoph Schonborn, chủ tịch Hội đồng Giám mục, đã về Roma gặp gỡ với Ðức thánh cha và một số Hồng y Giáo triều trong một phiên họp kín.
Tuy một thông cáo sau cuộc gặp gỡ không nhắc đến, nhưng theo trang mạng Chiesa trong số ra ngày 19 tháng 6 năm 2009, nhiều nguồn tin cho biết phái đoàn Giám mục Áo đã phải lắng nghe những phê bình nặng nề của Giáo triều.
Lúc còn làm Hồng y, Ðức thánh cha Benedicto XVI rất quen thuộc với Áo Quốc. Khi ngài vừa được bầu làm giáo hoàng, các Ðức giám mục Áo là những người đầu tiên được Ðức thánh cha tiếp kiến. Và ngày 5 tháng 11 năm 2005, sau cuộc gặp gỡ với các Ðức giám mục Áo, Ðức thánh cha đã không ngần ngại cảnh cáo các vị vì đã thinh lặng về một số điểm quan trọng trong giáo lý và luân lý Kitô giáo, chỉ vì sợ bị phản đối. Ngài thúc đẩy các vị hãy nắm vững giáo lý và dạy cho dân chúng từ đầu đến cuối. Ngài ra lệnh cho các vị phải làm một cuộc thay đổi tận căn.
Dĩ nhiên, sau hơn ba năm, cảm tưởng của Ðức Benedicto XVI là các Ðức giám mục Áo đã không có nhiều tiến bộ.
Bằng chứng rõ ràng nhứt là chuyện xảy ra cách đây vài tháng tại giáo phận Linz. Ngày 31 tháng Giêng năm 2009, Ðức thánh cha đã bổ nhiệm cha Gerhard Maria Wagner, 54 tuổi, một linh mục nổi tiếng có tư tưởng bảo thủ, làm Giám mục phụ tá giáo phận Linz. Việc bổ nhiệm này đã làm nổ ra một làn sóng chống đối mãnh liệt từ phía những người Công giáo bị cho là cấp tiến. Họ phê bình vị linh mục này vì đã đưa ra những lời tuyên bố như: cơn sóng thần tại Á Châu và trận bão tại New Orleans, Hoa kỳ, là những cuộc trừng phạt của Chúa và tập truyện Harry Potter của văn sĩ Rowling là một "âm mưu của ma quỉ". Chính vì một số những tuyên bố "ngây ngô" ấy mà nhiều người đã yêu cầu cha Wagner phải từ chối việc bổ nhiệm.
Nhưng dưới cái nhìn của Tòa Thánh, điều tệ hại nhứt là các Ðức giám mục Áo cũng như rất nhiều giáo sĩ đã không bênh vực Tòa thánh trong việc bổ nhiệm cha Wagner. Chính Ðức hồng y Schonborn, Tổng giám mục Áo, cũng đứng về phía dân chúng. Áp lực từ phía giáo dân Áo quá mạnh khiến Tòa Thánh phải rút lại việc bổ nhiệm cha Wagner. Ngày 2 tháng 3 năm 2009, một thông cáo của Tòa Thánh cho biết Ðức thánh cha đã nhận đơn của cha Wagner, xin được chuẩn miễn khỏi chức vụ giám mục phụ tá giáo phận Linz.
Ngoài ra, Tòa thánh lại càng quan ngại hơn trước sự kiện một linh mục nổi tiếng của giáo phận này cho biết đang sống chung với một phụ nữ và tuyên bố không màng đến luật độc thân linh mục. Ông nói rằng hành động của ông được giáo dân tán thành và các Ðức giám mục Áo dung thứ.
Thật ra, vụ việc cha Wagner chỉ là giọt nước tràn ly của cuộc khủng hoảng. Tuyên ngôn được đưa ra sau phiên họp của các Ðức giám mục Áo với Tòa thánh trong hai ngày 15 và 16 tháng 6 năm 2009 đã ghi ra một số điểm nền tảng mà Tòa thánh muốn đặt lại vấn đề với các Ðức giám mục như: giáo lý, hoạt động mục vụ, việc dạy giáo lý, hàng giáo sĩ, các chủng viện và các phân khoa thần học.
Trường hợp của các Ðức giám mục Trung Quốc lại phức tạp hơn. Tại đây, hàng giáo phẩm bị chia hai giữa một bên là Giáo hội công khai được nhà nước nhìn nhận và một bên là Giáo hội thầm lặng. Trong khi các Ðức giám mục thuộc Giáo hội thầm lặng trung thành với Ðức giáo hoàng thì các Ðức giám mục thuộc Giáo hội công khai được nhà nước bổ nhiệm luôn tìm cách ly khai với Giáo hội.
Trong những năm gần đây, nhiều Giám mục thuộc Giáo hội công khai đã trở về hòa giải với Ðức thánh cha và với sự đồng ý ngầm của chính quyền cộng sản Trung Quốc. Năm 2007, với lá thư mở gởi cho người Công giáo Trung Quốc, Ðức thánh cha kêu gọi hai nhánh Giáo hội hòa giải với nhau và hiệp thông trọn vẹn với Tòa Thánh.
Nhưng mới đây, chính quyền Trung quốc tái khẳng định chính sách "Giáo hội tự trị". Nhiều Giám mục thuộc Giáo hội công khai đã đầu hàng trước áp lực của Nhà nước cộng sản.
Trong một cuộc phỏng vấn dành cho hãng thông tấn Công giáo Asianews hôm 16 tháng 6 năm 2009, Ðức hồng y Joseph Zen Ze Kiun (Giuse Trần Nhật Quân), cựu giám mục Hongkong, đã lên tiếng báo động về thái độ thỏa hiệp của một số Giám mục Trung quốc hiện nay. Ngài cho biết: nhiều Giám mục sẽ đi ngược lại những nguyên tắc chỉ đạo được Ðức thánh cha đưa ra trong lá thư gởi cho Giáo hội Công giáo tại Trung Quốc, nếu tham gia mừng kỷ niệm 50 năm các cuộc tấn phong giám mục không có phép của Tòa Thánh. Theo dự trù, cuộc lễ mừng kỷ niệm này sẽ diễn ra trong năm 2009. Tác giả Sandro Magister viết trên trang mạng "Chiesa" rằng nếu các Ðức giám mục và linh mục tham dự lễ kỷ niệm này, thì mọi nỗ lực của Tòa thánh trong mấy năm qua sẽ coi như vô ích và đây sẽ là một cái tát vào mặt Ðức thánh cha, nghĩa là coi như không có lá thư của ngài.
(Chu Văn)