Tìm hiểu về Văn Kiện Ðại Cương
của Thượng Hội Ðồng Giám Mục Thế Giới
về Lời Chúa trong Ðời sống
và Sứ mạng của Giáo Hội
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Tìm hiểu về "Văn Kiện Ðại Cương" (Lineamenta) của Thượng Hội Ðồng Giám Mục Thế Giới về Lời Chúa trong Ðời sống và Sứ mạng của Giáo Hội.
(Radio Veritas Asia 15/05/2008) - Quý vị và các bạn thân mến. Văn Kiện Ðại Cương (Lineamenta) của Khoá Họp Thông Thường thứ XII Thượng Hội Ðồng Giám Mục, ngoài phần Nhập Ðề và Kết Luận, gồm có Ba Chương.
Chương I nói về ba điểm căn bản: Mạc Khải, Lời Chúa, Giáo Hội.
Chương II nói về Lời Chúa trong Ðời Sống của Giáo Hội.
Chương III nói về Lời Chúa trong Sứ Mạng của Giáo Hội.
Nhưng khi công bố Văn Kiện Ðại Cương, thì còn có Lời Tựa
Dẫn Vào Văn Kiện Ðại Cương của Ðức Tổng Giám Mục Nikola Eterovic Tổng Thư Ký của Thượng Hội Ðồng Giám Mục Thế Giới.
Vậy trước khi đọc Văn Kiện Ðại Cương (Lineamenta), chúng ta hãy đọc Lời Tựa của Ðức Tồng Giám Mục Nicola Eterovic, Tổng Thư Ký Thượng Hội Ðồng Giám Mục Thế Giới, như sau:
"Lời Chúa là Lời hằng sống, hiệu nghiệm và sắc bén hơn mọi gươm hai lưỡi; Lời Chúa chém sâu đến mức chẻ đôi tâm linh, chia hai tinh thần; Lời Chúa khảo xét những tâm tình và tư tưởng của lòng người" (DT 4,12).
Trọn cả lịch sử cứu rỗi chứng minh rằng Lời Chúa là Lời hằng sống. Thiên Chúa, nguồn mạch sự sống, là Ðấng có sáng kiến thông ban chính mình (x. Lc 20,38). Lời Ngài được nói cho con người, sản phẩm do ngài tạo dựng (x. Gb 10,3), có khả năng đáp lời Thiên Chúa và bước vào trong truyền thông với Ðấng Tạo Dựng mình. Vì thế, Lời Chúa đồng hành với con người từ lúc được tạo thành cho đến lúc kết thúc cuộc hành hương trên trần gian này. Lời Chúa được biểu lộ bằng nhiều cách thế khác nhau, cho đến cách thức chóp đỉnh là Mầu Nhiệm Nhập Thể, khi Ngôi Lời, Ðấng là Thiên Chúa nơi Thiên Chúa, nhờ tác động của Chúa Thánh Thần, mà xuống thế làm người (x. Gn 1,1.14). Chúa Giêsu Kitô, chết và đã sống lại, là Ðấng hằng sống (KH 1,18), là Ðấng có lời ban sự sống đời đời (x. Gn 6,58).
Lời Chúa là Lời sắc bén. Lời Chúa soi sáng đời sống con người, vừa chỉ cho con người biết đường phải đi theo, nhất là qua các Giới Răn (x. Xh 20, 1-21) mà Chúa Giêsu đã tổng hợp lại trong mệnh lệnh yêu thương Thiên Chúa và yêu thương người lân cận (x. Mt 22,37-40). Các Mối Phúc (x. Lc 6,20-26) là lý tưởng cho đời kitô được sống trong thái độ lắng nghe Lời Chúa, Lời kháo sát sâu xa những tâm tình của lòng người, vừa hướng tâm lòng đó đến điều thiện hảo và thanh luyện nó khỏi tất cả những gì là tội lỗi. Khi thông truyền chính mình cho con người tội lỗi, nhưng được mời gọi sống thánh thiện, Thiên Chúa khuyến khích con người hãy thay đổi nếp sống xấu xa của họ: "Các người hãy quay trở lại khỏi những con đường xấu và hãy tuân giữ những lệnh Ta truyền và những điều Ta dạy theo lề luật mà ta đã đặt ra buộc cha ông các người tuân giữ và đã truyền nói ra cho các người biết qua các tôi tớ của Ta, các ngôn sứ" (2 Vua 17,13). Trong Phúc âm, Chúa Giêsu kêu mời như sau: "Anh em hãy ăn năn thống hối, vì Nước Trời gần bên" (Mt 3,2). Nhờ hồng ân Chúa Thánh Thần, Lời Chúa chạm đến tâm hồn kẻ tội lỗi thống hối và đem con người trở về hiệp thông với Thiên Chúa trong Giáo Hội. Sự ăn năn trở lại của người tội lỗi là nguyên nhân niềm vui lớn trên trời (x.Lc 15,7). Nhân danh Chúa Phục sinh, Giáo Hội tiếp tục sứ mạng rao giảng "cho tất cả mọi dân nước sự ăn năn thống hối và ơn tha thứ mọi tội lỗi " (Lc 24,47). Chính Giáo Hội, với lòng vâng phục Lời Chúa, bước đi trên con đường khiêm tốn và ăn năn, để mỗi ngày một trung thành hơn với Chúa Giêsu Kitô, là vị Hôn Phu và là Chúa của Giáo Hội, và để rao giảng Tin Vui Mừng, với sức mạnh hơn và cách trung thực hơn.
Lời Chúa là lời hữu hiệu. Chứng minh cho điều này là những biến cố trong đời của các tổ phụ và của các tiên tri, cũng như của Dân được tuyển chọn của Cựu và Tân Ước. Một cách ngoại thường, là chứng tá của Chúa Giêsu Kitô, Ngôi Lời Thiên Chúa, Ðấng qua việc Nhập Thể đã đến cư ngụ giữa chúng ta" (Gn 1,14). Chúa tiếp tục rao giảng Nuớc Trời và chữa lành các bệnh nhân (x. Lc 9,2) qua trung gian của Giáo Hội Chúa. Giáo Hội hoàn thành công cuộc cứu rỗi nhờ qua Lời và các Bí Tích, đặc biệt là bí tích Thánh Thể, nguồn mạch và chóp đỉnh của đời sống và sứ mạng của Giáo Hôi, trong đó, nhờ ơn Chúa Thánh Thần, những lời truyền phép trở nên hữu hiệu, vừa biến đổi bánh nên Mình Thánh và rượu nên Máu Thánh Chúa Giêsu (x. Mt 26,26-28); Mc 14,22-23; Lc 22,19-20). Lời Chúa là nguồn mạch hiệp thông giữa con người và Thiên Chúa, và giữa những con người với nhau, những kẻ được Thiên Chúa yêu thương.
Mối liên hệ chặt chẽ giữa bí tích Thánh Thể và Lời Chúa đã quyết định cho sự chọn lựa chủ đề của Khoá Họp Thượng Hội Ðồng Giám Mục, vừa cũng cố ước nguyện đã có từ lâu muốn dành những suy tư trong Thượng Hội Ðồng Giám Mục cho Lời Chúa. Vì thế, sau Thượng Hội Ðồng Giám Mục về Thánh Thể, nguồn mạch và chóp đỉnh của đời sống và sứ mạng của Giáo Hội, đã diễn ra từ ngày 2 đến 23 tháng 10 năm 2005, thì nay xem ra như là điều hợp lý để tập trung chú ý đến Lời Chúa trong đời sống và sứ mạng của Giáo Hội, vừa đào sâu thêm nữa ý nghĩa của bàn tiệc duy nhất trao ban Bánh và Lời. Chủ đề này phản ánh nguyện vọng ưu tiên của các Giáo Hội địa phương, đưọc các giám mục chủ chăn gởi đến Văn Phòng Trung Ương. Quả thật, việc chọn chủ đề Lời Chúa cho khoá họp Thượng Hội Ðồng Giám Mục sắp tới, đã được thực hiện một "cách tập đoàn". Theo một đường lối thực hành đáng khen, Ðức Thánh Cha Bênêđitô XVI đã trao phó cho Văn Phòng Tổng thư ký Thượng Hội Ðồng Giám Mục tham khảo hàng giám mục của Giáo Hội Công Giáo. Dựa trên những bản trả lời đến từ Giáo Hội Ðông Phương Công giáo, từ các Hội Ðồng Giám Mục, từ các Bộ trong Giáo Triều Roma, và từ Liên Hiệp các Bề Trên Tổng Quyền, thì thấy hiện rõ chủ đề được nhiều người chọn về Lời Chúa, với những nhấn mạnh khác nhau và với những khía cạnh khác nhau. Chất liệu dồi dào đã được đem ra phân tích bởi Hội Ðồng Thông Thường lần thứ XI của Văn Phòng Tổng Thư Ký Thượng Hội Ðồng Giám Mục. Thật vậy, khi họp Hội Ðồng thông thường, có 12 vị thuộc Hội Ðồng Thư Ký Thượng Hội Ðồng Giám Mục đã được chọn ra. Và đúng theo những gì đã được tiên liệu trong "Nội Quy của Thượng Hội Ðồng Giám Mục", có 3 thành viên khác của Hội Ðồng Thư Ký, được ÐTC bổ nhiệm. Kết quả của cuộc thảo luận phong phú của Hội Ðồng Thông Thường đã được tổng hợp lại theo nhiều chủ đề mà Ðức Cha Tổng Thư Ký đã trình lên cho Ðức Thánh Cha quyết định.
ÐTC là chủ tịch thường quyền của khoá họp Thượng Hội Ðồng Giám Mục. Vào ngày 6 tháng 10 năm 2006, ÐTC đã chọn và cho biết chủ đề của Khoá Họp Thượng Hội Ðồng Giám Mục sẽ được tổ chức vào tháng 10 năm 2008. Tiếp đó, Hội Ðồng Thông Thường của Văn Phòng Tổng Thư Ký Thượng Hội Ðồng Giám Mục bắt tay làm việc, để chuẩn bị Văn Kiện Ðại Cương (Lineamenta), nhắm trình bày vắn tắt về tầm quan trọng của Lời Chúa, nêu ra những khiá cạnh tích cực trong đời sống và sứ mạng của Giáo Hội, vừa đồng thời nói lên vài vấn đề đang tranh luận ít ra cần được đào sâu, vì lợi ích cho giáo hội và cho sinh hoạt của Giáo Hội trong thế giới. Văn Kiện Ðại Cương (lineamenta) quy chiếu nhiều đến Hiến Chế Tín Lý về Mạc khải Dei Verbum của Công Ðồng Vaticanô II. Văn Kiện Ðại Cưong đi theo đường lối tiếp cận của các nghị phụ Công Ðồng Vaticanô II, là đặt mình trong thái độ kính phục lắng nghe Lời Chúa, để rồi sau đó có thể loan báo một cách tin tưởng (x. DV 1). Việc đọc lại văn kiện Công Ðồng Vaticanô II theo chìa khoá mục vụ, hoà hợp với những tuyên bố sau đó của Huấn Quyền trong giáo hội có trách nhiệm giải thích cách đích thực kho tàng Ðức Tin, được tích chứa trong Thánh Truyền và trong Kinh Thánh.
Ðể giúp suy tư và thảo luận về chủ đề trong toàn thể Giáo Hội, Văn Kiện Ðại Cương (Lineamenta) có gởi thêm bản Câu Hỏi chi tiết, liên quan đến những đề tài được bàn đến trong từng chương của văn Kiện Ðại Cương. Tất cả các cơ cấu của Giáo Hội , như đã kể ra ở trên, được yêu cầu gởi bản trả lời cho những câu hỏi trong vòng một tháng, tức trong tháng 11 năm 2007.
Với sự giúp đỡ của vài vị chuyên môn, Hội Ðồng Thư Ký thông thường sẽ nghiên cứu những bản trả lời và xếp lại theo trật tự những chủ đề, trong một Văn Kiện thứ hai, thường quen được gọi "Tài Liệu Làm Việc" (Instrumentum Laboris), sẽ được nhận làm tài liệu cho Khoá Họp Thông Thường Thượng Hội Ðồng Giám Mục lần thứ XII, từ ngày 5 cho đến 26 tháng 10 năm 2008.
Ngay từ đầu, Giáo Hội sống Lời Chúa. Trong Chúa Kitô, Ngôi lời nhập thể dưới tác động của Chúa Thánh Thần, Giáo Hội là như "bí tích, nghĩa là, dấu chỉ và phương tiện cho sự hiệp nhất của con người với Thiên Chúa, và cho sự hiệp nhất toàn thể gia đình nhân loại" (LG 1). Lời Chúa còn là sức thúc đẩy không bao giờ cạn của sứ mạng của Giáo Hội cho người gần kẻ xa. Vâng phục mệnh lệnh của Chúa Giêsu và tin tưởng phó thác vào sức mạnh Chúa Thánh Thần, Giáo Hội luôn sống trong tình trạng truyền giáo (x. Mt 28,19). Theo mẫu gương của Mẹ maria, nữ tì khiêm tốn của Thiên Chúa, Thượng Hội Ðồng Giám Mục muốn cổ võ sự tái khám phá tràn đầy kinh ngạc về Lời Chúa, Lời hằng sống, sắc bén và hữu hiệu, bên trong giáo hội, trong sinh hoạt phụng vụ, trong lời cầu nguyện, trong công việc rao giảng Phúc Âm, trong việc dạy giáo lý và trong thần học, trong đời sống cá nhân và cộng đồng, cũng như trong các nền văn hoá của con người, là những nền văn hoá được thanh luyện và trở nên phong phú nhờ Tin Mừng. Ðể cho Lời Chúa thức tỉnh, những người kitô sẽ có khả năng trả lời cho bất cứ ai tra hỏi về lý do của niềm hy vọng mình có, (x. 1 Pet 3,15), vừa đồng thời yêu mến anh chị em, "không phải bằng lời nói suông hay ngoài môi miệng, nhưng bằng việc làm và sự thật." (1 GV 3,18). Nhờ chu toàn những việc tốt, người kitô sẽ chiếu toả trước mặt người đời ánh sáng của mình, một ánh sáng phản chiếu vinh quang của Thiên Chúa; và tất cả mọi người sẽ ngợi khen Thiên Chúa Cha trên trời (x. Mt 5,16).Như thế, Lời Chúa chiếu toả ra trên trọn cả đời sống của Giáo Hội, vừa xác định sự hiện diện của mình trong xã hội như là men của một thế giới công bằng hơn, yêu chuộng hoà bình, vắng mọi hình thức bạo lực và mở rộng cho việc xây dựng một nền văn minh của Tình Thương.
"Lời Chúa tồn tại muôn đời. Và đó là lời Tin Mừng được loan báo cho anh chị em" (I Pet 1, 25).
Ước chi việc suy nghĩ về chủ đề của khoá họp Thượng Hội Ðồng Giám Mục trở thành lời cầu nguyện khiêm tốn ngỏ hầu việc khám phá lại Lời Chúa soi sáng mỗi ngày một tốt đẹp hơn đường đời chúng ta trong giáo hội và trong xã hội, trên đoạn đường nhiều khi gồ ghề, trong khi chúng ta tin tưởng chờ đợi "trời mới đất mới trong đó công lý ngự trị vững bền" (a Pet 3,13).
(bản dịch Việt ngữ của Ðặng Thế Dũng)