Một số kinh nghiệm và cảm tưởng của ÐTC
về chuyến công du mục vụ tại Brasil
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Một số kinh nghiệm và cảm tưởng của Ðức Thánh Cha về chuyến công du mục vụ tại Brasil.
Vatican (23/05/2007 18.52.40) - Sáng thứ Tư 23-5-2007 đã có gần 30,000 tín hữu và du khách hành hương năm châu tham dự buổi gặp gỡ chung hàng tuần với Ðức Thánh Cha. Như qúy vị và các bạn đã biết, Ðức Thánh Cha mới viếng thăm mục vụ Brasil về hôm 14 tháng 5 năm 2007 nên trong bài huấn dụ ngài đã chia sẻ với tín hữu các kinh nghiệm và cảm tưởng về chuyến viếng thăm Brasil. Mở đầu bài huấn dụ ngài nói:
Anh chị em thân mến. Trong buổi tiếp kiến chung hôm nay tôi muốn dừng lại trên chuyến tông du đã thực hiện tại Brasil từ ngày mùng 9 đến 14 tháng 5 này. Sau 2 năm làm Giáo Hoàng sau cùng tôi đã có được niềm vui đến viếng thăm châu Mỹ Latinh, mà tôi rất yêu mến, và vì, thật ra, ở đó có phân nửa tín hữu công giáo sinh sống. Mục tiêu là Brasil, nhưng tôi cũng đã giang tay ôm toàn châu Mỹ Latinh vào lòng, bởi vì Hội nghị kỳ V của hàng Giám Mục Mỹ châu Latinh và quần đảo Caraibi đã mời gọi tôi đến đây.
Ðức Thánh Cha đã cám ơn sự tiếp đón nồng hậu của các giới chức đạo đời và toàn dân Brasil. Rồi ngài nói: mục đích đâu tiên của chuyến viếng thăm là để cảm tạ Chúa về những điều kỳ diệu Chúa đã thực hiện nơi các dân tộc Mỹ châu Latinh, về lòng tin linh hoạt cuộc sống và nền văn hóa của họ trong hơn 500 năm qua. Trong nghĩa đó chuyến viếng thăm đã là một cuộc hành hương, đạt tột đỉnh tại đền thánh Ðức Bà Aparecida, Bổn Mạng Brasil. Cũng như các vị tiền nhiệm của tôi là Ðức Phaolo VI và Ðức Gioan Phaolo II rất chú ý đến tương quan giữa lòng tin và văn hóa, tôi đã dùng đề tài này để củng cố Giáo Hội châu Mỹ Latinh và quần đảo Caraibi trên lộ trình lòng tin trở thành lịch sử sống động, lòng đạo đức bình dân, nghệ thuật trong cuộc đối thoại với các truyền thống phong phú thời tiền Colombo, và với các ảnh hưởng đa phương của âu châu và các đại lục khác.
Tiếp tục bài huấn dụ Ðức Thánh Cha nói: dĩ nhiên, kỷ niệm về một qúa khứ vinh quang không thể không biết đến các bóng tối đi kèm việc loan báo Tin Mừng của đại lục Mỹ châu Latinh: thật thế, không thể quên các khổ đau và các bất côong, mà các người thuộc địa đã gây ra cho các dân tộc thổ đân, thường bị chà đạp trong các quyền căn bản của họ. Nhưng bổn phận nhắc lại các tội phạm không thể biện minh được ấy - các tội phạm đã bị các thừa sai thời đó như Bartolomeo de las Casas và các thần học gia như Francesco da Vitoria của Ðại học Salamanca lên án - việc nhắc lại đó không được ngăn cản chúng ta biết ơn cảm tạ Thiên Chúa về công trình tuyệt diệu, mà ơn thánh đã thực hiện nơi các dân tộc này trong các thế kỷ qua. Như thế, Tin Mừng đã trở thành nhân tố hướng dẫn một tổng hợp sinh động, diễn tả căn tính của các dân tộc Mỹ châu Latinh, với các khía cạnh khác nhau của từng nước. Trong thời đại toàn cầu hóa hiện nay, căn tính công giáo đó vẫn là một câu trả lời thích hợp nhất, miễn là nó được linh hoạt bởi một việc đào tạo tinh thần nghiêm chỉnh và bởi các nguyên tắc của giáo huấn xã hội của Hội Thánh.
Brasil là một quốc gia lớn biết giữ gìn các giá trị kitô đã đâm rễ một cách một sâu đậm, nhưng cũng đang có các vấn đề xã hội và kinh tế khổng lồ. Ðể góp phần vào việc giải quyết các vấn đề đó Giáo Hội phải huy động tất cả mọi sức lực tinh thần và luân lý trong các cộng đoàn của mình, trong sự phối hợp với các năng lực lành mạnh khác của đất nước. Trong số các yếu tố tích cực, có óc sáng tạo và sự phong phú của Giáo Hội làm nảy sinh ra các phong trào và các hiệp hội mới của cuộc sống thánh hiến. Cũng rất đáng ca ngợi sự tận tụy của biết bao giáo dân năng nỗ trong nhiều sáng kiến khác nhau nhằm thăng tiến Giáo Hội.
Brasil là quốc gia có thể cống hiến cho thế giới chứng tá của một kiểu mẫu phát triển mới: thật thế, nền văn hóa kitô có thể linh hoạt việc hòa giải giữa con người với thiên nhiên, bắt đầu từ việc tái chiếm lại phẩm giá con người trong tương quan với Thiên Chúa Cha. Trong nghĩa đó buổi viếng thăm "Nông trại Hy vọng" đã là một bằng chứng hùng hồn. Ðây là mạng lưới của cộng đoàn phục hồi các bạn trẻ, muốn thoát ra khỏi đường hầm đen tối của ma túy. Buổi viếng thăm đã để lại nơi tôi kỷ niệm sâu đậm với sự hiện diện của một tu viện các nữ tu Claret. Tu viện đã là biểu tượng cho thế giới ngày nay, đang cần được phục hồi trên bình diện tâm lý và xã hội, và còn hơn thế nữa trên bình diện tinh thần một cách sâu đậm.
Ðức Thánh Cha nói thêm trong bài huấn dụ rằng buổi lễ tôn phong hiển thánh cho tu sĩ Antonio di Sant' Anna Galvao, Linh Mục dòng Phanxicô sống vào thế kỷ XVIII, cũng là một biểu tượng khác nữa. Cha Galvao rất sùng kính Ðức Mẹ, là tông đồ của bí tích Thánh Thể và bí tích Giải Tội, cũng như là "con người của hòa bình và tình bác ái". Chứng tá của ngài chứng minh cho thấy sự thánh thiện là cuộc cách mạng đích thực có thể thăng tiến việc canh cải Giáo Hội và xã hội một cách hữu hiệu.
Sau đó là biến cố gặp gỡ các Giám Mục Brasil để bầy tỏ sự ủng hộ của Người Kế Vị Thánh Phêrô đối với các vị, trước các thách đố lớn mà công tác rao truyền Tin Mừng đang phải đương đầu tại Brasil. Ðức Thánh Cha đã khuyến khích các Giám Mục tiếp tục củng cố dấn thân truyền giáo, phổ biến Lời Chúa một cách sâu rộng và có phương pháp, để cho lòng đạo đức bẩm sinh được đâm rễ sâu hơn và trở thành lòng tin tự nhiên, gắn bó với Thiên Chúa một cách riêng tư và trên bình diện cộng đoàn. Ðức Thánh Cha đã khuyến khích các Giám Mục Brasil phục hồi kiểu sống của cộng đoàn kitô tiên khởi: kiên trì trong việc học giáo lý, sống các bí tích và tình bác ái cụ thể, giảng giải kho tàng lòng tin một cách trọn vẹn, không giảm thiểu hay lẫn lộn, và giữ gìn kho tàng đó với óc phân định. Ðồng thời cũng phải thăng tiến phát triển xã hội qua việc đào tạo giáo dân lãnh trách nhiệm trong lãnh vực chính trị và kinh tế.
Cuộc gặp gỡ giới trẻ, niềm hy vọng tương lai của Giáo Hội và đại lục châu Mỹ Latinh trong buổi canh thức tại Sao Paolo cũng đã rất là ý nghĩa. Như Chúa Giêsu xưa kia đã chỉ cho thanh niên nhà giầu con đường phải theo, ngày nay Giáo Hội cũng đề nghị với giới trẻ các giới răn của Chúa, là con đường giáo dục sống tự do giúp đạt hạnh phúc cá nhân và xã hội. Giáo Hội đặc biệt đề nghị với người trẻ giới răn yêu thương, trao ban ý nghĩa tràn đầy và đem lại hạnh phúc cho cuộc sống. Ðức Thánh Cha đã mời gọi giới trẻ trở thành các tông đồ đối với các bạn cùng lứa tuổi, củng cố việc đào tạo nhân bản và tinh thần, qúy trọng hôn nhân và con đường dẫn đến hôn nhân trong sự khiết tịnh và tinh thần trách nhiệm, và rộng mở cho ơn gọi sống đời thánh hiến vì Nước Trời.
Sau cùng đề cập đến buổi lễ khai mạc hội nghị kỳ V của hàng Giám Mục châu Mỹ Latinh và quần đảo Caraibi ÐTC nói:
Ðỉnh cao của chuyến viếng thăm là buổi lễ khai mạc hội nghị kỳ V của các Giám Mục Mỹ châu Latinh và quần đảo Caraibi, tại đền thánh Ðức Bà Aparecida. Ðề tài của hội nghị, sẽ kéo dài cho tới cuối tháng 5 này, là "Là môn đệ và thừa sai của Chúa Giêsu Kitô, để các dân tộc của chúng ta có sự sống Nơi Người - Ta là Ðường, là sự Thật, là sự Sống". Chúa Giêsu đã kêu gọi các Tông Ðồ để sai các vị ra đi rao giảng (Mc 3,14-15). Từ "môn đệ" nói lên chiều kích đào tạo, bước theo, sống sự hiệp thông và tình bạn với Chúa Giêsu. Từ "sai đi" diễn tả hoa trái của công tác tông đồ, là làm chứng và hiệp thông kinh nghiệm sống sự thật và tình yêu thương. Là môn đệ và thừa sai bao gồm tương quan chặt chẽ với Lời Chúa, bí tích Thánh Thể và các bí tích khác, sống trong Giáo Hội với thái độ lắng nghe và tuân hành các giới răn cúa Chúa. Canh tân trong tươi vui ý muốn là môn đệ Chúa Giêsu, ở với Người là điều kiện nền tảng để trở thành thừa sai của Người, "khởi hành trở lại từ Chúa Kitô". Với chuyến viếng thăm mục vụ này tôi đã muốn khích lệ Giáo Hội Mỹ châu La tinh tiếp tục con đường là môn đệ và thừa sai đó.
Ðức Thánh Cha đã chào tín hữu bằng nhiều thứ tiếng khác nhau trước khi cất kinh Lậy Cha và ban phép lành Tòa Thánh cho mọi người.
Linh Tiến Khải
(Radio Vatican)