Tâm Tình Của Ðức Cha F.X. Nguyễn Văn Sang
Nhân Dịp Mừng Ngân Khánh Giám Mục
Và Kim Khánh Linh Mục (22/04/2006)
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Tâm Tình Của Ðức Cha Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Sang Nhân Dịp Mừng Ngân Khánh Giám Mục Và Kim Khánh Linh Mục (22/04/2006).
Trong lễ tạ ơn trọng thể ngày 22-4-2006, chúng ta mừng Ngân khánh Giám mục và Kim khánh Linh mục của Ðức giám mục giáo phận. Hôn lễ cưới bạc và cưới vàng của một Giám mục đáng cho chúng ta tạ ơn trọng thể. Sách Khải Huyền đã coi trọng Lễ Cưới Huyền Nhiệm đó trong bài thơ hoành tráng do thi sĩ Bạch Lạp phỏng dịch, và được cha nhạc sĩ cựu Tổng đại diện Hà Nội Nguyễn Văn Vinh phổ nhạc, tôi xin được tóm tắt như sau:
"Hát rằng: Nến sáng trong tay
Tóc thơm hương Thánh lòng say men tình
Những hồn trai trẻ đồng trinh
Bước vào tiệc cưới quang vinh Vua Trời.
Huyền cầm dạo khúc vui tươi
Lễ dâng Chiên Chúa trước Ngai diệu huyền
Giữ gìn băng tuyết chính chuyên
Chẳng cùng phàm giới sánh duyên hồng trần
Miệng vàng chẳng có điêu gian
Xác hồn tận hiến hoàn toàn trinh trong.
Lễ đầu chọn giữa muôn lòng
Theo hầu chiên Chúa uy phong muôn đời.
Sáng hương luyến nhạc chơi vơi,
Lạy mừng Chiên Chúa đời đời vinh quang."
(Trích trong tuyển tập "Ðời dâng hiến" trang 223 - Nhà xuất bản Tôn Giáo 2006).
Thế nhưng chúng ta, kể cả Giám mục đương nhiệm chưa được về dự buổi Tiệc Cưới Huyền Nhiệm đó.
Năm 2002, nhân dịp tôi 70 tuổi, bắt chước nhà văn lão thành Nguyễn Khải cho rằng: vào tuổi ấy thì một chân đã thõng vào thế giới bên kia, nên hơi đâu mà cạnh tranh sinh sự!
Thế nhưng sau 4 năm, năm nay tôi 74 tuổi, hai chân chưa thõng vào bên kia, mà lại rút vào trụ trên trái đất, mặc dầu gánh trên mình cả một thân xác nặng nề, đôi lúc có liêu xiêu chập choạng, nhưng vẫn còn đứng vững. Rõ ràng có nhiều dịp để còn cạnh tranh và sinh sự, hiểu ở đây là cả mặt tiêu cực và tích cực.
Về tiêu cực: Cạnh tranh và sinh sự rõ là xấu với cái nghĩa ghen tương, phân bì, tranh chấp nhau về danh vọng, địa vị, rồi sinh ra những sự dữ khác dẫn tới oán thù, gây mất bình an, hạnh phúc v.v# Thoạt tưởng cuộc đời của một Giám mục 25 năm qua, với 50 năm Linh mục không đến nỗi đen thui như thế, song đứng trước "những cám dỗ ngọt ngào" - như Ðức cha Bùi Tuần đã tả vẽ - và tôi xin thêm: nhiều khi còn "ngọt lịm" thì theo tính xác thịt con cháu Adong - Evà việc ngã thua xa xẩy khi ít khi nhiều, khi nào cũng có.
Ðó là điều mỗi người Công Giáo trước Thánh lễ đã thú nhận. Riêng cá nhân tôi, xin quỳ gối đấm ngực ăn năn trước mặt Chúa và mọi thành phần trong Giáo Hội, thành tâm xin lỗi mọi người về mọi sai lầm thiếu sót trong suốt 50 năm linh mục và 25 năm giám mục, ở cả giáo phận Hà Nội cũng như giáo phận Thái Bình.
Bên kia tiêu cực còn có cái tích cực: Sự cạnh tranh sinh sự còn có cái hay cái đẹp: về mặt vật chất, và ở phương diện nào, Darween đã đúng, khi chủ trương nhờ cạnh tranh mà con người tiến bộ, để mãi mãi không là "loài khỉ gió" mà "tiến lên làm người".
Nhờ sự cạnh tranh sinh sự mà lực sĩ Phaolô đã chạy như bay tới đích, quên hẳn những người "lạc hậu" đằng sau.
Nhờ sự cạnh tranh sinh sự mà trên sân bóng, các cầu thủ lao về phía cầu môn, muốn cho đối phương thủng lưới, chứ không như mấy ông cầu thủ và trọng tài xứ ta chỉ là tiền thủ và trọng tiền gây ra bán độ, tiêu cực trong bóng đá.
Chính Chúa Giêsu dạy chúng ta phải cạnh tranh sinh sự sao cho nên "trọn lành hoàn hảo như Cha chúng ta là Ðấng Hoàn Hảo" .
Các đấng các bậc trong Giáo Hội nói chung và ở Việt Nam, trong giáo phận Thái Bình nói riêng, kể cả Ðức giám mục đương quản với 50 năm Linh mục và 25 năm Giám mục luôn ở trong thế cạnh tranh sinh sự nên tạo ra những thành quả khích lệ ngày nay.
Không kể chúng ta phải tiến đến chỗ trọn lành theo tầm mức của Chúa Kittô như thánh Phaolô đã đề nghị, còn biết bao gương lành khác nơi các thánh mà chúng ta phải cạnh tranh để sinh sự này sự nọ.
Ngay trong các người vừa khuất núi hoặc còn sống ở dương thế như Ðức Thánh Cha Gioan Phaolô II và Ðức đương kim Giáo Hoàng Bênêđictô XVI, mẹ Têrêsa Calcutta, các Thánh Tử Ðạo Việt Nam và ngay trong hàng ngũ các vị đang ở gần ta, sống gần gũi với ta, sự cạnh tranh sinh sự với các ngài nhiều khi quyết liệt. Tôi muốn nhắc tới vị Hồng y này, Giám mục nọ, Linh mục này, Tu sĩ kia, thậm chí một giáo dân trong xứ họ, một bà lão chống gậy nhoẻn miệng cười tìm đường tới nhà thờ.
Cạnh tranh để thấy xuất phát từ các ngài muôn ánh hào quang của Ðấng trọn lành, tạo dựng mọi sự trọn lành và đưa cả vũ trụ này tới sự trọn lành của trời mới đất mới.
Nhất là trong 50 năm Linh mục và 25 năm Giám mục phục vụ cả ở giáo phận gốc là Hà Nội và giáo phận Thái Bình hiện nay, do sự cạnh tranh đó mà tôi đã sinh được nhiều sự, ví dụ: đưa dẫn lớp con em thanh thiếu niên lúc đó trở thành cốt lõi của hàng ngũ giáo dân, cộng tác với nhiều đấng để đào tạo con số đông các Linh mục miền bắc.
Nhất là cạnh tranh và sịnh sự trong 16 năm Giám mục giáo phận đồng quê - hương lúa vàng. Tôi ngắm xem và cạnh tranh với Giám mục này, Linh mục nọ, trợ giúp kẻ phong cùi, người bệnh tật, ai mất nhà, ai mất của, ai cô thân, cô đơn trong cuộc sống; cạnh tranh để mình phải làm gì cho cân xứng, không tốt hơn, cũng có thể không bằng nhưng phải sinh ra sự này sự nọ.
Trong 3 năm Thánh giáo phận, năm nay là năm chính thức: Kiến Thiết Và Xạy Dựng, cũng do sự cạnh tranh nhiệt thành và bền bỉ của tâm hồn Chủ chăn mà "sinh ra các sự" hoạt động ngày nay.
Một giáo phận nhỏ bé nới đồng chua nước mặn từ 70 năm nay phải vươn lên: con số linh mục còn ít ỏi; con số dòng tu là con số gần không; con số các tổ chức bác ái, văn hoá, xã hội được lập nên để phục vụ con người cũng bằng không; con số xứ họ trước sau vẫn là vậy không nhúc nhích; các hội đoàn tượng trưng cho sức sống của đạo vẫn cổ lỗ sĩ trong cái hoạt động. Ngoảnh nhìn ra xã hội, ra các giáo phận khác ngoài bắc, nhất là trong nam, tuy có một vài sự phồn vinh giả tạo như một số đấng đã kêu cứu, song thực tại tốt đẹp vẫn rành rành ra trước mắt, làm sao cho trái tim mục tử không cạnh tranh để sinh sự. Do đó, ngoài nỗ lực kiến thiết con người về mặt đạo lý và tinh thần, lo cho con người sống Tin Mừng trong mỗi phút sống ở mọi nơi mọi lúc, cũng phải cạnh tranh để sinh sự trong việc kiến thiết các nguyện đường, các nhà giáo lý, các trường học, bệnh viện, để thực hiện: "Sống Phúc Âm giữa lòng dân tộc" (Thư chung HÐGMVN năm 1980).
Các giáo hữu của giáo phận cùng với vị chủ chăn suốt trong mấy chục năm qua hằng nỗ lực, hy sinh mọi sự để trùng tu kiến thiết, xây dựng các thánh đường của họ để biểu lộ lòng tin, cậy, mến, bất chấp mọi phong ba bão tố tinh thần cũng như vật chất. Những hình thánh giá trên nóc nhà thờ như những ngón tay nói lên tình thương của Thiên Chúa với con người và mọi loài, không ngừng làm chứng cho tình thương, không ngừng lạc quan, chỉ cho nhân loại đường lối Tin Mừng hướng tới quê trời hạnh phúc. Ðặc biệt chúng tôi - Giám mục, linh mục, tu sĩ nam nữ, giáo dân giáo phận Thái Bình quyết tâm nỗ lực cạnh tranh với xã hội, với Giáo Hội trên khắp thế giới để sinh sự lớn nhất trong giai đoạn sống này, thể hiện cụ thể ra bên ngoài: đó là xây dựng một thánh đường hoành trang, nguy nga, thay thế cho ngôi thánh đường cũ mà năm nay tròn 100 tuổi đã bị xuống cấp vì bom đạn chiến tranh, thời tiết. Giờ đây chúng tôi vực dậy để đáp lại quan niệm cho rằng tôn giáo là nhu cầu tinh thần của một số quần chúng nhân dân đang và sẽ tồn tại với dân tộc. Phải chăng đó cũng là lời thách thức xem tôn giáo có tồn tại được với dân tộc không? Nhất định dân tộc ta sẽ trường tồn thì tôn giáo cũng phải trường tồn. Những ngôi nhà thờ đá, ximăng cốt thép này vươn lên trên bầu trời Thái Bình với tiếng chuông ngân sớm chiều nắng ấm, mưa rơi, tượng trưng cho lòng tin, cậy, kính mến, vẫn tuyên bố với thế gian rằng: Ðạo thánh Chúa vẫn tồn tại nơi đây với dân tộc Việt Nam.
Qua 50 năm Linh mục và 25 năm Giám mục trong 2 giáo phận, và năm nay theo Giáo Luật là năm cuối cùng trong chức vụ Giám mục Chính tòa, Chúa vẫn để tôi bám trụ 2 chân trên vũ trụ để cạnh tranh và sinh sự. Một lần nữa, tôi quỳ gối chắp tay trước Toà Chúa và mọi đấng bậc trong xã hội và Giáo hội, xin tha thứ những năm qua vì đã cạnh tranh sinh sự ra những điều sai trái. Ðồng thời xin kết hiệp với mọi nỗ lực để cảm tạ ngợi khen Thiên Chúa toàn năng "đã chọn và nâng đỡ tôi thành khí cụ của Ngài để đi cạnh tranh và sinh ra những 'sự lành' cho hết mọi người". Kinh Thánh đã dạy: Có thời gian chiến tranh, có thời gian hoà bình; có thời gian vun trồng, có thời gian nhổ bỏ. Và lời Thánh Phaolô: Ðây là thời giờ. Và đây là thời giờ để khởi sự và kiệnn toàn Ngôi Nhà Thờ Chính Tòa Thái Bình mới biểu dương cho hướng đi lên đầy tin tưởng và lạc quan về tương lai sán lạn của đạo Công Giáo trong giáo phận Thái Bình.
Xin cảm tạ ơn Chúa, Ðức Trinh nữ Maria, Thánh cả Giuse, các Thánh Tử Ðạo Việt Nam, Thánh tổ phụ Ðaminh, Thánh Phanxicô Xaviê, các Ðấng bậc trong Giáo Hội Việt Nam. Xin cho chúng con luôn vững tin vào Chúa, vì những ai trông cậy nơi Chúa, muôn muôn đời sẽ không phải tủi hổ. Amen.
Thái Bình, Việt Nam, ngày 22/04/2006
Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Sang
Giám mục Thái Bình