Bản Ðúc Kết
Hội Nghị Thường Niên Lần Thứ 26
Của Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam
Từ ngày 5 đến 9 tháng 9 năm 2005
tại Bãi Dâu - Vũng Tàu
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Bản Ðúc Kết Hội Nghị Thường Niên Lần Thứ 26 Của Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam
Từ ngày 5 đến 9 tháng 9 năm 2005 tại Bãi Dâu - Vũng Tàu, Giáo phận Xuân Lộc.
(Radio Veritas Asia 13/09/2005) - Quý vị và các bạn thân mến, Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam đã nhóm họp Khóa Họp Hội Nghị Thường Niên Lần thứ 26, từ ngày 5 đến 9 tháng 9 năm 2005 tại Bãi Dâu - Vũng Tàu, Giáo phận Xuân Lộc. Trong mục thời sự lần này, chúng tôi xin gửi đến quý vị và các bạn Bản Ðúc Kết Hội Nghị Thường Niên Lần Thứ 26 Của Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam:
Hội nghị Thường niên của Hội đồng Giám mục năm 2005 tổ chức tại Bãi Dâu, Vũng Tàu, thuộc tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Ðây là lần thứ hai, các Giám mục được quy tụ dưới sự chúc phúc của Thánh Tâm Chúa và Ðức Mẹ Bãi Dâu. Ðây cũng là Hội nghị thường niên lần thứ 26 kể từ khoá họp đầu tiên vào năm 1980.
Hội nghị diễn ra dưới sự chủ toạ của Ðức cha Phaolô Nguyễn Văn Hoà, Giám mục Giáo phận Nha Trang, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam. Tham dự Hội nghị lần này có Ðức Hồng y Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn, hai Ðức Tổng Giám mục Tổng Giáo phận Huế và Hà Nội và 24 Giám mục đến từ 24 Giáo phận trên toàn quốc. Tất cả là 27 thành viên.
Năm nay thiếu vắng Ðức cha Giuse Nguyễn Quang Tuyến, Giám mục Giáo phận Bắc Ninh, đang chữa bệnh ở nơi xa, và Ðức cha Phaolô Lê Ðắc Trọng, Giám mục Phụ tá Giáo phận Hà Nội cũng không về dự Hội nghị vì lý do tuổi tác. Ðức Hồng y Phaolô Maria Phạm Ðình Tụng và 11 Ðức cha hưu mặc dầu đã được mời tham dự Hội nghị, nhưng đã không đến đuợc vì tuổi già và đau yếu, chỉ trừ Ðức cha Giacôbê Nguyễn Văn Mầu, Giáo phận Vĩnh Long, có ghé thăm Quý Ðức cha tại Vũng Tàu, vào sáng ngày 6 tháng 9 (năm 2005). Ðức cha Chủ tịch thay mặt Hội đồng Giám mục Việt Nam đã gửi thư thăm các Ðấng vắng mặt để tỏ tình hiệp thông huynh đệ và xin các Ðấng dâng những hy sinh do chịu đựng đau yếu của mình để cầu nguyện cho Hội nghị và cho Giáo Hội Việt Nam.
Trước khi Hội nghị diễn ra, Ban Thường Vụ đã gửi thư cho Ðức Giáo Hoàng Bênêdictô XVI, trước là mừng Ngài trong triều đại mới, sau là để tỏ tình liên đới vâng phục vị đại diện Chúa Kitô ở trần gian, đồng thời báo tin cho Ngài hay về Hội nghị thường niên để xin Ngài cầu nguyện và chúc lành.
Ban Thường Vụ cũng gửi thư cho Ðức Hồng y Crescenzio Sepe, Tổng Trưởng Thánh bộ Truyền giảng Phúc Âm, để tin cho Ngài biết về Hội nghị và để tỏ tình hiệp thông liên đới với Toà Thánh.
Vào lúc 16g00 ngày 5 tháng 9 năm 2005, Ban Thường Vụ mở rộng nhóm họp để thông qua chương trình nghị sự và thời khoá biểu của Hội nghị. Lúc 18g00, toàn thể các thành viên vào nhà nguyện đọc Kinh Chiều, Chầu Thánh Thể và hát kinh Chúa Thánh Thần, xin Chúa ban ơn cho Hội nghị thành công tốt đẹp.
Lúc 20g00 cùng ngày, các tham dự viên bắt đầu họp phiên đầu tiên, sau khi Ðức cha Tổng Thư ký giới thiệu chương trình, Ðức cha Chủ tịch ngỏ lời khai mạc Hội nghị. Năm nay (2005) Hội nghị vui mừng đón tiếp hai thành viên mới là Ðức cha Ðaminh Nguyễn Chu Trinh, tân Giám mục Giáo phận Xuân Lộc và Ðức cha Phanxicô Xaviê Lê Văn Hồng, Giám mục Phụ tá Giáo phận Huế.
Ngày 6 tháng 9, ông Ngô Yên Thi, Trưởng Ban Tôn Giáo Chính Phủ cùng với đoàn từ Trung ương và đoàn đại biểu gồm các vị lãnh đạo tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và Thành phố Vũng Tàu đến thăm và chúc Hội nghị thành công. Nhân dịp này Ðức cha Chủ tịch đã cám ơn chính quyền Trung ương và địa phương đã tạo điều kiện thuận lợi cho Hội đồng Giám mục họp lần thứ 2 tại Bãi Dâu, Vũng Tàu, một thành phố giàu đẹp vào hạng nhất nước. Thay mặt cho đoàn, Ông Trưởng Ban Tôn Giáo Chính Phủ có lời chào mừng các thành viên trong Hội đồng Giám mục và chúc Hội nghị đạt được nhiều thành quả tốt đẹp.
Sau khi tiếp đoàn, Hội đồng Giám mục lắng nghe báo cáo của Ban Thường Vụ. Ðức cha Chủ tịch nói về lễ An táng của Ðức cố Giáo hoàng Gioan Phaolô II mà ngài đã tham dự. Sau đó ngài đề cập đến tai ương sóng thần ở Ðông Nam Á, đến trận bão Katrina vừa xẩy ra ở Hoa Kỳ làm thiệt hại rất nhiều về người và của, trong đó một số đông người Việt là nạn nhân. Sau cùng ngài đưa tin Ðức Hồng y Crescenzio Sepe, Tổng Trưởng Thánh bộ Truyền giảng Phúc Âm sẽ sang thăm Việt Nam vào cuối tháng 11 năm nay (2005). Tiếp đến Ðức Hồng y Gioan Baotixita đề cập đến vấn đề di dân: một số rất đông tụ họp sinh sống ở vùng Sài Gòn, Xuân Lộc, không có cư trú hợp pháp và ít ai săn sóc. Ngài cũng đề cập đến di dân ở ngoại quốc và nhất là nhắc đến lợi ích thiêng liêng người di dân mang đến quê hương mới của mình do đức tin và truyền thống dân tộc. Ðức cha Tổng Thư ký trình bày diễn tiến việc thành lập hồ sơ về vụ án phong chân phước cho Ðức cha Phêrô Lambert de la Motte, Giám mục tiên khởi của Giáo Hội Việt Nam. Ðức Tổng Giám mục Phó Tổng Thư ký trình bày việc làm của ngài trong năm qua và chuyến đi thăm Ba Lan mới đây.
Sau đó các giám mục thay phiên nhau chia sẻ cuộc sống của Giáo phận mình bằng cách nêu lên những điểm tiêu cực và tích cực. Những điểm tiêu cực cần phải khắc phục, sửa chữa, những điểm tích cực cần được phát huy và nêu gương sáng cho mọi người.
Tình hình trong ba giáo tỉnh tương đối ổn định. Có một số nhu cầu chưa được đáp ứng nhưng hy vọng trong tương lai sẽ được giải quyết. Những điểm tích cực thì nhiều, như phong chức, thuyên chuyển các linh mục đã tăng hơn trước. Việc xây cất cũng khá thông thoáng. Sinh hoạt tôn giáo cũng trở nên bình thường, trang nghiêm, sốt sắng hơn.
Nhất là có nhiều sinh hoạt tích cực diễn ra trong Năm Thánh Thể: học hỏi về Bí tích Thánh Thể, tổ chức Thánh lễ, Chầu Mình Thánh Chúa, rước kiệu... mang lại lòng sốt sắng cho giáo dân và cũng đem lại sự mộ mến cho bao người thiện chí. Theo gương tấm bánh được chia sẻ, người Công giáo quyết tâm cao trong việc thực thi bác ái: chia sẻ cơm áo, gạo tiền, tình thương, cảm thông, thăm viếng, ủi an, khích lệ làm cho những người khốn khổ cảm thấy bớt bất hạnh hơn.
Qua báo cáo tổng kết tình hình 25 Giáo phận trong năm qua, mọi người cảm nhận sức sống trào dâng của Giáo hội Việt Nam, đặc biệt trong Năm Thánh Thể. Ðúng như Ðức Hồng y Tổng trưởng Thánh bộ Truyền giảng Phúc Âm đã nhận xét: "Giáo hội Việt Nam mặc dù còn gặp nhiều khó khăn và thử thách, nhưng là một Giáo hội năng động và chủ động."
Sau đó các Ủy ban trực thuộc Hội đồng Giám mục nối tiếp nhau báo cáo những sinh hoạt trong năm qua và những dự kiến trong năm tới. Sau phần trình bày của mỗi Ủy ban, các Ðức cha đã góp rất nhiều ý kiến xây dựng.
Ủy ban Phụng tự và Nghệ thuật thánh cho biết bản dịch tiếng Việt phần nghi thức thánh lễ đã được Bộ Phụng tự và Kỷ luật Bí tích phê chuẩn. Ủy ban cũng đã soạn thảo và mong sớm hoàn chỉnh tập tài liệu hướng dẫn về nghệ thuật thánh dựa trên các quy định của Giáo luật và phụng vụ.
Ủy ban Thánh nhạc cho thấy tiềm năng phong phú của nền thánh nhạc Việt Nam với rất nhiều bài thánh ca do các nhạc sĩ Công giáo sáng tác.
Ủy ban Loan báo Tin Mừng đã biên dịch tài liệu họp Liên Hội đồng Giám mục Á Châu về truyền giáo năm 2006, cuốn "Từ điển Truyền giáo", cuốn "Những Vạch Mốc cho sứ vụ Kitô giáo".
Ủy ban Bác ái Xã hội nói về công tác cứu trợ thiên tai bão lụt hạn hán nhất là nạn nhân động đất, sóng thần ở Ðông Nam Á vừa qua. Ủy ban lưu ý việc đào tạo nhân sự cho các Giáo phận.
Ủy ban Giáo lý và Ðức tin đã hiệu đính xong quyển Giáo lý Hội Thánh Toàn cầu sau ba năm làm việc chung. Ủy ban sẽ dịch sớm nhất cuốn Toát Yếu Giáo lý dưới hình thức hỏi thưa để làm nền tảng quy chiếu cho việc soạn các sách giáo lý trong các giáo phận.
Ủy ban Giáo sĩ và Chủng sinh đã thống kê số chủng sinh niên khoá 2004-2005 trong 6 Ðại Chủng Viện là 928 thầy.
Ủy ban Văn hoá cho biết trong tháng 10 sẽ thực hiện một chuyến đi tìm di tích các Thánh Tử Ðạo Việt Nam, và xin các Giáo phận cho biết địa chỉ và sinh hoạt liên quan đến đức tin và văn hoá để có thể giới thiệu trong một tập sách của Hội đồng Toà Thánh về Văn hoá.
Ủy ban Tu sĩ trình bày về Ðại hội Ủy ban Tu sĩ thuộc Liên Hội đồng Giám mục Á Châu tổ chức lần đầu tiên ở Thái Lan với đề tài vai trò của người tu sĩ trong việc xây dựng Giáo hội địa phương tại Á Châu.
Ủy ban Giáo dân tường trình về việc phái đoàn Việt nam tham dự Ðại hội Quốc tế Giới trẻ tháng 8 (năm 2005) tại Ðức vừa qua với ước mong sẽ tổ chức được một đại hội toàn quốc cho giới trẻ Việt Nam.
Hội Thừa Sai Việt Nam được phục hồi sinh hoạt nội bộ từ năm 1999 vẫn tiếp tục cổ vũ ơn gọi, đào tạo nhân sự, hình thành những cơ chế tổ chức và sinh hoạt cho phù hợp với hoàn cảnh và môi trường sống. Hội đồng Giám mục sẽ chính thức đăng ký theo thể thức hiện hành để Hội Thừa Sai sinh hoạt bình thường.
Sau phần báo cáo sống động và phong phú của 9 Ủy ban và của Giám mục đặc trách Hội Thừa Sai là phần báo cáo về các hội nghị và công tác ở nước ngoài trong năm qua.
Ðức Giám mục chủ tịch Ủy ban Giáo lý và Ðức Tin trình bày về Ðại hội Kinh Thánh Châu Á và Châu Ðại Dương (14 -18/02/2005) và khoá làm việc của Liên hiệp Kinh Thánh Ðông Nam Á (19 - 21/02/2005) do Liên Hiệp Kinh Thánh Thế Giới (CBF) phối hợp với liên hiệp các Hội Ðồng Giám mục Á Châu (FABC) tổ chức tại Philippines với chủ đề : "Lời Thiên Chúa: Niềm Hy vọng sống động và nền Hoà bình bền vững".
Ðức Giám mục Chủ tịch Hội Ðồng Giám Mục nói về Hội nghị do Văn phòng Ðại kết và Liên tôn (OEIA) của Liên Hội đồng Giám mục Á châu (FABC) tổ chức tại Pattaya, Thái Lan từ 1 - 6/8/2005 về đề tài: "Những thách đố cho sự hợp nhất Kitô Giáo". Nội dung của Hội nghị tập trung vào những tương quan với những giáo hội và cộng đoàn tín hữu bấy lâu nay chưa tham gia vào những hoạt động Ðại kết. Hội nghị kết thúc bằng việc nhắc lại một gợi ý của ÐTC Gioan Phaolô II: sự hoán cải nội tâm là cần thiết nếu chúng ta muốn đi ra để đến với người khác.
Ðức Giám mục Hải Phòng trình bày về Khoá họp Ðại Kết nhân dịp kỷ niệm 40 năm công bố sắc lệnh Unitatis Redintegratio, từ 11 - 13/11/2004 do Hội đồng Toà Thánh cổ vũ sự hợp nhất các tín hữu Kitô tổ chức tại Rôma.
Hội nghị cũng nghe báo cáo về việc Văn phòng Truyền thông xã hội trực thuộc Liên Hội Ðồng Giám Mục Châu Á đã tổ chức Hội nghị Giám mục về Các Tổ chức Truyền thông xã hội lần thứ 5, từ 22 - 27/11/2004 tại Bali, Indonesia với chủ đề "Ðối thoại Liên tôn như một sự truyền thông".
Hội nghị đã dành nhiều thời gian để cùng đọc lại và hoàn chỉnh Thư Mục vụ "Sống Lời Chúa" nhân kỷ niệm 40 năm Hiến Chế Tín lý của Công đồng Vatican II về Mặc Khải. Với thư Mục vụ này, Hội Ðồng Giám Mục muốn ôn lại giáo huấn của Công đồng về Lời Chúa và cùng suy nghĩ về những phương cách sống Lời Chúa trong hoàn cảnh cụ thể của Giáo hội Việt Nam hôm nay.
Hội nghị cũng chọn đề tài cho Thư Mục vụ năm tới (2006) là: "Sống đạo trong xã hội hôm nay". Giáo tỉnh Huế chịu trách nhiệm soạn thảo thư này với sự cộng tác của các Giáo phận khác. Ðịa điểm họp Hội nghị năm 2006 dự kiến tại Huế.
Năm nay (2005) kỷ niệm 45 năm thành lập Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam, Hội nghị đã dâng lễ tạ ơn vào sáng 9/9/2005 để cầu nguyện cho Giáo hội Việt Nam luôn vững tin vào ơn phù trợ của Chúa và Mẹ Maria trong mọi hoàn cảnh.
Như mọi năm, Văn phòng Thư ký báo cáo về cuốn Niên Giám, về bản tin Hiệp Thông.
Trong bữa ăn trưa cuối cùng, Ðức Hồng Y Tổng Giám Mục giáo phận Saigon đã thay mặt Hội Ðồng Giám Mục nói lời cám ơn sâu xa đối với Ðức cha Chính và Ðức cha Phụ tá Giáo phận Xuân Lộc, cha Giám đốc Ðền Thánh Ðức Mẹ Bãi Dâu cùng các thầy và các nữ tu dòng Thánh Phaolô đã vui vẻ phục vụ suốt tuần lễ vừa qua.
Lúc 16g00 ngày 9/9/2005, các thành viên của Hội nghị đã vào Nhà Nguyện để cùng nhau tạ ơn Chúa qua giờ Chầu Thánh Thể. Các thành viên Hội nghị hết lòng cám ơn mọi thành phần Dân Chúa đã cầu nguyện cho Hội nghị được tốt đẹp như lòng Chúa mong ước.
Xin Thiên Chúa trả công bội hậu cho mọi người và ban ơn soi sáng để mọi người biến những nghị quyết của Hội nghị thành những biểu hiện đức tin và lòng mến trong cuộc sống chứng nhân của mình.
Ðền Thánh Ðức Mẹ Bãi Dâu, Vũng Tàu, Ngày 9/9/2005
Giám mục Phêrô Nguyễn Soạn
Tổng Thư ký Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam