Bộ Phim Cuộc Thương Khó của Chúa Kitô
có thể đóng góp hữu hiệu
cho cuộc đối thoại đích thực
giữa người Kitô và người Do thái
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Bộ
Phim "Cuộc Thương Khó của Chúa Kitô" có thể đóng góp hữu
hiệu cho cuộc đối thoại đích thực giữa người Kitô và người
Do thái.
Tin
Hoa Kỳ (Apic 7/03/2004) - Linh mục William Fulco, dòng tên, người
Hoa Kỳ, là kẻ chuyển dịch những mẩu đối thoại trong phim
"Cuộc Thương Khó của Chúa Kitô" ra tiếng latinh và tiếng
aramêen, đã quả quyết rằng: bộ
phim của Mel Gibson có thể đóng góp cho cuộc đối thoại đích
thực giữa thế giới kitô giáo và thế giới do thái giáo.
Linh
mục dòng tên William Fulco, hiện là giáo sư
của viện cổ ngữ và khảo cổ của Ðại Học Loyola
Marymount, tại Los Angeles, Hoa Kỳ. Ðối
với cha, bộ phim không có cảnh hay mẩu đối thoại nào có
tinh thần "bài do thái cả", kể cả những cảnh hay mẩu đối
thoại mà những kẻ quá khích thuộc những tổ chức Do thái
tại Hoa Kỳ cho là chống do thái.
Trong
khi đó, Ðức Tổng Giám Mục John Foley, chủ tịch Hội Ðồng Tòa
Thánh về Truyền Thông Xã Hội, cũng đã lên tiếng cho rằng
trong bộ phim không có chổ nào cho thấy có tinh thần bài do
thái cả. Lên tiếng trong Ðại Hội của Tổ Chức "Trợ Giúp
các giáo hội đau khổ", diễn ra tại Augsbourg, bên Ðức tuần
qua, Ðức Tổng Giám Mục John Foley nhận định rằng những lời
tố cáo phim "Cuộc Thương Khó của Chúa Kitô" có tinh thần
bài do thái, chỉ làm gia tăng chú
ý và quảng cáo cho bộ phim mà thôi.
Phần
cha William Fulco thì ngài khuyên tốt
hơn là hãy đích thân xem bộ phim nầy trước, rồi hãy quyết
định xem bộ phim có tinh thần bài
do thái hay không. Cha còn cho rằng bộ phim "Cuộc Thương Khó
của Chúa Kitô" ghi dấu giai đoạn mới trong những tương quan
giữa người kitô và người do thái, và cổ võ một cuộc
đối thoại đích thực giữa hai bên. Sự thật có thể gây
thương tích, nhưng về lâu về dài chỉ có sự thật mới giúp
tiến tới.
Ðược
biết những mẩu đối thoại trong phim được
soạn bằng tiếng Anh, nhưng sau đó đã được linh mục
William Fulco chuyển dịch sang tiếng latinh và tiếng aramêen, để
dùng trong bộ phim. Vì thế, bộ phim "Cuộc Thương Khó của Chúa
Kitô" được trình chiếu cho công chúng với các nhân vật
nói tiếng latinh hay tiếng Aramêen, và với phụ đề bằng tiếng
Anh. Tiếng Aramêen là ngôn ngữ Chúa Giêsu đã nói. Hiện nay
ngôn ngữ aramêen nầy đã
trở thành "ngôn ngữ chết". Chỉ còn tại vài nơi nhỏ
ở Trung Ðông, chẳng hạn như tại làng MAALOULA, nằm ở phía
bắc của thành Damas, bên Vuong Quốc Syria hiện nay,
và tại vài làng ở vùng Mossoul, miền bắc
của Irak, thì người dân địa
phương còn nói tiếng Aramêen.
Linh mục William Fulco giải thích lý do tại sao phải dùng tiếng latinh và tiếng Aramên trong phim, như sau: "Xử dụng những cổ ngữ có tác dụng "giải phóng" Chúa Giêsu ra khỏi "ảnh hưởng" của một nền văn hóa riêng biệt. Nếu bộ phim xử dụng tiếng Anh, hay tiếng Ðức, hoặc tiếng Ý, thì khán thính giả của bộ phim có lẽ sẽ hiểu Chúa Giêsu theo lăng kín của nền văn hóa đi liền với ngôn ngữ đó. Vì thế, với ngôn ngữ (latinh và aramêen) được dùng trong phim, khán thính giả sẽ được đưa vào trong thế giới của Chúa Giêsu vào thời của Chúa, mà không bị "đưa vào" một thế giới khác.
(Ðặng Thế Dũng)