Vài điểm nội dung trong Tuyên Ngôn
của Hội Ðồng Giám Mục Toàn Ấn Ðộ
về vai trò của các Phương Tiện
Truyền Thông Xã Hội
trong Giáo Hội và trong Xã Hội
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Vài
điểm nội dung trong Tuyên Ngôn của Hội Ðồng Giám Mục Toàn
Ấn Ðộ về vai trò của các Phương Tiện Truyền Thông Xã Hội
trong Giáo Hội và trong Xã Hội.
(Radio
Veritas Asia 18/01/2004) - Trong bản tin trước đây, chúng tôi đã
nói về phiên họp khoáng đại thường niên của Hội Ðồng
Giám Mục toàn Ấn Ðộ, từ ngày 7 đến 14 tháng Giêng năm
2004; Và chủ đề chính được bàn thảo trong phiên họp nầy
là vai trò của các Phương Tiện
Truyền Thông Xã Hội trong giáo hội
và trong xã hội Ấn Ðộ ngày nay. Kết thúc Phiên Họp,
các giám mục Ấn Ðộ đã công bố một tuyên ngôn, về cùng
đề tài nầy. Mục thời sự hôm
nay xin trình bày vài điểm nội dung chính của tuyên ngôn nói
trên.
Trước
hết các Giám Mục Ấn Ðộ nhận định về tầm quan trọng của
các phương tiện truyền thông trong xã hội ấn
độ ngày nay. Các ngài đã viết như sau: "Chúng tôi
vui mừng ghi nhận rằng các phương tiện truyền thông chính yếu
tại Ấn Ðộ (-- như báo chí, đài phát thanh, phim ảnh và
truyền hình) --- cách chung, đã góp phần
quan trọng trong việc cổ võ cho những giá trị dân chủ và dân
sự . Ðôi khi, trước
áp lực mạnh đến từ những thế lực đối nghịch, các
phương tiện truyền thông nầy đã cố gắng bảo vệ những
quyền lợi của các công dân, nhất là của những kẻ yếu
thế và thuộc thành phần thiểu số. Chúng tôi nói lên tâm
tình biết ơn đối với các phương tiện truyền thông nầy vì
đã đóng góp phần đáng kể, để giải phóng xã hội
Aán Ðộ khỏi những thế lực tối tăm, như
sự kỳ thị giai cấp, lòng thù ghét giữa các nhóm, nạn
tham nhũng và nạn tội phạm. Chúng tôi ngưỡng mộ tất cả
những ai giữ vững lập trường trong một thế giới tranh dành
thị trường, để không
"loan tin tức giật gân", không
cổ võ lòng hận thù trong xã hội. Họ đã chứng tỏ rằng
các phương tiện truyền thông có một vai trò tiên tri, một ơn
gọi: đó là biết nói lên tiếng nói chống lại những thần
tượng giả tạo và những lý tưởng chóng qua --- như
chủ thuyết duy vật, chủ thuyết hưởng thụ và tinh thần
quốc gia hẹp hòi".
Ðó
là những đóng góp tích cực
của các phương tiện truyền thông xã hội cho xã hội Ấn độ.
Tuy nhiên, các Giám Mục Ấn độ
cũng không quên cảnh báo về
những ảnh hưởng tiêu cực của các phương tiện truyền thông
như sau: "Trong khi các phương tiện truyền
thông mang đến những điều tích cực như việc thông tin, giáo
dục, giải trí và tạo ra dư luận công khai, thì các phương tiện
nầy cũng gây ra vài ảnh hưởng tiêu cực. Vài giá trị do
các phương tiện nầy phổ biến là đối nghịch với Tin Mừng
và nghịch với nền văn hóa của đất nước Ấn Ðộ. Sự
gia tăng các bạo lực đôi khi cũng do ảnh hưởng của các
phương tiện truyền thông. Cách đặc biệt, đời sống gia đình,
phải chịu ảnh hưởng sâu xa, với những giá trị đối nghịch
với văn hóa ấn độ nhưng lại được đưa vào
tận trong gia đình, gây thiệt hại cho tính cách thánh thiêng
của gia đình. Giáo hội khuyến
khích dân chúng biết xử dụng các phương tiện truyền thông
xã hội, nhưng đồng thời giáo hội có bổn phận cảnh báo
dân chúng về những hiểm họa đến từ các phương tiện
truyền thông tân tiến hiện nay; Giáo hội có bổn phận giáo
dục dân chúng, nhất là các trẻ em và giới trẻ, biết xử
dụng các phương tiện truyền thông để phát triển cuộc sống
đích thực và tốt lành, phù hợp với chương trình của Thiên
Chúa. Cần huy động tất cả những nhân viên làm việc cho Giáo
Hội, ngõ hầu họ tham gia tích cực vào những "khả thể mới" đến
từ các phương tiện truyền thông và
những kỷ thuật mới về thông
tin, để chia sẻ Tin Mừng và
loan truyền Nước Chúa, bằng việc chống lại tội ác, tham nhũng,
và tinh thần bè phái.
Các
Giám Mục Ấn Ðộ không chỉ nói về những
điểm tích cực và tiêu cực của các phương tiện truyền thông
xã hội mà thôi, nhưng các ngài còn lưu ý đến một điểm
căn bản và cụ thể hơn; đó là chính con
người truyền thông --- chớ không phải là các phương
tiện truyền thông. Những con người
truyền thông cần phải trở nên tốt, trở nên thánh
thiện, để có thể thông truyền cách hữu hiệu những giá
trị tốt. Các giám mục đã viết
như sau: "Những phương tiện truyền thông quan trọng nhất và
hữu hiệu nhất là sự thánh
thiện của từng cá nhân và cuộc sống đích thực làm đồ
đệ Chúa."
Ðiểm
đáng chú ý nhất trong Tuyên Ngôn Kết
Thúc khóa Họp Khoáng Ðại của Hội Ðồng Giám Mục Toàn
Ấn Ðộ, là các giám mục Ấn không dừng lại ở việc trình
bày một lý thuyết suông về những điểm tiêu cực và tích cực của các
phương tiện truyền thông xã hội; nhưng các ngài còn đề nghị
nhiều điều cụ thể cần thực
hiện, để
"các phương tiện truyền thông được trở nên như là
yếu tố luôn đi đôi với bất cứ sứ mệnh
hay tác vụ nào của giáo hội. Các ngài đề nghị mỗi
giáo phận nên có một "chương trình mục vụ" cho các phương
tiện truyền thông xã hội; hay
nói cách khác cần xử dụng các phương tiện truyền thông xã
hội trong sinh hoạt mục vụ.
Các giám mục đã viết như sau: "Một Chương Trình Mục Vụ dành
cho các phương tiện truyền thông xã hội
cần trở nên như yếu tố không thể nào tách rời ra
khỏi sứ mạng của Giáo Hội. Chúng tôi yêu cầu Ủy Ban Truyền
Thông xã hội của Hội Ðồng Giám Mục toàn Ấn độ hãy soạn
ra Chương Trình Mục Vụ nầy, bao
gồm "quan niệm lý tưởng và đường lối thực hành", để
khích lệ, cổ võ và hòa hợp những hoạt động của Giáo hội
Công giáo trong lãnh vực nầy. Như thế, toàn bộ công việc
tông đồ của các phương tiện
truyền thông được đặt dưới một đường hướng chung duy
nhất".
Cụ
thể hơn nữa, các giám mục Ấn Ðộ kêu gọi hãy thẩm định
lại sinh hoạt của những trung tâm truyền thông hiện có; hãy
trẻ trung hóa những ủy ban truyền thông và những trung tâm
truyền thông cấp giáo phận. Trên cấp bậc vùng hay toàn quốc,
giáo hội cần liên kết hoạt động với các phương tiện
truyền thông chính yếu, để làm nổi bật những quan tâm của dân
chúng vừa đồng thời trình
bày quan điểm của giáo hội.
"Ðiều cần thiết là vun
trồng những tương quan tốt với những kẻ hoạt động trong
ngành truyền thông, qua những lần
gặp gỡ và những cuộc đối thoại thân tình." Mỗi giáo
phận nên có một "phát ngôn
viên" được huấn luyện kỷ càng, để
có thể thiết lập những
liên lạc với những giáo phận khác hay với những nhóm người
khác nhau.
Cuối cùng, các giám mục Ấn Ðộ quyết định thiết lập "Ngày Truyền Thông", và cử hành "Ngày Truyền Thông" nầy vào Chúa nhật trước Chúa Nhật Lễ Chúa Kitô Vua. Các ngài ước mong mọi thành phần giáo hội --- giám mục, linh mục, tu sĩ và giáo dân --- đều được huấn luyện tương xứng về các phương tiện truyền thông xã hội, để có thể thi hành hữu hiệu những bổn phận riêng của họ trong công việc rao giảng phúc âm và bênh vực những lợi ích đích thực của Giáo Hội cũng như của xã hội.
(Ðặng Thế Dũng)