Giáo hội Công giáo Zimbabwe
và những vấn nạn kinh tế
chính trị của quốc gia
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Giáo
hội Công giáo Zimbabwe và những vấn nạn kinh tế-chính trị của
quốc gia.
Radio
Veritas Asia (viết theo tin của Zenit
13/12/2003)
- Quí thính giả, các bạn thân mến. Nước
Zimbabwe thuộc miền Nam Châu Phi đang trải qua giai đoạn khủng hoảng
trầm trọng về mặt ngoại giao, kinh tế và xã hội phát sinh từ
đường lối cai trị thiếu trách nhiệm, độc tài của tổng thống
nước này là ông Robert Mugabe. Trước hết về mặt ngoại giao,
mới đây Zimbabwe đã bị buộc phải rút chân ra khỏi tổ chức
Cộng Ðồng Thịnh Vượng Chung, một tổ chức qui tụ 52 quốc gia
Châu Phi và Tây Phương sau khi một
ủy ban do tổ chức này chỉ định đã quyết định duy trì lệnh
đình chỉ qui chế thành viên của Zimbabwe trong Cộng Ðồng Thịnh
Vượng. Lệnh đình chỉ này được ban hành vào năm 2002 theo
sau những cáo buộc là chính quyền của ông Robert Mugabe vi phạm
quyền tự do dân sự, gian lận trong cuộc tổng tuyển cử, và
tham nhũng trong chính phủ lan tràn.
Thủ
tướng New Zealand, bà Helen Clark đã phát biểu như sau về tổng
thống Robert Mugabe: "Ðáng tiếc là tổng thống Mugabe đã quyết
định không chấp nhận những người có thể giúp ông phục
hồi quốc gia của ông trước mắt thế giới". Zimbabwe cũng
đang gặp khó khăn với Quĩ Tiền Tệ Quốc Tế vì chưa thanh toán
xong các khoản nợ quá hạn. Quĩ Tiền Tệ Quốc Tế hiện đang
xúc tiến thủ tục rút tên Zimbabwe ra khỏi danh sách các quốc
gia nhận viện trợ tài chánh. Quĩ Tiền Tệ Quốc Tế ghi nhận
rằng trong khoảng thời gian từ năm 1999-2003, tổng sản lượng
nội địa của Zimbabwe giảm 40%, tỉ lệ lạm phát trong tháng 10 năm
nay lên tới 5.26%. Nạn nghèo đói và tỉ lệ thất nghiệp tiếp
tục gia tăng, và Zimbabwe là một trong những quốc gia có tỉ lệ
dân số nhiễm virút HIV cao nhất trên thế giới. Ðầu tư của
nước ngoài vào Zimbabwe hầu như là không có và chỉ có 1
trong 10 người dân ở tuổi làm việc là có việc làm ổn
định. Trong lúc dân chúng sống trong cảnh nghèo đói, tài
nguyên quốc gia lại được dùng để phục vụ cho tư lợi và
cuộc sống xa hoa của ông Mugabe, với một cung điện 25 phòng
ngủ sắp sửa được hoàn tất.
Trong
lá thư mục vụ công bố nhân mùa Vọng, Hội Ðồng Giám Mục
Zimbabwe đã bày tỏ mối quan tâm về những vấn nạn chính trị
và xã hội của đất nước. Thư mục vụ này ghi nhận tình hình
chính trị trong nước căng thẳng, nền kinh tế hỗn loạn và hoàn
cảnh xã hội cùng cực cho đa số dân chúng. Cấu kết của lá
thư được dựa trên 4 điều kiện của hòa bình, đó là: chân
lý, công lý, tình yêu và tự do, như được trình bày trong
tông thư "Hòa Bình Dưới Thế" của Ðức cố Giáo
Hoàng Gioan XXIII. Theo các Giám Mục Zimbabwe, nhân phẩm của người
dân Zimbabwe đang bị đe dọa phát sinh từ tình trạng uy tín quốc
gia bị hạ cấp bởi những thủ đoạn chính trị của giới lãnh
đạo quốc gia. Trong số những vấn nạn, thư mục vụ nêu bật
nạn đói kém, bệnh tật, mất tin tưởng và sợ hãi của dân
chúng vì bị lợi dụng và đàn áp.
Liên
quan tới nhu cầu xây dựng một xã hội dựa trên chân lý,
điều kiện thứ nhất của hòa bình, các Giám Mục Zimbabwe kêu
gọi giới truyền thông trong nước hãy có một cái nhìn khách
quan hơn, và người dân trong nước nên xây dựng quan hệ với
nhau dựa trên sự thật. Về mặt công lý, các Giám Mục yêu
cầu các nhà doanh nghiệp thay đổi cách làm ăn thiếu đạo
đức và bất công về giá cả của các mặt hàng tiêu thụ.
Hệ thống công lý trì trệ và thiếu công bằng của Zimbabwe
hiện nay cũng là vấn đề mà các Giám Mục Zimbabwe phàn nàn
trong lá thư. Về điều kiện thứ ba của hòa bình là tình yêu,
lá thư xin mọi người dân Zimbabwe hãy đi xa hơn trong việc thực
thi tinh thần khoan nhượng, chấp nhận những đòi hỏi của tình
yêu. Do hoàn cảnh kinh tế khó khăn, khó có thể tránh
được chuyện ai cũng chỉ muốn nghĩ cho riêng mình. Tuy nhiên
trong những hoàn cảnh như vậy, điều quan trọng và có ý nghĩa
hơn là mọi người vẫn nhớ đến trách nhiệm luân lý của
mình đối với các anh chị em khác. Về điểm này, các Giám
Mục đặc biệt chỉ trích chương trình tái phân phối đất đai
cho người dân. Lá thư ghi như sau: "Sự bất công của lòng
tham đã để cho một số người sở hữu nhiều nông trại. Có
nhiều gia đình đã bị đưa ra khỏi nông trại của họ bằng võ
lực mang không được mang theo bất cứ đồ vật sở hữu nào.
Ðây là hành động tội lỗi và độc ác mà mỗi một người
đều phải trả lời trước Thiên Chúa". Liên quan tới điều
kiện cuối cùng của hòa bình là sự tự do, lá thư ghi rằng:
"Nếu người dân phải hành động vì sợ hãi, vì bị ép buộc,
bị mua chuộc, đó là điều đi ngược lại với nguyên tắc của
tự do và hòa bình. Trong quá khứ, chính phủ cũng như dân
chúng đã có những chọn lựa sai lầm và điều cần thiết
hiện giờ là sửa lại những sai lầm đó.
Ngoài giáo hội Công giáo Zimbabwe, ÐTC Gioan Phaolô II cũng có mối quan tâm đặc biệt về hoàn cảnh hiện giờ của Zimbabwe. Trong dịp tiếp kiến tân đại sứ Zimbabwe cạnh Tòa Thánh đến trình thư ủy nhiệm vào ngày 15 tháng 5 năm 2003, Ðức Gioan Phaolô II đã bày tỏ quan điểm là cần có sự hợp tác giữa giáo hội và chính phủ Zimbabwe để xây dựng một xã hội công bằng và ổn định thực sự. ÐTC cũng nhắc lại những đóng góp của Giáo hội Công giáo Zimbabwe trong các lãnh vực như y tế, giáo dục và xã hội. Theo ngài, đây là một phần của sự đóng góp mà giáo hội luôn dấn thân để mưu tìm một sự phát triển nhân bản cho người dân, đặc biệt là những người có nhiều nhu cầu nhất. Ðể đương đầu với những khó khăn của đất nước hiện giờ, chính phủ Zimbabwe cần thực thi những giá trị của dân chủ, tôn trọng nhân quyền, làm một chính phủ tốt, luôn sẵn sàng đối thoại để xây dựng hòa bình. Bỏ quên những giá trị này, chính phủ Zimbabwe sẽ không thể kiến tạo một môi trường xã hội nuôi dưỡng chân lý, công lý, tình yêu và tự do.
(Việt Hùng)