Tường thuật chuyến viếng thăm
của ÐTC Gioan Phaolô II tại Slovakia
Ngày 11/09/2003 ÐTC đến thủ đô Bratislava
ÐTC đọc bài diễn văn tại phi trường Bratislava, Slovakia
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Tường
thuật chuyến viếng thăm của ÐTC Gioan Phaolô II tại Slovakia: Ngày
11/09/2003, ÐTC đến thủ đô Bratislava.
(Radio
Veritas Asia - 12/09/2003) - Lúc
9.30 phút sáng thứ Năm, 11 tháng 9 năm 2003 (giờ Roma và
giờ Slovakia, tức khoảng 14.30 chiều thứ Năm 11/09/2003 giờ
Việt Nam), ÐTC lên đường thực hiện chuyến viếng thăm quốc
tế lần thứ 102, tại cộng hòa Slovakia. Sau 1 giờ 40 phút bay,
ÐTC Gioan Phaolô II đến thủ
đô Bratislava, chặng đầu tiên của chuyến viếng thăm 4 ngày
tại Slovakia, mà cao điểm là thánh lễ phong chân phước cho
hai vị tử đạo dưới thời
cộng sản, vào chúa nhật 14 tháng 9 năm 2003.
Với dân số gần nửa triệu (428,672), thủ đô Bratislava nằm bên bờ sông Danube. Trước đây, Slovakia là phần đất kết thành cộng hòa Tiệp Khắc; nhưng vào năm 1993, thì cộng hòa Tiệp Khắc chia ra làm hai: cộng hòa Tchèque và Cộng Hòa Slovakia. Từ đó Bratislava trở thành thủ đô của cộng hòa Slovakia. Ra đón ÐTC tại phi trường, gồm có các vị lãnh đạo chính phủ, những vị lãnh đạo giáo hội, những đại diện các cộng đoàn thiểu số và những đại diện cho các tôn giáo khác. Ra khỏi máy bay, ÐTC ngồi trên chiếc xe lăn, và được thang máy đưa cả người lẫn xe lăn từ cửa máy bay xuống mặt đất. ÐTC trông có vẻ mệt mỏi.
Trong
bài diễn văn chào mừng ÐTC, Tổng thống cộng Hòa
Slovakia gọi ÐTC là vị có uy
tín trên thế giới, và
mang sứ điệp hy vọng đến cho dân tộc
Slovakia. Ông nói:
"Ðức
Thánh Cha đến thăm chúng tôi lần này không phải là lần đầu
tiên. Niềm vui của chúng tôi vì chuyến viếng thăm lần thứ
ba nầy, lại trở thành to lớn hơn nữa, xét vì chuyến viếng
thăm nầy được thực hiện trong thời gian kỷ niệm 25 năm
giáo hoàng của ngài. Cả hai chuyến viếng thăm trước của ÐTC đã để lại trong tâm hồn chúng tôi những dấu
vết sâu xa. Tôi xin cám ơn Ngài vì đã đến thăm lần nữa,
để mang sứ điệp hy vọng đến cho những con người sinh sống
nơi phần đất nầy, nằm dưới chân ngọn núi Tatra, một đất
nước gần gủi với ngài và được ngài biết đến thật
nhiều. Lần này ngài đến thăm,
để nuôi dưỡng niềm hy vọng trong con tim chúng tôi,
nuôi dưỡng tình thương, sự khiêm tốn, những giá trị
mà ngài tuyên xưng và thực hiện trong trọn cả cuộc đời. Thưa Ðức
Thánh Cha, Ðất nước Slovakia, và
toàn thế giới đều có lòng
tôn trọng ngài. Chúng tôi mộ mến ngài vì cố gắng không mệt
mỏi, để phổ biến hòa bình và tình thương trên toàn thế giới.
Ngài đã chỉ rõ những nền tảng trong việc cổ võ phẩm giá
con người và trong việc phân phối công bằng các tài nguyên.
Ðức Thánh Cha nhìn tương lai đất nước chúng tôi, được
xây dựng bởi lòng thống hối từ những sai lầm và những
lạc lối, bởi sự tha thứ và cảm
thông lẫn nhau. Những lập trường rõ ràng của ÐTC là thách
thức to lớn vào lúc bắt đầu
Ngàn Năm Kitô thứ ba, đúng như được trình bày trong bức
Tông Thư của ngài "Khởi đầu ngàn năm mới". Với cảm
thông, chúng tôi đón nhận những lời mới đây ngài gởi
đến các cơ chế
âu châu cũng như
đến từng quốc gia thành viên. Chúng tôi
chấp nhận niềm xác tín của
ÐTC rằng những giá trị luân lý và dân sự phải kết thành
nền tảng cho tổ chức của mọi
xã hội. Ðức Thánh Cha được thế giới nhìn đến như là
thẩm quyền luân lý kêu gọi
những nhà chính trị hãy thi hành tình liên đới và bảo đảm
một cuộc sống xứng đáng cho tất cả mọi người. Trong thế
giới hiện nay, con đường xây dựng còn dài. Dân Tộc tại
Ðất Nước Slovakia, --- với hai đặc điểm là sự khiêm tốn
và tinh thần hiều khách, --- tiếp đón ÐTC như là kẻ mang đến
Ðức Tin, tình yêu thương và niềm hy vọng. Chúng tôi tiếp đón
ngài với đôi tay rộng mở, như xưa kia
đã tiếp đón hai thánh Cyrillô và Mêtôdiô mà ngài
đã đặt làm Thánh Quan Thầy của Âu Châu. Thưa ÐTC, xin kính
chào ngài đến thăm Slovakia!"
Trong
bài đáp từ, ÐTC chỉ đọc những lời mở đầu và phần
kết của bài diễn văn đầu
tiên của ngài. Người phát
ngôn của Tòa Thánh, tiến sĩ Navarro Valls, giải thích sau đó
cho các ký giả biết rằng, mặc dù ÐTC muốn đọc trọn bài
diễn văn, nhưng nếu có thể làm
nhẹ bớt đi những cố gắng ngài ít mệt hơn, thì tôi nghĩ
là nên làm như vậy". Những phần còn lại của bài
diễn văn thì do một linh mục đọc thay. Thật ra, đây không phải
là lần đầu tiên ÐTC không đích thân đọc trọn cả bài diễn
văn. Nhưng đây là lần đầu
tiên, ÐTC không đọc được trọn bài diễn văn trong nghi thức đón
tiếp ngài đến thăm.
Sau
đây chúng ta hãy theo dõi vài đoạn trích chính từ bài diễn
văn đầu tiên của ÐTC tại Phi Trường Thủ Ðô Bratislava.
"Thưa
ngài Tổng Thống, thưa Quý
vị, Chư Huynh đáng kính trong hàng
giám mục,
Và
Anh chị em rất thân mến,
Tôi
cảm tạ Thiên Chúa vì đã cho phép tôi đặt chân lần thứ
ba lên mảnh đất Cộng Hòa Slovakia
đáng mến yêu! Tôi đến như là người hành hương của Tin Mừng,
để mang đến cho tất cả lời chào của bình an và hy vọng. Tôi
xin bày tỏ lòng tôn trọng đối với
ngài tổng thống của cộng hòa Slovakia, tôi xin cám ơn
ngài vì những lời tốt đẹp để đón tiếp tôi nhân danh
tất cả mọi người dân sinh sống tại đất nước nầy.
Cùng với ngài, tôi xin chào các Thẩm Quyền dân sự và quân
sự, với lòng biết ơn vì
sự dấn thân tổ chức
chuyến tông du nầy.
Tôi
ôm hôn những anh em giám mục của tôi, cùng với Ðức Cha
Frantisek Tondra, giám mục Spisss, chủ tịch Hội Ðồng Giám Mục
Slovakia, và Ðức Hồng Y đáng kính Jan Chryzostom Korec, giám mục
Nitra. Tôi xin gởi lời chào
thăm thân tình trong Chúa, đến
tất cả mọi người nam nữ sinh sống, làm việc, đau khổ và
hy vọng tại đất nước Slovakia nầy, và tôi khẩn xin Thiên
Chúa tối cao chúc lành cho từng
người.
Lịch
sử dân sự và tôn giáo của Slovakia đã được viết lên
với sự đóng góp của những chứng
nhân anh hùng và năng động
của Tin Mừng. Tôi muốn nói lên lòng khâm phục đối với
tất cả mọi người. Tôi nghĩ đến hai thánh anh em nổi tiếng
quê thành Thesssalonica, tức
hai thánh Cyrillo và Mêtodio, tông đồ của người Slavô; nhưng
tôi cũng còn nghĩ đến những vị đầy tớ Chúa
đã quảng đại phục vụ Thiên Chúa và con người, những
kẻ đã dọi sáng những con đường của đất nước nầy, bằng
những nhân đức của họ. Thêm vào con số các ngài, giờ
đây có thêm đức giám mục Vasil Hopko, và nữ tu Zdenka
Schelingova, mà tôi sẽ vui mừng ghi vào sổ những vị Chân Phước
vào chúa nhật (14/09/2003). Tất cả các ngài đã để lại một
mùa gặt phong phú điều tốt trong phần gia tài văn hóa tại
Slovakia. Thật vậy, lịch sử của mảnh đất nầy có thể
được nhìn xem như là lịch sử của lòng trung thành với Chúa
Kitô và với giáo hội của Người.
Trong
tương lai gần, đất nước của quý vị và của anh chị em, sẽ
trở thành thành viên trọn vẹn
của Liên Hiệp Âu Châu. Anh chị em rất thân mến, hãy mang đến
cho việc xây dựng căn cước mới
của Âu Châu phần đóng góp của truyền thống kitô phong phú
của anh chị em. Anh chị em đừng chỉ bằng lòng với chỉ ước
muốn đi tìm những lợi lộc kinh tế. Thật ra, một sự giàu
có to lớn, cũng có thể khai sinh sự nghèo cùng to lớn. Chỉ
nhờ việc xây dựng, dù với hy sinh và trong những khó khăn,
một xã hội biết tôn trọng sự sống con người trong tất cả
mọi hình thức của nó, một xã hội biết cổ võ gia đình như
là nơi của tình thương hỗ tương và của sự trưởng thành
của con người, một xã hội biết tìm kiếm công ích, và biết
lắng nghe những đòi hỏi của những kẻ yếu đuối hơn,
người ta mới có được bảo đảm cho một tương lai
được xây trên những nền tảng vững chắc và phong phú những
điều tốt cho tất cả mọi người.
Chuyến
hành hương nầy của tôi sẽ đưa tôi đến thăm các giáo phận
Bratislava, Trenava, Bankska Bystrica và Ronava. Nhưng trong giây phút nầy,
tôi muốn ôm hôn, ít ra trong tinh thần, tất cả mọi người
con của đất nước Slovakia, cùng với những đại diện cho những
nhóm thiểu số và những nhóm thuộc các tôn giáo khác. Tôi
muốn có thể gặp và nói chuyện
với tất cả mọi người. Muốn đến thăm các ghia đình,
đi qua khắp nẻo đường, đến trong tất cả mọi cộng đoàn căn
bản của Quốc Gia đáng mến nầy. Anh chị em rất thân mến, anh
chị em hãy biết rằng Ðức giáo hoàng nghĩ đến từng người
và cầu nguyện cho tất cả.
Nguyện
xin Thiên Chúa chúc lành cho Slovakia và ban cho tất cả anh chị
em hòa bình, sự thịnh vượn và sự hòa hợp an bình, trong tình
huynh đệ, và trong sự thông cảm lẫn nhau."
Sau
nghi thức đón tiếp tại Phi Trường, ÐTC lên xe về Tòa Sứ
Thần Tòa Thánh. Tại đây vào lúc 12.30 trưa (giờ Roma và
giờ Slovakia), ÐTC tiếp tổng thống Slovakia, ông Rudolf Schuster, rồi
sau đó ÐTC cũng tiếp kiến riêng từng vị, Ông chủ tịch quốc
hôi và Ông Thủ Tướng chính phủ.
Vì
lý do sức khỏe, mỗi ngày ÐTC chỉ thực hiện một biến cố
mà thôi. Trong bốn ngày viếng thăm, ÐTC luôn
nghỉ đêm tại Tòa Sứ Thần Tòa Thánh ở thủ đô
Bratislava. Ban ngày, ÐTC đi thăm một địa điểm, tại những giáo
phận mà hai lần viếng thăm trước ngài chưa đến thăm được.
Vần đề an ninh của ÐTC cũng được tổ chức chu đáo. Chính quyền đã huy động khoảng 6,000 cảnh sát và nhân viên an ninh để bảo vệ cho ÐTC.
Theo
lần kiểm kê dân số năm 2001, có đến 84% của tổng số 5
triệu 4 dân tin vào Thiên
Chúa; và 70% dân số tuyên bố mình là người công giáo.
Kể từ khi Slovakia được thoát ra khỏi chế độ cộng sản đến nay (2003), ÐTC Gioan Phaolô II đã tỏ ra quan tâm đặc biệt chăm sóc mục vụ cho Giáo Hội Slovakia. ÐTC đã bổ nhiệm hai vị hồng y, và tất cả các giám mục hiện nay; năm 1995, ÐTC đã nâng giáo phận Kosice lên thành Tổng giáo phận; năm 1997, ngài thiết lập phủ tông tòa Kosice dành cho các tín hữu công gíao theo nghi thức Byzantine, và đã nâng bậc nhiều nhà thờ thành Vương Cung Thánh Ðuờng; năm 1980, ÐTC thiết lập bên Canada một giáo phận tòng nhân hai thánh Cyrillo va Metodio, dành cho những tín hữu Slovak theo nghi thức Byzantine; năm 1997, tại Roma, ÐTC thành lập Giáo Hoàng Học Viện Slovak hai Thánh Cyryllo và Mêtodio. Giáo Hội Công Giáo tại Slovakia hiện nay có 8 giáo phận, với tổng số linh mục là 2,474 vị, và 867 đại chủng sinh.
(Ðặng Thế Dũng)