Những nhận định
của Ðức Thánh Cha Gioan Phaolô Ðệ Nhị
về Ðức Gioan Phaolô Ðệ Nhất
dịp kỷ niệm 25 năm
ngày ngài được chọn làm Giáo Hoàng
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Những
nhận định của Ðức Thánh Cha Gioan Phaolô Ðệ Nhị về Ðức
Gioan Phaolô Ðệ Nhất, dịp kỷ niệm 25 năm ngày ngài được
chọn làm Giáo Hoàng.
(Radio
Veritas Asia 28/08/2003) - Trong buổi tiếp kiến chung sáng thứ Tư,
ngày 27 tháng 8 năm 2003, tại Ðại Thính Ðường Phaolô Ðệ Lục,
trong nội thành Vatican, ÐTC Gioan Phaolô Ðệ Nhị đã dành trọn
bài huấn đức của ngài, để nói về dung mạo của Ðức
Gioan Phaolô I, bởi vì ngày 26 tháng 8 năm 2003, là ngày kỷ
niệm 25 năm Ðức Gioan Phaolô I được chọn kế vị thánh Phêrô
tại ngai tòa Roma. Ðức Gioan Phaolô I chỉ làm giáo hoàng trong
vòng 33 ngày mà thôi, tức từ
ngày 26 tháng 8 cho đến ngày 28 tháng 9 cùng năm 1978. Năm 1978
nầy còn được gọi là năm của ba vị giáo hoàng: Ðức
Phaolô VI, Ðức Gioan Phaolô I, và Ðức Gioan Phaolô II, vị giáo
hoàng đầu tiên không phải người Italia
sau 456 năm. Mục thời sự hôm nay kính mời quý vị và
các bạn theo dõi những nhận định của Ðức Gioan Phaolô II,
về vị tiền nhiệm là Ðức Gioan Phaolô Ðệ Nhất.
Mở đầu bài ngỏ, Ðức Gioan Phaoolô II đã nói như sau:
Chiều
thứ bảy, ngày 26 tháng 8 năm 1978,
Ðức Gioan Phaolô I, vị
giáo hoàng tiền nhiệm đáng kính của Cha,
đã được chọn lên. Và như thế, ngày 26 tháng 8 năm
2003, là ngày kỷ niệm 25 năm biến cố vừa nói.
Hôm
nay, Cha muốn trở về lại
với những giây phút đó, những
giây phút trong đó Cha đã cảm nghiệm được
niềm vui cùng với xúc động sâu xa. Cha nhớ lại như
thế nào những lời nói của Ðức Gioan Phaolô I
chạm sâu xa đến con tim của dân chúng, lúc đó hiện
diện thật đông tại quảng trường thánh Phêrô. Ngay từ lần
xuất hiện đầu tiên trên Bao Lơn Mặt Tiền Ðền Thờ Thánh
Phêrô, Ðức Gioan Phaolô I đã thiết lập được với những
người hiện diện mối tương quan thiện cảm tự nhiên. Gương
mặt vui tươi của ngài, cái nhìn đầy tin tưởng và cởi mở,
đã chiếm được con tim của người dân Roma và của các
tín hữu trên toàn thế giới. Ngài đến từ cộng đoàn giáo
hội nổi tiếng Vênêzia; cộng đoàn nầy đã cống hiến cho
Giáo Hội, trong thế kỷ XX, hai vị Giáo Hoàng vĩ đại: đó là
Ðức Thánh Giáo Hoàng Piô X, mà năm nay chúng ta mừng kỷ
niệm giáp 100 năm ngài được chọn lên kế vị thánh Phêrô,
và chân phước Giáo Hoàng Gioan 23, mà hôm tháng Sáu năm
2003, chúng ta đã kỷ niệm 40 năm ngài qua đời.
2.
"Chúng ta hãy tín thác vào sự trợ giúp của Thiên
Chúa", Ðức tân giáo hoàng Gioan Phaolô
đệ nhất đã nói như thế trong sứ điệp đầu tiên.
Ngài là một vị thầy của đức
tin trong sáng, không vướng bận những cặn dơ theo thời chóng
qua và trần tục. Ngài đã cố gắng thích nghi những lời giảng
dạy theo cảm tính của dân chúng, nhưng đồng thời vẫn duy trì
luôn sự trong sáng rõ ràng của giáo lý và sự áp dụng
giáo lý vào trong cuộc sống đúng theo đức tin.
Nhưng
thử hỏi đâu là bí quyết của sức thu hút của ngài, nếu
không phải là sự tiếp xúc liên lỉ với Chúa? Ngài đã
ghi trong một trong những tác phẩm của ngài theo dạng một bức
thơ gởi cho Chúa Giêsu, như sau: "Chúa biết rõ điều nầy.
Con cố gắng luôn để duy trì cuộc đối thoại liên tục với
Chúa". "Ðiều quan trọng là Chúa Kitô được bắt chước
và được yêu mến"; đó là sự thật, mà nếu được diễn
dịch ra trong cuộc sống, làm cho kitô giáo và niềm vui
được đi đôi với nhau".
3.
Một ngày sau khi được chọn làm giáo hoàng, trong lần đọc
kinh Truyền Tin Trưa Chúa Nhật ngày 27 tháng 8 năm 1978, sau khi đã
nhắc lại những vị tiền nhiệm của ngài, Ðức Tân Giáo Hoàng
Gioan Phaolô Ðệ Nhất đã nói như sau: "Tôi không có sự
khôn ngoan của con tim như Ðức Gioan 23, và cũng không có sự
chuẩn bị và văn hóa như Ðức Phaolô đệ lục, nhưng tôi phải
kế vị các ngài. Tôi phải cố gắng để phục vụ Giáo Hội."
Ðức
Gioan Phaolô Ðệ Nhất rất
gắn bó với hai vị giáo hoàng trước ngài. Trước mẫu gương
của hai vị tiền nhiệm, ngài đã trở nên nhỏ bé, vừa cho
thấy nhân đức khiêm tốn, được ngài
xem như là quy luật thứ nhất cho cuộc sống. Khiêm tốn
và lạc quan, đó là đặc điểm của cuộc đời ngài. Chính
nhờ vào hai đức tính nầy, mà Ðức Gioan Phaolô Ðệ Nhất
để lại, --- trong cuộc sống ngắn ngủi của ngài giữa
chúng ta --- một sứ điệp của hy vọng,
được biết bao tâm hồn đón nhận. Ngài thường thích
lặp đi lặp lại như sau: "Hãy sống lạc quan mặc cho tất cả
mọi sự xảy ra. Lòng tín thác vào Thiên Chúa phải là trung
tâm của những tư tưởng
và những hành động chúng ta." Và ngài đã nhận định cách
thực tế được đức tin linh động như sau: "Có hai nhân vật
chính của cuộc sống chúng ta: đó là Thiên Chúa và mỗi người
chúng ta."
4.
Lời ngài nói và chính con người ngài đã đi sâu vào trong
tâm hồn của tất cả mọi người, và vì thế tin về cái chết
bất ngờ của ngài trong đêm tối ngày 28 tháng 9 năm 1978, là
điều hết sức bất ngờ. Không
còn nữa nụ cười của vị chủ chăn sống gần gủi với dân
chúng; ngài biết đối thoại với nền văn hóa và thế giới,
một cách an bình và quân bình.
Một
số ít những bài diễn văn và những bài viết mà ngài để
lại cho chúng ta, khi còn là giáo hoàng,
sẽ làm phong phú cho
một tuyển tập không nhỏ
những bài viết, cho đến bây giờ còn giữ
được tính cách thời sự đáng phục, 25 năm sau khi ngài
qua đời. Có lần ngài đã nói như sau: Ðồng hành với những
con người yêu thương nhau, biết nhìn nhận
nhau như là anh chị em và là con cái của một Thiên Chúa
Cha duy nhất, có thể trở thành một điều kỳ diệu. Nhưng đồng
hành với những con người
không còn nhìn nhận nơi Thiên Chúa như người Cha duy nhất,
thì trở thành mối nguy hiểm liên lỉ."
Sự thật, được diễn
tả bằng chính ngôn ngữ
của ngài, là thật hữu
ích cho con người thời đại chúng ta!
5.
Ước chi nhân loại biết chấp nhận lời cảnh tỉnh hết sức
khôn ngoan như trên, và biết
dập tắt những lò lửa hận thù và bạo lực,
tại biết bao nơi trên mặt đất nầy, để xây dựīng,
trong sự đồng tâm, một thế giới công bằng hơn và có tinh
thần liên đới hơn.
Ðức
Gioan Phaolô I đã tuyên bố
mình là người con dịu dàng và đầy sùng lòng sùng mộ đối
với Mẹ Maria. Nhờ lời Mẹ Maria cầu khẩn, chúng ta hãy cầu
xin Thiên Chúa nhận vào Vương Quốc của Chúa, --- vương quốc
của hòa bình và niềm vui, --- nhận vào
người Tôi Tớ trung thành của Chúa. Chúng ta hãy cầu
xin cho giáo huấn của ngài, --- một giáo huấn
liên quan đến những hoàn cảnh sống cụ thể hằng ngày,
--- trở thành ánh sáng cho các tín hữu và cho mọi người
thành tâm thiện ý.
Quý
vị và các bạn thân mến,
Vừa rồi là những nhận định của Ðức Gioan Phaolô Ðệ Nhị về Ðức Gioan Phaolô Ðệ Nhất, nhân dịp kỷ niệm 25 năm ngài được chọn lên kế vị Thánh Phêrô tại Roma. Hẹn gặp lại quý vị và các bạn.
(Ðặng Thế Dũng)