Phỏng vấn ÐHY JOSE SARAIVA MARTINS
Tổng Trưởng Bộ Phong Thánh
Prepared for Internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Phỏng
vấn ÐHY JOSE SARAIVA MARTINS, Tổng
Trưởng Bộ Phong Thánh.
(Radio
Veritas Asia - 23/02/2003) - Lời giới thiệu: ÐHY JOSE
SARAIVA MARTINS sinh ngày
6 tháng Giêng năm 1932 tại GAGOS, Bồ Bào Nha. Ngài đã được
bổ nhiệm làm Tổng Trưởng Bộ Phong Thánh ngày 30 tháng 5 năm
1998, và đã được Ðức Gioan Phaolô II phong tước Hồng Y ngày
21 tháng 2 năm 2001. Sau đây là cuộc phỏng vấn ngài về những vấn đề thời sự trong giáo hội, do hãng
Truyền Hình ITV thực hiện ngày mùng 5 tháng 2 năm 2003. Kính mời
quý vị và các bạn theo dõi cuộc phỏng vấn:
Hỏi:
Thưa ÐHY, ngài là tổng trưởng bộ phong thánh từ năm 1998 đến
nay. Xin được hỏi ngài yêu thích những vị thánh nào và tại
sao?
Ðáp:
Tất cả các vị thánh đều đã bắt chước Chúa Kitô trong nếp
sống của họ; các thánh được đồng hoá với Chúa Kitô
trong những hoàn cảnh hết sức khác nhau và trong mỗi giai đoạn
lịch sử khác nhau. Như thế, tất cả các ngài là những
gương
mẫu cho chúng ta noi theo, để biết đáp trả lại sức tác động
của ân sủng, được thể hiện trong những cách thức khác
nhau, qua mỗi vị thánh. Việc cá nhân thích riêng một vị thánh
nào đó, phải lưu ý đến yếu tố chung nầy. Nói như thế,
không có nghĩa là loại bỏ sự kiện một người có thể có
lòng mộ mến riêng đối với vài vị thánh. Riêng tôi, thì
tôi có lòng mộ mến thánh Giuse, thánh Antôn Padua, và hai thánh
trẻ chăn chiên tại Fatima là thánh Giacinta và thánh Francisco.
Ðối với thánh Giuse, tôi được danh dự mang tên ngài. Trong
tiếng Bồ Ðào Nha, Giuse đuợc gọi là "Jose". Vị thánh thứ
hai mà tôi thích, thánh Antôn Padua, sinh tại Lisbon, Bồ Ðào Nha
và đã qua đời tại Padua, Italia. Ngài đã được Giáo Hội
công bố là "Thánh Tiến Sĩ của Tin Mừng". Tôi ngưỡng mộ
ngài, vì tư tưởng thâm sâu, lòng nhiệt thành tông đồ và
tinh thần hăng say truyền giáo; tinh thầm hăng say nầy đã thôi
thúc ngài đến rao giảng Phúc Âm tại Morocco. Ðối với hai
thánh trẻ chăn chiên tại Fatima, tôi luôn cảm phục trước
đức tin không lay chuyển và sức mạnh tinh thần của hai thánh
trẻ nầy, mặc dù vẫn còn thơ trẻ.
Hỏi:
Thưa Ðức Hồng Y, đâu là những án phong thánh mà ngài cho
là có tầm quan trọng đặc biệt?
Ðáp: Những án phong chân
phước và phong thánh hiện đang
được cứu xét là nhiều hơn con số 2000 vụ, từ nhiều quốc
gia nhiều đại lục khác nhau. Xét về tầm quan trọng phổ quát
cho toàn thể Giáo Hội, tôi có thể
nhắc đến án phong thánh cho Chân Phước giáo hoàng Gioan
XXIII, án phong thánh cho hai thánh trẻ của Fatima là Giacinta và
Francisco, án phong thánh cho Juan Diego và
án phong chân phước cho Mẹ Teresa Calcutta; vào ngày 19 tháng
10 năm 2003, Mẹ Têrêsa Calcutta sẽ được phong chân phước.
Hỏi:
Có vài việc phong chân phước và phong thánh đã gây ra những
tranh luận. Ðức Hồng Y nghĩ thế nào về những tranh luận công
khai nầy?
Ðáp: Sự việc một vị thánh không được tất cả mọi người đón nhận là dấu chỉ cho chúng ta biết rằng vị thánh đó đã sống thật cuộc sống của mình, không phải theo cách thức của thời đại, nhưng theo cách phù hợp với Ðức Tin. Chúa Giêsu Kitô là đấng đầu tiên đã tạo ra, và còn tiếp tục tạo ra, những tranh luận. Vì thế không phải là việc đáng lấy làm lạ, khi cuộc sống của những kẻ theo Chúa đôi khi gây ra những phản ứng tranh luận như vậy; ý nghĩa của sự kiện (gây ra tranh luận) là các vị thánh theo Chúa, là những kẻ không "đúng theo quan điểm chính trị". Tôi có lẽ cũng nên thêm rằng vài cuộc tranh luận liên quan đến vị thánh nầy hay vị thánh khác phát sinh từ sự giải thích sai lầm về đời sống và việc làm của vị thánh đó, do bởi việc đưa cuộc sống và việc làm của vị thánh đó ra khỏi khung cảnh lịch sử trong đó vị thánh đã sống và làm việc...
Hỏi:
ÐHY nghĩ thế nào về những nguồn tin nói rằng Mẹ Têrêsa đã
có nhiều thị kiến về Chúa Giêsu trong cuộc đời của Mẹ?
Ðáp:
Dựa trên những hồ sơ mà Bộ phong thánh đã nhận được,
thì không có những lần "hiện ra" nầy. Phải, Mẹ Têrêsa
có những "đàm thọai nội tâm", được hiểu như là một
sự thông hiệp với Thiên Chúa; sự hiệp thông nầy, không
được diễn tả ra bằng lời nói, nhưng được khắc ghi trong
tâm hồn Mẹ và khuyến khích Mẹ khiêm tốn vâng phục theo thánh
ý Chúa. Nói cho cùng, thì sự thánh thiện không dựa trên
những hiện tượng như thế, nhưng dựa trên việc thi hành những
nhân đức cách liên tục và anh hùng.
Hỏi:
Thưa Ðức Hồng Y, Ðức Giáo
Hoàng Piô XII sẽ được
phong thánh hay không?
Ðáp:
Án phong thánh cho ngài đang tiến triển, nhưng hồ sơ
để chúng tôi nghiên cứu, thì chưa nộp về cho Bộ chúng
tôi.
Hỏi:
Thưa Ðức Hồng Y, ngài là người Bồ Ðào Nha. Con đường tu
đức như được Ðức Mẹ Fatima đề ra, có ảnh hưởng như
thế nào trên đời sống ngài?
Ðáp:
Sứ điệp Fatima đã ăn rễ sâu vào trong dân chúng Bồ Ðào
Nha, nhưng đây cũng là một sứ điệp có tính cách phổ quát.
Mẹ Maria yêu cầu hãy cầu nguyện, làm việc
hy sinh đền tội, và một cách đặc biệt lần chuỗi Mân
Côi. Ðây là điều các vị giáo hoàng đã nhấn mạnh đến
nhiều lần, kể cả Ðức Gioan Phaolô II mới đây nữa. Ðối
với người công giáo Bồ Ðào Nha, Fatima là một điểm quy
chiếu quan trọng. Những lần Ðức Mẹ hiện ra năm 1917, và sứ
điệp của Mẹ, đã ảnh hưởng sâu đậm trên sinh hoạt tôn
giáo, trên mọi cuộc sống tại đất nước Bồ Ðào Nha của
tôi. Như thế, linh đạo Fatima không thể nào không ảnh
hưởng
sâu xa trên tôi. Từ khi tôi còn bé, mẹ tôi đã dạy tôi
sống tin tưởng vào Ðức Mẹ, và đặc biệt tin tưởng vào
"Bà Trắng" (tức Ðức Mẹ Fatima), Ðấng đã hiện ra cho ba
trẻ chăn chiên; mẹ tôi đã dạy tôi yêu mến Ðức Mẹ, khẩn
cầu Ðức Mẹ với Ðức Tin.
Quý vị và các bạn thân mến, trên đây là phần I của bài phỏng vấn ÐHY Jose Saraiva Martins, Tổng Trưởng Bộ Phong Thánh. Trong phần I bài phỏng vấn ÐHY Jose Saraiva Martins, ngài đã nói về lòng mộ mến riêng của ngài đối với vài vị thánh, về tầm quan trọng quốc tế của các thánh, về ý nghĩa của việc tranh luận quanh một vị thánh, về vị sắp được phong chân phước như Mẹ Têrêsa Calcutta, và về vị đang còn trong giai đoạn lập hồ sơ phong chân phước, như Ðức Cố Giáo Hoàng Piô XII.
Sau
đây chúng ta hãy theo dõi phần II của
bài phỏng vấn nầy, về ý nghĩa của lời tiên tri về việc Nước Nga trở lại, về Ðức Giáo Hoàng và giáo triều Roma, về chiến tranh chống
Iraq.
Hỏi:
Thưa Ðức Hồng Y, ngài giải thích như thế nào về lời tiên
đoán Nuớc Nga trở lại, như chị Lucia đã báo truớc? Và ngài
nói gì về việc tận hiến Nước
Nga cho Trái Tim Vô Nhiễm Mẹ Maria?
Ðáp: Chị Lucia đã
nói về "việc trở lại". Phần Ðức Hồng Y Ratzinger,
khi công bố bí mật thứ III cho công chúng, thì ngài cho biết
"việc trở lại" nầy có thể hiểu như
là việc "chấm dứt chủ thuyết
duy vật cộng sản" đã từng bóp nghẹt những gốc rễ
kitô tại Nga.
Từ
"Trở Lại", như được
nhắc đến trong những lần hiện ra tại Fatima, không nên
được hiểu theo nghĩa hẹp như thường
được giải thích trong các sách giáo khoa hay tự điển về tu
đức, nhưng cần được hiểu theo nghĩa rộng.
Còn
về việc "tận hiến" Nước Nga cho Trái Tim Vô Nhiễm của Mẹ
Maria, thì việc nầy đã được hoàn tất bởi đức đương
kim Giáo Hoàng Gioan Phaolô II của chúng ta đây, trong sự hiệp
thông với tất cả các giám mục trên toàn thế giới hiệp
ý với ngài vào ngày 25 tháng
3 năm 1989, ngày Lễ Truyền Tin. Truớc đó, Ðức Piô XII và
Ðức Phaolô VI cũng đã làm việc tận hiến nầy, nhưng không
có sự thông hiệp với tất cả các giám mục trên thế giới.
Vài tháng sau đó, không ai ngờ trước, ngày 4 tháng 10 năm
1989, bức tường Berlin bị sụp.
Hỏi:
Thưa ÐHY, liệu sẽ có cuộc gặp gỡ giữa Ðức Alexy II Giáo
Chủ Chính Thống Nga, và Ðức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II tại
Fatima, có lẽ vào ngày 13 tháng 5/2003, như Ðức Giám
Mục Fatima đã ước mong cách đây vài tuần hay không?
Ðáp: Tôi mong ước có được như vậy!
Như thế, đó là dịp may lớn để giảm bớt những hiểu lầm
và thiếu thông cảm đã kéo dài ngàn năm. Ðây có thể nói
lên một bước quan trọng trên con đường tiến đến đại kết.
Hỏi:
ÐHY cũng đã là Tổng Thư Ký của Bộ Giáo Dục Công Giáo.
Ngày nay xem ra đang có cuộc suy giảm trong việc giáo dục công
giáo trên toàn thế giới. Tương lai sẽ như thế nào, thưa ÐHY?
Ðáp: Có lẽ con số
các trường học trên thế giới bị giảm xuống, nhưng đây là
tuỳ theo mức độ giảm bớt các con
cái. Tuy nhiên, xét như là nguồn cảm hứng cho các cơ cấu
giáo dục, Giáo Hội Công Giáo vẫn còn đứng hàng đầu trên
thế giới. Sự sa sút là nơi những giá trị của xã hội
trong đó chúng ta sinh sống, chớ
không phải trong công việc giáo dục công giáo. Ngược lại,
có lẽ tôi nên nói rằng sự
kiện các trường công giáo tiếp tục hiện diện và làm phát
sinh nhiều hoa trái, giữa cuộc suy sụp những giá trị trong thời
đại chúng ta, là dấu chỉ cho sức sống mạnh của nền giáo
dục công giáo. Tương lai thì sao? Tôi nhìn về tương lai cách
lạc quan, và như thế với Ðức Tin vào tác động của Chúa.
Nhưng tương lai cũng tuỳ thuộc vào mỗi người chúng ta. Ðức
Gioan Phaolô II, trong chương trình
mục vụ của ngài cho ngàn năm thứ ba,
đã dành chỗ thứ nhất cho "ơn gọi phổ quát tất cả mọi
người hãy sống thánh thiện" như là mục tiêu của từng
người. Nếu tất cả chúng ta nghiêm chỉnh lắng nghe lời mời
gọi nên thánh nầy, chúng ta sẽ góp phần thiết lập một trật
tự đích thực các giá trị và những hoa trái của công việc
giáo dục công giáo sẽ trở nên hiển nhiên hơn.
Hỏi:
ÐHY xem công việc của mình tại giáo triều Roma, ---- một công
việc đôi khi được xem như là "có tính cách bàn giấy",
--- như thế nào? ÐHY có thích làm việc ở giáo xứ hay dùng
thời giờ để nghiên cứu, hay không?
Ðáp: Giáo
Hội là một xã hội hết sức thiêng liêng, nhưng lại hiện
diện trong lịch sử và cần sự tổ chức. Tôi bảo đảm với
quý vị rằng khía cạnh cơ cấu
tổ chức của Toà Thánh,
được rút gọn về mức độ
tối thiểu. Ðây là điều có
thể gây hiểu lầm, nếu ta phân chia một bên là công việc mục
vụ, và bên kia là công việc bàn giấy, bởi vì công việc
phục vụ cho dân chúng, --- chẳng hạn như tại các giáo xứ,
--- có thể là điều
"không thể được", hay ít ra "rất khó", nếu không có
một chút mức độ tổ chức. Cả hai công việc, --- việc bàn
giấy và việc trực tiếp gặp gỡ
với dân chúng, --- có cùng chung một mục tiêu: đó là điều
thiện hảo thiêng liêng và nhân bản của con người. Về những
sở thích của cá nhân tôi ư? Tôi nghĩ bổn phận của tôi là
dấn thân hết sức mình cho Gíao Hội và các linh hồn, tại nơi
nào ÐTC chỉ định cho tôi. Còn việc dành
thời gian để học hỏi nghiên cứu ư? Bất cứ ai không học hỏi thêm và không cố
gắng để được biết thêm, thì
chắc chắn người đó không thể chu toàn công việc đã
được trao phó cho, bất luận như một cha sở hay như một người
đứng đầu một Bộ của Toà Thánh.
Hỏi: ÐHY nghĩ như thế nào
về việc cộng tác với ÐTC?
Ðáp: Nơi ÐTC, bất
cứ ai đến đều nhận thấy ngay đức tin sâu xa của ngài; nhận
thấy một niềm hy vọng không làm ngơ trước thực tế,
nhưng lạc quan, bởi vì tin tưởng vào ân sủng của Chúa.
Chính đức bác ái không ngừng
thôi thúc ÐTC sống, để hoàn
thành sứ mạng của mình, và
không nghĩ về mình, nhưng hiến thân hoàn toàn cho Thiên Chúa
và cho anh chị em. Trong kinh nghiệm nhiều năm làm việc tại Bộ
giáo dục công giáo, rồi tại Bộ Phong Thánh, tôi có thể làm
chứng rằng ÐTC quan tâm theo dõi tất cả mọi vấn đề được
đặt ra.
Hỏi:
ÐHY có tham dự vào những thảo luận của Vatican liên quan đến
khả thể chiến tranh hay không?
ÐHY nghĩ gì về cuộc chiến có thể có đối với Iraq?
Ðáp: ÐTC thường
hỏi ý kiến của những cộng tác viên với ngài về những
vấn đề quan trọng, được trao phó cho riêng mỗi người. Những
vấn đề ngọai giao không thuộc pham vi chuyên môn của tôi. Về
lập trường đối với chiến tranh, ÐTC Gioan Phaolô II đã thường
nói, và nói cách rõ ràng rằng: chiến
tranh luôn là một thất bại của nhân lọai. Con đường duy nhất
để có Hoà Bình là qua việc đối thọai, qua việc ngoại giao.
Bạo lực không thể nào thay thế vào đây được. Con đường
thương thuyết phải thắng thế trên sự hăm dọa của vũ khí.
Ðiều nầy đúng khi được áp dụng vào những hoàn cảnh khác
nhau; chẵng hạn như hai hoàn cảnh
ngày nay đang gây nhiều lo âu là:
Iraq và Trung Ðông.
Quý vị và các bạn thân mến,
Ðến đây chúng tôi xin kết thúc bài phỏng vấn ÐHY JOSE SARAIVA MARTINS về những vấn đề thời sự liên quan đến giáo hội. Hẹn gặp lại quý vị và các bạn.