Dung mạo lý tưởng của người làm chính trị
theo giáo huấn của ÐTC Gioan Phaolô II
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Dung
mạo lý tưởng của người làm chính trị theo giáo huấn của
ÐTC Gioan Phaolô II.
(Radio Veritas
Asia 30/04/2003) - Lúc 10:30 sáng thứ tư 30/04/2003,
trong buổi tiếp kiến chung khoảng 20 ngàn tín hữu tại quảng trường
thánh Phêrô, và giải thích về thánh vịnh 100, là thánh vịnh
nói về chương trình hành động của một vì vua trung tín với
Giavê Thiên Chúa, ÐTC Gioan Phaolô II mô tả
những đường nét chính của những
ai có trách nhiệm trong sinh họat chính trị xã hội. Ðây phải
là những con người liêm chính và khiêm tốn,
không nghe theo những lời khuyên của những kẻ dối trá.
ÐTC
đã nói như sau:
"Thánh
vịnh 100 là một bài suy niệm mô tả dung
mạo của con người làm chính trị lý tưởng; mẫu gương đời
sống cho con người chính trị nầy phải là đường lối hành
động của Thiên Chúa trong việc điều hành vũ trụ; đây là
một đường lối hành động được điều hướng bởi một
nếp sống luân lý liêm chính trọn hảo và bởi một sự
cương quyết dấn thân chống lại những bất công. Thánh
Vịnh 100 giờ đây được đề nghị làm chương trình sống cho
người tín hữu, khi bắt đầu ngày làm việc và giao tiếp với
người lân cận. Ðây là một chương trình thực hiện "tình
thương và sự công bằng", được xây dựng trên hai trục
luân lý chính yếu."
Sau
đó, ÐTC giải thích về hai trục
luân lý chính yếu nầy. Trục luân lý chính yếu thứ nhất
liên quan đến nếp sống cá nhân liêm chính; và trục luân lý
thứ hai liên quan đến tương quan giữa người với người.
Trục
luân lý thứ nhất được gọi là "con đường của sự
trong trắng vô tội" và được định hướng đến việc
đề cao những chọn lựa cá nhân, được thực hiện với một
"con tim liêm chính", nghĩa là "với một lương tâm ngay thẳng"
(x. câu 2).
"Con
đường sống trong sạch" được mô tả theo hai khía cạnh tích
cực (việc cần phải làm) và tiêu cực (việc cần phải tránh).
Cách tích cực, tác giả thánh vịnh 100 nhắc đến những nhân
đức luân lý làm cho cộng đoàn của người công chính
được chiếu sáng: đó là sự khôn ngoan để hiểu biết
rõ ràng và phán đoán đúng; sự
vô tội được hiểu ở đây là sự trong
sạch trong tâm hồn và trong nếp sống;
một lương tâm liêm chính sẽ không chấp nhận những đồng
loã với điều xấu. Và cách tiêu cực (về những gì cần
phải tránh), tác giả thánh vịnh 100 nhắc đến việc tranh đấu
chống lại mọi hình thức xấu xa và bất công;
cần loại ra xa khỏi cộng đoàn cũng như xa khỏi những
chọn lựa cá nhân mọi hành động bại hoại, nghịch lại trật tự luân lý" (x. câu
3-4).
Trục
luân lý thứ hai được khai triển nơi phần cuối của Thánh Vịnh
100 (tức từ câu
5 đến câu 8) và xác định tầm quan trọng của những tài
năng công cộng và xã hội. Trên bình diện nầy, tác giả thánh
vịnh kê khai những đặc điểm
thiết yếu của một nếp sống cương quyết chối từ điều xấu,
nhất là chống lại việc vu oan và âm mưu bí mật hại người.
Hai hành động xấu xa nầy có tầm quan trọng đặc biệt trong một
xã hội thuộc văn minh truyền khẩu, sử dụng lời nói trong
những tương quan giữa người với người. Như là một quan án
phân định, nhà vua - trong thánh vịnh 100 - và ngày nay - vị trách
nhiệm việc nước - tuyên bố là sẽ nghiêm trị kẻ cáo gian
(c. 5). Trong tương quan giữa người với người, còn cần phải
lọai bỏ sự tự kiêu, không đồng hành cũng không lắng
nghe lời khuyên của kẻ chỉ biết
luôn gặt gẫm và nói láo. "Nhà Vua" trong thánh vịnh 100 cho
biết cách thức tuyển chọn những "kẻ phục vụ" ngài, ---
tức như những "bộ trưởng" của các chính phủ
ngày nay. Ngài chọn họ "từ những kẻ trung tín của đất
nuớc" (câu 6). Nhà Vua muốn những kẻ phục vụ quanh ngài là
những con người liêm chính. Theo thánh vịnh 100, Nhà Vua là kẻ
có trách nhiệm tối cao về sự công chính trong đất nước của
mình. Ngài cần có thái độ cương quyết chống lại "tội ác".
Ðây là một bổn phận mà tất cả những ai dấn thân lãnh
lấy trách nhiệm công, đều phải cùng chia sẻ với nhà vua.
Ðây là điều - theo giải thích của ÐTC - được nói lên một
cách biểu tượng nơi câu cuối cùng của thánh thánh vịnh
100, bằng ngôn ngữ như sau:
"Mỗi sáng, Ta sẽ tận diệt
những kẻ gian ác của đất nuớc, để dẹp sạch khỏi thành
trì của Chúa tất cả những ai làm điều xấu" (câu 8). Ðây
là lời dốt lòng của "Nhà Vua", nói lên dấn thân của
ngài chống lại điều xấu. Những lời nầy cũng được áp
dụng cho từng cá nhân tín hữu. Mỗi người hằng ngày cần
dấn thân "bứng" ra khỏi tâm hồn mình, ra khỏi nếp sống
của mình cây sự xấu, cây tham nhũng và bạo lực, cần lọai ra khỏi tâm hồn mình điều xấu, mọi
hình thức ích kỷ và bất công.
Kết
thúc cho những giải thích của mình về thánh vịnh 100, ÐTC trích
lại câu 1 của thánh vịnh 100 như sau: "Con muốn hát lên Tình
Thương và sự Công bằng..." vừa lưu ý rằng cần phải
thực hiện tình thương và lòng nhân từ trước, rồi mới
phán xét công bằng tiếp sau.
Quý vị và các bạn thân mến, đó là vài suy tư của ÐTC giải thích thánh vịnh 100, mô tả một dung mạo lý tưởng và cũng hết sức thời sự cho nếp sống cá nhân và xã hội của nguời kitô hôm nay nói chung, nhưng cách riêng và nhất là cho những ai dấn thân trong những sinh họat chính trị, chịu trách nhiệm về vận mệnh của đất nước, qua hình ảnh "Nhà Vua" trong thánh vịnh 100. Hẹn gặp lại quý vị và các bạn.