Vài suy tư về Ðàng Thánh Giá
tại Hí Trường Colossêô, Roma
Prepared for Internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Vài
suy tư về Ðàng Thánh Giá tại
Hí Trường Colossêô, Roma.
(Radio
Veritas Asia 19/04/2003) - Suy Niệm Ðàng Thánh Giá - Via Crucis - là
một trong những việc đạo đức rất được ÐTC
Gioan Phaolô II mộ mến thực hiện. Nguồn gốc của lòng
mộ mến nầy có thể đến từ truyền
thống gia đình, từ những thực hành đạo đức tại giáo xứ
nơi Ðức Karol Woityla đã sinh ra và lãnh nhận bí tích rửa
tội, và cách rộng rãi hơn, từ
sinh hoạt đạo đức bình dân của người
BaLan. Việc đạo đức "Ði Ðàng Thánh Giá" trong hình
thức truyền thống như chúng ta
biết ngày hôm nay, đã được thành hình vào giữa thế kỷ
thứ XVIII, và đã được phổ biến mau chóng tại BaLan.
Phần
ÐTC Gioan Phaolô II, kể từ khi được chọn lên kế vị thánh
Phêrô ở ngai toà Roma, ngày 16 tháng 10 năm 1978, Ðức Gioan Phaolô
II đã không bao giờ vắng mặt trong buổi Ði Ðàng Thánh Giá
vào tối thứ Sáu Tuần Thánh.
Nhất là vào những Thứ Sáu Tuần Thánh đặc biệt, như
Thứ Sáu Tuần Thánh
Năm Thánh 1983-1984, để kỷ niệm 1950 năm Biến Cố Chúa chịu
chết trên thập giá để ban Ơn Cứu Chuộc cho nhân loại, và
Thứ Sáu Tuần Thánh của Ðại Năm Thánh 2000, kỷ niệm 2000 năm
Con Thiên Chúa nhập thể làm người, --- vào những Thứ Sáu Tuần Thánh đặc biệt như vậy, chính ÐTC Gioan
Phaolô II là người soạn các bài suy niệm cho những Chặng Ðàng
Thánh Giá. Thứ Sáu Tuần Thánh năm 2003 cũng là một dịp đặc
biệt, bởi vì nó nằm trong khung cảnh của Năm Mân Côi, để
kỷ niệm trọn 25 năm Ðức Gioan Phaolô II thi hành thừa tác
vụ Phêrô.
Trong
những suy niệm của Ðàng Thánh Giá năm 1984, Ðức Gioan Phaolô
II đã viết như sau: "Chúa Giêsu thành Nazareth - vào cuối cuộc
đời trên trần gian - phải chịu
treo trên Thập giá, chịu gắn chặt vào Thập Giá. Trở nên một
với Thập Giá, một dấu chỉ duy nhất của ơn cứu rỗi thế
gian." Lúc đó, ÐTC Gioan Phaolô II mời gọi mọi người hãy bước
vào trong chiều kích sâu xa của Mầu Nhiệm Cứu Chuộc. Không bước
vào trong Mầu Nhiệm nầy, thì sẽ không có ơn cứu rỗi cho con
người; ánh sáng niềm hy vọng bị tắt mất, và con người rơi vào bóng tối của cuộc đời không hy vọng. Những
lời nguyện vào cuối mỗi chặng Ðàng Thánh Giá, là những
lời nguyện vắn tắt, làm nổi bật một sự nghịch lý: sự
bất công tột cùng trở thành nguồn mạch ân sủng và sự
sống. Nói là sự bất công tột cùng, bởi vì
Chúa Giêsu Kitô, Con Thiên Chúa, là Ðấng vô tội, nhưng
bị kết án tử như một tên tội phạm đáng ghét.
Trong
những suy niệm của Ðàng Thánh Giá thứ
Sáu Tuần Thánh của đại năm thánh 2000, Ðức Gioan Phaolô II
hướng đến biến cố trung
tâm được kỷ niệm trong Ðại Năm Thánh: biến cố nhập thể
của Con Thiên Chúa được 2000 năm. Chúa Giêsu
giáng sinh làm Chiên
Con không tì ố, để bị giết chết làm của lễ đền bù mọi
tội lỗi của nhân lọai. Ngài được sinh ra để trở nên vị
Thượng Tế dâng hiến trên bàn thờ Thập Giá hy lễ cứu
chuộc nhân lọai. Năm 2000
là bình minh của ngàn năm mới, ngàn năm thứ ba của kỷ
nguyên kitô. ÐTC mong ước sao cho ngàn năm mới nầy cũng
được thấm nhuần trong ân sủng cứu rỗi, trở nên dấu chỉ
cho tình yêu của Thiên Chúa Cha đối
với con người.
Giờ
đây, đến thứ Sáu Tuần Thánh của Năm Mân Côi, năm 2003.
Ðây cũng là một năm thật đặc biệt đối với Ðức Gioan
Phaolô II, bởi vì trong năm Mân Côi nầy
--- từ tháng 10 năm 2002 đến tháng 10 năm 2003 ---
có lễ kỷ niệm trọn 25 năm ÐTC thi hành tác vụ Phêrô
tại ngai toà Roma. Ðây là một cử hành quan trọng cho giáo
phận Roma, cho các cộng tác viên tại giáo triều Roma và cho tất
cả mọi tín hữu trên thế giới. Tuy ÐTC Gioan Phaolô II đã
không công bố năm kỷ niệm nầy như là Năm Thánh, nhưng tính
cách của việc cử hành cũng không thua gì một Năm Thánh, với
hai đặc điểm: cảm tạ và khấn xin. Trước hết
là lời cảm tạ dâng lên Thiên Chúa Cha vì đã ban cho
Giáo Hội một vị chủ chăn như đức Gioan Phaolô II, và thứ
hai là lời khẩn xin Thiên Chúa an ủi, nâng đỡ ÐTC, soi sáng
Ngài trong công việc mục vụ hằng ngày và không mệt mỏi, để
phục vụ Giáo Hội toàn cầu. Những suy niệm của Ðàng Thánh
Giá tối thứ Sáu Tuần Thánh năm 2003, cũng đã được chính
ÐTC soạn ra, nhưng không phải là mới soạn ra cho năm 2003, mà
đã được ÐTC sọan ra, lúc
còn là Hồng Y TGM Cracovia, trong dịp giảng phòng cho Ðức Phaolô
VI và giáo triều Roma tại Vatican vào năm 1976. Những suy niệm
nầy đã được in thành sách lần thứ nhất vào năm 1977, với
tựa đề là: Dấu Chỉ Mâu Thuẫn. Tập sách được tái bản
lần thứ hai năm 2001.
Quyết
định của ÐTC muốn dùng lại những suy niệm năm 1976 cho năm
2003, có một ý nghĩa sâu xa: sau 25 năm thi hành thừa tác vụ
Phêrô, ÐTC trở về với những suy niệm năm 1976, trước khi
bắt đầu thừa tác vụ Phêrô,
dường như thể ÐTC muốn nói lên rằng "trọn cả thừa
tác vụ Phêrô của ngài" là một dấu chỉ mâu thuẫn,
được hiện diện trong Dấu
Chỉ gây Mâu Thuẫn là Chúa Giêsu Kitô, vị hoàng tử của Hoà
Bình. Chúa đến cống hiến
cho nhân lọai Hoà Bình, nhưng con người đáp lại bằng hận
thù; Chúa mang đến ánh sáng, nhưng con nguời lại thích bóng
tối gây chết chóc; Chúa mang đến sự thật và tự do, con người
lại thích dối trá và đàn áp. Ðể chu toàn sứ mạng đã
lãnh nhận từ Chúa Kitô, ÐTC đã lên tiếng kêu gọi - cùng
với những sáng kiến ngoại giao của Toà Thánh --- nhất là
cùng với việc ăn chay và cầu nguyện, và khấn xin Mẹ Maria
trợ giúp, --- để chiến tranh đừng xảy ra. Nhưng buồn thay,
chiến tranh đã bùng nổ tại Iraq ngày 20 tháng 3 năm 2003.
Những
suy niệm của ÐTC cho Ðàng Thánh Giá năm 1976
được giữ nguyên. Những suy niệm đó vẫn còn giữ trọn tính cách thời sự của nó.
ÐTC đã lên tiếng báo động vào năm 1976 như sau: "Thế giới
đã trở thành một nghĩa địa. Có bao nhiêu người thì có bấy
nhiêu nấm mộ. Một hành tinh đầy những ngôi mộ... Nhưng giữa
những ngôi mộ rải rắc khắp các đại lục của trái đất
chúng ta, có một ngôi mộ trong đó Con Thiên Chúa, Chúa Giêsu
Kitô, đã chiến thắng sự chết bằng cái chết của Người...
Hỡi Thần Chết, đâu là chiến thắng của ngươi? Những ngôi
mộ mới, càng ngày càng nhiều hơn, do chiến tranh gây ra, không
thể nào giết chết niềm hy vọng, cũng không ngăn cản được
chiến thắng của Chúa Kitô trên sự chết.
Vì năm 2003 nằm trong Năm Mân Côi (tháng 10 năm 2002 - tháng 10 năm 2003), nên những suy niệm Ðàng Thánh Giá của ÐTC cũng được ghi dấu bởi dấu chỉ của Ðức Nữ Ðồng Trinh. ÐHY Stefan Wyszynski, giáo chủ Giáo hội BaLan lúc đó, kể lại là ÐHY Karol Woityla, vào năm 1976, đã không muốn nhận lời mời của Ðức Phaolô VI đến giảng phòng tại Vatican, nhưng cuối cùng chấp nhận, với lòng tín thác vào Ðức Nữ Ðồng Trinh Maria, bởi vì ngài cảm thấy mình là như "người con của một quốc gia đã luôn luôn thưa "Xin Vâng" với Thiên Chúa, với Giáo Hội của Chúa Kitô và với Ðức Maria, Mẹ Chúa... Trong tâm tình hiệp nhất với ÐTC, chúng ta hãy suy niệm vài chặng Ðàng Thánh Giá do chính ÐTC Gioan Phaolô II sọan ra.