Bài tựa của
ÐHY Phanxicô Xaviê Nguyễn văn Thuận
viết cho Cuốn Sách có tựa đề
Nhà Tiệc li, Ơn ban và Mầu nhiệm
(Cenacolo, Dono e Mistero)
Prepared for Internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Bài tựa của
ÐHY Phanxicô Xaviê Nguyễn văn Thuận viết cho Cuốn Sách có tựa
đề là: "Nhà Tiệc li, Ơn ban và Mầu nhiệm", (Cenacolo, Dono e
Mistero).
Nhân Ngày Thứ
năm Tuần Thánh năm 2002, linh mục Luigi Gianami, thuộc Giáo phận
Bergamo (bắc Ý), cho xuất bản Cuốn sách mới có tựa đề:
"Nhà Tiệc li, Ơn ban và Mầu nhiệm". Ðây là Tập sách thu
lượm tất cả các Bức thư của Ðức Gioan Phaolô II viết từ năm 1979 đến năm
2001 cho các Linh mục nhân ngày Thứ
năm Tuần Thánh. Linh mục Luigi Gianami là một chuyên viên về
Phụng vụ và Thần học, đã nghiên cứu,
phân tích và trình bày
các Bức thư của ÐTC dưới các khía cạnh thần học, phụng
vụ, tu đức và giáo hội học, và
đã xin ÐHY Phanxicô Xaviê Nguyễn văn Thuận, chủ tịch Hội đồng
Tòa Thánh về Công lý và Hòa bình đề tựa cho Cuốn sách
này.
Về nội dung của
Tập Sách nầy, chúng tôi hy vọng có dịp trở lại trong một
chương trình khác. Trong bài Thời Sự hôm nay, nhân Ngày Thứ
Năm Tuần Thánh, ngày lễ của các Linh mục, chúng tôi xin lược
tóm bài đề tựa rất dài của ÐHY Phanxicô viết cho
Tập Sách nầy.
Ngay trang đầu
tác giả có nhã ý dành cho ÐHY những dòng kính tặng sau đây:
"Kính ÐHY Phanxicô Xaviê Nguyễn văn Thuận, Vị Thầy dạy
trong nghệ thuật nhận biết hạt ngọc giấu ẩn trong mỗi một
con người. Với tình yêu mến và biết ơn vô biên về chứng
tá sáng ngời của ngài cho chức Linh mục, chịu đau khổ nhiều
năm trong nhà tù khắc nghiệt tại Việt Nam".
Bài tựa của
ÐHY dành cho tập sách cũng đã được đăng trên nhật báo
"Quan Sát Viên Roma", số ra ngày 18 và 19 tháng 3 năm 2002.
ÐHY viết như
sau: "Hình ảnh Chúa Kitô tại Nhà Tiệc li, chung quanh có các
môn đệ, được ÐTC mô tả
cho chúng ta, các linh mục, trong bức thư Năm Thánh 2000, gửi từ
Nhà Tiệc li, gợi lại nơi mỗi người trong chúng ta một sức
rung động về tình huynh đệ và hiệp thông. ÐTC viết cho chúng
ta như một người anh, được thúc đẩy bởi tình yêu Chúa
Kitô. Ngài khuyến khích chúng ta sống đến cùng ơn gọi linh mục
trong lúc bước vào ngàn năm thứ ba".
Ðọc lại các
bức thư của ÐTC, ÐHY cảm thấy như Ngài đang phủ phục cầu
nguyện cho sự hiệp nhất các linh mục.
Nếu sự hiệp nhất là ước muốn lớn lao hơn cả của
Chúa Giêsu trong Nhà Tiệc li, thì ước muốn lớn lao hơn của
Ðức Gioan Phaolô II là sự hiệp thông sâu xa với tất cả
chúng ta. ÐTC, các Hồng Y,
Giám mục và Linh mục đều liên kết với nhau bởi cũng một
Chức Linh mục. ÐHY nhận xét như sau: ÐTC nói với các linh mục
với kiểu nói trực tiếp nhằm thẳng vào các linh mục, như
nhà Thần học Hans Urs Von Balthasar đã minh chứng: "Cho tới lúc
này không bao giờ nghe thấy như vậy từ Roma".
ÐHY nhắc lại:
Các thư của ÐTC viết cho các Linh mục không phải chỉ được
đọc qua Thứ tư hay Thứ năm Tuần Thánh, nhưng phải đọc đi
đọc lại và nghiền ngẫm mới thấy
ÐTC có quan niệm sâu xa như thế nào về Chức Linh mục,
và "để cho nội dung các
bức thư này xâm nhập thêm mãi vào đời sống linh mục chúng
ta. Ðây là một gia tài kỳ diệu, từ tâm hồn của ÐTC, và
tạo nên một điểm tham khảo chắc chắn cho ơn gọi linh mục chúng
ta".
Ði vào nội
dung Tập Sách, ÐHY viết: "Các thư của Ðức Gioan
Phaolô II trình bày, vừa nhấn mạnh cách rất hiệu nghiệm về
chức vụ thừa tác của linh mục, người được gọi để phục
vụ nhân loại, cách riêng qua Bí tích Thánh Thể. ÐHY nhắc đến
Tông huấn Hậu-Thượng Hội Ðồng Giám Mục "Ðấng Chăn Chiên
nhân Lành" (Pastor bonus). Ðây là văn kiện tổng hợp giáo
lý của Giáo hội Công giáo về Chức Linh mục. ÐHY quả quyết:
"Tôi vẫn tin mạnh mẽ rằng: đời sống của mỗi một linh mục
và của mỗi một tín hữu Kitô, tìm được nguyên tắc và nền
tảng trong việc cử hành Thánh lễ và tôi không bao giờ bỏ
việc cử hành này, cả lúc ở trong tù". Ngài kể lại việc
cử hành "lén lút" như thế
nào trong tù. Với ba giọt rượu và một giọt nước trong bàn
tay, ngài đã cử hành thánh lễ mỗi ngày và đây là niềm
vui không bao giờ có thể tả lại được. Ngài xác nhận:
"Chỉ có Thánh Thể mới có thể đáp lại những chờ đợi
lớn lao của con người mang trong tâm hồn".
Tiếp đến, ÐHY
chủ tịch Hội đồng Công lý và hòa bình nhắc đến những chờ
đợi của con người
thời nay. Người thời nay chờ đợi nơi linh mục cái gì?".
Thưa Họ chờ đợi: "Linh mục có một sự khát khao Chúa
Kitô". Phần còn lại - về phương diện kinh tế, xã hội,
chính trị - người thời nay
có thể xin nơi người khác. Nơi linh mục, họ chỉ xin nhận
được "Chúa Kitô"â mà thôi. Như ÐTC đã viết nhân dịp
kỷ niệm 50 năm Thụ phong linh mục của ngài (1946-1996) rằng: Con
người thời nay có một sự khát khao sâu xa, khát khao Chúa
Kitô".
Nhắc đến vụ
khủng bố xẩy ra tại New York và Washington ngày 11 tháng 9 năm
2001, ÐHY viết: Thảm họa này cho chúng ta thấy một thế giới
thất vọng: vấn đề lớn
lao về chiến tranh luôn luôn đè nặng thêm mãi trên nhân loại,
nạn đói trên thế giới, việc diệt chủng tại nhiều nơi, tội
ác trở nên như "luật lệ của đời sống" ... không
thể không nhìn vào nhân loại với cảm thương, với trìu mến.
Trong bối cảnh tang thương này, nhân loại được mời gọi ngước
mắt nhìn vào Vua Vũ trụ, Ngài yêu thương nhân loại và chính
Ngài cầm trong tay vận mênh thế giới này. Sự Quan Phòng của
Ngài hướng dẫn chúng ta. Chỉ tín nhiệm, phú thác nơi Ngài,
chúng ta mới có thể hiểu biềt ý nghĩa đời sống, chỉ khi
gặp Ngài, chúng ta có thể biến đổi cuộc đời thành một
cuộc liên hoan.
Ðiểm khác
được ÐHY Phanxicô nhấn mạnh trong bài đề tựa, là: Sự lo
lắng đến việc cứu rỗi con người"-
Trong bức thư thứ nhất, ÐTC giải thích: Linh mục thông
công vào đặc sủng mục vụ, đặc sủng này làm cho họ trở
nên giống cách riêng Chúa Giêsu, Vị Chủ Chăn nhân lành. Vì
thế, linh mục phải có một sự lo lắng và dấn thân cho việc
cứu rỗi các linh hồn nhiều hơn và khác với lo lắng và dấn
thân của người giáo dân. Sự lo lắng này là lý do riêng
biệt của đời sống linh mục và làm cho đời
sống này có một ý nghĩa, bởi vì chỉ qua đời sống này
linh mục có thể tìm được ý nghĩa đầy đủ của đời sống
mình. ÐHY nhắc lại lời ÐTC nói với các linh mục, rằng:
"Bất cứ ở đâu, trong hoàn cảnh nào, anh em là những người
đem đến ơn thánh của Chúa Kitrô, Linh mục đời đời và người
đem đến đặc sủng của Vị Chủ Chân nhân lành. Anh em không
thể quên được điều này; không thể từ bỏ công việc này;
anh em phải thực hiện công việc này trong mọi thời đại, mọi
nơi, mọi cách. Nghệ thuật trong các nghệ thuật,
anh em được Chúa Kitô mời gọi thực hiện,
ở tại đây", (Thứ năm Tuần Thánh 1979, số 6).
Ngoài ra, trong
các thư của ÐTC cho các
Linh Mục, chúng ta nhận thấy điểm này: việc rao giảng Tin Mừng
thời nay bị cản trở bởi việc tục hóa mỗi ngày mỗi thêm,
gây nên việc bỏ qua con đường tu đức, mất dần dần quan
niệm về Nước Trời ... Trong việc mục vụ, các linh mục
lại quá lo lắng đến những mục tiêu trần thế. Ðây
là điều có thể rất nguy hiểm, vì những mưu toan của việc
tục hóa, linh mục gây hại
cho Hội Thánh. Nói vậy, không có nghĩa là linh mục phải xa dân
chúng, trái lại phải rất gần gũi, nhưng trong viễn tượng
nhằm đến việc cứu rỗi các linh hồn. ÐTC căn dặn các linh
mục đừng bao giờ quên hình ảnh Thánh Gioan Maria Vianney. Linh
mục đừng bao giờ quên "căn cước riêng của mình": người
phục vụ Lời Chúa. Ðến
đây, nhân tiện, ÐHY Phanxicô
Xaviê Nguyễn văn Thuận nhắc lại rằng trong thời gian bị giam
tù, ngài nghĩ đến việc soạn thảo cho mình một cuốn "Tùy
thân" để có thể sống
trong hoàn cảnh hiện tại Lời Chúa.
Ngài đã bóc dần dần cuốn lịch treo tường, và viết được
hơn 300 câu Kinh Thánh ngài nhớ thuộc lòng. Nhờ đó,
Lời Chúa trở nên lương thực và sức mạnh của
đời sống hằng ngày.
Trong thư
gởi cho các Linh Mục năm 1979, ÐTC nhắc lại: bổn phận
linh mục là "phục vụ chân lý và công bình,
trong chiều kích trần thế, nhưng luôn trong viễn tượng của
ơn cứu rỗi đời đời. Các dấn thân của linh mục là thánh
thiêng và quan trọng, bởi vì linh mục hành động nhân danh Chúa
Kitô. (in persona Christi) (số 5-7).
Trong việc
phục vụ này, không một linh mục nào được trở thành "người
chăn thuê", nghĩa là đàn chiên không thuộc về họ; linh mục
không được là một người bỏ đàn chiên và chạy trốn,
khi chó sói đến cắn xé
và làm tan tác đàn chiên. Sự
lo lắng của vị chủ chăn là lo lắng để "đàn chiên được
sống và được sống dồi dào" (Ga 10,10), để không một chiên
nào bị thất lạc (Ga 17,12), nhưng được sống đời đời.
ÐHY nhắc lại
lời ÐTC: "Chúng ta hãy làm sao để sự lo lắng này thấm
nhập sâu xa trong tâm hồn chúng ta; chúng ta hãy tìm cách sống
sự lo lắng này. Ước gì sự lo lắng
nầy ghi dấu con người chúng ta và là căn bản của
thực thể linh mục chúng
ta" (Thứ năm 1979, số 7). ÐHY quả quyết: Ðây là công việc
khó khăn; nhưng linh mục không được khước từ,
vì các khó khăn. Trong tù hơn 13 năm, người ta cưỡng
ép ngài bỏ chức Linh mục; nhưng ngài đã cam đảm cầm cự
đến cùng. ÐTC nói với các linh mục, như các Tông đồ xưa
nói với Chúa: "Chúng con
đã bỏ mọi sự để theo Thầy". Vì thế các linh mục phải
kiên nhẫn đến cùng, bên cạnh Chúa, dù phải qua thánh giá.
Ðiểm sau cùng
được ÐHY Phanxicô ghi lại, là: Thừa tác vụ linh mục là trở
nên hình ảnh Vị Chủ chăn nhân lành.
ÐHY nhận xét: Có nhiều lúc chúng ta bị cám dỗ nghĩ rằng:
các con chiên của Vị Chủ chăn nhân lành là các tín hữu,
là từng triệu khuôn mặt mà chúng ta gặp trong đời
linh mục chúng ta và chúng ta lo lắng rao giảng Tin Mừng cho họ.
Ðúng vây, nhưng không phải tất cả vậy, bởi vì trước khi
trở nên chủ chăn, chúng ta là những con chiên, nghĩa là chúng
ta thuộc về đàn chiên và như tất cả đàn chiên chúng ta có
một mối quan hệ lệ thuộc yêu thương với Vị Chủ Chăn. ÐHY
hỏi: "Tôi không biết điều này có luôn luôn được
nghĩ đến như như vậy không?".
ÐHY viết thêm: "Có thể chúng ta, linh mục, phải nhận biết mình là thành phần của đàn chiên nhiều hơn nữa và lắng nghe Vị Chủ chăn duy nhất. Ðiều này có nghĩa là phải sống đời cầu nguyện nhiều hơn, ngoài các giờ cầu nguyện chính thức, lắng nghe Lời Chúa hơn và lời các Vị đại diện Chúa (ÐTC, Giám mục), sống tình huynh đệ hơn với các linh mục khác và do đó với mọi người khác, để những người này cảm thấy rằng "sự khác biệt của chúng ta" không tùy thuộc vào vai trò, địa vị, nhưng tùy thuộc vào Ðấng trong tình yêu thương vô biên của ngài, đã chọn chúng ta để phục vụ".