Phái đoàn Tòa Thánh
tham dự Hội nghị về AN NINH
và Cộng Tác Âu Châu (OSCE)
được tổ chức tại Oporto (Bồ đào nha)
Prepared for Internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Phái đoàn Tòa
Thánh tham dự Hội nghị về
AN NINH và Cộng Tác Âu Châu (OSCE) được tổ chức tại Oporto
(Bồ đào nha).
(Radio Veritas
Asia - 17/12/2002) - Trong hai ngày 6 và 7 tháng 12/2002, tại Thành
phố Oporto của Bồ đào nha, Phái đoàn Tòa Thánh, do Ðức TGM
Jean Louis Tauran, Tổng trưởng Ngoại giao,
hướng dẫn, đã tham dự khóa họp của OSCE (Organisation
de Sécurité et Coopération de l' Europe: Tổ chức về an ninh và cộng
tác của các quốc gia Châu Âu) về những đề tài sôi bỏng
hiện nay, như: Khủng bố, buôn bán người, khoan dung và kỳ thị...
OSCE được thành
lập tại Helsinki (thủ đô Phần Lan) năm 1975, gồm các quốc gia
Châu Âu, lúc đó vẫn còn chia thành hai khối chống đối nhau:
Tự bản và Cộng sản. Tổ chức OSCE gồm tất cả các quốc
gia lớn nhỏ của cựu Lục địa. Sáng kiến và xúc tiến việc
thành lập phần lớn do sự huy động của của Tòa Thánh; lúc
đó ÐHY Agostino Casaroli giữ
chức vụ Quốc vụ Khanh và chủ trương chính sách Ostpolitik, để
tìm một "modus vivendi" với các chế độ cộng sản Trung-Ðông-Âu.
Là thành viên
của Tổ chức và trong mối quan hệ ngoại giao với mỗi một
quốc gia cũng như trên bình diện quốc tế, Tòa Thánh không
bao giờ ngừng khuyên khích và theo dõi các cố gắng của tất
cả những ai nhằm loại trừ tận gốc rễ các căn cớ gây
nên những thực tại đang hủy hoại khuôn mặt thực của con
người và gây nên những nguy hiểm cho chính đời sống xã
hội.
Ngoài những
đề tài được đem ra thảo luận trong Khóa họp lần này,
Trưởng phái đoàn Tòa Thánh còn nhắc đến nhiều thực
tại khác hiện đang là những mầm gây nên thù ghét, chia rẽ
và những hành động mọi rợ: hậu quả tàn phá của nó xuất
hiện trước mắt mọi người, như: cảnh nghèo khổ, nạn thất
nghiệp, cơn khủng hoảng chính trị, kinh tế, xã hội...
Trở lại dĩ
vãng, Tổng trưởng Ngoại giao Tòa Thánh
nhắc lại rằng: trong
những tháng vừa qua, tại các khóa họp của Tổ chức,
các phái đoàn tham dự đã nhận
thấy rằng: Không một quốc gia nào, không một nền dân chủ nào có thể tiến hành
và phát triển, nếu không có một sự chấp nhận nào đó về
các giá trị căn bản của cuộc sống con người. Trong các giá
trị này, Ðức TGM Tauran nhấn
mạnh cách riêng đến "các thành tín tôn giáo". Các thành
tín này chắc chắn có một sức mạnh huy động con người xét
về phương diện cá nhân cũng như tập thể.
Ðại diện Tòa
Thánh nhắc đến những qui luật của OSCE đã được các quốc
gia hội viên cam đoan chấp nhận. Vì thế, trước những vi phạm
quyền tự do tôn giáo, Tòa Thánh phải lên tiếng và chia sẻ
những lo lắng trầm trọng này với tất cả các phái đoàn
hiện diện. Trong năm sắp kết thúc này, Tòa Thánh đã nhận
thấy rằng: những vi phạm quyền tự do tôn giáo, vi phạm những
cam kết của Tổ chức trở nên xấu hơn và cần được báo
động.
Ðức TGM Tauran
đi vào chi tiết hơn nữa của những vi phạm này. Ngài nói:
"Tại một số quốc gia hội
viên của OSCE hiện diện trong khóa họp này, có những luật
lệ hạn chế quyền tự do tôn giáo hoặc đang chuẩn bị đưa ra
những luật lệ như vậy". Ðức TGM không nhắc đến tên quốc
gia nào; nhưng lời tố cáo này phải hiểu về Liên Bang Nga.
Ngài nói: "Các vị trách nhiệm các cộng đồng tín hữu,
trong đó có một vị giám mục công giáo, đã bị trục xuất
khỏi xứ sở, nơi các vị thi hành công việc tông đồ ,hoặc
bị cản trở trong việc tiếp xúc với các tín hữu của mình".
Cũng nên nhắc
lại rằng: Trong năm 2002 nầy, có
một vị giám mục và ba vị linh mục công giáo bị trục xuất
khỏi Nga. Cho tới lúc này không biết lý do tại sao. Tòa Thánh,
qua đường lối ngoại giao, đã lên tiếng phản đối; nhưng cho
tới lúc này Chính phủ Nga vẫn yên lặng. Chính phủ Nga đã
thiết lập quan hệ ngoại giao với Tòa Thánh sau khi Khối Liên
xô tan rã. Rất có thể, trong những vụ trục xuất này, có
bàn tay của Giáo hội chính thống Nga,
một Giáo hội vẫn coi mình là "tôn giáo của Nhà Nước",
luôn luôn lo sợ sự hiện diện và đà phát triển mạnh mẽ
của Giáo hội công giáo, sau khi chế độ cộng sản Liên xô
sụp đổ.
Trưởng phái
đoàn Tòa Thánh nhấn mạnh: Những biện pháp được đưa ra
thường có tính cách độc đoán, biểu lộ sụ nghi ngờ và sự
không biết gì đến vai trò của các tôn giáo trong xã hội dân
sự, và gián tiếp tỏ ra thái độ khinh miệt các cam kết quốc tế đã hoàn toàn
tự do chấp nhận và ký kết; đồng thời cũng nói lên một
thái độ kỳ thị đối với các tín hữu thuộc các tôn giáo
khác. Ðức TGM nhắc lại lời của một luật gia thời danh, người
Italia, của hế kỷ 19, nói lên trong sự nhìn xa thấy rộng rằng:
"Bãi bỏ tôn giáo trong một xã hội, thì con người sẽ trở
nên mau lẹ một loại hàng hóa" (Luigi Taparelli d'Arzeglio, Droit
naturel, chap.IX, 1800).
Ðức TGM Jean
Louis Tauran nói tiếp: Nếu các vị trách nhiệm chính trị thấy cần
phải đưa ra một chế độ luật pháp đề phòng cho tất cả các
cộng đồng tín hữu và sắp xếp tính cách chung sống tôn giáo
của người công dân với nhau, cũng
như với Nhà Cầm quyền, thì các vị trách nhiệm chính trị này
chỉ có thể làm trong phạm vi tôn trọng những cam kết đã
được hoàn toàn tự do chấp nhận. Ðối với tất cả những
ai đang ngồi tại bàn hội nghị này: các Văn kiện của tiến
trình Helsinki và cách riêng Văn kiện chung kết tại Viêna
năm 1989, đều đầy đủ
trước mắt mọi người.
Vị trưởng Phái
đoàn còn nói thêm: Khi nào, vì những lý do lịch sử, một
tôn giáo chiếm đa số và vì thế có những quyền riêng và
những đặc ân được công nhận, thì điều này có thể dung
thứ; nhưng không được vì thế gây hại cho các tôn giáo
khác hiện diện trên toàn lãnh thổ quốc gia. Khi một Giáo hội
chiếm độc quyền cho mình và dựa vào sự ủng hộ của Nhà
nước để được bảo đảm phần riêng mình thôi,
lúc đó các tín hữu thuộc các tôn giáo khác trở nên
nạn nhân của một kỳ thị không thể dung thứ, nhất là việc
kỳ thị này lại được luật pháp cổ võ,
và quyền tự do lương tâm của người công dân, như
quyền thay đổi tôn giáo hay không theo tôn giáo nào, bị đe dọa.
Về phần cuối
diễn văn, Ðức TGM nói: "Thưa vị Chủ tịch, tôi muốn thuật
lại lời Ðức Gioan Phaolô II nói lên với Ngoại giao đoàn
cạnh Tòa Thánh ngày 9 tháng Giêng năm 1989. Ngài tuyên bố:
"Quyền tự do tôn giáo là một quyền liên kết chặt chẽ với
các quyền căn bản khác đến
độ chúng ta có thể quả quyết rằng: việc tôn trọng quyền tự
do tôn giáo là một "test" (thử nghiệm) cho việc tuân giữ
các quyền căn bản khác... Việc Nhà nước tôn trọng quyền
tự do tôn giáo là dấu chỉ của sự tôn trọng các quyền căn
bản khác trong việc công nhận cách gián tiếp sự hiện hữu
của một trật tự vượt trên chiều kích chính trị ở trần
gian này".
Ngoại trưởng Tòa Thánh kết thúc bằng lời cảm ơn Chính phủ Bồ đào nha về sự đón tiếp nồng hậu tại thành phố Oporto xinh đẹp hấp dẫn này. Ngài cầu chúc để Khóa chủ tịch tới đây của Hòa Lan thu lượm nhiều thành công. Hòa Lan, ngay từ lúc này, có thể tin tưởng vào sự cộng tác hoàn toàn của Phái đoàn Tòa Thánh. Ngài cũng biểu lộ sự vui mừng vì trong các năm tới đây, hai quốc gia Bulgarie và Slovénie ước mong được giữ khóa chủ tịch và được tiếp đón các phái đoàn của OSCE tại quốc gia mình.
(TÐK)