Nhà thờ đầu tiên tại Atyrau
Cộng hòa Kazakhstan
Prepared for Internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Nhà thờ đầu
tiên tại Atyrau tại Cộng hòa Kazakhstan.
(Radio Veritas
Asia - 8/08/2002) - Sau khi chế độ cộng sản Liên xô
sụp đổ, các Cộng hòa hợp thành Liên Bang Sô viết,
đã lấy lại chủ quyền và nền độc lập của mình. Từ đó,
đạo Công giáo, bị bách hại trên 70 năm dưới hế độ cộng
sản cũng được tự do hoạt
động, và tái thiết cơ sở, tuy còn gặp rất nhiều khó khăn,
như tại Nga trong lúc này. Những khó khăn tại Nga thực ra không
do Nhà Cầm quyền, nhưng do Giáo hội Chính thống, lo sợ trước
sự phát triển mạnh mẽ của Giáo hội Công giáo. Tại các
cộng hòa khác, tự do tôn giáo xét
chung được tôn trọng nhiều hơn. Trong thời kỳ Cộng sản,
không ai nghe nói đến có các tín hữu Công giáo tại Mông
cổ, Kazakhstan, Azerbaijan, Georgia, Arménie,
Ukraine v.v... Nhưng sau khi Liên xô tan rã, ÐTC Gioan Phaolô
II đã có thể viếng thăm hầu hết các nước trước đây
thuộc Liên Bang Sô viết, trừ Nga và Bielorussia. Cuối tháng 5
năm 2002, ngài đã viếng thăm Cộng hòa Azerbaijan, nơi đây, hầu
hết theo Hồi giáo; người Công giáo chỉ có 120 mà thôi. Sau
Azerbaijan, ÐTC viếng thăm Bulgari,
trước đây cũng sống dưới chế độ cộng sản Liên xô; đa
số dân cư theo Giáo hội Chính thống. Cuối tháng 9 năm 2001,
sau vụ khủng bố tại New York và Washington, ÐTC đã viếng thăm
cộng hòa Kazakhstan, đại đa số theo
Hồi giáo. Vị lãnh đạo quốc
gia trước đây là một nhân vật quan trọng của Ðảng cộng
sản Liên xô. Tại Kazakhstan số người Công giáo khoảng 200
ngàn trong tổng số 15 triệu dân cư,
sống rải rắc trên một lãnh thổ mênh mông gần 3 triệu
cây số vuông. Sau chuyến viếng thăm của ÐTC, chúng ta
thấy nhiều thành quả cụ thể.
Chúa nhật 04/08/2002,
các người Công giáo của giáo phận Atyrau đã có nhà thờ
mới và cơ sở giáo xứ. Nhà thờ và cơ sở này được
xây cất, nhờ vào viện trợ tài chánh của "Tổ chức quốc
tế "Trợ giúp Giáo hội đau khổ", do Cha Van Straaten sáng lập
sau đệ nhị thế chiến. Ðây là nhà thờ đầu tiên của thành
phố Atyrau, đã được Ðức Cha Wiktor Skworc, Giám mục giáo phận
Tarnow (Ba lan) làm phép khánh thành, vì giáo phận này hiện đang
giúp đỡ giáo phận Atyrau trong lãnh vực mục vụ.
Giáo phận
Atyrau là một trong bốn giáo phận của Cộng hòa Kazakhstan
(Karaganda, Almaty (thủ đô cũ), Astana (thủ đô mới) và
Atyrau. Cả bốn giáo phận được thành lập ngày 7/07/1999, do một
Giám mục (giáo phận Karaganda) và ba Vị Giám quản Tông Tòa
quản trị. Giáo phận Karaganda rộng 711,300 cây số vuông (hơn 2
lần Việt nam), với trên 3 triệu dân cư, trong đó chỉ có 40
ngàn người Công giáo (khoảng 1%).
Giáo phận Almaty (cựu thủ đô Kazakhstan), rộng 711,400 cây
số vuông cũng hơn 2 lần Việt nam) với trên 6 triệu dân cư,
trong đó có 50 ngàn Công giáo (0,8%) - Giáo
phận Astana rộng 576,000 cây số vuông, với gần 4 triệu
dân cư, trong đó có 90 ngàn người Công giáo (khoảng 2,3%).
Giáo phận Atyrau gồm 736,000 cây số vuông (hơn 2 lần Việt nam)
với dân số gần 3 triệu, nhưng Công giáo chỉ có 160 người
--(xin nhấn mạnh: 160 người) -- mà thôi,
hợp thành giáo xứ duy nhất: giáo xứ Atyrau.
Trong thánh lễ
làm phép nhà thờ giáo xứ Atyrau có sự hiện diện của
Ðức TGM Jozef Wesolowski, Sứ Thần Tòa Thánh tại Kazakhstan,
Ðức Cha Pawel Lenga, Giám mục Giáo phận Karaganda và ba Vị giám
quản Tông Tòa của giáo phận Astana (thủ đô mới) - Almaty (thủ
đô cũ) và Atyrau.
Thành phố
Atyrau có 140 ngàn dân cư. Theo thống kê, chỉ có 160 người Công
giáo mà thôi. Công việc mục vụ và truyền giáo, vừa khởi
sự, nhưng rất mênh mông và vất vả. Nói đúng ra, giáo phận
Atyrau có hai giáo xứ: một trong thành phố và một trong miền
Altiouoinsk, cách xa thành phố khoảng 600 cây số.
Trước khi có
nhà thờ giáo xứ, các tín hữu Công giáo tụ họp nhau tại
nhà cha sở. Nay cộng đồng Công giáo nhỏ bé tại đây hãnh
diện về nhà thờ mới, được dâng kính Chúa biến hình trên
núi Tabor (lễ vào ngày 6/08/2002), với các cơ sở của giáo xứ,
dành cho các công việc từ thiện bác ái. Tất cả nằm trong
một khu đất rộng một ngàn thước vuông. Công việc mục vụ
chú trọng không những đến các phương pháp truyền thống, nhưng
tại đây cần quan tâm cách riêng đến các vấn đề xã hội,
nghĩa là đến việc giúp đỡ tất cả những ai cần giúp
đỡ, dù họ không đến nhà thờ hay không thuộc cộng đồng
Công giáo. Công việc từ thiện bác ái này cũng được thi
hành tại Almaty và các giáo phận khác của Kazakhstan và tại
các quốc gia trước đây thuộc Khối Liên xô, vì tại những
nơi này có rất nhiều người sống trong cảnh cùng cực. Ðo
đó Giáo hội phải thi hành sứ vụ của mình trong việc rao giảng
Tin Mừng cũng như trong việc thăng tiến toàn diện con người.
Mới đây
Ðức Giám quản Tông Tòa giáo phận Almaty nhấn mạnh rằng:
việc rất quan trọng là các giáo xứ trở nên những trung tâm
có đủ khả năng thi hành các dịch vụ xã hội đối với người
dân. Nhà thờ chính tòa Almaty, dâng kính Chúa Ba Ngôi, nơi có
tòa Giám mục, đã trở nên điểm gặp gỡ và đón tiếp các
người nghèo ban ngày, nơi chuẩn bị bữa ăn, nơi trú trọ cho
các người tàn tật, nơi đón nhận bệnh nhân, và một nhà
mồ côi. Các cơ sở này do các Cha Dòng Phanxicô và các Nữ
tu Phanxicô điều hành. Hiện nay tại Kazakhstan có các Tu hội
sau đây: Các Cha Phanxicô, các Nữ tu Phanxicô, các Gíao sĩ Dòng
Ðức Maria, Dòng Thụy sĩ "Pro Deo" và từ năm 1999, Opus Dei
cũng đến truyền giáo tại đây.
Theo Sơ Madalena
Sumilasova, thuộc Dòng Phanxicô, thì số người Công giáo tại
Kazakhstan có thể đông hơn nhiều (không phải hơn 100 ngàn như
bản thống kê), bởi vì - theo Sơ - nhiều tín hữu giữ đạo
trong âm thầm, không đến nhà thờ. Thực sự khoảng cách
quá mênh mông, phương tiện giao thông khó khăn, thiếu các nơi
phụng tự và nhân sự mục vụ, truyền giáo... Nên nhớ:
Trong thời kỳ bách hại dưới chế độ cộng sản, nhiều người
Công giáo bị lưu đầy tại các miền rừng thiêng nước độc
này. Nhiều người đã chết đi, nhưng con cháu của họ, hầu
hết đã được rửa tội và giữ vững đức tin nhờ thế
hệ trước truyền lại cho thế hệ sau, nhưng, vì hoàn cảnh khó khăn, không thể sống
đạo cách công khai.
Chuyến viếng
thăm của ÐTC tại miền này đã làm cho các cộng đồng Công
giáo nhỏ bé tại đây được biết đến, nói đến và
được nâng đỡ về tinh thần cũng như vật chất, để có
thể phát triển giữa những khó khăn lớn lao của ban đầu.
Kazakhstan, với chuyến viếng thăm của ÐTC vào cuối tháng 9 năm
2001, đã muốn trở nên chiếc cầu giữa Ðông và Tây. Chuyến
viếng thăm này đã làm cho thế giới biết đến và cộng tác
với Kazakhstan nhiều hơn, bởi vì Kazakhstan, ngoài vai trò là
chiếc cầu giữa Ðông và Tây, còn là miền đất rất phong
phú về lâm sản, khoáng sản
và nhất là về dầu hỏa. Chuyến viếng thăm của ÐTC đã củng
cố đức tin của các cộng đồng Công giáo nhỏ bé tại miền
này, bé nhỏ, nhưng rất can đảm trong việc minh chứng đức
tin tại một xã hội đầy
khó khăn, giữa đại đa số Hồi giáo và Chính thống.
Sự hiện diện của ÐTC đã đem lại nhiều thành quả tốt đẹp: Sự cộng tác giữa Chính phủ và Giáo hội trong việc cổ võ hòa bình thế giới - khuyến khích cuộc chung sống hòa bình giữa các dân tộc, cách riêng giữa các tôn giáo, bằng việc đề cao gương mẫu của Kazakhstan - đã gây được nhiều cảm tình nơi các tín hữu Hồi giáo và Chính thống. Trong các thành quả thiêng liêng, cũng nên nhắc lại một thành quả được báo chí nói đến nhiều sau chuyến viếng thăm của ÐTC tại Kazakhstan: Việc trở lại Ðạo Công giáo của cô Sveta Barbassova, một thiếu nữ 22 tuổi. Trong chuyến viếng thăm của ÐTC cô đã giữ vai trò thông dịch viên, vai trò kín đáo, nhưng rất hiệu nghiệm. Trong Thánh lễ trọng thể tại Astana trước 40 ngàn người tham dự: đây là giờ phút quyết định của Cô. Cô kể lại việc trở lại của mình như sau: "Tôi đã cảm thấy trong thánh lễ này sự hiện diện rõ ràng của Mầu nhiệm, một cách hết sức xác thực đến độ có thể sờ mó được. Tôi cảm thấy Thiên Chúa hiện diện giữa chúng tôi". Một sự lạ khác: Trong buổi viếng thăm Ðại học Astana, các sinh viên hầu hết thuộc Hồi giáo và Chính thống đã dành cho ÐTC một cuộc tiếp đón rất nồng hậu, không thua kém các sinh viên và thanh niên Công giáo. Có sinh viên đã ôm hôn ÐTC như người Cha, người Bạn thân; rồi nhóm này nhóm khác, cách riêng nhóm hòa nhạc, đã chụp hình kỷ niệm với ÐTC. Họ lắng nghe ngài và sau đó đã có một vài sinh viên xin trở lại Ðạo Công giáo, như cô Sveta Barbassova. Ngoài những trường hợp công khai này, còn nhiều việc kỳ diệu Thiên Chúa làm cách âm thầm trong các tâm hồn, chúng ta không thể biết hết được. "Tôi trồng, Apollo tưới, nhưng Thiên Chúa làm cho cây mọc lên " (1Cor 3, 6).