Vài hàng giới thiệu Guatemala
quốc gia được ÐTC viếng thăm
Prepared for Internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Vài hàng
giới thiệu Guatemala, quốc gia được ÐTC viếng thăm.
(Radio Veritas
Asia - 30/07/2002) - Sau gần một tuần lễ tại Toronto, để chủ tọa
Ngày Quốc Tế Giới Trẻ (QTGT) lần thứ XVVII, sáng thứ hai 29/07/2002,
ÐTC lên đường tiếp tục chuyến viếng thăm của ngài tại
hai Thành phố lớn: Guatemala (thủ đô Cộng hòa Guatemala) và
Mexico (thủ đô cộng hòa Mexico). Trong hai chặng sau cùng này, tại
Thành phố Guatemala, ÐTC chủ tế Thánh lễ phong Hiển Thánh cho
Chân phước Pedro de San José de Betancurt, và tại Thành phố
Mexico (nơi Ðền Thánh Ðức Mẹ Guadalupe) phong hiển thánh cho Chân
phước Juan Diego Cuauhttoatzin vào ngày 31 tháng 7/2002,
và hôm sau, mùng 1 tháng 8/2002, phong Chân phước cho hai Vị
Tử đạo Juan Bautista và Jacinto de Los Angeles.
Guatemala là một
quốc gia nhỏ bé thuộc Trung Mỹ châu, gồm 108,889 cây số vuông,
với 11 triệu 390 ngàn dân cư. Sau cuộc khám phá Tân thế giới,
Guatemala trở thành thuộc địa của Tây ban nha, như nhiều quốc
gia khác tại Bán cầu này. Guatemala được độc lập vào năm
1839, theo chính thể Cộng hòa, với Hiến pháp riêng, công bố
ngày 31 tháng 5 năm 1985 và bắt đầu có hiệu lực từ ngày
14 tháng Giêng năm 1986.
Vị trí địa dư
của Guatemala: Mạn Tây-bắc, giáp Cộng hòa Mexico,
phía Ðông-bắc giáp cộng hòa nhỏ bé Belize, mạn Ðông,
giáp Cộng hòa Honduras và Biển Antilles, phía Ðông nam,
giáp cộng hòa El Salvador, và mạn Tây-nam, Thái bình dương.
Guatemala là một trong những những quốc gia Trung Mỹ châu thường
bị nạn động đất và núi phun lửa. Cũng như các nước tại
Trung Mỹ châu, Guatemala sống trong cảnh nghèo khổ. Hơn nữa,
Guatemala bị cuộc nội chiến kéo dài trong 36 năm, gây nên biết
bao chết chóc, di tản và
nghèo đói.
ÐTC Gioan
Phaolô II đã viếng thăm Guatemala hai lần rồi: Tháng 3 năm
1983, trong chuyến viếng thăm các quốc gia Trung Mỹ châu -
Và Lần thứ hai, tháng
2 năm 1996, trong lúc nội chiến vẫn tiếp diễn. Trong dịp này,
để tỏ lòng tôn kính ÐTC, hai bên tranh chấp đã quyết định
đình chiến trong những ngày ÐTC viếng thăm. Cũng trong
chuyến viếng thăm lần thứ hai này, Chính phủ và phe kháng
chiến khởi sự cuộc đàm phán và đi đến việc ký kết thỏa
ước hòa bình. Nhờ đó, trong những năm vừa qua người dân
Guatemala được sống trong bình an; nhưng hậu quả của cuộc nội
chiến còn rất sâu rộng. Nhờ viện trợ của nhiều quốc gia,
Guatemala đang trên đường phục hưng. Tình hình chính trị trở
lại rất căng thẳng vào tháng 4 năm 1998, sau vụ ám sát
Ðức Giám mục José Juan Gerardi, Giám mục phụ tá Giáo phận
Thành phố Guatemala, vì ngài đã soạn thảo bản báo cáo về
những tội ác trong những năm nội chiến, phần lớn gây nên
do quân đội chính phủ.
Về tổ chức
Giáo hội Công giáo: Người dân Guatemala thuộc nền văn minh
Maya, dưới thời cai trị của Tây ban nha, hầu hết trở lại Ðạo
Công giáo (khoảng 83%), được chia thành 15 giáo phận và 434
giáo xứ, dưới sự hướng dẫn thiêng liêng của 21 giám mục,
với sự cộng tác của 360
linh mục giáo phận và 610 linh mục dòng tu. Ngoài các Giám mục
và linh mục, Giáo hội Guatemala còn có sự cộng tác của hơn
2 ngàn Nữ tu - 172 tu sĩ không có chức linh mục - 72 thành viên
của các Tu hội đời - 94 giáo dân truyền giáo và gần 43 ngàn
giáo lý viên. Giáo hội Guatemala còn thiếu nhiều nhân sự mục
vụ và truyền giáo. Mỗi linh mục phải coi sóc khoảng 10 ngàn
tín hữu Công giáo. Số chủng sinh trong cả nước hiện nay khoảng
370 thầy. Vấn đề gây lo lắng nhiều cho các vị chủ chăn tại
Guatemala, cũng như tại nhiều quốc gia Châu Mỹ Latinh,
là nạn giáo phái mỗi ngày mỗi lan rộng, bằng việc
tung tiền của mua chuộc dân nghèo.
Như chúng tôi
vừa nhắc trên đây: Lần này ÐTC đến Guatemala là để chủ
tế thánh lễ phong Hiển Thánh của Vị Thánh đầu tiên của
Guatemala, Tu sĩ Dòng Phanxicô: Pedro de San José de Betancurt, người
dân thổ cư (indio), như chính
ÐTC đã nhắc đến trong diễn văn đọc trong lễ nghi đón tiếp
tại sân bay L'Aurora.
Chiều thứ hai
29/07/2002, lúc 17giờ (giờ Guatemala, tức 23 giờ Roma, khoảng 5
giờ sáng ngày 30/07/2002 giờ Việt nam), từ Thành phố giầu
có, xa hoa Toronto, nơi cử hành Ngày QTGT
lần thứ XVII, ÐTC lên đường đi đến Thủ ÐôGuatemala
của một quốc gia nghèo nàn. Nhưng người dân Guatemala lại là một dân tộc rất
sùng đạo và quí mến biết ơn ÐTC. Ngay từ lúc đầu họ đã
dành cho ngài một cuộc tiếp đón bên ngoài khác hẳn cuộc
tiếp đón tại Toronto - Ðài Truyền Hình
Ý gọi cuộc tiếp đón này là "khởi hoàn".
Hai bên đường từ sân bay, dài 14 cây số, về đến Tòa Sứ
Thần tại Thủ đô, dân chúng tụ họp,
với lá cờ nhỏ Vatican trong tay,
hoan hô chào mừng ÐTC. Trên con đường này, họ đã làm
một chiếc thảm đỏ dài bằng bông hoa mầu sắc, bằng vải, để
"Xe Di Chuyển ÐTC" chạy qua. Ðây là một hiện tượng chưa
bao giờ có trong các chuyến viếng thăm của ÐTC. Thảm đỏ bằng
bông hoa chỉ thấy trong các cuộc ruớc kiệu Thánh Thể tại
nhiều nơi trên thế giới.
Các cửa hàng,
các công sở, ngân hàng...
đều được phép đóng cửa trước,
để dân chúng và công chức
được dự lễ nghi đón tiếp ÐTC và tuốn ra các ngả
đường để chào mừng ngài. Quang cảnh tưng bừng ngày lễ
này thường vẫn xẩy ra trong các chuyến viếng thăm của ÐTC,
cách riêng tại các quốc gia Châu Mỹ Latinh. Ngoài ra, trường
hợp đặc biệt khác trong lễ nghi đón tiếp ÐTC tại sân bay
Guatemala được báo chí lưu ý nhiều: cùng với Tổng thống
Alfonso Portillo Cabrera của Guatemala, còn có sự hiện diện của
sáu vị Tổng thống các nước Trung Mỹ châu: Francisco Flores
Perez, TT cộng hòa El Salvador - Ricardo Maduro Joest, TT cộng hòa
Honduras - Henrique Bolaos Geyer, TT cộng hòa Nicaragua -Mireya Moscoso
Rodriguez, Nữ TT cộng hòa Panama - Abel Pacheco, TT cộng hòa Costa
Rica - và Said Musa, thủ tướng cộng hòa Belize. Ngoài sáu vị
trên đây, còn có cả TT Cộng hòa Domicana, Rafael Hipolito Mejia
Dominguez. Các vị Quốc trưởng đến Guatemala để biểu lộ lòng
biết ơn và quí mến đối với ÐTC, Vị ân nhân của Châu Mỹ
Latinh, cách riêng của miền Trung Mỹ châu, một miền vừa nghèo
khó, vừa bị nhiều thiên tai. Trong mọi dịp đau buồn này, ÐTC
tận tình giúp đỡ và kêu gọi cộng đồng quốc tế cứu trợ
người dân miền này. Cũng nhờ trung gian nhẫn nại của ÐTC,
nhiều cuộc nội chiến tại đây (El Salvador, Honduras, Nicaragua...)
được kết thúc, để người dân nghèo khổ được sống
trong bình an và tiến trên
con đường tái thiết quốc gia.