Cha George Cottier
nhà thần học của Phủ Giáo Hoàng
bình luận và giải thích việc trở về
của Cộng đoàn
Thánh Gioan Maria Vianney bên Brazil
với Giáo hội Roma
Prepared for Internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Cha George Cottier,
nhà thần học của Phủ Giáo Hoàng, bình luận và giải thích
việc trở về của Cộng đoàn Thánh Gioan Maria Vianney bên Brazil
với Giáo hội Roma.
Như chúng tôi
đã loan tin trong bài thời sự trước đây: Cộng đoàn tín hữu
trong Giáo phận Campos, bên Brazil, từ 20 năm nay theo Ðức Cha
Marcel Lefèbvre, li khai khỏi Giáo hội công giáo Roma, ngày 18 tháng Giêng năm 2002, cũng là ngày khởi
sự Tuần cầu nguyện cho hiệp nhất các tín hữu Kitô, đã trở
về và được đón nhận trong Giáo hội Roma, dưới quyền hướng
dẫn của ÐTC Gioan Phaolô II, Kế nghiệp Phêrô và Chủ chăn
Giáo hội hoàn vũ. Lễ nghi
đón nhận Cộng đoàn trở về được cử hành long trọng
trong Nhà thờ chính tòa Campos, dưới quyền chủ tọa của ÐHY
Dario Castrillon Hoyos, Tổng trưởng Bộ Giáo sĩ ,
đại diện ÐTC.
Bình luận về
vụ trở lại này, Cha George Cottier, Dòng Ða minh, nhà thần học
nổi tiếng của Phủ Giáo Hoàng, tuyên bố như sau:
"Ðây là một
tin tốt lành, một tin vui mừng. Một sự tan vỡ được hàn
gắn lại trong chính Tuần lễ cầu nguyện cho sự hiệp nhất các
tín hữu Kitô ". Cha nói thêm: "Ðây là một bước tiến;
và nếu muốn giải thích theo
viển tượng của một bước
thoái lui, liên quan đến Công
đồng chung Vatican II, thì đây
là một "bước lui" của việc giải thích sai lầm Công Ðồng
Vaticanô II. Ngay từ thời Công đồng, khả thể cử hành thánh
lễ theo lễ nghi củ của Thánh Pio V, trong một số trường hợp
---(thí dụ cho các linh mục cao niên)--- đã được dự tính rồi.
Sau việc li khai của Ðức Giám Mục Lefèbvre, Tòa Thánh đã
cho phép Huynh đoàn Thánh Phêrô giữ truyền thống này. Ngoài
ra, chính ÐTC đã yêu cầu ít ra trong những thành phố lớn, nên
chỉ định một nơi nào nhất định, để có thể cử hành thánh
lễ bằng tiếng Latinh, trong vài dịp
cả bằng lễ nghi củ của Thánh Pio V nữa".
Sau đây là một
số câu hỏi do đặc phái viên nhật báo công giáo "Tương
Lai" (19.01.2002) đặt ra và
được Cha George Cottier trả lời minh
bạch.
Hỏi - Như
vậy, đâu là sự mới lạ của biến cố này (vụ trở về với
Giáo hội Roma của Cộng đoàn Thánh Gioan Maria Vianney)?
Ðáp - Ðàng
sau bè rối Lefèbvre, còn có nhiều cái khác nữa: việc khước
từ Công đồng, Phong trào hiệp nhất, Nguyên tắc về tự do
tôn giáo. Việc khước từ toàn bộ, mà trong đó việc khước
từ Phụng vụ chỉ là một cái cớ mà thôi, cho dù có nhiều
người đi theo Ðức Cha Lefèbvre chính vì lý do
phụng vụ nầy. Từ ngày li khai cho tới lúc này, chúng
ta thấy có nhiều người theo Ðức Cha Lefèbvre đã trở về
hiệp thông hoàn toàn với
Giáo hội công giáo. Nhưng điều kiện đầu tiên luôn luôn là
việc công nhận hoàn toàn quyền bính của Công đồng Vatican
II. Và đây là điều mà nhóm chính, tức nhóm Ecône
tại Thụy sĩ , cho tới lúc này, vẫn chưa chấp nhận.
Hỏi - Nhưng
một trong các cột trụ của Vatican II là hiến chế "Sacrosanctum
Concilium", Hiến chế về Phụng vụ.
Ðáp - Ðây
là một trong các bản văn hay nhất của Công đồng
Vatican II. Nhưng không cần phải đồng hóa Hiến chế này
"với mọi cách thức trong đó việc cải cách phụng vụ
được thực hiện". Chúng ta không thể quên rằng: trong những
năm đầu của Công đồng, tại một số quốc gia đã có nhiều
rối loạn. Chúng ta lấy thí dụ này: bình ca Gregoriano. Trong một
giai đoạn nào đó, đã bị khước từ cách mạnh mẽ. Và để
thay thế bằng cái gì? Nhiều
lúc bằng những bài hát không có gì là tôn giáo hay quá
ít tôn giáo. Hoặc bằng một phụng vụ "ồn ào" không có
một khoảng cách nào dành cho sự yên lặng nữa. Nhiều người
đau khổ vì những sự việc lố lăng như vậy. Và một số người
đi theo Ðức Cha Lefèbvre, có thể họ không thấy rõ vấn đề
mà Vị Giám Mục này đặt ra.
Hỏi - Vâng,
đồng ý với Cha vậy. Nhưng mở rộng
cho phép việc dùng lễ nghi củ của Thánh Pio V,
không liều đi đến chỗ gia tăng hỗn loạn sao?
Ðáp - Những
khác biệt vẫn luôn luôn được chấp nhận. Tôi đây thuộc
Dòng Ða minh: cho tới Công đồng Vatican II, chúng tôi có phụng
vụ riêng của Dòng Ða minh, đây là một lễ nghi hơi khác lễ
nghi Roma. Nhưng sự hiệp nhất không vì thế bị tổn thương chút
nào. Chúng ta có thể chấp nhận hoàn toàn hiến chế của Công
Ðồng Vaticanô II về Phụng Vụ, vừa duy trì tính cách đặc thù
riêng của mình. Ðàng khác, chúng ta hãy nhớ rằng: chính Công
Ðồng không nghĩ đến việc cử hành tất cả bằng tiếng địa
phương: Kinh nguyện Thánh Thể phải được giữ bằng tiếng
Latinh. Việc cải cách phụng vụ đã tiến thêm một bước nữa.
Và trong khi nhìn vào đa số người công giáo, đây là một sự lựa chọn
đúng...
Hỏi -
Dung hòa cách nào tính cách biệt thù này với một sự hiệp
thông hữu hiệu với toàn Giáo hội?
Ðáp -
Nhiều người theo Lefèbvre cho rằng: Lễ của Ðức Phaolô VI mà
chúng ta theo, "không thành, không có giá trị". Từ nay trở
đi nhóm bên Brazil này (nhóm
vừa trở về với Giáo hội) sẽ không nghĩ như vậy nữa.
Dần dần cần phải đi đến những bước khác nữa; thí dụ
như việc tham dự cả vào việc đồng tế theo lễ nghi mới nữa.
Nhưng chúng ta không vội vàng. Ðiều
quan trọng là trong tâm hồn họ không còn có việc khước từ
nữa. Sự hiệp thông đã tìm lại được trong Giáo hội,
có sức năng động
bên trong của nó, năng động này sẽ trưởng thành dần dần.
Hỏi - Với
cử chỉ ngày 18/01/2002 vừa qua việc thực hiện Công đồng đã
tiến được một bước nữa hay lùi lại đàng sau?
Ðáp -
Chắc chăn là tiến thêm được một bước nữa. Trong Công
đồng Vatican II không một ai muốn gây nên những tan rã. Mục
đích của Công đồng là làm cho Giáo hội hòa hợp hơn, để
đối phó với những thách đố mục vụ. Trong Công đồng các
Nghị phụ có một ý muốn rất mạnh mẽ về tính cách trung tâm
của Phụng vụ trong đời sống Giáo hội. Và nếu có một nơi
đặc biệt nào của hiệp thông, đó
phải chính là Thánh Thể. Chúng ta phải vui mừng về ơn hòa
giải này. Tôi hy vọng rằng Công đồng mở rộng đường đón
nhận người khác nữa. Trong tiến trình này, sự hiệp thông
với Vị Kế Nghiệp Phêrô là nền tảng. Cả trong Phụng vụ nữa.
Cho tới lúc này trong thánh lễ mà các người theo Lefèbvre cử
hành, không có sự hiệp thông với ÐTC. Giờ đây, ít ra tại
Brazil, không còn như vậy nữa.
Ðó là bài
phỏng vấn Cha George Cottier.
Tiện đây, chúng
tôi lược qua lịch sử của việc li khai của Giám mục Marcel
Lefèbvre.
Tổng Giám Mục Marcel Lefèbvre là người Pháp, ngay từ lúc đầu đã phản đối Công đồng Vatican II. Và trong hy vọng xích lại gần vị Giám mục li khai này, vào năm 1984, Ðức Gioan Phaolô II đã cho phép dùng rộng rãi hơn lễ nghi củ thời công đồng Tridentino có trước Công đồng Vatican II. Nhưng Ðức Cha Lefèbvre chủ ý cho mọi người thấy rõ: việc khinh miệt Công đồng không phải chỉ về khía cạnh phụng vụ, nhưng cả khía cạnh thần học nữa, bằng cách coi việc canh tân phụng vụ, một biểu lộ rõ ràng hơn cả, như một hành động bất trung tín. Năm 1988, Lefèbvre loan tin muốn phong chức bốn giám mục, công khai bất tuân chỉ thị của ÐTC. Dù đã có nhiều mưu toan về đối thoại, ngày 30 tháng sáu năm 1988 này, Vị Giám mục người Pháp này đã phong chức Giám mục cho bốn linh mục. Hành động này tức khắc đã đưa đến việc phạt vạ tuyệt thông. Ngày mùng 2 tháng 7 cũng năm này (1988), ÐTC cho công bố Tông thư "Ecclesiam Dei". Với bức thư này ngài cho thành lập Ủy ban đặc biệt để hòa giải. Công việc hòa giải đã thu lượm được nhiều thành quả tốt đẹp. Vĩ đại hơn cả là việc Cộng đoàn Thánh Gioan Maria Vianney ở Campos (Brazil) trở về với Giáo hội Roma ngày 18 thánbg giêng 2002. Còn Huynh đoàn Thánh Pio X ở Ecône (Thụy sĩ) quan trọng hơn cả và có chi nhánh tại một số quốc gia, thì chưa trở về; nhưng công việc tiếp xúc vẫn tiếp tục và trong Năm Thánh 2000 vừa qua, Huynh đoàn này có tổ chức cuộc hành hương, bước qua Cửa Thánh Ðền thờ Thánh Phêrô, với sự yên lặng của Vatican, nghĩa là không bị cản trở.