Mô Öôùc
(Nhöõng Chia Seû Muïc Vuï vaø Nhöõng Caâu Chuyeän Gôïi YÙ
Suy Tö Vaø Caàu Nguyeän haèng ngaøy)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 109 -
Hoaùn caûi "caùi toâi"
Chuû nghóa caù nhaân ñeán hieäp thoâng huynh ñeä
Hoaùn caûi "caùi toâi" - Chuû nghóa caù nhaân ñeán hieäp thoâng huynh ñeä.
Bích Lieãu
(RVA News 11-12-2025) - Moät phuï nöõ cao nieân qua ñôøi ñöôïc caùc thieân thaàn daãn ñeán Toøa Phaùn Xeùt. Khi kieåm tra hoà sô cuûa baø, Thaåm Phaùn khoâng tìm ra moät haønh ñoäng baùc aùi naøo cuûa baø tröø moät cuû caø roát maø baø cho moät ngöôøi aên maøy saép cheát. Tuy nhieân haønh ñoäng baùc aùi duy nhaát ñoù laïi thuyeát phuïc ñeán noãi Thaåm phaùn tuyeân boá baø seõ ñöôïc daãn leân thieân ñaøng. Cuû caø roát ñöôïc mang tôùi toøa vaø trao cho baø. Luùc baø ñoùn laáy, cuû caø roát baét ñaàu lôùn leân nhö ñöôïc keùo bôûi moät sôïi daây voâ hình naøo ñoù vaø baø ñöôïc nhaác leân taän trôøi cao. Moät ngöôøi aên xin xuaát hieän, oâng baùm vaøo vieàn aùo baø vaø ñöôïc nhaác leân cuøng baø; moät ngöôøi thöù ba choäp laáy chaân cuûa ngöôøi aên xin vaø cuõng ñöôïc nhaác leân. Ngay sau ñoù caû moät daõy nhöõng ngöôøi ñöôïc nhaác leân baèng cuõ caø roát. Duø laï thöôøng, ngöôøi phuï nöõ vaãn khoâng caûm thaáy söùc naëng cuûa nhöõng ngöôøi baùm vaøo. Quaû thöïc, vì höôùng nhìn veà trôøi, neân baø khoâng thaáy hoï. Hoï bay leân ngaøy caøng cao cho ñeán khi gaàn nhö chaïm coång trôøi. Ñoù laø luùc ngöôøi phuï nöõ ngoaùi laïi ñeå nhìn traàn gian laàn cuoái vaø thaáy toaøn boä ñoaøn taøu ngöôøi ñaèng sau baø. Baø noåi caùu! Baø hoáng haùch vaãy tay, la lôùn, "Buoâng ra, taát caû caùc ngöôøi buoâng ra! Cuû caø roát laø cuûa toâi!".
Toû veû hoáng haùch, baø buoâng cuû caø roát ra ngay luùc aáy - baø rôi xuoáng cuøng toaøn nhöõng ngöôøi ñang baùm vaøo baø.
Moät lyù do duy nhaát cho moïi toäi loãi treân traàn gian laø: "Caùi naøy laø cuûa toâi!".
Kính thöa quyù vò vaø caùc baïn thaân meán,
Trong lôøi baøi haùt "Caùi toâi" cuûa A. Tuaán coù noùi veà cuoäc ñôøi nhö sau: "Coù moãi caùi chöõ "Toâi", neáu mình theâm daáu saéc laø cuoäc ñôøi seõ "Toái", theâm daáu naëng laø tôø oâi toâi naëng "Toäi", vaø neáu theâm daáu huyeàn thì cuoäc ñôøi seõ trôû thaønh tôø oâi toâi huyeàn "Toài".... Ñaõ laø con ngöôøi ai maø khoâng coù caùi "Toâi", noù to nhö quaû nuùi khieán cuoäc ñôøi nhieàu raéc roái, cuõng vì caùi toâi maø ngöôøi ñôøi hay ñoã loãi, boû bôùt caùi toâi, ta seõ trôû neân tuyeät vôøi."
Tieáng Vieät tuy phöùc taïp nhöng ngaãm laïi thaáy lôøi baøi haùt raát ñuùng vôùi baøi hoïc ñôøi thöôøng. Thaät vaäy, neáu theâm daáu saéc, thaønh "Toái" laø khoâng saùng roõ, khoâng thaáy ñöôøng. Ñaët daáu huyeàn, laø "Toài" laø xuoáng caáp, laø thieáu phaåm chaát. Theâm daáu naëng, thaøn "Toäi" laø loãi laàm, laø sa ñoïa. Cuoäc ñôøi, neáu ta khoâng chòu hoïc hoûi, khoâng haï caùi toâi xuoáng ñeå laéng nghe thì toái. Neáu ta chæ bieát nghó cho mình, thaáy ai khoå maø khoâng ñoäng loøng thì toài. Vaø neáu ta bieát sai maø vaãn laøm, bieát ñuùng maø vaãn quay maët thì vaãn laø toäi.
Vì theá ngöôøi xöa noùi: "Bieát mình, bieát ta - traêm traän traêm thaéng." Chæ khi ta hieåu roõ mình laø ai vaø mình muoán gì? Ta môùi ñieàu chænh ñöôïc caùi toâi baèng söï tænh thöùc.
Muøa Voïng môøi goïi chuùng ta daønh thôøi gian nhìn laïi "caùi toâi" - khoâng phaûi ñeå dieät noù nhöng ñeå saùm hoái vaø tieán tôùi söï hieäp thoâng huynh ñeä qua lôøi môøi goïi chieâm ngaém hình aûnh cuûa thaùnh Gioan Taåy Giaû trong suoát nhöõng ngaøy Muøa voïng. Moät con ngöôøi noåi baät bôûi söï khieâm toán "Ngöôøi phaûi lôùn leân, coøn toâi thì nhoû laïi" (Ga 3,30 ); hay "Toâi khoâng ñaùng cuùi xuoáng côûi qiai deùp cho Ngöôøi" (Mc 1,12-1). Chính nhôø söï khieâm nhöôøng aáy maø Chuùa Gieâsu hoâm nay ñaõ ñeà cao oâng giöõa ñaùm ñoâng: "Toâi noùi thaät anh em, trong soá phaøm nhaân loït loøng meï, chöa töøng coù ai cao troïng nhö Gioan Taåy Giaû. Tuy nhieân, keû nhoû nhaát trong Nöôùc Trôøi coøn cao troïng hôn oâng". Vì theá, Nöôùc Trôøi phaûi ñöông ñaàu vôùi söùc maïnh, ai maïnh seõ ñöôïc vaøo".
Cuoäc chieán ôû ñaây chính laø cuoäc chieán saùm hoái veà "caùi toâi khieâm toán" ñeå coù theå lieân ñôùi vôùi anh chò em mình. Lieân quan ñeán "caùi toâi", chuùng ta vöøa nghe caâu chuyeän cuûa ngöôøi phuï nöõ, vì moät haønh ñoäng baùc aùi trong cuoäc ñôøi, khi baø bieát thöông xoùt ngöôøi khaùc neân baø ñöôïc phaàn thöôûng Nöôùc Trôøi caùch thuyeát phuïc nhöng vì caùi toâi ích kyû trong moät thôøi khaéc quan troïng, tröôùc coång thieân ñaøng, khi baø nhìn xuoáng, thaáy coù nhieàu ngöôøi ñang nhôø coâng ñöùc cuûa mình maø leo leân ñöôïc tôùi ñaây. Vì caùi toâi ích kyû, baø ñaõ khoâng can taâm chia seû vôùi moïi ngöôøi. Cho neân, baø ñaõ buoâng tay cuû caø roát nhöng keát cuïc cuoái cuøng khoâng töôûng, baø cuøng chung soá phaän vôùi hoï khi bò tuoät khoûi cuû caø roát. Caâu chuyeän treân nhaéc nhôù chuùng ta baøi hoïc quan troïng trong haønh trình saùm hoái caùi toâi.
Caùi toâi saùm hoái caàn ñöôïc hieäp thoâng vaø lieân keát vôùi anh chò em cuûa mình. Vì ngöôøi coù caùi toâi quaù lôùn laø ngöôøi khoâng chòu thua keùm ai, trong baát kyø coâng vieäc naøo hoï ñeàu cho mình laø ñuùng, khoâng chòu laéng nghe khoâng chaáp nhaän caùi sai cuûa mình töø ñoù hình thaønh tính caùch kieâu ngaïo, hoáng haùch baûo thuû coá chaáp, neáu noùng naûy khoâng kieåm soaùt ñöôïc baûn thaân coù theå gaây hoïa laøm khoå mình khoå ngöôøi khaùc. Nhöõng ngöôøi coù caùi toâi quaù lôùn, raát ít khi ñeå taâm ñeán suy nghó caûm xuùc ngöôøi khaùc. Hoï thöôøng coi troïng giaù trò baûn thaân mình hôn giaù trò cuûa ngöôøi khaùc. Hoï luoân cho mình laø ñeïp laø sang, laø gioûi laø hay, laø ñænh laø choùp, coøn ngöôøi khaùc khoâng laø gì? Thaät vaäy, coát loõi trong haønh trình saùm hoái caùi toâi maø con ngöôøi caàn keát noái ñoù chính laø töø chuû nghóa caù nhaân ñeán söï hieäp thoâng huynh ñeä. Khi caùi toâi bieát buoâng ñuùng luùc, noù trôû neân khieâm nhöôøng; bieát luøi laïi, noù trôû neân cao thöôïng; bieát môû loøng, noù trôû neân phöông tieän keát noái.
Laïy Chuùa nhaân laønh,
xin cho con bieát saùm hoái vaø thay ñoåi: Bôùt caùi toâi töï aùi, theâm loøng roäng môû; Bôùt caùi toâi giöõ mình, theâm söï chia seû; Bôùt caùi toâi phaùn xeùt, theâm loøng laéng nghe.
Daïy con bieát haï mình xuoáng nhö Thaùnh Gioan Taåy Giaû,
ngöôøi ñaõ chuaån bò loøng ngöôøi cho Ñaáng Cöùu Theá
baèng söï saùm hoái, khieâm nhöôøng, vaø khaùt khao Chuùa ngöï ñeán trong taâm hoàn chuùng con. Amen.
Bích Lieãu