Chieác AÙo Töø Nhaân
(Nhöõng Baøi Suy Nieäm vaø Caàu Nguyeän Haèng Ngaøy
cuûa Ñaøi Phaùt Thanh Chaân Lyù AÙ Chaâu
Radio Veritas Asia)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 66 -
Pheùp Lòch Söï Cuûa Con Ngöôøi
"Ñaát nöôùc cuûa nhöõng con ngöôøi töï do, queâ höông cuûa nhöõng con ngöôøi can ñaûm". Ñoù laø caâu noùi cuoái cuøng trong baøi quoác ca cuûa Hoa Kyø. Nhöng môùi ñaây, moät kyù giaû laøm cho haõng tin Coste News Service ñaõ nhaïi laïi nhö sau: "Ñaát nöôùc cuûa haï tieän, queâ höông cuûa cuoàng noä". Vôùi töïa ñeà naøy kyù giaû Pop Dorte ñaõ vieát veà taùc phong xöû söï cuûa moät soá khoâng nhoû ngöôøi Myõ hieän nay. Baøi baùo töôøng thuaät laïi keát quaû cuûa moät cuoäc nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän trong toaøn coõi Hoa Kyø mang töïa ñeà "Töôøng trình veà thaùi ñoä thoâ loã taïi Hoa Kyø". Theo töôøng trình naøy, 88% ngöôøi ñöôïc hoûi cho bieát hoï thöôøng gaëp nhöõng ngöôøi thoâ loã vaø thieáu leã ñoä, coù 79% khaúng ñònh raèng thieáu leã ñoä vaø baát lòch söï laø vaán ñeà nghieâm troïng, nhöng chæ coù 62% cho bieát hoï raát khoù chòu veà thaùi ñoä thoâ loã, baát kính, vaø 62% cho bieát xöa kia hoï ñaõ coù nhöõng haønh ñoäng töông töï. Trong soá ngöôøi laùi xe coù 60% noùi raèng hoï thöôøng gaëp nhöõng ngöôøi laùi xe khaùc coù haønh ñoäng baát caån vaø ñe doïa sinh maïng ngöôøi khaùc.
Cuõng theo töôøng trình treân ñaây, moät nöûa daân soá Myõ cho bieát hoï bò quaáy raày vì phaûi nghe nhöõng tieáng noùi cuûa nhöõng ngöôøi khaùc noùi chuyeän baèng ñieän thoaïi löu ñoäng taïi nôi coâng coäng. Moät nöûa daân soá Myõ laïi cho raèng hoï ñaõ boû ra khoûi cöûa haøng vaø khoâng mua gì trong naêm 2001 vöøa qua chæ vì thaùi ñoä phuïc vuï khoâng töû teá cuûa nhöõng tieáp vieân trong caùc cöûa haøng. Coù ngöôøi cho bieát hoï ñaõ phaûi nghe nhöõng lôøi thoâ tuïc töø nhöõng thanh thieáu nieân phaùt ngoân böøa baõi. Moät ngöôøi ñaõ nhaän xeùt nhö sau: "Neáu quyù vò ôû trong moät cöûa haøng vaø ñi sau ba em coøn trong tuoåi vò thaønh nieân, quí vò coù theå nghe thaáy nhöõng töø ngöõ tuïc tóu trong moãi caâu noùi cuûa chuùng. Nhöõng lôøi tuïc tóu laø moät phaàn trong ngöõ vöïng cuûa caùc em. Caùc em noùi maø khoâng heà suy nghó". Haàu heát nhöõng ngöôøi ñöôïc phoûng vaán ñeàu noùi raèng thoùi thoâ loã ñang gia taêng.
Thaät ra ñaây khoâng phaûi laø vaán ñeà môùi laï. Tình traïng suy ñoài veà kinh teá xaõ hoäi dieãn ra trong moãi quoác gia treân theá giôùi vaøo moïi thôøi ñaïi. Ñaùng quan taâm chaêng laø noù theå hieän söï suy ñoài veà ñaïo ñöùc.
* * *
Lòch söï, leã ñoä, töû teá ôû ñaâu vaø thôøi naøo cuõng ñöôïc traân quí. Toå tieân oâng baø chuùng ta xem troïng ñieàu ñoù khi daïy con chaùu: "Tieân hoïc leã, haäu hoïc vaên". Söùc khoûe cuûa moät xaõ hoäi ñöôïc theå hieän qua cung caùch xaõ giao vaø ñoái xöû cuûa con ngöôøi trong xaõ hoäi ñoù. Vaên minh tieán boä cuûa con ngöôøi khoâng chæ ñöôïc ño löôøng baèng cuûa caûi vaät chaát hay caùc phaùt minh khoa hoïc vaø nhöõng öùng duïng kyõ thuaät maø tröôùc tieân baèng söï tinh teá cuûa pheùp lòch söï ñöôïc theå hieän qua caùc quan heä giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi.
Trong tinh thaàn kitoâ giaùo, pheùp lòch söï luoân ñöôïc ñeà cao. Chuùng ta vaãn noùi lòch söï laø hoa cuûa baùc aùi, khoâng theå soáng baùc aùi maø töï mieãn chöôùc pheùp lòch söï, khoâng theå toân troïng vaø yeâu thöông ngöôøi khaùc maø tröôùc tieân khoâng ñoái xöû lòch söï vaø leã ñoä vôùi hoï. Töïu trung, lòch söï laø ñoøi hoûi cuûa ñöùc tin vaø yeâu thöông baùc aùi. Ngöôøi tín höõu kitoâ khoâng coù nhöõng cöû chæ lôøi noùi hay haønh ñoäng coïc caèn, thoâ loã vì yù thöùc raèng mình laø ñeàn thôø cuûa Thieân Chuùa. Hoï bieát raèng baát cöù cöû chæ thieáu leã ñoä naøo cuõng laø moät xuùc phaïm ñeán phaåm giaù cao caû cuûa chính baûn thaân hoï. Ngöôøi tín höõu kitoâ cö xöû lòch söï laø bôûi vì hoï nhaän ra nôi moãi tha nhaân hình aûnh cuûa Chuùa. Ngöôøi tín höõu kitoâ tin raèng Thieân Chuùa maø hoï toân thôø töï ñoàng hoùa vôùi moãi con ngöôøi, Thieân Chuùa aáy gaàn guõi thieát thaân vôùi con ngöôøi ñeán ñoä baát cöù moät thöông toån naøo gaây ra cho tha nhaân cuõng ñeàu laø moät xuùc phaïm ñeán chính Thieân Chuùa.
Vieäc Chuùa soáng laïi maø caùc tín höõu kitoâ ñang tuyeân xöng moät caùch ñaëc bieät trong muøa naøy khoâng phaûi laø moät maàu nhieäm xa laï vôùi cuoäc soáng con ngöôøi. Thaät theá, Ñaáng phuïc sinh töï ñoàng hoùa vôùi moãi moät tha nhaân, nhaát laø cuûa nhöõng keû beù moïn nhaát trong xaõ hoäi loaøi ngöôøi. Hôn bao giôø heát, muøa phuïc sinh, caùc tín höõu kitoâ ñöôïc nhaéc nhôû ñeå nhaän ra vaø yeâu thöông Ngaøi trong nhöõng keû beù moïn aáy.
Laïy Chuùa Kitoâ Phuïc sinh,
Chuùa ñaõ khoâng loaïi tröø moät ngöôøi naøo. Chuùa ñaõ ngoài ñoàng baøn vôùi nhöõng ngöôøi bò loaïi ra beân leà xaõ hoäi. Chuùa ñaõ yeâu thöông caùc treû em. Chuùa cö xöû nhaân haäu vôùi caùc toäi nhaân. Chuùa ñaõ tha thöù cho caùc lyù hình cuûa Chuùa. Chuùa töï ñoàng hoùa vôùi nhöõng keû beù moïn. Xin cho chuùng con bieát nhaän ra Chuùa nôi moãi ngöôøi vaø cö xöû vôùi hoï baèng chính cung caùch cuûa Chuùa.