Chaân Lyù vaø Töï Do
(Taøi Lieäu Giaùo Lyù Cho Ngöôøi Tröôûng Thaønh
cuûa Ñaøi Phaùt Thanh Chaân Lyù AÙ Chaâu
Radio Veritas Asia)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 40 -
Trôû Veà Vôùi Loøng Nhaân Töø Thieân Chuùa
Môùi ñaây toøa aùn La Haye ñaõ ñem 52 ngöôøi ra xeùt xöû veà nhöõng haønh ñoäng toäi aùc taïi Cöïu Yougoslavie. Caùi leõ thöôøng cuûa con ngöôøi voán kinh tôûm toäi aùc vaø luoân ñoøi hoûi coâng lyù: Con ngöôøi khoâng nhöõng leân aùn toäi aùc, maø coøn ñoøi hoûi moät söï tröøng phaït caân xöùng vôùi toäi aùc.
Ñoàng haønh vôùi nhaân loaïi, Giaùo Hoäi cuõng khoâng ngöøng leân aùn toäi aùc. Tuy nhieân, neáu Giaùo Hoäi coù leân aùn toäi aùc vaø môøi goïi moïi ngöôøi yù thöùc veà toäi aùc, chæ laø ñeå laøm noåi baät söù ñieäp troïng taâm cuûa Tin Möøng, ñoù laø loøng nhaân töø cuûa Thieân Chuùa. Thaät theá, chaân lyù veà con ngöôøi gaén lieàn vôùi maàu nhieäm cuûa Thieân Chuùa. Khi maïc khaûi cho con ngöôøi thaáy ñöôïc thaân phaän toäi loãi baát toaøn cuûa noù, Thieân Chuùa cuõng ñoàng thôøi baøy toû loøng nhaân töø cuûa Ngaøi. Do ñoù, trong Kitoâ giaùo, chuùng ta khoâng theå noùi ñeán toäi loãi maø khoâng noùi ñeán loøng nhaân töø cuûa Thieân Chuùa. Töï do ñích thöïc cuûa con caùi Chuùa chæ ñöôïc theå hieän qua loøng saùm hoái, nghóa laø qua söï trôû veà vaø phoù thaùc nôi loøng nhaân töø Thieân Chuùa.
Kinh Thaùnh laø moät lôøi toá caùo lieân tuïc veà toäi aùc cuûa con ngöôøi. Ngay töø nhöõng trang ñaàu tieân, Kinh Thaùnh ñaõ ñöa chuùng ta vaøo maàu nhieäm cuûa toäi loãi. Tuy nhieân, Kinh Thaùnh khoâng chæ phôi baøy toäi aùc cuûa con ngöôøi, vieäc toá caùo toäi aùc luoân ñi ñoâi vôùi lôøi keâu goïi saùm hoái vaø hoøa giaûi. Nhö theá, nhìn nhaän toäi loãi laø böôùc ñaàu tieân trong vieäc quay veà vôùi Thieân Chuùa. Thaùnh Gioan vieát trong thö thöù nhaát: "Neáu chuùng ta noùi raèng mình khoâng coù toäi, chuùng ta töï löøa doái mình vaø chaân lyù khoâng ôû trong chuùng ta. Neáu chuùng ta nhìn nhaän toäi loãi cuûa mình, thì Ñaáng trung thaønh vaø coâng chính seõ tha thöù toäi loãi chuùng ta".
Trong soá 19 cuûa Toâng huaán "Saùm hoái vaø Hoøa giaûi" ban haønh naêm 1984, Ñöùc Gioan Phaoloâ II khaúng ñònh: "Toäi loãi khoâng phaûi laø taùc nhaân laïi caøng khoâng phaûi laø keû chieán thaéng. Ñoái laïi vôùi toäi loãi laø moät nguyeân lyù haønh ñoäng khaùc, maø theo kieåu noùi ñaày gôïi yù cuûa thaùnh Phaoloâ, chuùng ta coù theå goïi laø maàu nhieäm cuûa loøng thöông xoùt. Toäi loãi cuûa con ngöôøi seõ chieán thaéng, chöông trình cöùu ñoä cuûa Thieân Chuùa seõ thaát baïi, neáu maàu nhieäm cuûa loøng thöông xoùt khoâng ñöôïc loàng vaøo trong lòch söû ñeå chieán thaéng toäi loãi con ngöôøi". Nhöng theá naøo laø maàu nhieäm cuûa loøng thöông xoùt? Ñöùc Thaùnh Cha vieát trong soá 22 cuûa Toâng huaán: "Khi maïc khaûi cho chuùng ta maàu nhieäm cuûa loøng thöông xoùt, lôøi Kinh Thaùnh môû loøng trí con ngöôøi höôùng ñeán söï hoaùn caûi vaø hoøa giaûi. Ñaây khoâng phaûi laø nhöõng yù nieäm tröøu töôïng cao sieâu, maø phaûi ñöôïc hieåu nhö nhöõng giaù trò Kitoâ cuï theå caàn phaûi ñöôïc chinh phuïc trong cuoäc soáng haèng ngaøy cuûa chuùng ta. Maàu nhieäm cuûa loøng thöông xoùt laø con ñöôøng môû ra töø loøng nhaân töø cuûa Thieân Chuùa ñeán trong cuoäc soáng hoøa giaûi".
Loan baùo vaø thoâng ñaït cho theá giôùi maàu nhieäm cuûa loøng thöông xoùt, ñoù laø ñieåm then choát trong söù meänh cuûa Giaùo Hoäi. Thaùnh Phaoloâ ñaõ vieát trong thö thöù hai gôûi tín höõu Coârintoâ: "Phaøm ai ôû trong Ñöùc Kitoâ, keû aáy laø thuï taïo môùi: cuõ ñaõ qua ñi, vaø naøy môùi ñaõ thaønh söï. Nhöng moïi söï ñeàu do töï Thieân Chuùa, Ñaáng ñaõ hoøa giaûi chuùng ta vôùi Ngaøi, nhôø Ñöùc Kitoâ, vaø ñaõ trao cho chuùng toâi söù vuï hoøa giaûi" (5,17-18). Trong Thoâng ñieäp "Thieân Chuùa giaøu loøng thöông xoùt" ban haønh naêm 1980, Ñöùc Gioan Phaoloâ II nhaán maïnh ñeán tính caùch thôøi söï cuûa vieäc suy tö veà loøng thöông xoùt. Theo Ñöùc Thaùnh Cha, böôùc vaøo ngaøn naêm thöù ba, nhaân loaïi ñang bò ñaët tröôùc bao nhieâu moái lo sôï: lo sôï trôû thaønh naïn nhaân cuûa söï laïm duïng cuûa ngöôøi khaùc, lo sôï bò aùp böùc, lo sôï vì söï cheânh leäch ngaøy caøng taêng giöõa xaõ hoäi tieâu thuï vaø xaõ hoäi ngheøo ñoùi. Moät trong nhöõng thaùi ñoä thoâng thöôøng tröôùc noãi lo sôï cuûa con ngöôøi chính laø thaùi ñoä baát khoan dung. Ngaøy nay hôn bao giôø heát, moät trong nhöõng hieän töôïng ñaùng quan ngaïi hôn caû chính laø khuynh höôùng cöïc ñoan ñang chi phoái nhieàu toân giaùo vaø giaùo phaùi. Töïu trung nhöõng ngöôøi coù khuynh höôùng naøy khoâng chaáp nhaän ngöôøi khaùc coù theå suy nghó vaø haønh ñoäng khaùc vôùi mình.
Baát khoan dung laø moät trong nhöõng ñieåm ñaùng lo ngaïi trong theá giôùi ngaøy nay. Tuy nhieân, trong soá 22 cuûa Thoâng ñieäp, Ñöùc Thaùnh Cha cuõng ñeà cao moät ñieåm son cuûa theá giôùi ngaøy nay, ñoù laø söï gia taêng yù thöùc veà coâng baèng. Thaät theá, treân moät qui moâ roäng raõi hôn, con ngöôøi thôøi ñaïi ngaøy caøng yù thöùc veà nhöõng baát coâng vaø caøng ñaáu tranh nhieàu cho coâng baèng. Giaùo Hoäi cuõng ñang lieân ñôùi vôùi theá giôùi trong noã löïc tranh ñaáu cho coâng baèng, tuy nhieân, Giaùo Hoäi khoâng ngöøng caûnh caùo theá giôùi tröôùc nhöõng leäch laïc thöôøng xaûy ra trong noã löïc tranh ñaáu cho coâng baèng aáy. Theo Ñöùc Thaùnh Cha, nhöõng söùc maïnh tieâu cöïc, nhö thuø haän, oaùn gheùt, ñoäc aùc ñaõ löôùt thaéng coâng lyù; trong tröôøng hôïp naøy, tieâu dieät keû thuø, haïn cheá töï do cuûa hoï, baét keû thuø phaûi hoaøn toaøn leä thuoäc mình, ñaõ trôû thaønh ñoäng löïc cô baûn cuûa haønh ñoäng.
Giaùo Hoäi khoâng ngöøng leân tieáng toá caùo toäi aùc, nhöng Giaùo Hoäi khoâng heà coù baát cöù toøa aùn naøo ñeå keát aùn toäi nhaân. Coâng ñoàng Vaticanoâ II ñaõ nhaéc nhôû tín höõu caàn phaûi phaân bieät toäi aùc vôùi ngöôøi phaïm toäi aùc. Giaùo Hoäi leân aùn toäi aùc, nhöng laïi caûm thoâng tha thöù cho ngöôøi phaïm toäi. Ñieàu ñoù caùc tín höõu caûm nhaän ñöôïc qua Bí tích Giaûi toäi, ôû ñoù hoï nhaän ñöôïc lôøi coù söùc caûm hoùa: "Con haõy veà ñi vaø ñöøng phaïm toäi nöõa".