T & X

Tin caäy

Tin caäy (Confidence) laø caûm xuùc an toaøn döïa treân ñöùc tin vaø söï tín thaùc. Theo quan ñieåm sieâu nhieân ñoù laø nieàm tin khoâng lay chuyeån vaøo Chuùa coù theå thaáy baïn an toaøn qua baát kyø bieán coá naøo, duø cho baát cöù chuyeän gì.

Baïn coù theå tin töôûng nôi mình hay ngöôøi khaùc vôùi moät möùc ñoä ít hôn. Nhöng sau cuøng söï tin töôûng ñích thöïc döïa treân vieäc Chuùa coù khaû naêng saên soùc baïn. Thaùnh Phaoloâ cho thaáy nieàm tin caäy Kitoâ giaùo ñích thöïc khi Ngaøi vieát: "vì toâi coù theå laøm ñöôïc moïi söï trong Thieân Chuùa ñoøi hoûi vôùi söï giuùp ñôõ cuûa Chuùa Kitoâ..."

Coù moät nhoùm ngöôøi muoán laøm cho Daniel phaûi luùng tuùng vì caàu nguyeän baát hôïp phaùp. Hoï bieát Daniel tin töôûng vaøo Chuùa vaø oâng vaãn tieáp tuïc caàu nguyeän ngaøy ba laàn. Vì laøm theá oâng bò neùm vaøo hang sö töû. Duø theá loøng tin töôûng cuûa oâng ñöôïc chöùng minh coù giaù trò. Chuùa kheùp mieäng sö töû vaø Daniel khoâng heà haán gì. Baïn haõy ñoïc kyõ chuyeän Daniel (chöông 6) vaø nghó veà baïn coù loøng tin töôûng hay khoâng laø Chuùa seõ giaûi thoaùt baïn khoûi tai naïn cuoái cuøng.

Baïn chöa bao giôø bò neùm vaøo hang sö töû nhöng baïn coù theå gaëp nhöõng hoaøn caûnh khoù khaên khaùc. Khi gaëp theá loøng tin töôûng cuûa baïn coù ñuû maïnh ñeå baïn vöôït qua? Neáu khoâng baïn phaûi laøm gì ñeå taêng theâm loøng tin töôûng.

- David tin töôûng khi ñoái dieän Goliath (1Sam 17:45-47)
- Chuùng con khoâng tin töôûng nôi ngöôøi töï cao hay thaàn töôïng (Tv 40:4)
- Haäu quaû tích cöïc cuûa söï tin töôûng (Jeremiah 17:7,8)
- Chuùa Gieâsu laø nôi ta coù theå tin töôûng hoaøn toaøn (Marco 4:35-41)
- Phaoloâ tin caäy vaøo Chuùa (2Cor 3:4-6)

Tình thaân höõu

Tình thaân höõu (fellowship) laø söï taùc ñoäng hoã töông giöõa hai hay nhieàu ngöôøi coù cuøng sôû thích hay caûm tình. Ngöôøi Kitoâ höõu coù theå caûm thaáy tình thaân höõu caùch ñaëc bieät vì hoï cuøng yeâu meán Chuùa Gieâsu. Thaân höõu coøn hôn laø coâng vieäc töû teá baïn laøm khi coù giôø. Ñaây laø yeáu toá caên baûn cuûa nieàm tin Kitoâ giaùo vaø söï thôø phöôïng.

Taàm quan troïng cuûa tình thaân höõu ñöôïc ñeà cao trong thô gôûi ngöôøi do thaùi. (10:19-25) Thaùch ñoá cuûa chuùng ta khoâng phaûi laø khoâng coøn gaëp nhau nhö ngöôøi kitoâ höõu. Ta phaûi tieáp tuïc naâng ñôõ nhau vaø baûo ñaûm khoâng bò laïc ñöôøng veà phöông dieän tinh thaàn. Tình thaân höõu laïi caøng quan troïng hôn khi Chuùa trôû laïi neân ta phaûi naêng ñi nhaø thôø vaø cuøng thôø phöôïng vôùi thaân höõu taïi ñoù.

* lôïi ích cuûa tình thaân höõu (Tv 133)
* Lydia thích thaân höõu (Acts 16:13-15)
* Thaùnh Phaoloâ noùi veà söï quan troïng cuûa tình thaân höõu (Phil. 1:21-26)
* Thaân höõu vôùi Chuùa, Thieân Chuùa, Chuùa Gieâsu vaø vôùi nhau (1 Jn 1:3,7)

Töû teá

Töû teá laø khaû naêng toû ra löông thieän vaø voâ tö. Ñeå töû teá baïn phaûi boû moïi tieân kieán vaø khuynh höôùng ích kyû. Söï töû teá laø coát yeáu cho kieåu soáng kitoâ höõu.

Trong khi chuùng ta luoân giaû thieát phaûi thöïc haønh söï töû teá nhö nhöõng caù nhaân, khoâng phaûi luùc naøo ngöôøi ta cuõng "chôi ñeïp" vôùi ta.

Raát khoù khi thaáy ngöôøi ta chôi xaáu maø mình vaãn tieáp tuïc soáng ñaïo ñaøng hoaøng. Ñoâi khi ta thaáy hình nhö Chuùa cuõng chôi khoâng ñeïp. Ngöôøi vieát thaùnh vònh 73 thöïc söï suy tö veà vaán ñeà naøy. OÂng ñaõ coá gaéng heát söùc laøm con ngöôøi toát nhöng oâng laïi thaáy ngöôøi xaáu giaøu coù vaø haïnh phuùc hôn oâng. Coù theå baïn cuõng coù nhaän xeùt nhö oâng trong caâu 1-16. Nhöng cöù ñoïc tieáp ñi. Vôùi thôøi gian, ôû cuoái thaùnh vònh oâng ñaõ tìm ra caâu traû lôøi cho söï khoâng töû teá cuûa Chuùa. Neáu baïn löông thieän nhö oâng baïn coù thaéc maéc veà caùch xöû trí cuûa Chuùa? Khi naøo? Baïn muoán bieát gì? Neáu coù caâu hoûi baïn hoûi cha sôû hay thaøy daäy. Cuõng duøng ít thôøi gian suy nghó coi baïn ñoái xöû vôùi ngöôøi khaùc töû teá nhö theá naøo vaø neáu caàn phaûi thay ñoåi thì thay ñoåi caùch xöû söï cuûa baïn.

Thaân theå

Thaân theå laø phaàn vaät chaát laøm neân con ngöôøi nhöng trong Kinh Thaùnh thaân theå thöôøng ñöôïc coi nhö caû con ngöôøi. Neân khi baïn ñoïc thaáy haõy daâng mình cho Chuùa ñieàu naøy haøm chöùa vieäc hieán daâng cuoäc soáng cho Chuùa. Taân Öôùc noùi veà söï soáng laïi cuûa thaân xaùc. Ñoù laø thaân theå chuùng ta coù sau khi chuùng ta cheát hay khi Chuùa trôû laïi traàn gian.

Thaùnh Phaoloâ cuõng duøng tieáng thaân theå (goàm nhieàu phaàn khaùc nhau nhö maét tay chaân caùnh tay) ñeå dieãn taû giaùo hoäi. Moïi ngöôøi tin Chuùa Kitoâ trong baát cöù nôi naøo treân theá giôùi laøm neân thaân theå cuûa Chuùa Kitoâ hay giaùo hoäi Ngaøi. Chuùng ta coù nhöõng phaän vuï khaùc nhau phaûi thi haønh nhöng chuùng ta taát caû tuyø thuoäc laãn nhau khi ta ñaïi dieän cho Chuùa Kitoâ ôû traàn gian naøy.

- Haõy daâng mình vaø cuoäc soáng cho Chuùa (Roma 12:1)
- Ta tuyø thuoäc nhau (Roma 12:4-6)
- Nhaø cuûa Thaùnh Thaàn (1Cor 6:19)
- Nhieàu phaàn nhöng moät thaân theå (1Cor 12:12-31)
- Nhöõng thaân theå tinh thaàn vaø thuoäc veà trôøi cao (1Cor 15:35-49)

Thaäp töï

Thaäp töï laø khung goã haønh quyeát nhöõng ngöôøi bò aùn töû cho cheát. Thaùnh giaù laø trung taâm ñieåm Kitoâ giaùo tuy nghó ñeán thaäp töï khoâng thích thuù gì. Lyù do sao Chuùa Gieâsu boû trôøi xuoáng theá laø ñeå cheát treân thaäp giaù nhö laø moät toäi phaïm vì toäi ta. Ngaøi khoâng cheát cho toäi cuûa mình vì ngaøi voâ toäi. Thaäp giaù cuõng töôïng tröng cho cuoäc soáng Chuùa muoán ta soáng. Chuùa Gieâsu baûo caùc moân ñeä vaø nhöõng keû theo Ngaøi phaûi vaùc thaäp giaù maø theo ngaøi. Ngaøi baûo ta khoâng neân soáng ích kyû khoâng chæ nghó ñeán ñieàu mình muoán nhöng phaûi nghó ñeán ngöôøi khaùc vaø laøm ñieàu toát nhaát cho hoï.

* Ngaøi ñaõ yeâu ta chöøng naøo (1Gioan 4:7-10)
* Tha thöù moïi toäi loãi anh em (Colosseâ 2:13-15)
* Ñuùng vaøo kyø heïn (Roma 5:6-11)
* Haõy mang laáy thaäp giaù (Mattheâu 10:38-39)

Thaêng thieân

Thaêng thieân laø vieäc Chuùa Gieâsu trôû veà trôøi 40 ngaøy sau khi Ngaøi soáng laïi. Thaêng thieân coù nghóa ñöôïc naâng leân. Caùc moân ñeä coù maët vôùi Chuùa Gieâsu treân nuùi Caây daàu khi Ngaøi ñöôïc naâng leân trôøi bieán maát sau laøn maây. Ngaøy nay Chuùa Gieâsu ngöï treân trôøi vôùi Chuùa cai trò hoaøn vuõ vaø söûa soaïn cho ta moät choã ôû treân trôøi.

- Naâng leân trôøi (Coâng vuï 1:9-11)
- Ñieàu haønh vuõ truï (Hebr 1:3)
- Ñöôïc choã vinh döï (Hebr 7:26)
- Treân trôøi caàu nguyeän cho ta (Hebr 6:20; 9:24)
- Söûa soaïn choã cho anh em (Gioan 14:2)

Thieân thaàn

laø nhöõng höõu theå sieâu nhieân. Tieáng thieân thaàn coù nghóa laø söù giaû (angelos). Hôn 300 laàn noùi tôùi thieân thaàn trong thaùnh kinh. Coù nhieàu thieân thaàn. Saùch Khaûi huyeàn cho ta thaáy haøng trieäu thieân thaàn quanh ngai cuûa Chuùa Kitoâ vaø haùt: "Con Chieân xöùng ñaùng."

Thieân thaàn laøm gì? Caùc Ngaøi thôø laïy Chuùa. Caùc ngaøi laø söù giaû. Caùc ngaøi giuùp ñôõ con ngöôøi vaø saên soùc hoï trong nhöõng tröôøng hôïp nguy hieåm cho cuoäc soáng. Cöïu öôùc cho thaáy nhieàu laàn thieân thaàn ñeán vôùi ta trong hình thöùc con ngöôøi.

- Cöùu oâng Lot (Genesis 19:1-22)
- Baùo tin Chuùa Gieâsu sinh ra (Luca 1:26)
- Thieân thaàn khoâng quan troïng hôn Chuùa Kitoâ (Heb. 1:4-14)
- Phuïc vuï treân trôøi (Khaûi huyeàn 7-10)
- Nhieàu voâ keå (Khaûi huyeàn 5:11)
- Khoâng coù vôï coù choàng (Luca 20: 34-36)

Xaùc tín

Xaùc tín (Conviction) laø nieàm tin vöõng chaéc hay öôùc ao coù tieâu chuaån luaân lyù cao. Xaùc tín caù nhaân laø cuûa baïn laø nhöõng ñieàu baïn coi laø phaûi hay traùi. Nhö theá xaùc tín qui ñònh haønh ñoäng vaø tö töôûng cuûa baïn.

Xaùc tín coù theå laø caûm thöùc saâu xa hoái tieác sau khi phaïm moät haønh ñoäng toäi loãi. Cuõng nhö ta noùi ngöôøi coù toäi bò buoäc toäi vì toäi aùc cuûa mình, chuùng ta cuõng caûm thaáy "xaùc tín" khi chuùng ta ñi ra khoûi tình baïn ñoái vôùi Chuùa. Xaùc tín thì hôn toäi loãi. Ñaây laø caûm thöùc Chuùa ñaët trong loøng ta ñeå ñöa ta ñeán hoái loãi vaø ñem ta trôû laïi lieân heä toát vôùi Ngaøi.

Ñeå minh hoaï cho ñònh nghóa thöù nhaát ta coù caâu chuyeän cuûa ba chaøng Shadrach, Meshach vaø Abednego laø nhöõng chaøng trai coù xaùc tín. Khi vua Nebuchadnezzar laøm moät töôïng baèng vaøng vaø truyeàn cho moïi ngöôøi phaûi cuùi ñaàu vaø thôø laïy töôïng aáy thì ba chaøng trai luoân ñöùng thaúng. Duø hoï bò ñe doaï neùm vaøo loø löûa hoï vaãn xaùc tín Chuùa seõ thöôûng coâng cho nhöõng haønh ñoäng ñeå toân vinh Ngaøi. Nebuchadnezzar ngaïc nhieân thaáy raèng hoï xöû söï ñuùng. (Daniel 3).

Baïn soáng theo xaùc tín cuûa baïn nhö theá naøo? Baïn coù bao giôø nhöôïng boä veà ñieàu baïn tin ñeå laøm vui loøng hay gaây aûnh höôûng cho ngöôøi khaùc? Neáu theá trong töông lai baïn seõ laøm gì ñeå kieân vöõng trong xaùc tín cuûa baïn?

- Adam vaø Evaø (Genesis 3:6-12)
- Vua David (Tv 51)
- Pheâroâ (Luca 5:1-11)

Xuùc ñoäng

Xuùc ñoäng laø nhöõng caûm xuùc. Coù theå maïnh meõ nhö giaän döõ, sôï haõi hay coù theå laø caûm xuùc thích thuù nhö xuùc ñoäng khi khoâng theå chôø ñôïi hay baát ngôø vì moät bieán coá naøo ñoù. Coù caûm xuùc buoàn khi vaät thaân yeâu cheát hay ngöôøi baïn di chuyeån ñi choã khaùc. Coù nhieàu thöù caûm xuùc. Ít laø coù 200 loaïi caûm xuùc.

Thaùnh vònh noùi veà caûm xuùc hôn baát cöù cuoán saùch naøo trong thaùnh kinh. Ngöôøi vieát thaùnh vònh thuù toäi, noùi veà nhöõng thôøi gian khoù khaên, nghi ngôø giaän döõ hay xin Chuùa giuùp ñôõ. Cuõng noùi tôùi nhöõng luùc vui veû, yeâu Chuùa nhö theá naøo vaø muoán thôø phöôïng ngaøi. Ñöøng sôï noùi cho Chuùa nghe baïn caûm xuùc theá naøo. Ngaøi bieát roõ veà baïn vaø seõ hieåu baïn.

* khuynh höôùng sai laïc (Galatia 5:19-21,26)
* Caûm tình toát (Galatia 5:22,23)
* Ñoâi khi coù caûm xuùc buoàn saàu (2Cor 7:10)

(C) Copyright 1998
by Rev. Ngo tuong Dzung, Texas, USA.

Back to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page