Moãi Ngaøy Moät Tin Vui
Nhöõng Baøi Suy Nieäm Lôøi Chuùa Haèng Ngaøy
cuûa Ñaøi Phaùt Thanh Chaân Lyù AÙ Chaâu
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Chuùa Nhaät 3 Muøa Chay Naêm B
Nhaø Ta Laø Nhaø Caàu Nguyeän
(Xh 20:1-17; 1Cr 1: 22-25; Ga 2:13-25)
Phuùc AÂm: Ga 2, 13-25
"Caùc ngöôi cöù phaù huyû ñeàn thôø naøy, noäi trong ba ngaøy Ta seõ döïng laïi".
Leã Vöôït Qua cuûa daân Do-thaùi gaàn ñeán, Chuùa Gieâsu leân Gieâru-salem. Ngöôøi thaáy ôû trong Ñeàn thôø coù nhöõng ngöôøi baùn boø, chieân, chim caâu vaø caû nhöõng ngöôøi ngoài ñoåi tieàn baïc, ngöôøi chaép daây thöøng laøm roi, ñaùnh ñuoåi taát caû boïn cuøng vôùi chieân boø ra khoûi ñeàn thôø. Ngöôøi haát tung tieàn cuûa nhöõng ngöôøi ñoåi baïc, xoâ ñoå baøn gheá cuûa hoï vaø baûo nhöõng ngöôøi baùn chim caâu raèng: "Haõy ñem nhöõng thöù naøy ñi khoûi ñaây, vaø ñöøng laøm nhaø Cha Ta thaønh nôi buoân baùn". Moân ñeä lieàn nhôù laïi caâu Kinh Thaùnh: "Söï nhieät thaønh vì nhaø Chuùa seõ thieâu ñoát toâi".
Baày giôø ngöôøi Do-thaùi baûo Ngöôøi raèng: "OÂng haõy toû cho chuùng toâi thaáy daáu gì laø oâng coù quyeàn laøm nhö vaäy". Chuùa Gieâsu traû lôøi: "Caùc oâng cöù phaù huyû ñeàn thôø naøy ñi, noäi trong ba ngaøy Ta seõ döïng laïi". Ngöôøi Do-thaùi ñaùp laïi: "Phaûi boán möôi saùu naêm môùi xaây ñöôïc ñeàn thôø naøy, maø OÂng, OÂng seõ döïng laïi trong ba ngaøy ö?" Nhöng Ngöôøi, Ngöôøi coù yù noùi ñeàn thôø laø thaân theå Ngöôøi. Vì theá, khi Chuùa Gieâsu töø coõi cheát soáng laïi, caùc moân ñeä môùi nhôù lôøi ñoù, neân ñaõ tin Kinh Thaùnh vaø tin lôøi Ngöôøi ñaõ noùi.
Trong thôøi gian Ngöôøi ôû laïi Gieârusalem möøng leã Vöôït qua, nhieàu keû tin danh Ngöôøi, vì muïc kích nhöõng pheùp laï Ngöôøi laøm. Nhöng chính Chuùa Gieâsu khoâng tin töôûng hoï, vì Ngöôøi bieát taát caû moïi ngöôøi, vaø khoâng caàn ai laøm chöùng veà ngöôøi naøo; Ngöôøi bieát roõ moïi ñieàu trong loøng ngöôøi ta.
Suy Nieäm:
Nhaø Ta Laø Nhaø Caàu Nguyeän 1
Xh 20:1-17; 1Cr 1: 22-25; Ga 2:13-25
Vaøo dòp leã Vöôït qua cuûa ngöôøi Do thaùi, Ñöùc Gieâsu leân Gieârusalem, thaáy ngöôøi ta ñoåi tieàn vaø mua baùn suùc vaät ôû saân ngoaøi cuûa Ñeàn thôø, Ngöôøi lieàn laáy giaây laøm roi maø xua ñuoåi taát caû chieân cuõng nhö boø ra khoûi Ñeàn thôø; coøn tieàn cuûa nhöõng ngöôøi ñoåi baïc, Ngöôøi ñoå tung ra vaø laät nhaøo baøn gheá cuûa hoï (Ga 3:15). Luaät Do thaùi caám chæ vieäc mua baùn trong khu vöïc Ñeàn thôø. Tuy nhieân haøng tö teá quaûn trò Ñeàn thôø laïi dung thöù cho dòch vuï naøy. Vieäc dung thöù coù theå hieåu ñöôïc vì nhöõng ngöôøi töø xa ñeán khoù coù theå mang theo suùc vaät ñeå hieán daâng, cho neân vieäc mua baùn suùc vaät trong khu vöïc Ñeàn thôø laø tieän lôïi. Tieän lôïi chöù khoâng haún laø caàn thieát vì vieäc mua baùn vaãn coù theå thöïc hieän beân ngoaøi caùc coång cuûa ngoaïi töôøng Ñeàn thôø. Vaäy neáu vieäc mua baùn suùc vaät vaø ñoåi tieàn ñöôïc coi laø tieän lôïi cho nhöõng ngöôøi töø xa tôùi, thì taïi sao Ñöùc Gieâsu laïi toû ra khoù chòu, leân tieáng caûnh giaùc nhöõng ngöôøi buoân baùn suùc vaät vaø ñoåi tieàn quanh Ñeàn thôø?
Thöa raèng dòch vuï ñoåi tieàn ñeå traû thueá Ñeàn thôø vaø mua baùn suùc vaät ñeå hieán daâng ñaõ trôû thaønh moät vieäc chæ nhaém muïc ñích thöông maïi. Ngöôøi baùn thì coi ñoù nhö laø caùch theá laøm tieàn, coøn ngöôøi mua thì phaûi mua moät caùch baát ñaéc dó cho vieäc daâng hieán. Roài suùc vaät hieán daâng phaûi chòu söï khaùm xeùt cuûa nhaân vieân ñeàn thôø ñeå ñöôïc chöùng nhaän con vaät khoâng coù veát tì oá. Thöïc teá thì vieân chöùc ñeàn thôø muoán coù ñoäc quyeàn cho ngöôøi ñaáu thaàu baùn suùc vaät trong khu vöïc ñeàn thôø cho neân ngöôøi daân nghó raèng hoï phaûi mua suùc vaät beân trong thì môùi ñöôïc baûo ñaûm laø con vaät coù ñuû tieâu chuaån cho vieäc hieán daâng. Roài hoï coøn phaûi traû tieàn khaùm xeùt suùc vaät nöõa. Do ñoù ngöôøi ngheøo cuõng phaûi mua suùc vaät cuûa hoï vôùi giaù caét coå thay vì mua ôû ngoaøi theo giaù thò tröôøng.
Thöù ñeán vieäc ñoåi tieàn ñeå noäp thueá cho Ñeàn thôø cuõng coù gì khoâng chænh. Theo luaät Do thaùi, moãi ngöôøi nam coâng daân Do thaùi phaûi ñoùng thueá ñeàn thôø, töông ñöông vôùi hai ngaøy coâng. Ñöùc Gieâsu cuõng ñoùng thueá ñeàn thôø (Mt 17:27). Thueá ñoùng cho Ñeàn thôø moãi naêm moät laàn baèng tieàn Do thaùi vì tieàn Roâma coù hình vua ngoaïi ñaïo laø Xeâdareâ, khoâng ñöôïc löu haønh trong Ñeàn thôø. Ñoåi töø tieàn Roâma hay nhöõng loaïi tieàn ngoaïi quoác khaùc sang tieàn Do thaùi phaûi traû tieàn hueâ hoàng ñaùng keå cho quaày ñoåi tieàn.
Ñeàn thôø Gieârusalem ñoà soä, nguy nga vaø loäng laãy vöøa ñöôïc xaây caát laàn thöù ba laø quøa taëng cuûa vua Heâroâñeâ, coù leõ nhaém muïc ñích chính trò haàu laøm vöøa loøng daân chuùng hôn laø suøng ñaïo. Nhö vaäy khoâng coù vaán ñeà daân chuùng phaûi traû nôï. Do ñoù dòch vuï buoân baùn suùc vaät vaø ñoåi tieàn chæ coøn ñem tieàn lôøi choàng chaát leân ngaân khoá ñeàn thôø. Coøn nhoùm ngöôøi ñoåi tieàn vaø buoân baùn suùc vaät cuõng ñaõ phaûi trôû neân giaàu coù vaø haøng ñaïi tö teá cho ñaáu thaàu hai dòch vuï naøy cuõng phaûi coù moùn tieàn boû tuùi rieâng. Vì theá maø Ñöùc Gieâsu leân tieáng caûnh giaùc hoï: Ñöøng bieán nhaø Cha toâi thaønh nôi buoân baùn (Ga 2:16). Ñoù laø lôøi quôû traùch nhöõng nhaø laõnh ñaïo toân giaùo thôøi baáy giôø ñaõ ñoàng loaõ trong vieäc thöông maïi hoaù vaø phaøm tuïc hoaù Ñeàn thôø. Phuùc aâm thaùnh Maùt-theâu, Maùc-coâ, vaø Luca coøn ghi laïi lôøi Ñöùc Gieâsu trích daãn saùch ngoân söù Isaia ghi laïi lôøi Chuùa: Nhaø Ta seõ ñöôïc goïi laø nhaø caàu nguyeän (Is 56:7), roài duøng lôøi ngoân söù Gieâreâmia (Gr 7:11) ñeå khieån traùch hoï vì hoï bieán nôi thôø phöôïng thaønh saøo huyeät cuûa boïn cöôùp (Mt 21:14; Mk 11:17; Lk 19:46).
Khi ngöôøi Do thaùi hoûi xem Ñöùc Gieâsu laáy daáu laï naøo maø toû uy quyeàn laøm nhö vaäy, thì Chuùa duøng cô hoäi naøy tieân baùo veà vieäc phuïc sinh cuûa Ngöôøi: Caùc oâng cöù phaù huyû Ñeàn thôø naøy ñi noäi trong ba ngaøy, toâi seõ xaây döïng laïi (Ga 2:19). ÔÛ ñaây Chuùa muoán noùi ñeán ñeàn thôø laø thaân theå phuïc sinh cuûa Ngöôøi sau khi ñaõ naèm trong moä ba ngaøy, maø hoï khoâng hieåu. Ngay caû caùc moân ñeä cuõng chöa hieåu noåi. Khi coù maáy moân ñeä traàm troà khen ngôïi Ñeàn thôø, thöa vôùi Chuùa: Thaày xem kìa: ñaù lôùn thaät! Coâng trình kieán truùc vó ñai thay (Mk 13:1) thì Chuùa traû lôøi: Taïi ñaây, seõ khoâng coøn taûng ñaù naøo treân taûng ñaù naøo; taát caû ñeàu seõ bò phaù ñoå (Mc 13:2). Naêm 70, töôùng Titoâ cuûa ñeá quoác Roâma cho ñem quaân ñoäi ñeán phaù huyû Ñeàn thôø, chæ ñeå chöøa laïi moät phaàn cuûa böùc töôøng ñeàn thôø ñeá chöùng minh cho haäu theá bieát raèng quaân ñoäi La maõ huøng maïnh theá naøo.
Phuùc aâm hoâm nay nhaéc ñeán vieäc caùc moân ñeä nhôù laïi lôøi Thaùnh kinh: Vì nhieät taâm lo vieäc nhaø Chuùa laøm hao moøn thaân toâi (Tv 69:10). Luaät Chuùa ban cho Moseâ daäy daân Ngöôøi phaûi giöõ ngaøy Sabaùt (Xh 20:8-10) laø ngaøy thöù Baûy, ngaøy thaùnh, ngaøy leã nghæ. Khi Ñöùc Gieâsu soáng laïi vaøo ngaøy thöù Nhaát trong tuaàn, Giaùo hoäi môùi chuyeån sang ngaøy Chuùa nhaät ñeå thôø phöôïng vaø nghæ ngôi. Do loøng nhieät thaønh lo vieäc nhaø Chuùa maø Giaùo hoäi hoaøn vuõ cuõng nhö giaùo phaän ñòa phöông coøn ñöa ra nhöõng luaät leä nôi thaùnh ñöôøng vaø trong khuoân vieân nhaø thôø trong giôø thôø phöôïng coâng coäng ñeå baûo ñaûm cho giaùo daân khoûi bò chia trí trong khi thôø phöôïng. Vaäy thì loøng nhieät thaønh vôùi vieäc nhaø Chuùa phaûi nhaéc nhôû cho ta bieát toû ra toân kính nhaø Chuùa, khi ñeán nhaø thôø laøm vieäc thôø phöôïng vaø caàu nguyeän. Khi ñeán nhaø thôø ngaøy Chuùa nhaät ñeå thôø phöông caùch coâng coäng, ngöôøi coâng giaùo phaûi aên baän theá naøo, toû ra nhöõng cöû chæ ra sao ñeå giuùp khôi daäy taâm tình ñaïo ñöùc thích hôïp. Loøng nhieät thaønh cho nhaø Chuùa phaûi nhaéc nhôû ta daïy cho con chaùu bieát phaân bieät ñaâu laø nôi thôø phöôïng ñeå nhaéc cho con chaùu traùnh nhöõng cöû chæ vaø haønh ñoäng gaây chia trí cho ngöôøi khaùc.
Giaùo hoäi coøn ñöa ra nhöõng nguyeân taéc veà phuïng vuï, veà thaùnh nhaïc, veà kieán truùc thaùnh vaø ngheä thuaät thaùnh vaø môû nhöõng lôùp huaán luyeän nhaèm caûi tieán nhöõng boä moân treân. Khoâng caàn phaûi ñaøo saâu, maø chæ caàn nghieân cöùu cho ñuû duøng, ngöôøi ta cuõng thaáy thaùnh nhaïc, duïng cuï nhaïc khí duøng trong nhaø thôø, kieán truùc thaùnh, ngheä thuaät thaùnh goàm maàu saéc, aâm thanh, aùnh saùng, vaät lieäu vaø phaåm chaát cuûa vaät lieäu xöû duïng phaûi khaùc bieät. Ngöôøi hieåu bieát veà ngheä thuaät, kieán truùc vaø hoäi hoïa thaùnh khi ñeán thaùnh ñöôøng maø thaáy khoâng coù söï khaùc bieät, khieán hoï coù theå chia trí, khoù chòu. Nhöõng xöù ñaïo lôùn ôû tænh thaønh coù nhaân löïc, vaät löïc vaø nhaân taøi coù theå göûi ngöôøi ñi hoïc ñeå ñöôïc huaán luyeän veà nhöõng nguyeân taéc phuïng vuï vaø thaùnh nhaïc vaø nhaïc khí ñeå roài cho aùp duïng. Vieäc kieán thieát vaø tu boå nôi thôø phöôïng coâng coäng nhaát laø treân cung thaùnh taïi nhöõng xöù ñaïo coù nhöõng ñieàu kieän vaø phöông tieän treân, phaûi nhôø ñeán kieán truùc sö coù khaû naêng vaø ñöôïc huaán luyeän veà kieán truùc vaø ngheä thuaät thaùnh chöù khoâng phaûi laø vieäc vaù víu cuûa thôï caây nhaø laù vöôøn. Neáu coâng trình kieán truùc lôùn vaø phöùc taïp, kieán truùc sö coøn phaûi nhôø ñeán giôùi chuyeân moân khaùc nhö kó sö ñieän, kó sö maùy moùc, kó sö ño ñoä co daõn cuûa vaät lieäu tuyø theo thôøi tieát... Böùc hoïa hình thaùnh ñeå toân kính cuõng phaûi ñöôïc nghieân cöùu vaø theo doõi vieäc thöïc hieän cuûa hoaï só chöù khoâng phaûi nhö cho veõ taám phoâng cho buoãi trình dieãn vaên ngheä.
Nôi thôø phöôïng ñöôïc coi laø rieâng tö ôû mieàn queâ maø kieán truùc to lôùn vaø sang troïng laø xa vôøi vôùi thöïc teá. Vaøo thaäp nieân cuoái cuûa theá kæ 20, taïi moät quoác gia beân Phi chaâu ngheøo ñoùi kia, ngöôøi ta cho xaây caát moät thaùnh ñöôøng ñoà soä, nguy nga ôû nôi ñoàng khoâng moâng quaïnh. Nhaän ra laø khoâng thöïc teá, toång thoáng quoác gia ñoù muoán daâng cho Toaø Thaùnh La maõ maø Toaø Thaùnh traû lôøi khoâng bieát xöû duïng vaøo vieäc gì? 2.
Ngheä thuaät vaø kieán truùc thaùnh goàm bieåu hieäu baøn ñeán ôû ñaây laø kieán truùc vaø ngheä thuaät Kitoâ giaùo. Do ñoù muoán! hoäi nhaäp vaên hoaù maø ñem neùt vaên hoaù baûn xöù vaøo maø khoâng choïn loïc vaø thích öùng, coù theå trôû thaønh laïc loõng, meùo moù. Vaø khi ñem moät neùt vaên hoaù hay phong tuïc khoâng phaûi laø Kitoâ giaùo vaøo ñaïo Kitoâ, thì gioáng nhö vieäc caét raâu oâng noï caém caèm baø kia, neáu khoâng cho röûa toäi cho saøn phaåm vaên hoaù vaø phong tuïc ñoù.
Toùm laïi veà phöông dieän tieâu cöïc taïi nôi thôø phöôïng coâng coäng, phaûi giöõ nhöõng kæ luaät naøo ñoù ñeå khoûi gaây chia trí vaø than phieàn nôi ngöôøi ñeán thôø phöôïng. Coøn veà phöông dieän tích cöïc, thì tuyø khaû naêng vaø phöông tieän cuûa moãi ñòa phöông, caàn ñaït tôùi möùc ñoä töông xöùng trong ngheä thuaät thaùnh, kieán truùc thaùnh vaø vieäc cöû haønh phuïng vuï ñeå giuùp ngöôøi ñeán thôø phöôïng coù taàm hieåu bieát khaù veà caùc boä moân treân ñaùnh giaù ñöôïc veû ñeïp ñöôïc dieãn taû qua caùc boä moân lieân heä vaø giuùp ngöôøi chöa hieåu bieát, ñeå vôùi thôøi gian, hoï cuõng thöôûng thöùc ñöôïc veû ñeïp cuûa kieán truùc, ngheä thuaät vaø thaùnh nhaïc maø ca tuïng Ñaáng saùng taïo.
Lôøi caàu nguyeän xin cho ñöôïc bieát toân kính nhaø Chuùa:
Laïy Chuùa, Ñaáng saùng taïo vaø quan phoøng muoân loaøi.
Chuùa hieän dieän khaép moïi nôi, treân toaøn coõi ñòa caàu.
Ñaëc bieät Chuùa dieän dieän trong nhaø thôø
nôi coù Mình Thaùnh Chuùa Kitoâ ngöï trò.
Xin daäy con bieát toû ra toân kính vaø yeâu meán nhaø Chuùa,
cho con ñöôïc tìm thaáy nôi nhaø Chuùa
nguoàn söùc maïnh, nieàm an uûi vaø söï caäy troâng
cuûa ñôøi con. Amen.
Lm Traàn Bình Troïng
(1) Baøi naøy ñaõ ñöôïc ñaêng trong Nguyeät san Daân Chuùa Myõ Chaâu vaø in trong Vietcatholic.
Vôùi thôøi gian, nay ñöôïc söûa chöõa vaø theâm bôùt ñeå laïi ñöôïc chia seû vôùi ñoäc giaû.
(2) Taùc giaû muoán bieát hieän traïng cuûa nhaø thôø treân beân Phi chaâu, coù theå nhaén qua ñòa chæ:
trongtb@yahoo.com. Xin ña taï.