Ngaøy 28 Thaùng Gieâng
Thaùnh Toâma Aquinoâ,
Linh Muïc Tieán Só Hoäi Thaùnh
(1225-1274)
Thaùnh Toâma sinh taïi thaønh Naples naêm 1225 trong moät gia ñình giaøu sang vaø ñaïo haïnh. Cha ngaøi laøm laõnh chuùa ñaûo Aquinoâ. Chính nhôø aûnh höôûng gia ñình maø Toâma ñaõ haáp thuï ñöôïc moät neàn ñaïo ñöùc chaéc chaén ñeå tieán leân ñænh troïn laønh, moät yù chí saét ñaù ñeå theo ôn goïi vaø moät neàn hoïc vaán uyeân thaâm ñeå giaûi ñaùp caùc vaán naïn cuûa thôøi ñaïi.
Luùc ñaàu Toâma ñöôïc cha göûi ôû tu vieän Cassino cuûa caùc cha doøng Beâneâñictoâ. Nhöng 9 naêm sau, vì moät bieán coá chính trò, tu vieän bò giaûi taùn, Toâma ñöôïc göûi veà gia ñình vaø tieáp tuïc hoïc ñaïi hoïc Naples. Nôi ñaây, Toâma coù dòp tieáp xuùc vôùi caùc tu só doøng Ña Minh vaø caäu baét ñaàu say meâ lyù töôûng soáng ngheøo khoù vaø laøm vieäc trí thöùc ñeå truyeàn baù cho ngöôøi khaùc chaân lyù ñaõ suy nieäm.
Naêm 1244, Toâma ñaõ quyeát ñònh xin khoaùc boä aùo traéng cuûa doøng Ña Minh. Vieäc naøy ñaõ gaây chaán ñoäng maïnh meõ cho gia ñình, vì thaân maãu ngaøi vaãn thaàm coù tham voïng muoán cho con mình trôû thaønh tu vieän tröôûng ôû Cassino. Baø ñaõ quyeát ñònh baét Toâma veà giam trong nhaø vaø duøng moïi möu keá ñeå duï doã caäu trôû veà theá gian, nhöng bò thaát baïi neân cuoái cuøng trong côn muø quaùng baø ñaõ nhôø tôùi moät coâ gaùi traéc neát quyeán ruõ Toâma. Thaày ñaõ duøng moät thanh cuûi ñang chaùy ñuoåi coâ gaùi phoùng ñaõng ra khoûi phoøng. Sau vieäc naøy, Chuùa ñaõ sai thieân thaàn xuoáng thaét daây trinh khieát bieåu hieän huy chöông chieán thaéng cho Toâma.
Tröôùc yù chí saét ñaùcuûa con, baø meï ñaønh chòu ñeå cho Toâma troán thoaùt veà tu vieän. Naêm sau, ngaøi ñöôïc thuï huaán vôùi thaùnh Albertoâ, moät hoïc giaû noåi danh thôøi aáy. Naêm 27 tuoåi, ngaøi trôû thaønh giaûng sö ñaïi hoïc vôùi moät kieán thöùc uyeân baùc coù theå höôùng daãn ñöôïc giôùi trí thöùc baáy giôø ñang say meâ vôùi neàn trieát lyù ngoaïi giaùo Hy Laïp. Coâng trình tuyeät taùc cuûa thaùnh Toâma chính laø boä "Toâng Luaän Thaàn Hoïc" maø ngaøi coøn löu laïi cho haäu theá. Ngaøi thuù nhaän mình ñaõ kín muùc taát caû söï thoâng thaùi aáy nôi Chuùa qua suy nieäm vaø caàu nguyeän.
Ngaøi qua ñôøi naêm 1274, höôûng thoï 49 tuoåi.
Naêm 1328, Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan XXII toân phong ngaøi leân baäc Hieån Thaùnh.
Naêm 1567, Ñöùc Pioâ V laïi phong ngaøi laøm Tieán Só Hoäi Thaùnh vôùi bieät hieäu "Tieán Só Thieân Thaàn".
Ñeán naêm 1880, Ñöùc Leâoâ XIII ñaët ngaøi laøm quan thaày caùc tröôøng Coâng Giaùo.