Coâ Ñôn Vaø Söï Töï Do
(Nhöõng Ñoaûn Khuùc Suy Nieäm vaø Caàu Nguyeän
cuûa Linh Muïc Nguyeãn Taàm Thöôøng, SJ.)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- Ñoaûn Khuùc 60 -
Pheâroâ Loãi Phaïm
Thaûm kòch Pheâroâ vaáp ngaõ ñöôïc Phuùc AÂm töôøng thuaät laïi nhö sau:
Haùt thaùnh vònh xong, Ñöùc Gieâsu vaø caùc moân ñeä ra ñi leân nuùi OÂliu. Ñöùc Gieâsu noùi vôùi caùc oâng:
- Taát caû anh em seõ vaáp ngaõ, vì Kinh Thaùnh ñaõ cheùp: Ta seõ ñaùnh ngöôøi chaên vaø chieân seõ tan taùc. Nhöng sau khi choãi daäy, Thaày seõ ñeán Galileâ tröôùc anh em.
OÂng Pheâroâ lieàn thöa:
- Daãu taát caû coù vaáp ngaõ ñi nöõa, con nhaát ñònh laø khoâng.
Ñöùc Gieâsu noùi vôùi oâng:
- Thaày baûo thaät anh: Hoâm nay, noäi ñeâm nay, gaø chöa kòp gaùy hai laàn, thì chính anh, anh ñaõ choái Thaày ba laàn.
Nhöng oâng Pheâroâ laïi quaû quyeát:
- Daãu co phaûi cheát vôùi Thaày, con cuõng khoâng choái Thaày" (Mc 14:26-31).
Ñoaïn Kinh Thaùnh treân ñöa thôøi ñieåm ñau thöông cuûa Ñöùc Kitoâ vaøo cuoäc ñôøi caùc toâng ñoà. Bieán coá aáy saép xaûy ñeán. Thöïc söï seõ nhö theá naøo, caùc moân ñeä khoâng theå hình dung ñöôïc. Hoï chæ thaáy baøn baïc moät baàu khí u buoàn, hoang mang vaø caêng thaúng. Cöù moãi luùc thôøi gian ngaén daàn, thaùi ñoä cuûa Chuùa laøm caùc oâng theâm bieán saéc. Chuùa ñaõ noùi ñeán nhöõng lôøi traên troái. Thaày ñaõ röûa chaân vónh bieät hoïc troø. Keû daïy doã ñaõ caên daën moân sinh ôû laïi yeâu thöông nhau. Chuùa saép ra ñi. Linh hoàn caùc moân ñeä coù theå ñang daáy leân nhöõng thao thöùc baên khoaên. Thaày seõ cheát sao? Ai phaûn boäi Thaày? Töông lai chuùng ta ñi veà ñaâu? Bao nhieâu ngaøy theo Thaày baây giôø nhö theá sao? Roài ñaây nhoùm chuùng ta coøn khoâng? Taát caû vaáp ngaõ nghóa laø gì, toâi cuõng vaáp ngaõ aø? Vaáp ngaõ ra sao?
Trong caùi caêng thaúng aáy, moïi ngöôøi im laëng hoang mang. Ngöôøi leân tieáng trong ñaùm ñoâng naøy, toái ñoù, laø Pheâroâ.
Nhìn Pheâroâ trong ñoaïn Kinh Thaùnh treân ñaây, ta thaáy oâng khaúng khaùi moät quyeát ñònh döùt khoaùt laø oâng bieát roõ oâng hôn ai heát. OÂng hieåu khaû naêng cuûa oâng. OÂng bieát yù chí oâng. OÂng laøm chuû tình hình. OÂng ñaõ noùi khoâng laø khoâng. Chuùa ñöøng quan taâm. Phieân dòch moät caùch khaùc, ta coù theå hình dung ñöôïc tieáng noùi cuûa Pheâroâ vôùi Chuùa:
- Khoâng chuyeän gì phaûi lo. Coù toâi ñaây, Thaày bieát toâi maø!
Qua haønh ñoäng Pheâroâ, ta coù theå noùi baèng ngoân ngöõ theá tuïc, Pheâroâ ñaõ "voâ leã" khi daùm ñöa taát caû moïi ngöôøi ra so saùnh. OÂng khaúng khaùi laø khoâng vaáp ngaõ, cuõng quaù ñuû roài. Ñoù laø chuyeän cuûa oâng. Nhöng oâng baûo cho duø "taát caû" vaáp ngaõ, toâi cuõng khoâng. Laøm sao oâng daùm haï thaáp moïi ngöôøi xuoáng ñeå so saùnh vôùi chính mình nhö vaäy?
Sau khi oâng so saùnh moïi ngöôøi xong, Ñöùc Kitoâ khoâng noùi vôùi "caùc oâng" nöõa maø noùi rieâng vôùi oâng. Loái haønh vaên cuûa Maùccoâ choã naøy raát laø yù nghóa trong loái duøng chöõ chính xaùc töøng chi tieát nhö sau:
- Thaày baûo thaät anh - (AÙm chæ roõ, rieâng caù nhaân Pheâroâ).
- Hoâm nay - (Xaùc ñònh thôøi gian laø hoâm nay chöù khoâng phaûi ngaøy mai).
- Noäi ñeâm nay - (Chi tieát hôn, hoâm nay, nhöng laø ñeâm chöù khoâng phaûi ngaøy).
- Gaø chöa kòp gaùy hai laàn - (Bieát laø ñeâm roài, nhöng roõ hôn laø luùc gaø chöa gaùy hai laàn).
- Thì chính anh - (Quaû quyeát roõ laø Pheâroâ, khoâng phaûi ngöôøi khaùc).
- Anh choái Thaày ba laàn - (Noùi cho bieát tröôùc seõ choái, chi tieát laø ba laàn).
Ñoaïn vaên tieân tri treân veà Pheâroâ, ñeà caäp nhöõng chi tieát chính xaùc nhö chuyeän ñaõ xaûy ra chöù khoâng phaûi chuyeän töông lai. Ñaùng nheõ Pheâroâ phaûi giaät mình sôï haõi, nhöng oâng khoâng thaéc maéc nhöõng chi tieát. Vaãn trong caùch xöû duïng ngoân ngöõ taøi tình, Maùccoâ nhaán maïnh laø Pheâroâ caøng "noùi quaû quyeát" hôn nöõa. Phaûi cheát toâi cuõng khoâng choái Thaày. Luùc ñoù, Chuùa chæ coøn moät caùch duy nhaát laø im laëng, vì heát lôøi roài.
Trong cung caùch ñoù, coøn gì ñeå noùi veà con ngöôøi Pheâroâ? Chính Chuùa ñaønh laëng thinh.
* * *
Thaûm kòch ñaùng thöông treân ñöôïc Phuùc AÂm taû tieáp:
Roài Ngöôøi trôû laïi, thaáy caùc moân ñeä ñang nguû, lieàn noùi vôùi oâng Pheâroâ:
- Simon, anh nguû aø? Anh khoâng thöùc noåi moät giôø sao?
Ngöôøi laïi ñi caàu nguyeän, keâu xin nhö laàn tröôùc. Roài Ngöôøi trôû laïi, thaáy caùc moân ñeä vaãn nguû, vì maét hoï naëng tróu. Laàn thöù ba, Ngöôøi trôû laïi vaø baûo caùc oâng:
- Luc naøy maø coøn nguû sao?
Töø chieàu, töø luùc haùt thaùnh vònh xong vaø Thaày troø leân nuùi OÂliu ñeán giôø, töø luùc quaû quyeát khoâng choái Thaày ñeán giôø chaéc môùi vaøi tieáng ñoàng hoà. Ba laàn Chuùa ñeán tìm caùc oâng, caùc oâng vaãn nguû. Ngoân ngöõ chuùng ta ñeå yù ôû ñaây maø Maùccoâ cho moät chi tieát ñaëc bieät laø caùc oâng nguû ñeán ñoä maét hoï "naëng tróu" (Mc 14:40). Nguû ñeán ñoä maét "naëng tróu" laø nhö theá naøo? Coù theå ñaây laø chi tieát seõ caét nghóa moät söï coá laùt nöõa ñaây veà con ngöôøi Pheâroâ.
Laàn thöù ba Chuùa ñeán, luùc maét hoï "naëng tróu" thì Giuña vaø thöôïng teá cuøng giaùo maùc, gaäy goäc cuûa ñaùm cô binh uïp ñeán baét Chuùa. Luùc naøy moät "anh huøng" xuaát hieän: Ñoù laïi laø Pheâroâ. OÂng ruùt göôm!
Tin Möøng töôøng thuaät, oâng cheùm ñöùt tai ngöôøi ñaày tôù (Yn 18:10). Neáu oâng anh huøng sao khoâng ñöôïng ñaàu vôùi boïn lính? Toäi loãi laø ñaùm thöông teá cuøng cô binh chöù ñaày tôù, noù laøm gì maø cheùm noù? Ñöùa coù khí giôùi trong tay sao khoâng cheùm, cheùm thaèng ñaày tôù? Vaø ngay caû nhaùt cheùm cuõng vaäy, chæ cheùm ñöùt ñöôïc coù caùi tai. Khoâng cheùm ñöôïc vaøo ñaàu, vaøo coå maø chæ coù caùi tai thoâi sao.
Chi tieát Maùccoâ cho bieát luùc naãy laø caùc oâng nguû ñeán ñoä maét caùc oâng "naëng tróu". Phaûi chaêng vì "naëng tróu" neân ñaâu coøn nhìn thaáy gì? Phaûi chaêng vì "naëng tróu" cho neân vuøng mình daäy thaáy nguy cô thì hoát hoaûng cheùm maø thoâi? Cheùm trong ñoâi maét nguû "naëng tróu!"
* * *
Chuùa bò baét. taát caû boû chaïy.
* * *
Baây giôø thì roõ, ai ôû laïi, ai chaïy troán.
Baây giôø thì roõ ai cöùu ai.
Vöøa tröôùc ñaây theà cheát vôùi Thaày, giôø boû chaïy.
Vöøa tröôùc ñaây leân tieáng thaùch ñoá, giôø cuùi maët.
Vöøa tröôùc ñaây töï tin, giôø maát taát caû.
Vöøa tröôùc ñaây töôûng mình duõng maïnh, giôø yeáu ñuoái quaù ñoãi.
Vöøa tröôùc ñaây laøm chuû tình hình, giôø nhuïc nhaõ.
Vöøa tröôùc ñaây töôûng mình cöùu Thaày, giôø Thaày cöùu mình.
Vöøa tröôùc ñaây töôûng mình laø ngöôøi laõnh ñaïo anh em, baây giôø ngöôøi ta bieát roõ söï thaät.
* * *
Laïy Chuùa, cuoäc ñôøi sao quaù hoang vu.
Con töôûng mình laø thaùnh nhaân maø khoâng phaûi.
Con töôûng mình coù keá hoaïch nhöng sao quaù vuïng veà.
Con töôûng yù kieán con thoâng minh maø sao noâng caïn.
Con töôûng ngöôøi khaùc keùm hôn mình nhöng thaät söï hoï bieát suy nghó chín chaén.
Con töôûng khoâng coù con laø chuyeän khoâng thaønh maø thöïc söï vì con neân môùi hoûng chuyeän.
* * *
OÂi! naøo ñaâu con coù ngôø.