Cuoäc Ñôøi Moät Ngöôøi Nhieãm HIV (Tieáp Theo)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Anh ñaõ keå cho em veà cuoäc ñôøi cuûa anh, vaäy trong suoát khoaûng thôøi gian ñoù, thì khoaûng thôøi gian naøo anh thaáy haïnh phuùc nhaát?
Theo tui thì trong suoát thôøi gian hai möôi maáy naêm trôøi soáng phieâu baït cuûa tui, nieàm haïnh phuùc duy nhaát cuûa tui cho tôùi luùc naøy laø thôøi gian tui ôû Phuù Vaên, maëc duø tui ghieàn, nhöng tui haïnh phuùc. Maëc duø tui khoâng coù con, nhöng ñeâm nguû vôï naèm beân caïnh, khi ñau soát coù vôï lo, naáu cho mieáng chaùo... roài caùi khoâng khí cuûa mieàn röøng nuùi... Caùi suy nghó cuûa tui laø tui choïn Phuù Vaên “soáng cuõng laø ñaây vaø cheát cuõng laø ñaây! ÔÛ Phuù Vaên laø soáng, ñi laø cheát!”. Nhöng cuoái cuøng thaát baïi! Khi tui rôøi Phuù Vaên veà Saøi-goøn laø tui maát heát, maát taát caû: nhaø cöûa, vôï con, vöôøn töôïc bieát bao coâng söùc ñoå ra vôùi caùi ñaát Phuù Vaên. Coâng söùc, maùu cuûa tui, moà hoâi nöôùc maét ñoå ra, ñeå roài cuoái cuøng tui khoâng giöõ ñöôïc baûn thaân cuûa tui... ñoâi luùc tui vaãn coøn suy nghó raèng ñoù laø maûnh ñaát cuûa tui, nhöng maø...
Theo anh ñaùnh giaù thì suoát hai möôøi maáy naêm gaén cuoäc ñôøi mình vôùi Ma Tuùy, anh ñöôïc gì, maát gì?
Theo tui thì tui khoâng ñöôïc gì heát, maø chæ maát khoâng! Coù nghóa laø tuoåi treû, danh voïng... ñeán vôùi Ma Tuùy tui cuõng khoâng coù höôûng thuï gì, chæ coù baàm daäp, chua cay vaø ñau khoå (anh haï gioïng traàm nhoû, khuoân maët loä veû ñau xoùt). Taát caû tuoåi thanh nieân cuûa tui, bay nhaûy, aên chôi coi nhö ñaùnh ñoåi voâ heát vôùi Ma Tuùy... Roài coi nhö laø maát maùt tö caùch, theå dieän con ngöôøi vaø coäng theâm cuoäc soáng cuûa tui, vôï con tui khoâng ñöôïc caùi gì... Coù nghóa laø tui khoâng ñöôïc caùi gì heát, tui chæ coù maát (anh laëp laïi khaúng ñònh cuûa mình gioïng chua xoùt). Khi tænh giaác, hoái haän thì coi nhö laø quaù muoän maøng. Mieãn coøn soáng laø ñöôïc, cho qua thaùng ngaøy, chöù tui khoâng coøn hy voïng moät ngaøy naøo ñoù coù gia ñình, coù con ngoan... noùi chung laø maát, maát caû nieàm hy voïng!
Anh maát taát caû, khoâng coøn hy voïng gì vaøo töông lai, nhöng anh noùi laø anh raát muoán soáng nhöõng ngaøy coøn laïi thanh thaûn...
Muoán chöù! Con ngöôøi ai khoâng coù öôùc mô ñöôïc soáng haïnh phuùc thanh thaûn... muoán chöù! Nhöng maø, chaéc khoâng ñöôïc ñaâu, anh phaûi thaáy moät ñieàu chaéc chaén laø nhö vaäy... Caùi mong moûi cuûa tui laø trôû laïi vôùi maùi aám gia ñình, coù vôï vaø con ngoan duø côm canh ñaïm baïc, nhöng nhöõng ngaøy thaùng cuûa tui nhieàu hy voïng hôn, nheï nhaøng hôn... tui khoâng coøn muoán soâi ñoäng, xaùo troän nöõa... Nhöng cuoäc soáng tui baây giôø thoûp noùi laø buoâng thoõng...!
Neáu ñöôïc laøm laïi cuoäc ñôøi, thì maùi aám gia ñình laø öôùc mong cuûa anh?
Taát nhieân, neáu maø ñöôïc Chuùa cho tui tai qua naïn khoûi, nhöng taïi vì caùi cheát tröôùc maét khoâng ai bieát ñöôïc heát... Moïi chuyeän coøn laïi cuûa tui trong nhöõng ngaøy cuoái cuøng laø... Anh nghe cho roõ nghe:
- Caùi thöù nhaát, laø gaëp laïi ñöôïc vôï tui... Tui hy voïng moät ngaøy naøo ñoù, anh giuùp tui tìm baû laø phaán khôûi, coù xe anh seõ chôû tui ñi tìm, tui bieát nhaø maø khoâng bieát ñòa chæ... Tôùi tìm maø khoâng coù, tui seõ vieát caùi ñòa chæ veà queâ tìm kieám, tui mong muoán vôï tui chaïy leân ñaây ñeå gaëp tui... Khoâng phaûi laø tui muoán vôï tui leân ñaây laø phaûi lo trong thôøi gian tui beänh, tui muoán gaëp vôï tui vì caùi tình.
- Caùi thöù hai, laø neáu ñöôïc laøm laïi cuoäc ñôøi, laø tui muoán neáu coøn nghó veà nhau laø caùi nghóa caùi tình, thì tui seõ cuøng vôï tui trôû veà laäp nghieäp ôû moät vuøng ñaát, baát cöù vuøng naøo... döïng leân caùi leàu tranh, hai traùi tim baày giôø khoâng coøn vaøng nöõa vì giaø heát roài (anh cöôøi vui veû), laøm caùi nôi nöông töïa cho nhau, chöù tui khoâng ñoøi hoûi baây giôø phaûi côm, caù... nhaø laàu xe hôi ñeå höôûng thuï...
Nhöng gaàn hai naêm nay roài tui khoâng nghe tin töùc gì vôï tui caû. Nhieàu khi ñeâm naèm nguû traèn troïc suy nghó cuõng chæ coù moät ñieàu nhö vaäy thoâi. Coù nghóa laø tröôùc luùc ra ñi, tui muoán tìm vaø bieát tin baû... Coøn neáu khoâng theå gaëp, thì neáu coù ñieàu kieän, thì tui muoán qua ñaây, nhaén gôûi cho vôï tui nhöõng caùi laø: muïc ñích tìm kieám laø ñeå cöùu vôùt tình theá cho baû. Anh hieåu khoâng?... (Anh laëp laïi caâu hoûi naøy nhieàu laàn). Ñeå ñoäng vieân, coù theå caét heát vôùi Ma Tuùy... ñeå keùo daøi cuoäc soáng... Khi yeâu vaø laáy mình, duø sao thì “noù” coøn treû, suoát moät quaù trình daøi noù ôû vôùi mình thieät thoøi, maø baây giôø thì möa naéng nhö vaày, mình coøn coù nhaø, chaéc gì noù coù theå coù nhaø chöa? Khoâng bieát coù tuø toäi, ñau oám gì khoâng?... (anh laëp laïi nhieàu laàn vôùi veû lo aâu, traên trôû)... Neáu bieát ñöôïc tin duø coâ ta coù choàng khaù giaû thì tui nheï nhaøng... coøn khoâng coù tin töùc gì caû tui chaúng coù an taâm...!
Baây giôø anh coù theå traû lôøi theâm cho em vaøi caâu hoûi beân leà nghe. Anh saún saøng ha?
Ñöôïc thoâi! Hoaøng cöù hoûi...
Anh thaáy caùi tuoåi treû cuûa anh, lôùp treû vôùi Ma Tuùy vaø caùi lôùp treû baây giôø vôùi Heroin, so vôùi nhau noù theá naøo?
Caùi ñoù thì tui thaáy noù khaùc vôùi tuïi tui ngaøy xöa:
- Thöù nhaát laø lôùp treû baây giôø khi söû duïng Heroin thì cöôùp giaät, ñaâm cheùm ñeå taïo ra caùi ñoàng tieàn;
- Thöù hai nöõa laø, Heroin noù kích thích maïnh hôn Ma Tuùy, phaán chaán hôn... Khoâng heà sôï seät, coù theå laøm baát cöù chuyeän gì...
Cho neân tui nghó hai lôùp treû hai theä heä naøy khaùc nhau. Moät beân, tuïi tui thì söû duïng ñeå eâm thaám, tìm caûm giaùc laï, nheï nhaøng, trong caùi goác; coøn soá thanh nieân baây giôø söû duïng ñeå nhaûy nhoùt, aên chôi, tuï taäp ñaøn ca ruøm beng... Ñoàng yù laø Ma Tuùy caû, nhöng moät caùi ñaèm thaém, moät caùi thì soâi ñoäng.
Coøn möùc ñoä nguy haïi cuûa hai thöù?
Noù cuõng khaùc! Heroin, caùi haïi cuûa noù naëng hôn. Thí duï: khi söû duïng Heroin, tuoåi thoï anh 20 naêm thì chæ coøn 10 naêm; coøn Ma Tuùy anh coù 20 naêm thì tuoåi thoï anh coù theå cuõng keùo daøi 20 naêm. Moät caùi cheát leï, moät caùi cheát chaäm. Heroin taøn phaù hôn. Nhöng maø caùi thuoác phieän a, Noù laøm cho con ngöôøi dô daùy, baãn thæu hôn laø Heroin. Bôûi vì caùi kim mình chích noù vaøo maùu tröïc tieáp, coøn baøn ñeøn thì... Heroin noù leân naõo, duø coù chích ñi nöõa, noù voâ maùu roài leân naõo, noù khoâng ”nhieãm” ñöôøng maùu naëng. Coøn caùi “thuoác phieän ñen” khi chích voâ, thaâm nhaäp vaøo maùu, noù laøm cho ñöôøng maùu ñen ngoøm aø! (Nhieãm ôû ñaây anh hieåu laø noù laøm cho ñöôøng maùu bò ñen!).
Cuoái cuøng anh coù ñieàu gì nhaén gôûi cho coäng ñoàng, cho lôùp treû khoâng?
Tui coù moät ñieàu laø: ñoái vôùi anh em thanh nieân baây giôø, tui khuyeân anh tröôùc: con ñöôøng Ma Tuùy laø “thaân baïi danh lieät”, vaø chuùng ta chæ coù con ñöôøng “töû” thoâi.
Coøn vôùi anh em, tui khuyeân anh em moät ñieàu laø ñöøng coù böôùc vaøo con ñöôøng Ma Tuùy, duø chæ moät laàn, duø anh coù cöùng coûi, coù nhö theá naøo ñi nöõa, cuõng khoâng theå choáng choûi noãi duø thöû moät laàn. Ñöøng! Ñoái vôùi Ma Tuùy, anh em khoâng theå naøo giôõn ñöôïc... Döùt khoaùt ñöøng bao giôø dính vaøo Ma Tuùy. Ma Tuùy noù taùc haïi khoân löôøng, khoù trò. Töø theå xaùc, taâm hoàn baïi hoaïi, tinh thaàn sa suùt. Sanh ra gheû lôû, dô daùy, ngöôøi ñôøi khinh bæ, cha meï vôùi laïi anh em ruoàng boû... Maø cuoäc ñôøi thì laém khi tuûi nhuïc, khoâng theå naøo vöôn leân ñöôïc... Duø anh laø ai, giaùm ñoác hay laø gì ñi nöõa maø böôùc vaøo con ñöôøng naøy, chaéc chaén uy tín seõ maát, töông lai söï nghieäp seõ ñaùnh ñoåi vôùi Ma Tuùy quaù uoång, maát maùt heát (anh noùi maø gioïng chaùn chöôøng, chua chaùt...) Rieâng anh thì ñöøng... ñöøng bao giôø huùt chích. Coøn ai ñaõ lôõ thì haõy ñaáu tranh baèng tö töôûng... (töï nhieân anh lieân töôûng ñeán anh)... Nhöng maø tui hy voïng laø thôøi gian cuûa tui coøn ít naêm, tui seõ choáng choïi. Coù ñieàu, cho tôùi hoâm nay khoù bieát chöøng...
Phaân Tích - Nhaän Xeùt
Keå laïi cuoäc ñôøi laø mong muoán cuûa anh V, hôn nöõa nhö anh khaúng ñònh vôùi toâi tröôùc khi vaøo buoåi phoûng vaán Töï Truyeän raèng: “Ngöôøi gaàn cheát khoâng bao giôø noùi laùo, vaø tui coù coøn gì ñeå maát nöõa ñaâu!” neân nhöõng gì anh V keå veà cuoäc ñôøi cuûa anh nôi ñaây chaéc coù ñoä chính xaùc cao. Nhöng coù theå söï quen bieát cuõng nhö vieäc baøn baïc khaù kyõ löôõng veà hình thöùc, muïc ñích Töï Truyeän tröôùc ñoù ñaõ taïo ñieàu kieän cho Anh V chuaån bò khaù chu ñaùo cho buoåi noùi chuyeän. Neân trong buoåi phoûng vaán anh keå khaù löu loaùt vaø döôùi daïng moâ taû caùc söï kieän, caùi beân ngoaøi vaø tæ mæ. Toâi caûm nhaän ñöôïc ñieàu naøy, neân coù can thieäp moät vaøi choã neáu coù theå ñöôïc, hoaëc ghi nhaän (nhôù laïi) vaø neâu leân theâm ôû phaàn cuoái buoåi phoûng vaán. Sau ñoù, khi bieân taäp toâi saép xeáp xen vaøo, ñeå caâu chuyeän dieãn tieán tuaàn töï vaø roõ raøng hôn.
Veà thôøi gian, Phoûng Vaán Töï Truyeän ít ñoøi hoûi thôøi gian chuaån bò, ít coâng ñoaïn vaø laø daïng phoûng vaán baùn cô caáu neân khaù linh hoaït vaø phong phuù. Keát quaû thu ñöôïc coù nhöõng khaùc bieät vôùi döï ñònh ban ñaàu vaø caùc vaán ñeà caàn tìm hieåu daøn traûi trong suoát caâu chuyeän, theo suoát cuoäc ñôøi anh.
Döïa vaøo nhöõng gì anh keå chuùng ta coù theå ñöa ra moät vaøi nhaän xeùt sau:
Nguyeân nhaân daãn anh V ñeán vôùi Ma Tuùy coù theå noùi laø gioáng moïi thanh nieân khaùc, ñoù laø do nhöõng nhieãu loïan taâm lyù cuûa tuoåi treû, söï toø moø muoán thöû cho bieát, söï cuoán huùt, aûnh höôûng cuûa moâi tröôøng - söï ruû reâ cuûa baïn beø, cuûa baêng nhoùm, vaø söï thieáu quan taâm cuûa gia ñình. Neáu coù gì khaùc, thì caùi khaùc ñoù laø moät beân tìm ñeán söï “eâm thaám”, taän höôûng “khoaùi laïc” nheï nhaøng; coøn moät beân ñeå tìm caûm giaùc maïnh “nhaûy nhoùt, tuï taäp aên chôi”...
Nhöng ñieàu ñaùng quan taâm ôû ñaây, ñoù laø vaán ñeà taùi nghieän. Theo lôøi keå cuûa anh thì ít nhaát anh coù 5 laàn cai nghieän (1 laàn do tuø maø cai) nhöng ñeàu bò huùt trôû laïi vôùi Ma Tuùy, maëc duø anh thaáy roõ haäu quaû cuûa noù vaø muoán laøm laïi cuoäc ñôøi. Coù theå lieät keâ ra moät soá nguyeân nhaân sau:
Söï huït haãng sau thôøi gian cai nghieän (tuø toäi) trôû veà vôùi gia ñình, vôùi cuoäc soáng xaõ hoäi do “khoâng coù ngheà nghieäp, khoâng döï tính töông lai... vaø chæ coù con ñöôøng duy nhaát laø trôû veà vôùi Ma Tuùy” nhö anh V. ñaõ noùi. Töùc laø hoï caûm thaáy khoâng coøn cô hoäi naøo ñeå hoäi nhaäp laïi vôùi cuoäc soáng bình thöôøng cuûa gia ñình cuûa coäng ñoàng.
Ñoù cuõng chính do söï leä thuoäc taâm lyù, maø theo anh ñoù laø caùi suy nghó veà Ma Tuùy noù aên saâu vaøo beân trong tö töôûng, khoâng queân ñöôïc, khoâng cöôõng laïi ñöôïc khi thaáy noù “... tui söïc nhôù Ma Tuùy, tui bò caùm doã... choáng choïi... nhöng cuõng khoâng keàm ñöôïc... roài sau ñoù chôi... chôi... chôi... hoái haän thì ñaõ muoän”
Nhöng theo anh keå vaø qua nhöõng cuoäc tieáp xuùc cuûa toâi vôùi caùc thaân chuû laø ngöôøi nghieän, thì lyù do nieàm tin laø quan troïng nhaát daãn ñeán taùi nghieän. Hoï ñeàu khaúng ñònh raèng dính vaøo Ma Tuùy laø khoâng theå thoaùt ra ñöôïc: “Ma Tuùy laø raát khoù boû”... Hoï khoâng tin laø mình boû ñöôïc Ma Tuùy thì laøm sao coù theå ñuû nghò löïc, quyeát taâm boû Ma Tuùy duø bieát noù haïi vaø muoán boû noù. Vaø thöïc teá cho thaáy tyû leä cai nghieän maø khoâng taùi nghieän laø raát thaáp nhö laø moät chöùng minh cho khaúng ñònh cuûa hoï, vì theá anh V. vaø nhöõng ca maø toâi tieáp xuùc ñeàu coù thaùi ñoä buoâng xuoâi, phoù maëc. Chính con soá taùi nghieän cao vaø söï taùi ñi taùi laïi cuûa anh V. (5 laàn) laøm cho gia ñình vaø coäng ñoàng khoù coøn tin caùc ngöôøi nghieän coù theå boû ñöôïc. Maët khaùc, nhöõng phieàn toaùi maø con nghieän gaây ra cho gia ñình vaø coäng ñoàng laøm cho hoï caøng bò nghi kî xa laùnh hôn, vaø ñieàu ñoù caøng ñaãy hoï vaøo con ñöôøng cuøng “chæ coù con ñöôøng duy nhaát laø trôû laïi vôùi Ma Tuùy”. Vaø theá laø anh V. hay ai ñoù maø lôõ dính vaøo Ma Tuùy laø coi nhö khoâng coøn caùch naøo thoaùt ra ñöôïc, hay thoaùt ra ñöôïc raát ít.
Vaø theo ñaùnh giaù cuûa anh V. thì hai möôi maáy naêm gaén lieàn vôùi Ma Tuùy ñaõ laøm anh chæ coù maát khoâng maø khoâng ñöôïc gì heát:
Caøng ñi vaøo Ma Tuùy thì anh caøng luùn saâu vaøo con döôøng sa ñoïa, tuø toäi, töø huùt chích ñi ñeán baêng ñaûng giang hoà roài tuø toäi... noùi chung laø “baàm daäp, chua cay”.
Ñaùnh maát tuoåi thanh xuaân, söï nghieäp,
Maát tö caùch, theå dieän, “baèng moïi caùch ñeå thoûa maõn côn ghieàn keå caû quyø laïy, van xin hay laø choâm chæa, löøa loïc” (anh ñaõ noùi vaäy khi toâi trao ñoåi theâm veà Töï Truyeän)
Maát vôï con, nhaø cöûa, maùi aám vaø haïnh phuùc gia ñình,
Maát caû “nieàm hy voïng”, khoâng coù töông lai. “Moät ngöôøi söû duïng Ma Tuùy maø mang trong mình caùi beänh AIDS naøy... möôøi phaàn cheát chín phaàn röôõi roài, chæ coøn nöûa phaàn soáng”... Ñeå roài chæ coøn bieát “buoâng thoõng”...
Nhöng roài anh V. ñaõ gaëp vaø quen moät chò Nöõ Tu, ngöôøi ñaõ thaêm anh khi anh ôû trong beänh vieän, roài laø ngöôøi chuyeån thö cho anh vaø vôï anh. Anh keå: “Gaëp Xô vaø nhôø nhöõng lôøi khuyeân lôn cuûa Xô, nhôø Xô tui bieát Chuùa vaø Chuùa ñoä cho tui, tui döùt boû ñöôïc caùi tö töôûng nghó veà maù tuùy” (anh laëp laïi ñieàu naøy 2 laàn). Vaø nhö coù ñoäng cô thuùc ñaåy, anh “hy voïng seõ thaéng Ma Tuùy”, “coá gaéng döùt khoaùt boû luoân Ma Tuùy” ñeå “khi tui ñi laø trong ngöôøi tui saïch seõ”, “taïo cho gia ñình moät nieàm phaán khôûi”, “ñeå moïi ngöôøi tin vaøo tui...” Nieàm tin toân giaùo nhö ñaõ khoâi phuïc ñöôïc nieàm tin vaøo chính mình, ñoäng cô thuùc ñaåy vaø traû laïi nieàm hy voïng chieán thaéng Ma Tuùy trong nhöõng ngaøy coøn laïi cuûa ñôøi mình.
Toâi nghó neân coù ñoâi neùt veà tính caùch cuûa anh V: Anh laø moät con ngöôøi thích töï laäp ngay töø nhoû; roài tính hai maët cuûa nhaân caùch ôû nhaø thì “cu ruù, hieàn töø: khoâng chöûi theà, khoâng ñaùnh loän”, nhöng ôû ngoaøi coù tính khaùc “huùt chích”, “giang hoà”; thích noåi tieáng, “thích ñöôïc moïi ngöôøi bieát ñeán”; coù maùu giang hoà “daùm chôi daùm chòu”, vaø khoâng chòu thua ai. Coù theå noùi nhöõng tính caùch naøy coäng vôùi nhöõng ñieàu kieän vaø cuoán huùt cuûa baïn beø vaø moâi tröôøng, ñaõ loâi keùo vaø coät chaët ñôøi anh vôùi Ma Tuùy. Nhöng cuõng chính con ngöôøi ñoù, nhöõng tính caùch ñoù, khi ñöôïc thöùc tænh baèng söï quan taâm, thaáu caûm... vaø nieàm tin, anh ñöùng daäy baèng chính tính caùch cuûa mình nhö anh ñaõ khaúng ñònh: “Ngöôøi ta laøm ñöôïc tui laøm ñöôïc”, nay thì: “Tui ñaõ quyeát saïch seõ roài, moïi ngöôøi khoâng tin tui, nhöng tui cuõng seõ laøm”.
Roài vieäc anh keå laïi cuoäc ñôøi cuûa mình laø ñeå moïi ngöôøi bieát vaø hieåu veà anh. “Thaáy vaät nghe lôøi, laø thaáy ngöôøi”, ñoù laø lôøi anh noùi vôùi toâi, anh khoâng muoán cuoäc ñôøi mình bò ñi vaøo queân laõng.
Keát Luaän
“Khoâng Ñöôïc Gì Heát, Chæ Coù Maát Khoâng”, anh V ñaõ maát taát caû, ñaùnh ñoåi taát caû, töông lai, söï nghieäp, gia ñình haïnh phuùc cho Ma Tuùy. Vaø anh khuyeân taát caû moïi ngöôøi treû ñöøng bao giôø ñuøa vôùi Ma Tuùy, “döùt khoaùt ñöøng bao giôø dính vaøo Ma Tuùy”.
Vaán ñeà ôû ñaây laø laøm sao ngaên chaën Giôùi Treû böôùc vaøo con ñöôøng Ma Tuùy? Toâi thaáy vaán ñeà naøy ñaõ ñöôïc quan taâm vaø baøn ñeán nhieàu, cuõng nhö ñaõ coù nhieàu giaûi phaùp ñeå giaûi quyeát “saâu roäng”. Vì vaäy toâi döïa treân keát quaû Töï Truyeän vaø nhöõng phaân tích cuûa mình ñeå coù moät ñeà nghò nhaèm giaûi quyeát vaán ñeà taùi nghieän cho nhöõng thaân chuû quyeát taâm cai nghieän nhö sau:
Treân phaïm vi vó moâ caàn coù chính saùch hôïp lyù ñeå taïo ngheà vaø vieäc laøm cho nhöõng ngöôøi nghieän, vaø phaûi coi ñaây nhö moät bieän phaùp höõu hieäu ñeå taùi xaõ hoäi hoùa, ñoàng thôøi coù chính saùch ñoàng boä ñeå giaûi quyeát vaán ñeà Ma Tuùy, taïo ra moâi tröôøng “trong laønh”.
Vaø treân phaïm vi vó moâ, chaéc chaén ñaây laø ñòa haït cuûa nhöõng nhaø coâng taùc xaõ hoäi cô sôû, caàn gôïi leân traùch nhieäm vaø tình thöông, ñeå gia ñình, coäng ñoàng khoâng xa laùnh kyø thò nhöng laø ñieåm töïa cho hoï vöôn leân; nhöng chính nieàm tin vaø noã löïc cuûa chính ñoái töôïng laø ñieàu chính yeáu, quyeát ñònh vieäc hoï boû ñöôïc Ma Tuùy hay khoâng. Ñuùng laø Ma Tuùy raát khoù boû, nhöng khoâng phaûi khoâng boû ñöôïc vì coù nhöõng ngöôøi ñaõ boû ñöôïc Ma Tuùy, laøm laïi cuoäc ñôøi, vaø cuõng khoâng ít ngöôøi ñaõ boû ñöôïc khaù laâu roài môùi bò taùi nghieän...
Nhö theá nhu caàu chính yeáu cuûa hoï laø coù ngöôøi daùm tin hoï, trôû thaønh ngöôøi ñoàng haønh vôùi hoï nhôø vaäy hoï coù theå laáy laïi nieàm tin, hy voïng boû ñöôïc Ma Tuùy thì hoï môùi ñuû söùc khôûi ñoäng nhöõng böôùc ñaàu ñaày cam go. Vôùi anh Vaø, chuùng ta thaáy theâm moät ñieàu laø nieàm tin toân giaùo ñoùng moät vai troø khaù quyeát ñònh laø “ñoäng cô thuùc ñaåy” ñeå anh laáy laïi nieàm tin, söï quyeát taâm töï boû Ma Tuùy ñeå “thaân xaùc saïch seõ”, “tö töôûng saïch seõ”, vaø ñeå “taïo caùi gì ñoù cho gia ñình tin” vaø “phaán khôûi”...
Tu só Leâ Vaên Hoaøng, OFM
(Trích daãn töø Ephata Vieät Nam soá 25, naêm 2001)