18 Thaùng Ba
Ñaát Thaùnh
Moät giaùo xöù mieàn queâ noï ñaõ ñöôïc thaønh laäp töø laâu, nhöng chöa coù ñöôïc moät ngoâi nhaø thôø xaây caát haún hoi. Giaùo daân laïi naèm raûi raùc trong hai ngoâi laøng saùt caïnh nhau. Khaùt voïng duy nhaát cuûa giaùo daân laø ñöôïc coù nôi thôø phöôïng ñaøng hoaøng... Vôùi söï haêng say boäc phaùt cuûa nhöõng ngöôøi noâng daân, moïi ngöôøi ñaõ quaûng ñaïi ñaùp laïi lôøi keâu goïi cuûa caùc chöùc saéc trong giaùo xöù: keû goùp tieàn, ngöôøi cho vaät duïng... Theá nhöng vaán ñeà cô baûn vaãn laø: ñaâu laø ñòa ñieåm xöùng hôïp nhaát ñeå xaây caát nhaø thôø. Ngöôøi trong laøng naøy thì muoán ngoâi nhaø thôø toïa laïc trong laøng cuûa mình. Ngöôøi beân laøng kia thì laïi muoán ngoâi nhaø thôø ñöôïc xaây caát gaàn beân choã mình ôû. Theá laø hai beân cöù tranh luaän, khoâng beân naøo muoán nhöôøng beân naøo. Tieàn ñaõ coù saün, vaät duïng cuõng ñaõ ñaày ñuû, nhöng khoâng bieát phaûi ñaët vieân ñaù ñaàu tieân beân laøng naøo.
Giöõa luùc vaán ñeà ñòa ñieåm chöa ngaõ nguõ, thì moät vaán ñeà lôùn laïi xaûy ra: moät naïn haïn haùn traàm troïng ñe doïa daân chuùng trong caû hai laøng. Theá laø ngöôøi ta chæ coøn nghó ñeán vieäc choáng haïn haùn hôn laø xaây caát nhaø thôø. Nhöng söùc ngöôøi coù haïn, vieäc daãn thuûy nhaäp ñieàn khoâng ñaït ñöôïc chæ tieâu. Naêm ñoù, toaøn daân trong hai laøng ñeàu phaûi chòu caûnh ñoùi khaùt.
Soáng beân caïnh nhau, cho neân maëc duø ngaên caùch veà haønh chính, daân hai laøng vaãn coi nhau nhö baø con ruoät thòt... Coù hai gia ñình noâng daân noï raát möïc thöông nhau vaø töông trôï nhau. Moät ngöôøi beân laøng naøy luoân nghó ñeán caûnh ñoùi khoå maø ngöôøi baïn beân laøng kia ñang phaûi chòu. Theá laø moät ñeâm noï, anh ñaõ phaân chia phaàn luùa thoùc thu hoaïch ñöôïc trong vuï muøa vöøa qua vaø laëng leõ vaùc leân vai ñeå mang qua cöùu trôï ngöôøi baïn cuûa laøng beân caïnh... Trong khi ñoù thì ngöôøi baïn beân laøng beân caïnh cuõng coù moät yù nghó töông töï. Anh cuõng haønh ñoäng y nhö ngöôøi baïn cuûa mình. Cuõng chính ñeâm hoâm ñoù, anh ñaõ sôùt bôùt phaàn luùa cuûa mình ñeå mang qua bieáu ngöôøi baïn ôû laøng keá beân... Giöõa ñeâm toái, khoâng heïn hoø, hai ngöôøi baïn ñaõ gaëp nhau trong cuøng moät yù nghó vaø haønh ñoäng. Khoâng caàn moät lôøi giaûi thích, khoâng caàn moät lôøi chaøo hoûi, hai ngöôøi ñaõ hieåu nhau: Hoï boû bao luùa xuoáng ñaát vaø oâm traàm laáy nhau... Ñieåm gaëp gôõ cuûa tình baïn, cuûa tình töông thaân töông aùi, cuûa tình lieân ñôùi, cuûa chia seû aáy ñaõ ñöôïc giaùo daân cuûa hai ngoâi laøng goïi laø ñaát Thaùnh vaø khoâng caàn phaûi maát nhieàu thuû tuïc ñeå giaûi quyeát, hoï ñaõ ñoàng thanh choïn ñòa ñieåm aáy laøm nôi xaây caát nhaø thôø.
Nhaø thôø laø nôi heïn hoø: heïn hoø vôùi Thieân Chuùa, heïn hoø vôùi con ngöôøi. Khoâng ai ñeán nhaø thôø maø khoâng tìm gaëp ñöôïc söùc maïnh töø chính Chuùa, söï an uûi ñôõ naâng töø nhöõng ngöôøi anh em cuûa mình... Do ñoù, nhaø thôø phaûi laø ñieåm ñeán cuûa moïi neûo ñöôøng, nhaø thôø phaûi laø nôi hoäi tuï cuûa moïi xaây döïng, nhaø thôø phaûi laø giaûi ñaùp cuûa moïi tranh luaän... Ngöôøi ta khoâng theå xaây döïng nhöõng ngoâi nhaø thôø nguy nga traùng leä maø laïi laøm ngô tröôùc nhöõng ngöôøi ñang daãy cheát beân caïnh. Ngöôøi ta khoâng theå nhaém maét ñi ñeán nhaø thôø trong khi beân leà ñöôøng coù bao nhieâu keû leâ leát trong ñoùi khoå... Phaûi chaêng, nhaø thôø chæ coù theå xaây döïng ngay chính treân ñaát Thaùnh cuûa chia seû, cuûa san sôùt, cuûa tình lieân ñôùi maø thoâi? Phaûi chaêng, vieäc ñi ñeán nhaø thôø cuõng chæ coù yù nghóa khi noù laø ñieåm ñeán, laø bieåu tröng cuûa chính nhöõng vieân gaïch baùc aùi maø ngöôøi ta khoâng ngöøng xaây döïng trong cuoäc soáng haèng ngaøy?