10 Thaùng Möôøi Hai


Quyeàn Con Ngöôøi

 

Ngaøy muøng 10 thaùng 12 naêm 1948, Ñaïi Hoäi Ñoàng Lieân Hieäp Quoác ñaõ long troïng tuyeân boá baûn tuyeân ngoân quyeàn con ngöôøi... Ñaây laø laàn ñaàu tieân trong lòch söû nhaän loaïi, coäng ñoàng theá giôùi ñaõ ñaûm nhaän traùch nhieäm quaûng baù vaø beânh vöïc quyeàn con ngöôøi nhö moät nghóa vuï tröôøng kyø.

Khoaûn 1 vaø 2 cuûa baûn tuyeân ngoân nhaân quyeàn ñaõ khaúng ñònh raèng: Taát caû moïi ngöôøi sinh ra ñeàu töï do vaø bình ñaúng trong phaåm giaù vaø quyeàn lôïi, vaø moãi moät caù nhaân, khoâng phaân bieät chuûng toäc, maøu da, phaùi tính, ngoân ngöõ, toân giaùo, chính kieán, nguoàn goác daân toäc hay xaõ hoäi... ñeàu ñöôïc höôûng moïi quyeàn lôïi vaø töï do, ñöôïc coâng boá trong baûn tuyeân ngoân.

Trong 21 khoaûn ñaàu cuûa tuyeân ngoân, chuùng ta coù theå keå ra nhöõng quyeàn cô baûn sau ñaây: quyeàn ñöôïc soáng, ñöôïc töï do vaø ñöôïc ñaûm baûo an ninh caù nhaân, quyeàn khoâng bò baét laøm noâ leä, quyeàn khoâng bò tra taán hay chòu nhöõng hình phaït ñoäc aùc, voâ nhaân ñaïo hay chaø ñaïp phaåm giaù con ngöôøi, quyeàn ñöôïc bình ñaúng tröôùc phaùp luaät vaø ñöôïc phaùp luaät baûo veä moät caùch bình ñaúng, quyeàn ñöôïc naïi ñeán söï xeùt xöû cuûa nhöõng toøa aùn quoác gia coù thaåm quyeàn, quyeàn khoâng bò baét giöõ, giam caàm hay daøy aûi traùi pheùp, quyeàn khoâng bò ñoäc ñoaùn vaøo ñôøi soáng rieâng tö, gia ñình, nhaø ôû, thö tín, quyeàn ñöôïc ñi laïi, quyeàn ñöôïc cö truù, quyeàn ñöôïc moät quoác tòch, quyeàn ñöôïc keát hoân vaø laäp gia ñình, quyeàn ñöôïc sôû höõu, quyeàn ñöôïc töï do tö töôûng, löông taâm, toân giaùo, töï do ngoân luaän, töï do phaùt bieåu, töï do hoäi hoïp.

Ñoù laø moät soá nhöõng quyeàn vaø töï do cô baûn cuûa con ngöôøi.

Baûn tuyeân ngoân nhaân quyeàn ñaõ ñöôïc coâng boá moät thôøi gian ngaén sau ñeä nhò theá chieán. Thaûm kòch cuûa chieán tranh ñaõ cho nhaân loaïi moãi luùc moät hieåu raèng hoøa bình chæ thöïc söï coù khi con ngöôøi bieát toân troïng quyeàn lôïi vaø töï do caên baûn cuûa con ngöôøi. Ngöôïc laïi, nôi naøo quyeàn con ngöôøi bò phuû nhaän vaø chaø ñaïp, thì cho daãu khoâng coù chieán tranh ñaãm maùu, ngöôøi ta chæ soáng trong moät thöù hoøa bình giaû taïo maø thoâi.

Nhìn nhaän vaø toân troïng quyeàn con ngöôøi laø boån phaän haøng ñaàu cuûa ngöôøi Kitoâ chuùng ta vì chuùng ta tin nhaän raèng con ngöôøi ñaõ ñöôïc taïo döïng gioáng hình aûnh cuûa Thieân Chuùa vaø ñöôïc cöùu roãi baèng chính Maùu cuûa Ñöùc Kitoâ. Ñoù laø taát caû phaåm giaù cuûa con ngöôøi.

Vôùi yù thöùc aáy, ngöôøi Kitoâ luoân ñöôïc keâu môøi ñeå nhaän ra hình aûnh vaø söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa trong moïi ngöôøi vaø moãi ngöôøi, nhaát laø nhöõng ngöôøi keùm may maén, cuøng khoå nhaát.

Trong moät cuoäc phoûng vaán daønh cho kyù giaû Edward Desmond ñöôïc ñaêng treân taïp chí Time soá ra ngaøy 04 thaùng 12 naêm 1989, Meï Teâreâxa Calcutta, ngöôøi ñöôïc giaûi thöôûng Nobel Hoøa Bình naêm 1979 vì coâng taùc phuïc vuï ngöôøi ngheøo taïi AÁn Ñoä, ñaõ xaùc quyeát veà coâng cuoäc cuûa Meï: ñoù laø caùi nhìn toân troïng ñoái vôùi ngöôøi ngheøo. Ñöôïc hoûi: ôn cao troïng nhaát maø Chuùa ñaõ ban cho Meï laø gì? Vò saùng laäp doøng Nöõ Töû Thöøa Sai Baùc AÙi ñaõ ñaùp goïn: "Ñoù laø ngöôøi ngheøo". Bôûi vì, theo Meï Teâreâxa, vôùi ngöôøi ngheøo Meï coù dòp ôû vôùi Chuùa Gieâsu 24 giôø moãi ngaøy. Meï noùi: "Hoï laø Chuùa Gieâsu ñoái vôùi toâi. Toâi tin töôûng ôû ñieàu ñoù coøn hôn laø laøm nhöõng ñieàu lôùn lao cho hoï".

Nhìn nhöõng ngöôøi ngheøo, nhöõng ngöôøi cuøng khoå, nhöõng ngöôøi bò xaõ hoäi töôùc ñoaït moïi quyeàn lôïi vaø bò ñaåy ra beân leà, nhö chính hieän thaân cuûa Chuùa Gieâsu: ñoù phaûi laø caùi nhìn vaø ñoäng löïc cuûa moïi hoaït ñoäng cuûa ngöôøi Kitoâ chuùng ta. Toân troïng nhaân quyeàn, beänh vöïc nhaân quyeàn laø theá ñoù.

 


Back to Home