Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home PageÑeå ñoái chieáu vôùi "Thò Tröôøng Chung AÂu Chaâu", Tieán Só Löông Kim Ñònh, qua baøi dieãn thuyeát, ñaõ ñöa ra ñeà nghò laäp neân moät "Ñaïo Tröôøng chung cho AÙ Chaâu", vôùi muïc ñích noái keát söï lieân ñôùi hoã trôï vaø taïo neân tình ñoaøn keát giöõa caùc nöôùc AÙ Chaâu vôùi nhau. Tröôùc heát, ngaøi nhaéc ñeán Trung Hoa Luïc Ñòa, keá ñeán laø Nhaät Baûn, Ñaïi Haøn, Taân Gia Ba, vaø Vieät Nam. Nhöõng nöôùc khaùc nhö Campuchia, Laøo, Maõ Lai, Philippines vaø nhöõng nöôùc chung quanh quaàn ñaûo Thaùi Bình Döông cuõng ñöôïc nhaéc ñeán. Ñaây laø moät noå löïc ñeå ñöa ra moät tinh thaàn Nho Ñaïo laøm neàn taûng cho caùc nöôùc trong vuøng AÙ Chaâu. Ngaøi noùi, ñieàu quan troïng nhaát, khoâng phaûi chæ laø hoïc hoûi veà Nho hoïc maø thoâi nhöng coøn phaûi ñaït ñöôïc nhöõng tinh thaàn cao ñeïp cuûa Nho Ñaïo trong cuoäc soáng xaõ hoäi giöõa nhöõng nöôùc ñöôïc keå treân vôùi nhau. Bôûi vì Tinh Thaàn Nguyeân Nho nhö ngaøi ñaõ chöùng minh laø tinh thaàn caên baûn vaø chung cho taát caû caùc daân toäc AÙ Chaâu. Ñeå hieåu roõ hôn toâi xin ñöa ra nhöõng nhaän ñònh döïa treân nhöõng söï kieän thöïc teá hieän ñaïi vaø löôùt nhìn laïi "Ñaïo Tröôøng Chung cho AÙ Chaâu" cuûa Tieán Só Kim Ñònh. Sau cuøng toâi seõ ñöa ra theâm moät vaøi quan ñieåm lieân quan khaùc cuûa moät soá hoïc giaû vôùi nhöõng trieån voïng coù theå ñaùp öùng cho hoaøn caûnh cuûa Vieät Nam.
Maëc daàu vieäc phaân chia theá giôùi thaønh ba thaønh phaàn: caùc quoác gia thuoäc thaønh phaàn thöù nhaát, thöù hai vaø thöù ba, vaãn coøn coù nhöõng vaán ñeá khoù khaên cuûa noù. Tuy theá, döïa vaøo ñoù, chuùng ta cuõng coù theå naém roõ ñöôïc tình hình quan heä giöõa caùc nöôùc vôùi nhau. Caùc hoïc giaû ôû caùc nöôùc töï do raát ít nhaéc ñeán caùc quoác gia thuoäc theá giôùi thöù hai nhöng laïi raát thöôøng chuù taâm ñeán söï quan heä giöõa caùc nöôùc thuoäc theá giôùi thöù nhaát vôùi caùc nöôùc thuoäc theá giôùi thöù ba. Coù hai chuû thuyeát quan troïng ñaùng cho chuùng ta ñeå yù ñeán laø: chuû thuyeát Phaùt Trieån (Development Theory) vaø chuû thuyeát Leä Thuoäc (Dependence Theory). Chuû thuyeát Phaùt Trieån ñöôïc Toång Thoáng Hoa Kyø H. Truman ñöa ra trong Hoäi Nghò Brandung Conference vaøo khoaûng thaäp nieân 50. Chuû thuyeát Leä Thuoäc cuõng ñöôïc phoå bieán roäng raõi vaøo khoaûng thaäp nieân 60 vaø vaãn coøn keùo daøi cho ñeán nay taïi caùc nöôùc Nam Myõ vaø caùc nöôùc thuoäc theá giôùi thöù ba. Toâi muoán ñaëc bieät baøn veà chuû thuyeát sau, chuû thuyeát Leä Thuoäc. "Leä Thuoäc" hai chöõ naày ñöôïc hieåu vôùi nghóa laø phuï thuoäc hay ñoâ hoä. Nhöõng quan heä naøy xaûy ra giöõa caùc nöôùc thuoäc theá giôùi thöù nhaát vôùi caùc nöôùc thuoäc theá giôùi thöù ba hay giöõa nhöõng nöôùc giaøu coù quyeàn löïc vôùi nhöõng nöôùc ngheøo. Chuû thuyeát leä thuoäc chính laø moät phaàn cuûa söï phaùt trieån theâm chuû thuyeát môû roäng (Theory of Exploitation). Theo chuû thuyeát leä thuoäc, cho duø quan heä ñoù laø leä thuoäc hay môû roäng cuõng ñeàu do bôûi nguyeân nhaân cuûa söï thieáu phaùt trieån hay chính laø keát quaû cuûa nhöõng nöôùc hay cuûa nhöõng ngöôøi giaøu coù caøng ngaøy caøng giaøu theâm trong luùc nhöõng nöôùc ngheøo thì caøng ngaøy caøng ngheøo theâm. Maëc daàu phaùt trieån laø vaán ñeà soá moät thuoäc veà laõnh vöïc kinh teá vaø xaõ hoäi, nhöng noù cuõng naèm trong phaïm vi roäng raõi cuûa laõnh vuïc vaên hoùa vaø chuûng toäc. Ñeå giaûi quyeát nhöõng vaán naïn, chuû thuyeát leä thuoäc ñeà ra moät "loái thoaùt". Moät maët, noù ñeà nghò caùc nöôùc chöa phaùt trieån gia nhaäp vaøo thò tröôøng theá giôùi, chòu aûnh höôûng vaøo neàn vaên hoùa nöôùc ngoaøi; moät maët khaùc, laïi ñoøi hoûi caùc nöôùc cuûa chính hoï phaûi ñi tôùi caûi caùch, ñoåi môùi. Chuû thuyeát Leä thuoäc noùi leân ñöôïc tieáng noùi keâu goïi côûi boû caùi aùch cuûa keû ngheøo, nhöng laïi voâ duïng trong vieäc giaûi quyeát ñeå thoaùt khoûi thaûm traïng thieáu phaùt trieån. Nhieàu hoïc giaû ñaõ chæ ñieåm cho thaáy roõ nhöõng khuyeát ñieåm cuûa chuû thuyeát leä thuoäc. Maëc daàu muïc ñích cuûa noù laø laøm cho caùc nöôùc ngheøo thoaùt ra khoûi caùi voøng luaån quaån cuûa nhöõng nguyeân nhaân vaø haäu quaû tai haïi, nhöng phöông caùch cuûa noù cuõng chæ laø voâ voïng. Coâ laäp thay vì hôïp taùc, ñöùng beân ngoaøi thay vì phaûi tröïc tieáp xoâng pha vaøo, cuõng khoâng laø nhöõng löïa choïn veà laâu veà daøi. Caùc hoïc giaû nhö Ulrich Menzel, Dieter Senghaas, Hermann Sauter, etc... nhìn vaøo nhöõng thaønh coâng cuûa nhieàu quoác gia trong phong traøo phaùt trieån kinh teá cuûa hoï, ñaõ cho raèng coù nhöõng phöông caùch ñeå vöôït qua nhöõng thaûm traïng khoù khaên giöõa nhöõng nöôùc phaùt trieån vôùi nhöõng nöôùc chöa phaùt trieån. Hoï keâ ra nhöõng nöôùc nhö Ñaøi Loan, Taân Gia Ba, Nam Haøn nhö nhöõng chöùng côù chaéc chaén ñeå phuû nhaän chuû thuyeát leä thuoäc. Nhöõng nghieân cöùu töø nhöõng quoác gia naày giuùp hoï coù theå caûi tieán moái quan heä leä thuoäc cuûa chuû thuyeát leä thuoäc. Moät maët phaùt trieån theo tieán trình quy ñònh cuûa chuû thuyeát leä thuoäc döïa theo nhöõng ñieàu kieän cuûa caùc toå chöùc thò tröôøng theá giôùi, maët khaùc cuõng töï do taùch boû khoûi nhöõng vöôùng maéc naëng neà ngaên trôû söï thieáu phaùt trieån, ngay caû nhöõng nôi coù nhöõng chính saùch lieân keát quoác teá.
Laøm caùch naøo maø Ñaøi Loan, Taân Gia Ba vaø Ñaïi Haøn ñaõ coù theå bieán ñoåi töø moät tình traïng thieáu phaùt trieån tôùi ñöôïc moät theá ñang phaùt trieån? Ñeå traû lôøi cho caâu hoûi naày, caàn döïa treân nhieàu khía caïnh, veà kinh teá, xaõ hoäi vaø lieân quan ñeán nhieàu bieán coá lòch söû caàn thieát. Tuy nhieân nhöõng khía caïnh ñoù cuõng chæ laø moät phaàn cho caâu traû lôøi maø thoâi. Saâu saéc hôn, chính laø söï lieân ñôùi giöõa moät coäng ñoàng chung cuøng vôùi nhöõng neàn taûng tinh thaàn ñöa ñeán nhöõng thaønh coâng cho nhöõng quoác gia naày cuõng caàn phaûi ñöôïc chuù yù ñeán. Nhöõng hoïc giaû nhö H. Sautter ñöa ra raèng nhöõng quan heä giöõa moät coäng ñoàng chung nhö theá coù theå thaáy ñöôïc döïa vaøo neàn trieát hoïc cuûa Khoång Töû. Tieán Só Löông Kim Ñònh khoâng hoaøn toaøn ñoàng yù nhö theá, oâng nhìn theo moät khía caïnh saâu saéc hôn: nhôø vaøo moät neàn vaên hoùa hoøa hôïp. Moät tinh thaàn Nho Ñaïo laøm neàn taûng cho söï hoøa hôïp giöõa caùc nöôùc Ñoâng AÙ. Ñoù cuõng chính laø hai ñieåm quan troïng caên baûn, töï do vaø quy cuû, nhöõng ñieåm quyeát lieät phuû nhaän chuû thuyeát leä thuoäc vaø chuû thuyeát phaùt trieån. Laøm theá naøo ñeå chuùng ta coù theå nhaän ra neàn caên baûn vaên hoùa naày? OÂng noùi, ñoù laø moät coâng cuoäc nghieân cöùu quy moâ ñeå trôû veà coäi nguoàn. Chuùng ta haõy ñi ngöôïc trôû veà vôùi thôøi gian tröôùc Khoång Töû, vì theo Kim Ñònh, Khoång Töû chæ laø moät ñaïi dieän cuoái cuøng cho thôøi ñaïi Nguyeân Nho. OÂng trích ra nhöõng ñoaïn vieát cuûa Khoång Töû: "Toâi truyeàn ñaït nhöng khoâng phaûi saùng taïo, toâi tin töôûng vaø yeâu meán toå tieân cuûa chuùng ta. Toâi nghieân cöùu ñeå so saùnh vôùi toå tieân cuûa chuùng ta". Chuùng ta phaûi hieåu caâu noùi naày nhö theá naøo? Tieán Só Kim Ñònh nhaéc chuùng ta ñöøng voäi chæ hieåu caùch ñôn thuaàn theo caâu noùi ñoù, vì ôû moät ñoaïn khaùc, Khoång Töû vieát: "laø moät ngöôøi nhìn laïi nhöõng ñieàu coå xöa ñeå tìm ra nhöõng môùi meû daïy cho nhöõng ngöôøi khaùc" trong caâu naøy coù yù laø Khoång Töû nghieân cöùu töø nhöõng gì coå xöa ñeå laøm neân nhöõng gì môùi. Coù bao nhieâu ñieàu môùi Khoång Töû ñaõ laøm neân? Neáu thöïc söï Khoång Töû ñaõ "cho theâm vaøo" nhöõng gì cuûa Nho Ñaïo, thì chuùng ta caàn phaûi ñi ngöôïc laïi veà vôùi nhöõng ngöôøi coå xöa hôn nöõa nhö Phuïc Hi, Nöõ Oa, vaø Thaàn Noâng. Tieán Só Kim Ñònh theâm raèng: chuùng ta phaûi nghieân cöùu ngöôïc veà coå xöa, khoâng nhöõng chæ döïa treân nhöõng döõ kieän lòch söû maø coøn phaûi döïa treân nhöõng caên baûn vaên hoùa vì, oâng noùi, nhöõng ñoaïn löu truyeàn ñoù khoâng phaûi thöïc söï laø cuûa lòch söû maø chæ laø huyeàn thoaïi hay cuøng laém chæ laø huyeàn söû. Ñaâu laø giôùi haïn ñeå phaân bieät, vaø ñaâu laø nhöõng ñieåm then choát ñeå chuùng ta coù theå tìm laïi ñöôïc Nguyeân Nho. Toâi raát bieát ôn Tieán Só Kim Ñònh ñaõ ñöa ra cho chuùng ta nhöõng chi tieát raát ñaày ñuû giuùp chuùng ta hieåu roõ theâm nhöõng nguyeân taéc nghieân cöùu cuûa ngaøi. Ngoaøi ra, giaõ söû nhö khi chuùng ta ñaõ tìm ra nhöõng neàn taûng cuûa Nguyeân Goác Nho Ñaïo, chuùng ta cuõng caàn phaûi tìm ra nhöõng ñöôøng höôùng môùi ñeå thích öùng vôùi thôøi ñaïi môùi baây giôø, vaø hôïp vôùi hoaøn caûnh cuûa Ñoâng AÙ ngaøy nay. Laøm theá naøo ñeå coù ñöôïc nhöõng thích öùng môùi? Duø sao, baøi dieãn thuyeát cuûa Tieán Só Löông Kim Ñònh cuõng ñöa ra theâm cho chuùng ta moät baàu khí trong laønh môùi, goùp phaàn vaøo vôùi bao nhieâu coâng khoù laâu nay cuûa raát nhieàu hoïc giaû khaùc ñeå tìm ra moät keá hoaïch môùi, moät tinh thaàn môùi xaây döïng moät xaõ hoäi hoøa hôïp vaø ñaày tình nhaân loaïi. Hy voïng seõ coù nhieàu vaø nhieàu theâm nhöõng nghieân cöùu töông töï ñeå caûi toå vaø hoaøn thaønh ñem laïi cho chuùng ta moät neàn trieát lyù veïn toaøn.
Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page