Ngaøy 14 thaùng 07 naêm 2002

Chuùa Nhaät 15 Thöôøng Nieân Naêm A

Ñoïc Tin Möøng  Mt 13,1-23

¹ Hoâm aáy, Ñöùc Gieâsu töø trong nhaø ñi ra ngoài ôû ven Bieån Hoà. ² Daân chuùng tuï hoïp beân Ngöôøi raát ñoâng, neân Ngöôøi phaûi xuoáng thuyeàn maø ngoài, coøn taát caû daân chuùng thì ñöùng treân bôø. ³ Ngöôøi duøng duï ngoân maø noùi vôùi hoï nhieàu ñieàu.

Ngöôøi noùi: “Ngöôøi gieo gioáng ñi ra gieo gioáng. ⁴ Trong khi ngöôøi aáy gieo, thì coù nhöõng haït rôi xuoáng veä ñöôøng, chim choùc ñeán aên maát. ⁵ Coù nhöõng haït rôi treân nôi soûi ñaù, choã ñaát khoâng coù nhieàu; noù moïc ngay, vì ñaát khoâng saâu; ⁶ nhöng khi naéng leân, noù lieàn bò chaùy, vaø vì thieáu reã neân bò cheát khoâ. ⁷ Coù nhöõng haït rôi vaøo buïi gai, gai moïc leân laøm noù cheát ngheït. ⁸ Coù nhöõng haït laïi rôi nhaèm ñaát toát, neân sinh hoa keát quaû: haït ñöôïc gaáp traêm, haït ñöôïc saùu chuïc, haït ñöôïc ba chuïc. ⁹ Ai coù tai thi nghe.

¹⁰ Caùc moân ñeä ñeán gaàn hoûi Ñöùc Gieâsu raèng: “Sao Thaày laïi duøng duï ngoân maø noùi vôùi hoï?” ¹¹ Ngöôøi ñaùp: “Bôûi vì anh em thì ñöôïc ôn hieåu bieát caùc maàu nhieäm Nöôùc Trôøi, coøn hoï thì khoâng. ¹² Ai ñaõ coù thì ñöôïc cho theâm, vaø seõ coù dö thöøa; coøn ai khoâng coù, thì ngay caùi ñang coù, cuõng seõ bò laáy maát. ¹³ Bôûi theá, neáu Thaày duøng duï ngoân maø noùi vôùi hoï, laø vì hoï nhìn maø khoâng nhìn, nghe maø khoâng nghe khoâng hieåu. ¹⁴ Theá laø ñoái vôùi hoï ñaõ öùng nghieäm lôøi saám cuûa ngoân söù Isaia, raèng:

Caùc ngöôi coù laéng tai nghe cuõng chaúng hieåu, coù troá maét nhìn cuõng chaúng thaáy; ¹⁵ vì loøng daân naøy ñaõ ra chai ñaù: chuùng ñaõ bòt tai nhaém maét, keûo maét chuùng thaáy, tai chuùng nghe, vaø loøng hieåu ñöôïc maø hoaùn caûi, vaø roài Ta seõ chöõa chuùng cho laønh.

¹⁶ Coøn anh em, maét anh em thaät coù phuùc vì ñöôïc thaáy, tai anh em thaät coù phuùc vì ñöôïc nghe. ¹⁷ Quaû theá, Thaày baûo thaät anh em, nhieàu ngoân söù vaø nhieàu ngöôøi coâng chính ñaõ mong moûi thaáy ñieàu anh em ñang thaáy, maø khoâng ñöôïc thaáy, nghe ñieàu anh em ñang nghe, maø khoâng ñöôïc nghe.

¹⁸ Vaäy anh em haõy nghe duï ngoân ngöôøi gieo gioáng. ¹⁹ Heã ai nghe lôøi rao giaûng Nöôùc Trôøi maø khoâng hieåu, thì quyû döõ ñeán cöôùp ñi ñieàu ñaõ gieo trong loøng ngöôøi aáy: ñoù laø keû ñöôïc gieo beân veä ñöôøng. ²⁰ Coøn keû ñöôïc gieo treân nôi soûi ñaù, ñoù laø keû nghe Lôøi vaø lieàn vui veû ñoùn nhaän. ²¹ Nhöng noù khoâng ñaâm reã maø laø keû nhaát thôøi: khi gaëp gian nan hay bò ngöôïc ñaõi vì Lôøi, noù vaáp ngaõ ngay. ²² Coøn keû ñöôïc gieo vaøo buïi gai, ñoù laø keû nghe Lôøi, nhöng noãi lo laéng söï ñôøi, vaø baû vinh hoa phuù quyù boùp ngheït, khieán Lôøi khoâng sinh hoa keát quaû gì. ²³ Coøn keû ñöôïc gieo treân ñaát toát, ñoù laø keû nghe Lôøi vaø hieåu, thì taát nhieân sinh hoa keát quaû vaø laøm ra, keû ñöôïc gaáp traêm, keû ñöôïc saùu chuïc, keû ñöôïc ba chuïc.”

Gôïi yù ñeå soáng vaø chia seû Tin Möøng

Baøi Tin Möøng hoâm nay thuoäc veà baøi giaûng thöù ba theo Tin Möøng Maùttheâu, tieáp theo baøi giaûng treân nuùi (Mt 5,1-7.29) vaø baøi giaûng veà söù maïng truyeàn giaùo (Mt 10,1-42). Baøi giaûng thöù ba naøy goàm caùc duï ngoân veà Nöôùc cuûa Thieân Chuùa (Mt 13,1-53)

Duï ngoân laø kieåu so saùnh ruùt ra töø ñôøi thöôøng hoaëc töø thieân nhieân. Neùt soáng ñoäng hoaëc nhöõng chi tieát laï thöôøng cuûa duï ngoân buoäc ngöôøi nghe phaûi chuù yù vaø suy nghó theâm veà yù nghóa ñích xaùc cuûa caâu chuyeän ñöôïc keå. YÙ nghóa cuûa nhöõng duï ngoân trong baøi giaûng thöù ba theo thaùnh Maùttheâu chæ veà Nöôùc cuûa Thieân Chuùa. Nöôùc Thieân Chuùa chaúng phaûi laø laõnh thoå vôùi nhöõng bieân giôùi ñích xaùc ñöôïc baûo veä baèng quaân löïc vaø nhöõng khí giôùi toái taân. Ngöôïc laïi, toaøn theå taïo thaønh ñeàu thuoäc veà Nöôùc cuûa Thieân Chuùa treân ñoù quyeàn löïc vaø cuoäc phaùn xeùt cuûa Ngaøi baù chuû theo keá hoaïch töø muoân thuôû. Veà cô baûn, Nöôùc Thieân Chuùa xuaát hieän laø coâng trình rieâng cuûa Ngaøi, nhöng Ngaøi ñoøi hoûi loaøi ngöôøi phaûi coäng taùc vaøo coâng trình ñoù nhö hoï ñöôïc döïng neân laø nhöõng baûn vò töï do. Trong lôøi rao giaûng cuûa Ñöùc Gieâsu, Nöôùc Thieân Chuùa bao goàm caû hieän taïi vaø töông lai.

Hình aûnh ngöôøi gieo gioáng luoân thaâu hoaïch keát quaû khaû quan

Duï ngoân soá moät veà Nöôùc Thieân Chuùa laø duï ngoân ngöôøi gieo gioáng (Mt 13,3-23). Phaàn thaân baøi duï ngoân naèm ôû nhöõng caâu 3-9. Ñieàu maø taùc giaû nhaán maïnh ôû ñaây laø moät nhaân vaät, ñoù laø ngöôøi ñi gieo. Haønh ñoäng cuûa ngöôøi aáy ñöôïc theo doõi: oâng ra ñi gieo gioáng vaø ngöôøi ta nhaän thaáy caùc haït gioáng oâng gieo vaõi rôi lung tung khaép nôi. Nhieàu haït nhö boû phí. Theá maø phaàn hoa lôïi thu löôïm vaãn khaû quan: “Haït ñöôïc gaáp traêm, haït ñöôïc saùu chuïc, haït ñöôïc ba chuïc.” (c.8).

Thaân baøi duï ngoân vöøa noùi ñöôïc caùch quaõng baèng moät caâu hoûi töø phía caùc moân ñeä neâu thaéc maéc, raèng: “Sao Thaày laïi duøng duï ngoân maø noùi vôùi ngöôøi ta?” (c.10) Ñaây laø cô hoäi ñeå Ñöùc Gieâsu ñaët caùc moân ñeä ñoái dieän vôùi maàu nhieäm cuûa Nöôùc Thieân Chuùa vöôït treân caùi nhìm töï nhieân cuûa nhöõng ngöôøi ñang nghe Ngöôøi giaûng. Nhoùm thính giaû naøy ñöôïc phaân ñoâi: moät beân laø nhoùm moân ñeä bieát xem vaø nghe ñeå hieåu (ñoäng töø hieåu quan troïng ôû caùc caâu 13, 14, 19, 23,51) vaø beân kia laø ñaùm nhöõng ngöôøi xem maø chaúng thaáy, nghe maø cuõng nhö khoâng nghe, vì hoï chaúng hieåu gì caû. Vaäy laø moät beân goàm nhöõng ngöôøi ñöôïc ban cho ôn hieåu caùc maàu nhieäm Nöôùc Thieân Chuùa, coøn beân kia laø nhöõng ngöôøi muø tòt veà Nöôùc ñoù. Nhöng nhö vaäy Thieân Chuùa toû ra thieân vò chaêng? Thöa ñaây chæ laø caùch noùi cuûa ngoân ngöõ Do Thaùi ñeå nhaán maïnh hai ñieàu moät traät: saùng kieán luoân töø phía Thieân Chuùa nhöng con ngöôøi vaãn ñöôïc töï do nhaän hay töø khöôùc ôn Ngöôøi ban.

Thaéc maéc treân vöøa ñöôïc giaûi ñaùp,

Ñöùc Gieâsu trôû laïi giaûi thích duï ngoân (cc. 18-23).

ÔÛ phaàn naøy Ñöùc Gieâsu laïi khoâng nhaán maïnh veà nhaân vaät gieo gioáng nhö ôû chính thaân baøi duï ngoân (cc.3-9). Vaán ñeà quan troïng ñöôïc neâu laø phaûn öùng cuûa nhöõng ngöôøi nghe lôøi ñöôïc gieo vaøo tai hoï. Ñuùng ra Tin Möøng Maùttheâu nhaán maïnh veà söù maïng cuûa Ñöùc Gieâsu caàn ñöôïc hieåu: chính kinh qua nhöõng ñieàu xem ra thaát baïi maø Nöôùc Thieân Chuùa ñöôïc lôùn leân; chaéc chaén Nöôùc Thieân Chuùa khoâng xuaát hieän qua moät cuoäc khaûi hoaøn ñeå ñeø beïp moïi trôû ngaïi treân ñöôøng. Do ñoù keát quaû vaãn ñöôïc neâu laø “keû ñöôïc gaáp traêm, keû ñöôïc saùu chuïc, keû ñöôïc ba chuïc” (c.23) maëc daàu coù luùc xem ra keû döõ ñeán cöôùp laáy lôøi gieo vaøo loøng ngöôøi nghe (c.19); luùc khaùc xem ra lôøi rôi treân soûi ñaù neân khoâng beùn reã (cc.20-21); luùc khaùc lôøi rôi vaøo buïi gai neân bò boùp ngheït (c.22)

Ñaâu ñaâu coù taïo thaønh, Lôøi Chuùa luoân vang doäi

Nhö vaäy nhaân vaät ñi gieo gioáng seõ laø con ngöôøi gieo vaõi Lôøi Chuùa khaép nôi, khoâng giôùi haïn. Ñaâu ñaâu coù taïo thaønh, ôû ñoù coù Lôøi Chuùa luoân vang doäi, keâu goïi con ngöôøi mang laïi hoa traùi.

Seõ khoâng coù nôi naøo daønh cho thaát voïng ñeå noùi raèng haït gioáng rôi treân veä ñöôøng bò keû xaáu coâng ñi maát roài coøn gì ñeå maø hy voïng. Nhaân vaät ñi gieo gioáng cöù tieáp tuïc gieo vaõi haït gioáng khaép nôi, treân moïi neûo ñöôøng. Hoâm nay ngöôøi ta khoâng hieåu nhöng mai ngaøy, hoï seõ ñöôïc ban cô hoäi ñeå hieåu.

Nieàm vui veà ôn trôû laïi ñöôïc nhaéc tôùi nhieàu laàn trong Hoäi Thaùnh sô khai (Cv 8,8.39; 13,48.52). Chính bieán coá Vò Cöùu Tinh xuaát hieän khôi daäy nieàm tin ñoù (Lc1,14). Nhöng Lôøi Chuùa maø ngöôøi nghe ñoùn nhaän, caàn ñöôïc beùn reã trong caàu nguyeän, trong suy tö cuõng nhö trong caùch soáng ñaùp öùng nhöõng ñoøi hoûi cuûa Tin Möøng. Duø sao ngöôøi ñi gieo gioáng trong duï ngoân vaãn kieân trì gieo vaõi, maong cho ñaát xaáu trôû neân ñaát toát, ñeå mang laïi hoa traùi gaáp traêm, gaáp saùu möôi hoaëc ba möôi. Chính giöõa nhöõng khoù khaên gaëp phaûi, nieàm tin cuûa ngöôøi tín höõu cho thaáy söùc maïnh cuûa aân suûng.

Thöïc ra, ñôøi soáng ñöùc tin veà cô baûn laø moät choïn löïa. “Khoâng ai coù theå laøm toâi hai chuû, vì hoaëc seõ gheùt chuû naøy maø yeâu chuû kia, hoaëc seõ gaén boù vôùi chuû naøy maø khinh deå chuû noï. Anh em khoâng theå vöøa laøm toâi Thieân Chuùa vöøa laøm toâi tieàn cuûa ñöôïc” (Mt 6,24). Ñöùc Gieâsu coøn noùi roõ raèng: “Ai yeâu cha hay yeâu meï hôn Thaày, thì khoâng xöùng vôùi Thaày. Ai khoâng vaùc thaäp giaù mình maø theo Thaày, thì khoâng xöùng vôùi Thaày. Ai giöõ laáy maïng soáng mình, thì seõ maát; coøn lieàu maïng soáng mình vì Thaày, thì seõ tìm thaáy ñöôïc” (Mt 10,37-39) Noãi lo laéng söï ñôøi (keå caû nhöõng ñieàu caàn thieát cho söï soáng (Mt 6,25-34) khoâng ñöôïc coi troïng hôn Nöôùc cuûa Thieân Chuùa (Mt 13,22; x. Mt 4,8).

Vaøo thôøi cuoái cuøng Thieân Chuùa seõ gieo maàm moät daân môùi

Vaán ñeà chính yeáu naèm ôû caâu 17 noùi raèng “coù nhieàu ngoân söù, nhieàu ngöôøi chính tröïc ñaõ öôùc mô ñöôïc xem.” Caùc ngoân söù ñaõ loan baùo vaøo thôøi cuoái cuøng, Thieân Chuùa seõ gieo maàm moät Daân môùi (Hs 2,23-25; Gieâreâmia 31,17). Vieäc ñoù, Ngaøi thöïc hieän nôi Ñöùc Gieâsu. Vaäy, khi Ñöùc Gieâsu neâu hình aûnh ngöôøi gieo gioáng, Ngaøi muoán cho thaáy caùi môùi töøng ñöôïc loan baùo ñaõ baét ñaàu xuaát hieän, vaø roài seõ sinh hoa traùi. Baây giôø caùi môùi aáy coøn nhoû beù nhöng sau seõ lôùn leân (13,31-33).

Caû vaøo luùc nhieàu moân ñeä ruùt lui, khoâng coøn theo Ñöùc Gieâsu nöõa (Ga 6,66) Simon Pheâroâ ñaïi dieän nhoùm moân ñeä coøn laïi vaãn tin töôûng raèng “Thaày môùi coù nhöõng lôøi ban söï soáng ñôøi ñôøi” (Ga 6,68).

Vaäy duï ngoân ngöôøi gieo gioáng phaûi ñöôïc hieåu theo nieàm tin cuûa nhoùm moân ñeä coøn laïi, laø tieàn thaân cuûa Giaùo Hoäi sô khai. Hoï khoâng nhöõng tin raèng Ñöùc Gieâsu môùi coù lôøi ban söï soáng ñôøi ñôøi, nhöng hoï coøn phaûi traû giaù cho nieàm tin ñoù (Mt 13,44-46). Thöïc ra chính qua vieäc traû giaù maø Nöôùc Thieân Chuùa xuaát hieän “sinh hoa keát quaû vaø laøm ra, keû ñöôïc gaáp traêm, keû ñöôïc saùu chuïc, keû ñöôïc ba chuïc” (Mt 13,23).

Haõy coi tröôøng hôïp keû toáng tieàn anh Ba Ñoâng (Badong), moät Kitoâ höõu giaùo daân, ngöôøi Phi Luaät Taân. Treân ñöôøng ñi duï cuoäc hoïp Thaønh Phoá cuûa Ñöùc Maria taïi Manila naêm 1966, anh bò moät chaøng thanh nieân giô dao gaêm chaën laïi ñeå toáng tieàn. Lôøi Chuùa maø anh Ba töøng hoïc hoûi vaø chia seû, töï nhieân ñeán vôùi anh, ñoøi anh phaûi yeâu tha nhaân nhö chính mình, keå caû ngöôøi thuø ñòch ñang caàm dao ñe doïa anh. Vaäy anh Ba Ñoâng khoâng nhöõng giao cho ngöôøi aáy soá tieàn ngöôøi aáy yeâu caàu, anh coøn môøi ngöôøi aáy ngoài laïi ñeå giaûi khaùt vaø duøng böõa nöõa. Keát quaû thaät laï luøng: Caùch ñoái xöû cuûa anh Ba Ñoâng khieán keû toáng tieàn toø moø tìm ñeán cuoäc hoïp Thaønh Phoá cuûa Ñöùc Maria. Chính ôû ñaây anh ta ñaõ hoaøn toaøn ñöôïc hoaùn caûi bôûi luaät tình yeâu, laø giôùi luaät duy nhaát cuûa Thaønh Phoá cuûa Ñöùc Maria. Tröôùc maét moïi ngöôøi vaø tröôùc söï ngôõ ngaøng cuõng nhö caûm ñoäng cuûa hoï, keû toáng tieàn ñaõ xöng thuù vaø aên naên trôû laïi. Tröôùc kia anh ta khaùc naøo thöûa ñaát beân veä ñöôøng, hoaëc ñaát ñaày soûi ñaù vaø ñaát ôû giöõa buïi gai, thì nay anh ñaõ trôû neân thöûa ñaát mang laïi boâng haït gaáp boäi so vôùi tröôùc kia.

Moät soá caâu hoûi gôïi yù

1. Baïn nghó Nöôùc Thieân Chuùa xuaát hieän nôi ai? Nôi anh Ba Ñoâng? Ngôi keû toáng tieàn trong caâu chuyeän? Nôi lôøi Chuùa Gieâsu daïy veà tình yeâu maø nay tieáp tuïc sinh hoa keát quaû giöõa theá giôùi hoâm nay? Vieäc sinh hoa keát quaû aáy coù theå xaûy ra trong ñôøi baïn vaø qua baïn chaêng?

2. Chính baïn laø keû nghe Lôøi Chuùa, coù theå laø veä ñöôøng? Laø ñaát ñaày soûi ñaù? Coù theå laø buïi gai? Nhöng laøm theá naøo ñeå trôû neân ñaát toát vaø sinh nhieàu boâng haït gaáp traêm, gaáp saùu möôi, gaáp ba möôi?

Back to Home Page