Tìm hieåu vaø chia seû
ñôøi soáng Tin Möøng

Linh Muïc Augustine, SJ. phuï traùch

Prepared for internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan


Ngaøy 21 thaùng 02 naêm 1999
Chuùa Nhaät 1 Muøa Chay Naêm A

Ñoïc Tin Möøng Mt 4,1-11

Gôïi yù ñeå soáng vaø chia seû Tin Möøng

Bò caùm doã

Chuùng ta thöôøng ít khi noùi ra caùc côn caùm doã cuûa mình, bôûi leõ thuù nhaän mình bò caùm doã cuõng laø thuù nhaän mình yeáu ñuoái mong manh. Thaät ra laøm ngöôøi ai laïi chaúng coù laàn bò caùm doã gay gaét. Neáu ñôøi ngöôøi laø moät chuoãi nhöõng löïa choïn vaø quyeát ñònh, thì ñôøi ngöôøi cuõng laø moät chuoãi nhöõng caùm doã, thöû thaùch, giaèng co. Chuùng ta coøn ôû trong Giaùo Hoäi "chieán ñaáu" maõi cho tôùi ngaøy nhaém maét, nhö theá chuùng ta caàn coi caùm doã nhö moät phaàn cuûa ñôøi mình, moät phaàn naèm trong yù ñònh cuûa Thieân Chuùa. Toâi bò caùm doã vì toâi coù töï do choïn löïa: choïn giöõa caùi toát vaø caùi xaáu, choïn caùi toát hôn giöõa nhöõng caùi toát, choïn caùch toát hôn ñeå laøm moät ñieàu toát… Caùm doã laø hoaøn caûnh ñeå töï do cuûa toâi khaúng ñònh chính mình. Caùm doã coù theå ñöa ñeán sa ngaõ, nhöng neáu vöôït qua ñöôïc côn caùm doã, con ngöôøi laïi trôû neân tröôûng thaønh, cöùng caùp vaø trieån nôû trong tình yeâu. Thieân Chuùa muoán chuùng ta coäng taùc vôùi Ngaøi trong vieäc hình thaønh nhaân caùch cuûa chính mình, qua vieäc chieán thaéng caùc côn caùm doã vaãn xaûy ra, aâm æ keùo daøi hay baát ngôø quyeát lieät.

Caùm doã coù theå do caùc yeáu toá beân ngoaøi. Xatan vaø theá gian laø hai taùc nhaân thöôøng ñöôïc nhaéc ñeán. Con ngöôøi thôøi nay ít tin vaøo Xatan, coi ñoù laø moät töôûng töôïng aáu tró cuûa nhöõng keû cheát nhaùt. Theá nhöng söï döõ vaãn hoaønh haønh khaép nôi nhö moät maõnh löïc kinh khuûng. Ñaây khoâng phaûi laø moät thöù maõnh löïc muø quaùng, nhöng laø söùc maïnh cuûa nhöõng keû thuø cuûa Thieân Chuùa, khoâng ngôùt tìm caùch thoáng trò theá giôùi vaø ñöa con ngöôøi ñeán choã choáng laïi Thieân Chuùa. Cuoäc chieán vôùi Xatan coøn tieáp dieãn cho ñeán ngaøy taän theá, ngaøy toaøn thaéng cuûa Chuùa Gieâsu.

Theá gian vaãn thöôøng caùm doã chuùng ta xa Chuùa. Theá gian laø theá giôùi ñaõ trôû neân thuø nghòch vaø töø khöôùc Thieân Chuùa. Chuùng ta khoâng theå soáng ngoaøi theá gian vaø cuõng khoâng ñöôïc troán khoûi theá gian oâ troïc. Chuùng ta ñöôïc sai ñeán ñeå soáng trong theá gian vaø bieán ñoåi noù thaønh theá giôùi cuûa tình huynh ñeä vaø cuûa Thieân Chuùa. Nhöng theá gian vaãn coù söùc haáp daãn cuûa noù; noù toân thôø nhöõng giaù trò maø töï nhieân ai cuõng ham thích nhö tieàn baïc, ñòa vò, saéc ñeïp, taøi naêng… "Caùc con khoâng thuoäc veà theá gian" (Ga 15,19), nghóa laø phaûi thaéng vöôït caùc söùc huùt cuûa noù nhö chính Ñöùc Gieâsu ñaõ thaéng theá gian (Ga 16,33).

Chuùng ta cuõng coù theå bò caùm doã bôûi chính ñam meâ duïc voïng cuûa baûn thaân (Ga 1,14). Nhöõng theøm muoán leäch laïc vaø môø aùm, nhöõng xaây ñaép cho caùi toâi ích kæ, kheùp kín tröôùc Thieân Chuùa vaø tha nhaân: nhöõng ñieàu aáy laïi khieán cho caùi toâi ñích thöïc bò hö hoûng vaø suïp ñoå. Noùi cho cuøng caùm doã naøo töø beân ngoaøi cuõng caàn coù söï öng thuaän beân trong, môùi trôû thaønh moät sa ngaõ thöïc söï. Chính vì theá ta laïi khoâng ñöôïc pheùp coi thöôøng keû noäi thuø laø chính caùi toâi ích kyû cuûa mình vôùi nhöõng khaùt khao voâ ñoä cuûa noù.

Neáu hieåu caùm doã laø loâi keùo ta phaïm toäi, thì Thieân Chuùa khoâng bao giôø caùm doã chuùng ta. Thaùnh Giacoâbeâ vieát: "Khi bò caùm doã, ñöøng ai noùi: "Toâi bò Thieân Chuùa caùm doã", vì Thieân Chuùa khoâng theå bò caùm doã laøm ñieàu xaáu, vaø chính Ngöôøi cuõng khoâng caùm doã ai" (Ga 1,13). Tuy Thieân Chuùa khoâng ñöa chuùng ta vaøo côn caùm doã phaïm toäi, nhöng Ngaøi coù theå thöû thaùch ta. Ñoäng töø peirazoâ trong tieáng Hy laïp vöøa coù nghiaõ laø thöû thaùch, vöøa coù nghóa laø caùm doã. Chuùa thöû thaùch ta khoâng phaûi ñeå laøm ta sa ngaõ, maø laø ñeå cho ta coù cô hoäi boäc loä söùc phaán ñaáu, loøng quaûng ñaïi, söï kieân trì vaø loøng tin, caäy meán cuûa mình, trong nhöõng tình huoáng khoù khaên, thöû thaùch laøm ngôøi saùng tình yeâu, laøm cho tình yeâu trôû neân ñaùng tin hôn.

Chuùa Gieâsu bò caùm doã

Baét ñaàu böôùc vaøo muøa chay, Hoäi Thaùnh cho chuùng ta chieâm ngaém Ñöùc Gieâsu chòu caùm doã, vaø ñaõ chieán thaéng. Tröôùc khi chòu caùm doã, Ngaøi ñaõ ñöùng saép haøng beân caïnh nhöõng toäi nhaân, chôø Gioan laøm pheùp röûa. Ñöùc Gieâsu luoân ñoàng haønh vôùi con ngöôøi. Maàu nhieäm Nhaäp Theå laø maàu nhieäm cuûa moät vò Thieân Chuùa mang laáy troïn veïn caùi yeáu ñuoái cuûa phaän ngöôøi. Ñöùc Gieâsu muoán chia seû kinh nghieäm bò caùm doã vôùi chuùng ta, ñeå chuùng ta thaáy mình khoâng coâ ñôn vaø baát löïc tröôùc côn caùm doã.

Ñöùc Gieâsu ñöôïc Thaàn Khí daãn vaøo hoang ñòa ñeå chòu caùm doã. Hoang ñòa laø nôi daân Ít-ra-en ñaõ töøng traûi qua nhöõng côn caùm doã trong 40 naêm (Ñn l8,2). Nhöng hoang ñòa cuõng laø nôi naûy nôû moái tình giöõa Thieân Chuùa vaø daân cuûa Ngöôøi: "Naøy Ta seõ quyeán ruõ noù, ñöa noù vaøo hoang ñòa ñeå cuøng noù thoå loä taâm tình" (Hs 2,16). Saùch Tin Möøng chæ noùi Ñöùc Gieâsu aên chay 40 ngaøy 40 ñeâm, nhöng chuùng ta coù quyeàn nghó raèng Ngaøi ñaõ chìm ñaém trong caàu nguyeän. Ñaây laø cuoäc tónh taâm quan troïng tröôùc khi Ngaøi böôùc vaøo cuoäc ñôøi coâng khai. Coù theå noùi trong nhöõng ngaøy traàm laëng moät mình, Ñöùc Gieâsu ñaõ thaáy höôùng ñi cuûa cuoäc soáng töông lai. Khi Ngaøi chòu pheùp röûa, Cha ñaõ giôùi thieäu Ngaøi laø Con yeâu daáu, raát ñeïp loøng Cha (Mt 4,17). Ñöùc Gieâsu ñaõ gaëp gôõ Cha nhö moät ngöôøi con hieáu thaûo trong nhöõng ngaøy aên chay caàu nguyeän taïi hoang ñòa. Chính vì theá chuùng ta hieåu ñöôïc taïi sao Ngaøi coù theå deã daøng chieán thaéng caùc ñôït taán coâng cuûa quæ döõ ngay sau ñoù.

Caùm doã thöù nhaát ñaùnh truùng vaøo ñieåm yeáu cuûa Ñöùc Gieâsu, ñoù laø côn ñoùi coàn caøo ñang haønh haï Ngaøi. Côn caùm doã naøy mang daùng daáp hieàn laønh, voâ haïi, vì noù coù veû phuø hôïp vôùi yù Chuùa, ñoù laø phaûi baûo veä söï soáng cuûa baûn thaân. Giaû nhö Ñöùc Gieâsu ñaõ bieán ñaù thaønh baùnh ñeå aên cho ñôõ ñoùi, thì chuùng ta thaáy Ngaøi ñaâu coù loãi gì. Theá nhöng Ngaøi ñaõ khoâng nghe lôøi noùi khích cuûa ma quyû, chính vì Ngaøi yù thöùc mình laø Con Thieân Chuùa, nghóa laø Meâsia, maø Ngaøi khoâng duøng quyeàn naêng Cha ban ñeå lo cho mình, ñeå traùnh khoûi moät nguy hieåm ñang ñe doïa. Sau naøy khi bò treo treân thaäp giaù, Ngaøi seõ coøn nghe laïi ñieäp khuùc naøy: "Neáu oâng laø Con Thieân Chuùa thì xuoáng khoûi thaäp giaù ñi." Ñöùc Gieâsu phoù thaùc cho Cha lo lieäu. Ngaøi chaúng bao giôø laøm pheùp laï cho mình, tuy Ngaøi seõ laøm cho maáy ngaøn ngöôøi aên no sau naøy. Ngaøi khoâng ñoøi cho Ngaøi ñöôïc höôûng chuùt ñaëc aân naøo. Ngaøi cuõng chòu ñoùi nhö moïi ngöôøi. Daân Ít-ra-en xöa, khi bò ñoùi, ñaõ phaøn naøn keâu traùch vaø maát nieàm tín thaùc vaøo Thieân Chuùa (Xh 16). Coøn Ñöùc Gieâsu thì chaáp nhaän ñieàu nghòch thöôøng naøy, ñoù laø Con Thieân Chuùa bò ñoùi.

Trong côn caùm doã thöù hai, Xatan döïa vaøo thaùnh vònh 91,11 ñeå môøi Ñöùc Gieâsu nhaûy xuoáng töø noùc Ñeàn Thôø vaø troâng chôø Thieân Chuùa laøm moät pheùp laï gìn giöõ mình. Ñöùc Gieâsu ñaõ nhaän ra ñaây laø söï laïm duïng loøng toát cuûa Thieân Chuùa, baét Thieân Chuùa phaûi laøm pheùp laï, nhö ngaøy xöa ôû Massa, daân Ít-ra-en ñaõ ñoøi Thieân Chuùa cho nöôùc uoáng (Xh 17,1-7). Cuõng coù theå hieåu trong côn caùm doã naøy, Xatan muoán Ñöùc Gieâsu baøy toû chöùc Meâsia cuûa Ngaøi qua moät haønh vi ngoaïn muïc vaø coâng khai, ñoù laø nhaûy xuoáng töø noùc Ñeàn Thôø. Ñöùc Gieâsu ñaõ khoâng muoán cöùu nhaân loaïi baèng caùch nhaûy xuoáng, giöõa tieáng hoan hoâ cuûa bao ngöôøi chöùng kieán; Ngaøi muoán cöùu con ngöôøi baèng caùch bò treo treân thaäp töï, giöõa nhöõng tieáng nhuïc maï cöôøi cheâ. Ngaøi laø Meâsia vaâng phuïc Thieân Chuùa caû trong caùch thöùc cöu ñoä nhaân loaïi.

Côn caùm doã thöù ba khaù thoâ baïo, quyû khoe laø mình coù quyeàn sôû höõu taát caû caùc nöôùc treân theá gian, vaø noù saün saøng chuyeån nhöôïng laïi cho Ñöùc Gieâsu taát caû, mieãn laø Ngaøi chòu saáp mình baùi laïy noù. Ñöa moïi daân toäc veà vôùi Cha, ñoù laïi chaúng phaûi laø öôùc mô cuûa Ngaøi sao? Nhöng vaán ñeà laø ñöa hoï veà baèng caùch naøo. Ñöùc Gieâsu phaûi laø Vua cuûa caû theá giôùi, nhöng ñaâu laø caùch chinh phuïc cuûa Ngaøi? Ñöùc Gieâsu ñaõ thaúng thaén töø khöôùc nhöõng giaûi phaùp deã daõi cuûa Xatan. Ngaøi khoâng thôø laïy Xatan ñeå xaây döïng Nöôùc Cha. Ngaøi khoâng thoaû hieäp vôùi moät theá löïc xaáu naøo ñeå mong laøm vinh danh Cha. "Haõy xeùo ñi, Xatan": lôøi töø choái döùt khoaùt vaø cöông quyeát naøy cho thaáy Ñöùc Gieâsu muoán trung tín vôùi Cha nhö con thaûo, muoán ñi con ñöôøng khoâng maáy deã daøng maø Ngaøi ñaõ thoaùng thaáy. Ít-ra-en ñaõ thôø ngaãu töôïng cuûa caùc nöôùc laân bang, coøn Ñöùc Gieâsu vaãn giöõ ñöôïc nieàm trung tín vaâng phuïc.

Khoâng haún laø ñaõ coù moät con quyû ñeán caùm doã Ñöùc Gieâsu vaø ñöa Ngaøi ñi ñaây ñi ñoù. Nhöng chaéc chaén Ñöùc Gieâsu ñaõ phaûi ñoái dieän vôùi moät söùc taán coâng töø beân ngoaøi. Ngaøi caûm nhaän ñöôïc cuoäc chieán ñang dieãn ra trong loøng mình. Cuoái cuøng tình yeâu ñaõ thaéng. Ñöùc Gieâsu chaúng sa vaøo caïm baãy tinh vi cuûa Xatan, chæ vì Ngaøi soáng ñeán taän cuøng tö caùch laøm Con, luoân laøm haøi loøng Cha. Khi Ñöùc Gieâsu chæ muoán "thôø phöôïng oät mình Thieân Chuùa" thì caùc söù thaàn ñöôïc sai ñeán ñeå phuïc vuï Ngaøi (c.11).

Caùm doã cuûa chuùng ta

Nhöõng côn caùm doã Ñöùc Gieâsu traûi qua cuõng laø nhöõng côn caùm doã maø chuùng ta vaø Hoäi Thaùnh thöôøng gaëp. "Anh em haõy soáng tieát ñoä vaø tænh thöùc, vì ma quyû, keû thuø cuûa anh em, nhö sö töû gaàm theùt, raûo quanh tìm moài caén xeù (1P 5,8-9)". Muøa Chay laø thôøi gian thuaän tieän ñeå ta nhìn laïi nhöõng côn caùm doã baûn thaân mình ñaõ vaø ñang gaëp. Moãi ngöôøi coù yeáu ñuoái rieâng, neân moãi ngöôøi bò taán coâng moät kieåu. Hôn nöõa, nôi moät ngöôøi, côn caùm doã thay ñoåi tuyø hoaøn caûnh, tuyø tuoåi taùc. Chaúng ai khoâng bò caùm doã, theá neân chuùng ta phaûi thaønh khaån naøi xin: Xin chôù ñeå chuùng con sa chöôùc caùm doã. Caàn taäp chieán ñaáu vôùi caùm doã nhôø caàu nguyeän, aên chay, hy sinh. Cuõng caàn taäp traùnh dòp toäi, taäp phaûn öùng quyeát lieät nhö Chuùa Gieâsu: "Xeùo ñi, Xatan."

Öôùc gì côn caùm doã laøm toâi bieát mình yeáu ñuoái, caàn Chuùa trôï löïc. Öôùc gì tình yeâu cuûa toâi ñoái vôùi Chuùa ñöôïc lôùn leân sau moãi laàn chieán thaéng.

Moät soá caâu hoûi gôïi yù

1. Cuoäc soáng vaên minh cho chuùng ta nhieàu caùm doã haáp daãn hôn. Theo baïn, caùm doã naøo laø ñaùng sôï nhaát hieän nay ? Ñaâu laø taùc haïi cuûa noù ? (phim aûnh, video, saùch baùo, karaokeâ, bia oâm…).

2. Baïn haõy chia seû moät kinh nghieäm bò caùm doã maø baïn ñaõ vöôït qua ñöôïc.


Back to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page