Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page
Khi Ñöùc Gieâsu ra ñôøi taïi Beâlem, mieàn Giuñeâ, thôøi vua Heâroâñeâ trò vì, coù maáy nhaø chieâm tinh töø phöông Ñoâng ñeán Gieârusalem, vaø hoûi: "Ñöùc Vua daân Dothaùi môùi sinh, hieän ôû ñaâu? Chuùng toâi ñaõ thaáy vì sao cuûa Ngöôøi xuaát hieän beân phöông Ñoâng, neân chuùng toâi ñeán baùi laïy Ngöôøi." Nghe tin aáy, vua Heâroâñeâ boái roái, vaø caû thaønh Gieârusalem cuõng xoân xao. Nhaø vua lieàn trieäu taäp taát caû caùc thöôïng teá, caùc kinh sö trong daân laïi, vaø hoûi cho bieát Ñaáng Kitoâ phaûi sinh ra ôû ñaâu. Hoï traû lôøi: "Taïi Beâlem, mieàn Giuñeâ, vì trong saùch ngoân söù, coù cheùp raèng:
Phaàn ngöôi, hôõi
Beâ-lem, mieàn ñaát Giu-ña,
ngöôi ñaâu phaûi laø thaønh
nhoû nhaát cuûa Giu-ña,
vì ngöôi laø nôi
vò laõnh tuï chaên daét Ít-ra-en
daân Ta
seõ ra ñôøi".
Baáy giôø vua Heâroâñeâ bí maät vôøi caùc nhaø chieâm tinh ñeán, hoûi caën keõ veà ngaøy giôø ngoâi sao ñaõ xuaát hieän. Roài vua phaùi caùc vò aáy ñi Beâlem vaø daën raèng: "Xin quyù ngaøi ñi doø hoûi töôøng taän veà Haøi Nhi, vaø khi ñaõ tìm thaáy, xin baùo laïi cho toâi, ñeå toâi cuõng ñeán baùi laïy Ngöôøi." Nghe nhaø vua noùi theá, hoï ra ñi. Baáy giôø ngoâi sao hoï ñaõ thaáy ôû phöông Ñoâng, laïi daãn ñöôøng cho hoï ñeán taän nôi Haøi Nhi ôû, môùi döøng laïi. Troâng thaáy ngoâi sao, hoï möøng rôõ voâ cuøng. Hoï vaøo nhaø, thaáy Haøi Nhi vôùi thaân maãu laø baø Maria, lieàn saáp mình baùi laïy Ngöôøi, roài môû baûo traùp, laáy vaøng, nhuõ höông vaø moäc döôïc maø daâng tieán. Sau ñoù, hoï ñöôïc baùo moäng laø ñöøng trôû laïi gaëp vua Heâroâñeâ nöõa, neân ñaõ ñi loái khaùc maø veà xöù mình.
Ai ñaõ la gaøo ñeâm nay? Ñoù laø meï toâi.
Cha Ñoã Vaên (Duval) coù moät baøi haùt raát caûm ñoäng veà maàu nhieäm cuûa Giaùo Hoäi vôùi nhan ñeà "Ai ñaõ la gaøo ñeâm nay?"
Ai ñaõ la gaøo ñeâm nay? Ñoù laø meï toâi.
Ai ñaõ la gaøo ñeâm
nay? Ñoù laø meï toâi,
Ñoù laø meï toâi, nay haõy nghe
ñaây,
Trong côn chuyeån daï, meï toâi.
Ñöøng thieáp nguû, oâ hay
Ai ñaõ la gaøo ñeâm nay?
Ñoù laø meï toâi, naøy haõy
nghe ñaây.
Khi treân ñoâi maù gaày
Meï toâi, Ñöùc Gieâsu Kitoâ
Ñaõ ñaët chieác hoân naøy."
Giaùo Hoäi ñöôïc moâ taû nhö ngöôøi meï mang naëng ñeû ñau khieán ñaøn con khoâng bao giôø queân ñöôïc tình meï nhö bieån caû daït daøo. Nhöng ñaøng sau tình meï laø Chuùa: chính Ñöùc Kitoâ yeâu thöông Giaùo Hoäi vaø hieán mình vì Giaùo Hoäi. (Eph5,25).
Sinh nhaät chính laø cuoäc hoïp möøng lôùn ñeå ñoùn nhaän tình yeâu Thieân Chuùa töï hieán cho loaøi ngöôøi. Ñeâm sinh nhaät ta möøng Chuùa Gieâsu toû mình ra tröôùc tieân vôùi nhöõng muïc ñoàng Do Thaùi taïi hang Beâlem. Coøn Chuùa Nhaät Hieån Linh hoâm nay ta möøng Chuùa toû mình ra cho caùc ñaïo só töø phöông Ñoâng tìm ñeán thôø laïy Chuùa Haøi Nhi Gieâsu.
Ñeâm sinh nhaät ta ñöôïc nhaéc nhôû veà caûnh Ñöùc Meï vaø thaùnh Giuse goõ cöûa caùc quaùn troï taïi Beâlem maø khoâng tìm ñöôïc nôi taïm truù. Caùc vò ñoù ñaõ phaûi truù chaân ôû moät hang ñaù döôùi nuùi. Ñoù laø nôi Chuùa Gieâsu ñaõ caát tieáng chaøo ñôøi.
Tôùi Chuùa Nhaät Hieån Linh, cam go thöû thaùch maø Ñöùc Gieâsu sôùm gaëp phaûi ñeán töø giôùi laõnh ñaïo Do Thaùi giaùo vaø nhöõng ngöôøi quyeàn theá taïi Gieârusalem. Ñeà taøi quen thuoäc cuûa saùch Tin Möøng Mattheâu laø: Thieân Chuùa laø Ñaáng thaønh tín, Ngöôøi thöïc hieän ñieàu Ngöôøi phaùn qua lôøi ngoân söù xöa (Mt 1,22; 2,5.15.17.23…); bi kòch xaûy ra laø daân rieâng cuûa Chuùa töø khöôùc vaø taåy chay Ñöùc Gieâsu, coøn daân ngoaïi, ngöôïc laïi ñaõ vui möøng ñoùn tieáp Ñaáng nhaân danh Thieân Chuùa maø ñeán.
Ñöùc Gieâsu laø ai?
Nhöng theo Mattheâu Ñöùc Gieâsu laø ai? Ngöôøi hoaøn thaønh Lôøi Thieân Chuùa nhö theá naøo?
Ñieàu tröôùc tieân Mattheâu giôùi thieäu Ñöùc Gieâsu vôùi ta laø cho ta bieát qua gia phaû (1,1-17) Ngöôøi laø con chaùu Ñavít, con chaùu toå phuï Ap-ra-ham.
Ñieàu chaúng bình thöôøng chuùt naøo laø Ñöùc Gieâsu ñöôïc cöu mang trong daï meï Maria, do quyeàn naêng Chuùa Thaùnh Thaàn (Mt 1,18) maø thoâi, khoâng do baát cöù nam nhaân naøo trong gia phaû hay ngoaøi gia phaû noùi treân.
Nhöng Mattheâu laàn löôït neâu boán ñòa danh nôi dieãn ra nhöõng bieán coá ñaùng keå cuûa lòch söû cöùu ñoä maø Ñöùc Gieâsu laø taâm ñieåm, ñoù laø: Beâlem, Ai Caäp, Rama vaø Nadareùt. Tuy xuaát thaân töø doøng doõi vua Ñavít vaø töø Beâlem (Ga7,43), daân chuùng vaãn keå Ngöôøi laø ngöôøi Galileâ, laøng Nadareùt. Vaäy Matheâu caét nghóa cho thaáy Ñöùc Gieâsu maëc daàu laø con chaùu vua Ñavít nhöng ñaõ sôùm phaûi chaïy tî naïn sang Ai Caäp ñeå traùnh bò saùt haïi. Sau ñoù, khi hoài höông, Ngöôøi ñöôïc ñöa veà ôû Nadareùt thay vì ôû Beâlem cuõng ñeå traùnh ngöôøi keá vò vua Heâroâñeâ laø AÙc-kheâ-lao (1,22).
Vaäy tröôùc tieân ñieàu gì xaûy ra taïi Beâlem khieán Ñöùc Gieâsu phaûi ñi laùnh naïn? Ta coù ñaàu moái cuûa taán bi kòch nhöng ñoàng thôøi ñoù cuõng laø böôùc khai môû cuûa ôn cöùu ñoä daønh cho muoân daân.
Beà ngoaøi xem ra chæ laø cuoäc tranh chaáp giöõa hai oâng vua. Ñöùc Gieâsu, vua daân Do Thaùi ñöôïc nhieàu ngöôøi ngoaïi ñaïo nhaän bieát vaø toân kính, trong khi chính vua Heâroâñeâ laïi tìm caùch haõm haïi vaø thanh toaùn Ngöôøi. Caû thaønh Gieârusalem soâi ñoäng veà bieán coá Gieâsu. Nhöng trong thöïc teá, caùc thöôïng teá vaø caùc kinh sö maëc daàu bieát Beâlem laø nôi sinh cuûa vua môùi chaøo ñôøi, caùc oâng khoâng heà nhuùc nhích ñi tìm kieám. Chæ coù vua Heâroâñeâ laø quan taâm theo doõi cuoäc haønh trình cuûa caùc ñaïo só, nhöng roát cuoäc laïi laø ngöôøi phaûn öùng moät caùch taøn baïo nhaát khi bò caùc ñaïo só boû rôi. Vua ñaõ sai ngöôøi ñi gieát taát caû caùc con treû ôû Beâlem vaø toaøn vuøng phuï caän, töø hai tuoåi trôû xuoáng (Mt 2,16).
Taïi sao Mattheâu nhaéc tôùi Rama (2,18)? Rama laø phaàn ñaát cuûa chi toäc Ben-gia-min (Gs18,25) ôû phía Baéc Gibeâa vaø Gieârusalem. Gaàn Rama coù moä cuûa baø Ra-khen (Tl 4,5), Ngoân söù Gieâreâmia (31,15) töøng gôïi leân hình aûnh baø, töôïng tröng cho meï moät daân toäc khoùc thöông ñoaøn con bò quaân Babylon xaâm laêng taøn saùt caùch theâ thaûm khi thuû ñoâ Gieârusalem thaát thuû naêm 587 tröôùc coâng nguyeân.
Ñoái vôùi Mattheâu, ñieàu quan troïng hôn laø söï kieän Ñöùc Gieâsu nhö Moâseâ môùi vöøa chaøo ñôøi ñaõ laø naïn nhaân cuûa moät baïo chuùa. Nhö Moâseâ, Ñöùc Gieâsu cuõng phaûi chaïy tò naïn beân Ai Caäp. Roài ñieàu quan troïng laø Mattheâu aùp duïng lôøi ngoân söù Hoâseâ "Ta ñaõ goïi con ta ra khoûi Ai Caäp" (11,1) vôùi Ñöùc Gieâsu. Ñöùc Gieâsu chính laø Daân môùi cuûa Thieân Chuùa leân ñöôøng trong moät cuoäc xuaát haønh môùi theo keá hoaïch cöùu ñoä cuûa Thieân Chuùa. Ngöôøi seõ hoaøn toaøn vaâng phuïc Thieân Chuùa trong moïi thöû thaùch (Mt 4,1-11). Nhö Moâseâ môùi, Ñöùc Gieâsu seõ leân nuùi nhaän laáy caùc giôùi raên môùi laø caùc moái phuùc ñeå coâng boá cho daân Chuùa (Mt 5,1-7.29)
Vöøa môùi chaøo ñôøi, Ñöùc Gieâsu ñaõ bò daân It-ra-en töø khöôùc; ngöôïc laïi, ngöôøi ñöôïc daân ngoaïi nhìn nhaän laø vua (Mt 2,2). Roài ñaây Ngöôøi seõ vaïch cho ngöôøi Do Thaùi bieát chính Ngöôøi laø "Taûng ñaù thôï xaây loaïi boû laïi trôû neân taûng ñaù goùc töôøng. Ñoù chính laø coâng trình cuûa Chuùa, coâng trình kyø dieäu tröoùc maét chuùng ta. Bôûi ñoù, toâi noùi cho caùc oâng hay: Nöôùc Thieân Chuùa, Thieân Chuùa seõ laáy ñi khoâng cho caùc oâng nöõa, maø ban cho moät daân bieát laøm cho Nöôùc aáy sinh hoa lôïi" (Mt 22,42-43).
Daân môùi aáy cuûa Nöôùc Thieân Chuùa nhö vaäy seõ phaùt sinh töø phaàn coøn laïi cuûa It-ra-en laø chính Ñöùc Gieâsu. Theo Tin Möøng cuûa Gioan: "Thieân Chuùa yeâu theá gian ñeán noãi ñaõ ban Con Moät, ñeå ai tin vaøo Con cuûa Ngaøi thì khoûi phaûi cheát, nhöng ñöôïc soáng ñôøi ñôøi." (Ga3,16)
Coøn hôn Moâseâ nöõa.
Vaäy Ñöùc Gieâsu coøn hôn Moâseâ nöõa vì Ngöôøi laø Con Moät cuûa Thieân Chuùa. Toaøn boä Tin Möøng cuûa Mattheâu ñeàu ñöa ñeán lôøi toång keát laø "Thaày ñaõ ñöôïc trao toaøn quyeàn treân trôøi döôùi ñaát. Vaäy anh em haõy ñi vaø laøm cho muoân daân trôû thaønh moân ñeä, laøm pheùp röûa cho hoï nhaân danh Chuùa Cha, Chuùa Con vaø Chuùa Thaùnh Thaàn, daïy baûo hoï tuaân giöõ moïi ñieàu Thaày ñaõ truyeàn cho anh em."
Nhöng Ñöùc Gieâsu khoâng chæ duøng quyeàn naêng cuûa Ngöôøi ñeå daïy ngöôøi ta thöïc hieän moät soá vieäc nhö ñieàu kieän ñeå ñöôïc cöùu. Ngöôøi duøng tình yeâu ñeå "hieán mình vì Hoäi Thaùnh; nhö vaäy Ngöôøi thaùnh hoaù vaø thanh taåy Hoäi Thaùnh baèng nöôùc vaø baèng lôøi haèng soáng ñeå tröôùc maët Ngöôøi, coù moät Hoäi Thaùnh xinh ñeïp loäng laãy, khoâng tyø oá, khoâng veát nhaên hoaëc baát cöù moät khuyeát ñieåm naøo, nhöng thaùnh thieän vaø tinh tuyeàn." (Ep5,25-27)
Saùch Tin Möøng naøo cuõng noùi tôùi vieäc hieán mình cuûa Ñöùc Gieâsu daønh cho caùc moân ñeä. Hoï laø khôûi ñaàu cuûa Hoäi Thaùnh chính Ngöôøi ñöùng ra thieát laäp (Mt 16,18-19). Rieâng Tin Möøng cuûa Thaùnh Mattheâu nhaán maïnh khía caïnh "Thieân-Chuùa-ôû-cuøng-chuùng-ta" laø khía caïnh ñöôïc neâu ngay ôû chöông ñaàu (1,23). Khía caïnh aáy coøn ñöôïc neâu nhö ñieàu toång keát laïi taát caû söï nghieäp cöùu theá cuûa Ñöùc Gieâsu khi Ngöôøi ñoan chaéc vôùi caùc moân ñeä raèng: "Thaày ôû cuøng anh em moïi ngaøy cho ñeán taän theá" (28,20).
Ñöùc Gieâsu laø Con Moät Thieân Chuùa xuoáng theá laøm ngöôøi laø ñeå "cöùu daân Ngöôøi khoûi toäi loãi cuûa hoï." (1,21). Ngöôøi xuoáng theá laøm ngöôøi hoaøn toaøn thuoäc veà moät daân toäc. Ñoù laø daân Do Thaùi ñaõ ñöôïc Thieân Chuùa tuyeån choïn ñeå trôû neân moät daân, nhôø daân naøy muoân daân seõ ñöôïc chuùc phuùc (St 22,18). Tieác thay daân tuyeån choïn aáy ñaõ töø khöôùc Ñöùc Gieâsu khieán Ngöôøi trôû neân phaàn coøn laïi duy nhaát nhôø Ngöôøi maø muoân daân ñöôïc höôûng phuùc laønh Thieân Chuùa höùa ban. Troïn chöông trình cöùu nhaân ñoä theá cuûa Ngöôøi laø hieán mình vì Hoäi Thaùnh ñeå Hoäi Thaùnh ñöôïc thanh taåy baèng nöôùc vaø baèng lôøi haèng soáng ñeå tröôùc maët Ngöôøi, coù moät Hoäi Thaùnh xinh ñeïp loäng laãy.
Vaäy leã Chuùa Hieån Linh khoâng chæ laø vieäc hoïp möøng kyû nieäm bieán coá caùc ñaïo só tìm ñeán Beâlem ñeå thôø laïy Chuùa Gieâsu Haøi Nhi, nhöng laø cuoäc hoïp möøng Chuùa Gieâsu toû mình ra: Ngöôøi ñuùng laø daân môùi cuûa Thieân Chuùa; nhôø Ngöôøi moïi daân treân theá giôùi ñeàu ñöôïc chuùc phuùc khi bieát ñoùn nhaän Ngöôøi nhö Ñaáng Thieân-Chuùa-ôû-cuøng chuùng-ta.
1. So saùnh Thaùnh Leã Ñeâm Sinh Nhaät vaø Thaùnh Leã Chuùa Nhaät Hieån Linh, baïn taâm ñaéc ñöôïc ñieàu gì maø baïn keå laø quan troïng?
2. Baïn nghó Mattheâu coù yù noùi gì ñaùng keå ôû chöông 2 khi neâu 4 ñòa danh laø Beâlem, Ai Caäp, Rama vaø Nadareùt?
3. Baïn quan nieäm nhö theá naøo veà Hoäi Thaùnh qua vieäc Chuùa Gieâsu hieán mình vì Hoäi Thaùnh?… (Ep 5,25-27)
Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page