Ngaøy 14 thaùng 10 naêm 2001

Chuùa Nhaät 28 Thöôøng Nieân Naêm C

Ñoïc Tin Möøng Lc. 17, 11-19

(11) Treân ñöôøng leân Gieârusalem, Ñöùc Gieâsu ñi qua bieân giôùi giöõa hai mieàn Samaria vaø Galileâ. (12) Luùc Ngöôøi vaøo moät laøng kia, thì coù möôøi ngöôøi phong huûi ñoùn gaëp Ngöôøi. Hoï döøng laïi ñaèng xa (13) vaø keâu lôùn tieáng: "Laïy Thaày Gieâsu, xin duû loøng thöông chuùng toâi !" (14) Thaáy vaäy, Ñöùc Gieâsu baûo hoï: "Haõy ñi trình dieän vôùi caùc tö teá". Ñang khi ñi thì hoï ñaõ ñöôïc saïch. (15) Moät ngöôøi trong boïn, thaáy maët ñöôïc khoûi, lieàn quay trôû laïi vaø lôùn tieáng toân vinh Thieân Chuùa. (16) Anh ta saáp mình döôùi chaân Ñöùc Gieâsu maø taï ôn. Anh ta laïi laø ngöôøi Samari. (17) Ñöùc Gieâsu môùi noùi: "Khoâng phaûi caû möôøi ngöôøi ñeàu ñöôïc saïch sao? Theá thì chín ngöôøi kia ñaâu? (18) Sao khoâng thaáy hoï trôû laïi toân vinh Thieân Chuùa, maø chæ coù ngöôøi ngoaïi bang naøy?" (19) Roài Ngöôøi noùi vôùi anh ta: "Ñöùng daäy veà ñi ! Loøng tin cuûa anh ñaõ cöùu chöõa anh".

Gôïi yù ñeå soáng vaø chia seû Tin Möøng

Ngöôøi Samari coù loøng bieát ôn

Baøi Tin Möøng hoâm nay noùi veà möôøi ngöôøi beänh phong ñöôïc chöõa laønh tuy nhieân ñaëc bieät chuù yù tôùi moät ngöôøi trong nhoùm, ñoù laø ngöôøi Samari ñaõ toû loøng bieát ôn ñoái vôùi Thieân Chuùa vaø vôùi Ñöùc Gieâsu laø ngöôøi ñaõ chöõa anh khoûi beänh.

Tình traïng ñaùng thöông cuûa ngöôøi maéc beänh phong ñaõ ñöôïc Ñöùc Gieâsu chieáu coá chöõa laønh raát sôùm trong ñôøi coâng khai cuûa Ngöôøi (Lc 5,12-16).  Chöùng beänh laây truyeàn naøy töøng bò coi nhö hình phaït ñieån hình nhaát Thieân Chuùa göûi ñeán: "Ñöùc Chuùa seõ laøm cho anh em bò ung nhoït aùc tính ôû ñaàu goái vaø ôû ñuøi, maø anh em khoâng theå chöõa khoûi, töø baøn chaân cho ñeán ñænh ñaàu." (Ñnl 28,35).  Ngöôøi maéc beänh phong phaûi maëc aùo raùch, xoaõ toùc, che raâu ria, vaø keâu leân "OÂ ueá! OÂ ueá!"  Bao laâu coøn maéc beänh, ngöôøi ñoù phaûi ôû rieâng ra moät nôi ngoaøi traïi (Lv 13,45-46).  Baát keå tôùi haøng raøo ngaên caùch do luaät cuõ döïng leân, Ñöùc Gieâsu ñaõ ñuïng tôùi thaân mình ngöôøi beänh phong vaø cho anh ta laäp töùc ñöôïc khoûi (Lc 5,13).

Vôùi cuoäc chöõa laønh noùi treân, Ñöùc Gieâsu khoâng nhöõng toû ra laø Ñaáng quyeàn naêng ñoái vôùi thöù beänh thuoäc loaïi gheâ gôùm nhaát naøy maø coøn cho thaáy chính Ngöôøi ñöùng ra phaù ñoå haøng raøo khieán cho con ngöôøi xa caùch nhau.

Cuoäc xuaát haønh môùi nhaèm Trôøi cao

Rieâng vôùi baøi Tin Möøng hoâm nay ñieàu ñöôïc nhaán maïnh laø moái töông quan giöõa con ngöôøi vôùi Thieân Chuùa.  Ñieàu ñoù deã hieåu vì Luca ñaët cuoäc chöõa laønh möôøi ngöôøi beänh phong trong cuoäc haønh trình leân Gieârusalem cuûa Ñöùc Gieâsu.  Cuoäc haønh trình naøy ñöôïc Luca quan nieäm nhö cuoäc xuaát haønh môùi vôùi Ñöùc Gieâsu ñöùng ra laõnh ñaïo daân môùi cuûa Thieân Chuùa ñi veà ñaát höùa laø Trôøi cao (Lc 9,51).

Caû nhoùm chöù khoâng phaûi chæ moät ngöôøi beänh phong, tuï taäp laïi ñeå xin Ñöùc Gieâsu chöõa laønh.  Nhoùm goàm caû ngöôøi Do Thaùi laãn ngöôøi Samari.  Ngay töø ñaàu cuoäc haønh trình leân Gieârusalem cuûa Ñöùc Gieâsu, keû choáng ñoái ñaàu tieân ñoái vôùi cuoäc leân Gieârusalem naøy chính laø nhöõng ngöôøi Samari.  Khôûi söï, Ñöùc Gieâsu sai maáy söù giaû ñi tröôùc.  Nhöõng ngöôøi naøy vaøo moät laøng ngöôøi Samari ñeå chuaån bò cho Ngöôøi ñeán, nhöng daân laøng khoâng ñoùn tieáp Ngöôøi, vì Ngöôøi ñang ñi veà höôùng Gieârusalem (Lc 9,52-53).  Khi hai moân ñeä laø Giacoâbeâ vaø Gioan töùc giaän muoán khieán löûa töø trôøi xuoáng thieâu huûy daân laøng Samari laø daân choáng ñoái cuoäc leân Gieârusalem, hai oâng lieàn bò Ñöùc Gieâsu quôû maéng (Lc 9,55).

Vöôït treân kyø thò chuûng toäc

Kyø thò chuûng toäc giöõa ngöôøi Do Thaùi vaø ngöôøi Samari ñaõ coù töø xa xöa ñaëc bieät töø sau cuoäc löu ñaày vaøo naêm 722 tröôùc coâng nguyeân.  Ngöôøi Samari trôû neân moät daân pha troän veà chuûng toäc.  Hoá ngaên caùch giöõa hai daân toäc caøng theâm saâu khi ngöôøi Samari töø cuoäc löu ñaøy Babylon trôû veà muoán ñoaøn tuï vôùi ngöôøi Giuñeâ maø bò vua Gioâroâbaben vaø nhaø laõnh tuï Neâheâmi töø choái (Er 4,2-3).  Ngöôøi Samari lieàn xaây ñeàn thôø rieâng cho hoï treân ñænh Garadim.  Ngöôøi coù coâng xaây caát chính laø oâng Manaseâ, con trai cuûa vò thöôïng teá Yoaña, ñaõ bò oâng Neâheâmi ñuoåi khoûi Gieârusalem vì keát hoân vôùi ngöôøi con gaùi cuûa moät vò quan Ba Tö ngoaïi ñaïo.

Vaäy Ñöùc Gieâsu khoâng chæ toû ra laø moät con ngöôøi bao dung.  Thaùi ñoä cuûa Ngöôøi ñaõ döùt khoaùt muoán ñi ngöôïc laïi doøng lòch söû cuûa hôn baûy theá kyû kyø thò chuûng toäc, ñeå ñeán vôùi ngöôøi Samari.

Trong cuoäc haønh trình leân Gieârusalem, Ñöùc Gieâsu coøn laøm moïi ngöôøi ngaïc nhieân vôùi duï ngoân ngöôøi Samari nhaân haäu.  Trong duï ngoân naøy hai nhaân vaät toû ra thieáu tình ngöôøi chính laø hai ngöôøi coù ñòa vò trong ñaïo Do Thaùi, goàm moät thaày tö teá vaø moät thaày Leâvi.  Hai vò naøy treân ñöôøng töø Gieârusalem xuoáng Gieârikhoâ, gaëp moät ngöôøi bò keû cöôùp boùc loät vaø ñaùnh nhöø töû roài ñeå naèm nöûa soáng nöûa cheát treân ñöôøng.  Caû hai laàn löôït sang phía beân kia ñöôøng maø ñi.  Chæ coù moät ngöôøi Samari naëc danh vöøa thaáy naïn nhaân lieàn ñoäng loøng thöông.  Ngöôøi naøy ñaõ cuùi mình xuoáng röûa vaø baêng boù veát thöông cho naïn nhaân.  Keá ñeán oâng coøn vöïc ngöôøi ñoù leân löng löøa ñeå chôû ñeán quaùn troï.  Ngöôøi Samari nhaân haäu naøy khoâng nhöõng traû tieàn cho ngöôøi chuû quaùn troï maø nhö coøn trao cho chuû quaùn moät ngaân phieáu ñaõ kyù saün ñeå chuû quaùn töï do ñieàn vaøo, khi noùi: "Nhôø baùc saên soùc cho ngöôøi naøy, coù toán keùm bao nhieâu, thì khi trôû veà, chính toâi seõ hoaøn laïi baùc." (Lc 10,35)

Baèng con ñöôøng baùc aùi göông maãu

Vaø ta bieát duï ngoân ñöôïc keát thuùc vôùi lôøi Ñöùc Gieâsu khuyeân nhaø thoâng luaät Do Thaùi laø "OÂng haõy ñi, vaø cuõng haõy laøm nhö vaäy" (Lc 10,37) -töùc laø haõy noi göông ngöôøi Samari ñeå soáng tình ngöôøi; nhö vaäy môùi mong coù ñöôïc söï soáng ñôøi ñôøi laøm gia nghieäp.

Nhöng söï soáng ñôøi ñôøi chæ ñaït ñöôïc khi ngöôøi ta theå hieän caû hai veá cuûa giôùi raên yeâu thöông.  Meán Chuùa maø thoâi thì chöa ñuû, coøn phaûi yeâu ngöôøi nöõa.  Ngöôïc laïi, yeâu ngöôøi maø thoâi cuõng chöa ñuû, coøn phaûi "yeâu meán Ñöùc Chuùa Thieân Chuùa cuûa ngöôi, heát loøng, heát linh hoàn, heát söùc löïc, vaø heát trí khoân ngöôi" (Lc 10,27).  Duï ngoân ngöôøi Samari nhaân haäu chæ môùi neâu ví duï ñieån hình veà yeâu ngöôøi.  Veà meán Chuùa, moät ngöôøi Samari nöõa ñöôïc Ñöùc Gieâsu chæ cho thaáy nhö moät kieåu maãu noåi baät.  Ñoù laø ngöôøi Samari beänh phong trong soá möôøi ngöôøi beänh phong ñöôïc Ñöùc Gieâsu chieáu coá chöõa laønh nhö ta thaáy trong baøi Tin Möøng hoâm nay.

Heát söùc thuaän lôïi vôùi Nöôùc Thieân Chuùa

Beà ngoaøi xem ra nhöõng ngöôøi beänh phong naøy ñaõ bò Thieân Chuùa chuùc döõ nhöng trong thöïc teá Chuùa ñaõ bieán ñoåi hoaøn caûnh baát lôïi trôû neân hoaøn caûnh heát söùc thuaän lôïi cho Nöôùc cuûa Ngaøi.

+ Chính nhôø taùch rôøi khoûi coäng ñoaøn ñòa phöông nôi hoï töøng sinh soáng, hoï ñöôïc töï do soáng tình ngöôøi nhö Thieân Chuùa ñaõ döïng neân hoï, khoâng phaân bieät laø ngöôøi Samari hay laø ngöôøi Do Thaùi.

+ Bò xaõ hoäi ruoàng boû, hoï ñaõ khoâng trôû neân moài ngon cho thaát voïng.  Chính hoï cuøng nhau laøm neân moät xaõ hoäi möôøi ngöôøi phong soáng laây laát caïnh loái ra vaøo coång thaønh.  Hoï soáng döïa vaøo cuûa boá thí nhöng ñoàng thôøi cuõng luoân ñoøi ngöôøi ta phaûi xeùt laïi xem loái cö xöû ñoái vôùi hoï coù thöïc söï coâng baèng laém hay khoâng.

+ Hoï nghieäm ñöôïc phaàn naøo veà Nöôùc Thieân Chuùa ñang ñeán vôùi hoï qua con ngöôøi ñaày tình thöông vaø quyeàn naêng cuûa Ñöùc Gieâsu.  Coù leõ hoï ñaõ nghe bieát raèng taát caû nhöõng ai coù ngöôøi ñau yeáu maéc ñuû thöù beänh hoaïn, ñeàu ñöa tôùi Ngöôøi.  Ngöôøi ñaët tay leân töøng beänh nhaân vaø chöõa hoï. (Lc 4,40).  Cho neân hoï ñoùn gaëp Ngöôøi.  Hoï döøng laïi ñaèng xa vaø keâu lôùn tieáng "Laïy Thaày Gieâsu xin duû loøng thöông xoùt chuùng toâi" (Lc 17,13)

+ Thaày Gieâsu nheï nhaøng ñöa hoï vaøo nhòp soáng cuûa Nöôùc Thieân Chuùa ngang qua moät leänh truyeàn.  Nhö xöa ngoân söù EÂliseâ truyeàn cho quan Na-a-man maéc beänh phong, phaûi taém baûy laàn trong soâng Gioñan ñeå ñöôïc laønh (2V 5,10-12), nay Thaày Gieâsu cuõng ñoøi möôøi ngöôøi phong phaûi thöïc hieän moät vieäc chöùng toû nieàm tin vaø ñöùc vaâng phuïc cuûa hoï.  Hoï phaûi ñi trình dieän vôùi nhöõng vò tö teá coù nhieäm vuï xeùt xem hoï coù ñöôïc khoûi ñeå taùi gia nhaäp coäng ñoaøn Do Thaùi chöa.

+ Ñieàu laï luøng xaûy ra laø khi hoï vaâng lôøi Thaày Gieâsu ñeå ñi trình dieän vôùi caùc vò tö teá noùi treân, thì töï nhieân beänh phong bieán maát treân ngöôøi hoï!

Vaäy möôøi ngöôøi phong ñaõ tieán xa vaø saâu trong Nöôùc cuûa Thieân Chuùa nhôø ôn taïo döïng vaãn duy trì hoï trong hieän höõu vaø nhôø Chuùa Thaùnh Linh vaãn noùi vôùi hoï qua tieáng noùi cuûa löông taâm.  Hoï coøn ñöôïc Ñöùc Gieâsu, Con Thieân Chuùa (Lc 1,35) chieáu coá can thieäp daãn ñöa hoï tôùi ôn cöùu ñoä.

Nhö ñoaù hoa nôû roä

Rieâng nôi ngöôøi beänh phong goác Samari, söï can thieäp cuûa Ñöùc Gieâsu nhö ñoaù hoa nôû roä:

+ Moät mình ngöôøi Samari "thaáy mình ñöôïc khoûi lieàn quay trôû laïi" vôùi Ñöùc Gieâsu.  Anh coù caùi nhìn chính xaùc veà xuaát xöù cuûa ñôøi soáng môùi nôi anh.  Tieân vaøn phaûi trôû laïi vôùi Thaày Gieâsu laø ngöôøi ñaõ cho anh ñöôïc khoûi.  Ñaáng coù khaû naêng chöõa anh khoûi thöù beänh gheâ gôùm naøy phaûi coù khaû naêng soi saùng nhieàu cho ñôøi anh.

+ Tröôùc khi gaëp laïi Thaày Gieâsu, anh ñaõ "lôùn tieáng toân vinh Thieân Chuùa" (c.15).  Ñoù laø Ñaáng Thieân Chuùa gaén lieàn vôùi hieän höõu cuûa anh.  Ñoù laø Ñaáng maø Thaày Gieâsu keâu laø "Cha laø Chuùa Teå trôøi ñaát… Ñaáng ñaõ giaáu kín khoâng cho baäc khoân ngoan thoâng thaùi bieát nhöõng ñieàu naøy, nhöng laïi maïc khaûi cho nhöõng ngöôøi beù moïn" (Lc 10,21).

+ "Anh lieàn saáp mình döôùi chaân Thaày Gieâsu maø taï ôn" (c.16).  Ñoù laø cöû chæ bieåu loä loøng toân kính moät vò vua; ôû ñaây loøng toân kính höôùng tôùi moät vò maø anh nhìn nhaän laø ngöôøi maø Thieân Chuùa ñaõ sai ñeán cöùu chöõa anh.

+ "Chín ngöôøi kia ñaâu?  Sao khoâng thaáy hoï trôû laïi toân vinh Thieân Chuùa?" (cc.17-18).  Hoï ñaõ vaâng lôøi ngöôøi cuûa Thieân Chuùa vaø ñaõ ñöôïc khoûi veà theå lyù.  Theá maø taâm hoàn hoï khoâng ñöôïc ñaùnh ñoäng ñeå toân vinh Thieân Chuùa sao?  Coù söï teâ lieät naøo ñoù veà thieâng lieâng trong moái töông quan cuûa hoï ñoái vôùi Thieân Chuùa.

+ "Ñöùng daäy ñi!  Loøng tin cuûa anh ñaõ cöùu anh" (c.19).  Nieàm tin cöùu ñoä nôi ngöôøi Samari giaû thieát sinh hoaït cöùu ñoä phaùt xuaát töø nôi Thaày Gieâsu.  Ngöôøi Samari naøy ñaõ ñöôïc Thaày Gieâsu daãn vaøo nhòp soáng cuûa ñöùc tin.  Nhòp soáng aáy coù theå ñöa anh ñi raát xa.

Moät soá caâu hoûi gôïi yù

1.  Chuùa Gieâsu ñaõ vöôït leân treân truyeàn thoáng kyø thò chuûng toäc naëng neà ñeå ñeán vôùi ngöôøi Samari.  Rieâng baïn coù phaûi vöôït thaéng nhöõng khoù khaên naøo khoâng ñeå coù töông quan toát vôùi moät soá nhöõng ngöôøi khoâng phaûi laø ngöôøi Coâng Giaùo maø baïn bieát.  Töông quan aáy neân nhaém muïc ñích naøo theo göông Chuùa Gieâsu?

2.  Haõy so saùnh ngöôøi beänh phong Samari ñöôïc Chuùa Gieâsu chöõa laønh (Lc 17,11-19) vôùi nhaân vaät Samari nhaân haäu trong duï ngoân (Lc 10,29-37).  Hoï noùi vôùi chuùng ta nhöõng gì veà Nöôùc cuûa Thieân Chuùa?

Back to Home Page