Ngaøy 2 thaùng 9 naêm 2001

Chuùa Nhaät 22 Thöôøng Nieân Naêm C

Ñoïc Tin Möøng Lc. 14, 1.7-14

(1) Moät ngaøy sabaùt kia, Ñöùc Gieâsu ñeán nhaø moät oâng thuû laõnh nhoùm Phariseâu ñeå duøng böõa: hoï coá doø xeùt Ngöôøi.

(7) Ngöôøi nhaän thaáy khaùch döï tieäc cöù choïn choã nhaát maø ngoài, neân noùi vôùi hoï duï ngoân naøy: (8) "Khi anh ñöôïc môøi ñi aên cöôùi, thì ñöøng ngoài vaøo choã nhaát, keûo lôõ coù nhaân vaät naøo quan troïng hôn anh cuõng ñöôïc môøi, (9) vaø roài ngöôøi ñaõ môøi caû anh laãn nhaân vaät kia phaûi ñeán noùi vôùi anh raèng: "Xin oâng nhöôøng choã cho vò naøy". Baáy giôø anh seõ phaûi xaáu hoå maø xuoáng ngoài choã cuoái. (10) Traùi laïi, khi anh ñöôïc môøi, thì haõy vaøo ngoài choã cuoái, ñeå cho ngöôøi ñaõ môøi anh phaûi ñeán noùi: "Xin môøi oâng baïn leân treân cho". Theá laø anh seõ ñöôïc vinh döï tröôùc maët moïi ngöôøi ñoàng baøn". (11) Vì phaøm ai toân mình leân seõ bò haï xuoáng; coøn ai haï mình xuoáng seõ ñöôïc toân leân".

(12) Roài Ñöùc Gieâsu noùi vôùi keû ñaõ môøi Ngöôøi raèng: "Khi naøo oâng ñaõi khaùch aên tröa hay aên toái, thì ñöøng keâu baïn beø, anh em, hay baø con, hoaëc laùng gieàng giaøu coù, keûo hoï cuõng môøi laïi oâng, vaø nhö theá oâng ñöôïc ñaùp leã roài. (13) Traùi laïi, khi oâng ñaõi tieäc, haõy môøi nhöõng ngöôøi ngheøo khoù, taøn taät, queø quaët, ñui muø. (14) Hoï khoâng coù gì ñaùp leã, vaø nhö theá, oâng môùi thaät coù phuùc: vì oâng seõ ñöôïc ñaùp leã trong ngaøy caùc keû laønh soáng laïi".

Gôïi yù ñeå soáng vaø chia seû Tin Möøng

Naêm 1888 Ñöùc Leâoâ XIII phong thaùnh cho moät vò thöøa sai taïi Chaâu Myõ La Tinh vaø toân vò aáy laøm boån maïng caùc hoaït ñoäng truyeàn giaùo cho ngöôøi da ñen treân toaøn theá giôùi.  Ñoù laø thaùnh Pheâroâ Claver (1580-1654).

Quì beân caïnh ñeå röûa maët röûa mình cho hoï

Ngöôøi ta coù theå nghe chính vò thaùnh naøy moâ taû veà tình traïng cuûa nhöõng ngöôøi da ñen maø ngaøi hieán thaân phuïc vuï qua moät ñoaïn trích cuûa laù thö göûi caùc baïn cuûa ngaøi nhö sau:  "… Hoâm qua… Leã Chuùa Ba Ngoâi, moät soá lôùn daân da ñen bò baét doïc caùc bôø soâng ôû Phi Chaâu ñöôïc ñöa vaøo bôø baèng moät chieác taøu raát lôùn.  Chuùng toâi voäi vaõ chaïy uøa ra mang theo hai thuùng ñaày cam, chanh, baùnh ngoït vaø ñuû moïi thöù linh tinh.  Chuùng toâi phaûi coá gaéng daït ñaùm ñoâng ra môùi tôùi ñöôïc vôùi nhöõng ngöôøi ñau oám.  Haøng ñaùm hoï ñang naèm daøi treân ñaát aåm, ñuùng hôn laø treân buøn, thaân theå traàn truoàng khoâng moät maûnh vaûi che thaân.  Chuùng toâi côûi aùo choaøng ra, ñi ñeán moät nhaø kho gaàn ñoù, kieám ñuû thöù goã coøn xaøi ñöôïc mang veà vaø gheùp chuùng laïi vôùi nhau thaønh moät caùi buïc, ñoaïn xoâng qua ñaùm lính gaùc, vaø cuoái cuøng chuùng toâi daøn xeáp mang ñöôïc taát caû nhöõng ngöôøi oám ñau ñeán ñoù…  Phaûi chi caùc baïn coù theå nhìn thaáy loøng bieát ôn bieåu loä trong aùnh maét hoï!  Baèng caùch naøy chuùng toâi ñaõ noùi vôùi hoï khoâng phaûi qua lôøi noùi maø baèng haønh ñoäng.  Baát cöù baèng hình thöùc ngoû lôøi naøo khaùc coù leõ cuõng khoâng phuø hôïp.  Ñoaïn chuùng toâi ngoài xuoáng hoaëc quì beân caïnh hoï vaø röûa maët röûa mình cho hoï."

Ñieàu thaùnh Pheâroâ Claver vöøa moâ taû aên khôùp vôùi lôøi khuyeân cuûa Ñöùc Gieâsu ngoû cuøng vò thuû laõnh nhoùm Phariseâu ñaõ môøi Ngöôøi ñeán döï tieäc, raèng: "Khi oâng ñaõi tieäc haõy môøi nhöõng ngöôøi ngheøo khoù, taøn taät, queø quaët, ñui muø.  Hoï khoâng coù gì ñaùp leã vaø nhö theá, oâng môùi thaät coù phuùc." (cc.13-14).  Hai thuùng cam, chanh, baùnh ngoït maø thaùnh nhaân mang tôùi chæ môùi laø ñoà khai vò sô khôûi ban ñaàu.  Nhöõng coáng hieán tieáp theo coøn ñaùng keå hôn nhieàu.  Nhöõng coáng hieán aáy ñöôïc töôïng tröng baèng vieäc thaùnh nhaân "ngoài xuoáng hoaëc quì beân caïnh hoï vaø röûa maët röûa mình cho hoï."  Taát caû nhöõng ñieàu ñoù trôû neân haïnh phuùc lôùn bieát bao cho thaùnh Pheâroâ Claver khi thaùnh nhaân höôûng ñöôïc ngaøy caùc keû laønh soáng laïi (c.14).

Thieát laäp Nöôùc Thieân Chuùa nôi baûn thaân Ñöùc Gieâsu

Quaû thaät, söù maïng Ñöùc Gieâsu ñeán ñeå theå hieän laø thieát laäp Nöôùc Thieân Chuùa nôi baûn thaân Ngöôøi.  Nöôùc ñoù Ngöôøi thöôøng ví nhö moät böõa aên hoaëc moät böõa tieäc linh ñình.

Ngöôøi Do Thaùi cuõng nhö ngöôøi Hy Laïp thôøi Ñöùc Gieâsu, thöôøng aên hai böõa, khoâng keå böõa loùt loøng ban saùng tröôùc khi ñi laøm:  ñoù laø böõa saùng hoaëc veà tröa vaø böõa chính ban chieàu.  Khi aên ngöôøi Do Thaùi coù theå ngoài hoaëc ngaû löng treân coû (Mt 14,19) hay treân gheá daøi coù ñeäm maø khoâng coù tay vòn (Ga 13,23) vôùi thaân mình döïa treân khuyûu tay traùi vaø thöùc aên chuû yeáu ñöôïc keïp trong baùnh deã caàm tay.  Thöôøng ngöôøi ta chæ aên baùnh mì, uoáng nöôùc laõ vaø aên traùi caây, tuy ban chieàu cuõng thöôøng coù nhöõng moùn aên noùng.  Thòt vaø röôïu nho cuõng nhö nhöõng thöùc aên myõ vò thöôøng daønh cho ñaïi tieäc (Lc 15,22-32).

Trong Kinh Thaùnh, böõa aên ñaõ töøng laø cô hoäi ñeå pheâ chuaån giao öôùc ñöôïc kyù keát (St 26,30; 31,46-54).  Böõa aên luoân noùi leân tình huynh ñeä ngang qua haønh vi duy trì söï soáng.  Coäng ñoaøn döï tieäc luoân giaû thieát tình meán khaùch veà phía ngöôøi môøi khaùch ñeán aên.  Ngöôïc laïi, khaùch döï tieäc cuõng ñöôïc giaû thieát phaûi coù moät soá nhöõng ñöùc tính töông xöùng.  Caâu Thaùnh Vònh 40,10 "Caû ngöôøi baïn thaân con haèng tin caäy, ñaõ cuøng con chia côm seû baùnh, maø nay cuõng giô goùt ñaïp con" nhö tieân baùo cho thaáy Giuña seõ trôû neân keû phaûn boäi Thaày mình nhö theá naøo trong böõa tieäc ly (Lc 22,21).

Trong baøi Tin Möøng hoâm nay Ñöùc Gieâsu laàn löôït ngoû lôøi cuøng khaùch döï tieäc (cc.7-11) roài cuøng chuû nhaø laø ngöôøi môøi khaùch tôùi (cc.12-14):  Caû hai ñeàu tìm thaáy yù nghóa ñaày ñuû cuûa noù ôû lôøi bình phaåm cuûa moät ngöôøi ñoàng baøn leân tieáng noùi vôùi Thaày Gieâsu raèng: "Phuùc thay ai ñöôïc döï tieäc trong Nöôùc Thieân Chuùa." (c.15)

Ngöôøi nhoû nhaát laø keû lôùn nhaát

Khaùch döï tieäc ñöôïc Ñöùc Gieâsu khuyeán caùo laøm ñieàu xem ra vôùi lyù do khoâng ñöôïc thanh cao laém chaêng?  Hoï ñöôïc ñeà nghò vaøo ngoài coã döôùi khoâng phaûi vì lyù do toát laønh, maø chæ ñeå ñöôïc chuû tieäc caát nhaéc leân coã nhaát: "Theá laø anh seõ ñöôïc vinh döï tröôùc maët moïi ngöôøi ñoàng baøn" (c.10).  Nhöng Luca cho ta bieát ñieàu vöøa neâu laø döôùi hình thöùc moät duï ngoân (c.7) thöôøng ñöôïc hieåu laø moät caâu chuyeän buoäc ngöôøi nghe phaûi suy nghó ñeå khaùm phaù ra yù nghóa tieàm aån cuûa noù.  ÔÛ ñaây yù nghóa phaûi ñöôïc tìm laø ôû caâu 11 khi Ñöùc Gieâsu noùi "Ai toân mình leân seõ bò haï xuoáng; coøn ai haï mình xuoáng seõ ñöôïc toân leân."  Töùc laø trong ngaøy phaùn xeùt Thieân Chuùa seõ ñaûo ngöôïc laïi thang giaù trò baát coâng cuûa theá gian.  "Ngöôøi seõ haï beä nhöõng ai quyeàn theá vaø naâng cao moïi keû khieâm nhöôøng" (Lc 1,52).  Do ñoù vieäc caùc moân ñeä toân mình leân ñaõ töøng bò Thaày Gieâsu quôû traùch khi maø caùc oâng chæ môùi "chôït suy nghó töï hoûi xem ai laø ngöôøi lôùn nhaát trong caùc oâng".  Thaày Gieâsu bieát ñieàu caùc oâng ñang suy nghó trong loøng, Ngöôøi lieàn ñem moät em nhoû ñaët beân caïnh mình vaø noùi vôùi caùc oâng: "… Ai laø ngöôøi nhoû nhaát trong taát caû anh em, thì keû aáy laø keû lôùn nhaát!" (Lc 9,46-48).

Ñöøng môøi ngöôøi coù theå ñaùp leã

Theo cuøng moät vaên maïch xem ra cuõng döôùi hình thöùc duï ngoân nhö treân (c.7), Ñöùc Gieâsu quay laïi khuyeán caùo chuû tieäc ñöøng neân môøi baïn beø, anh em hay baø con laø nhöõng ngöôøi coù theå ñaùp leã (c.12) maø ngöôïc laïi, haõy môøi nhöõng ngöôøi ñui muø, queø quaët, v.v… laø nhöõng ngöôøi khoâng coù gì ñeå ñaùp leã.  "Nhö theá, oâng môùi thaät coù phuùc" (c.14).  Noùi caùch khaùc, khi laøm vieäc thieän caàn phaûi traùnh tinh thaàn vuï lôïi; moïi phaàn thöôûng chæ ñöôïc chôø ñôïi nôi Thieân Chuùa khi Ngöôøi cho keû laønh soáng laïi.  Kieåu noùi maïnh "Ñöøng keâu baïn beø, anh em hay baø con, hoaëc laùng gieàng giaøu coù, keûo hoï cuõng môøi laïi oâng" laø ñeå noùi leân tinh thaàn hoaøn toaøn voâ vò lôïi ñoù.

Ñaûo ngöôïc thang giaù trò

Quaû thaät tinh thaàn ñaûo ngöôïc thang giaù trò traàn theá cuûa Nöôùc Thieân Chuùa cuõng nhö tinh thaàn hoaøn toaøn voâ vò lôïi nhaèm phuïc vuï ngöôøi ngheøo chính laø ñieàu maø Chuùa Gieâsu muoán daïy ta trong baøi Tin Möøng hoâm nay.  Tinh thaàn aáy thaùnh Pheâroâ Claver ñaõ baät saùng leân khoâng chæ baèng moät cöû chæ ngoân söù thoaùng qua nhöng baèng caû moät ñôøi taän hieán cho ngöôøi da ñen suoát 40 naêm!

Sinh ra trong moät gia ñình ngheøo ôû mieàn Ñoâng Baéc nöôùc Taây Ban Nha, caäu Pheâroâ Claver ngay töø nhoû ñaõ ñöôïc haáp thuï moät ñöùc tin vöõng maïnh vaø ñöôïc trieån nôû veà loøng khieâm toán saâu thaúm.  Theâm vaøo ñoù, vì laø ngöôøi con duy nhaát trong gia ñình, caäu ñöôïc höôûng moät tình thöông aâu yeám cuûa meï cha.  Taát caû nhöõng neùt aáy seõ tieáp tuïc ghi khaéc saâu ñaäm vaøo cuoäc ñôøi treân döôùi 70 naêm cuûa Pheâroâ Claver.

Sau moät thôøi gian hoïc taïi queâ nhaø, nhôø moät oâng chuù cho tieàn aên hoïc, Pheõroâ Claver ñöôïc gôûi ñi hoïc xa gia ñình vaø ñaõ xin nhaäp Doøng Teân ngaøy 7.8.1602.  Sau hai naêm ôû taäp vieän vaø moät thôøi gian hoïc vaên chöông, ngaøy 11.11.1605, Pheõroâ Claver ñaët chaân tôùi hoïc vieän Doøng Teân ôû ñaûo Mallorca nôi moät tu huynh gaùc coång 33 naêm noåi tieáng laø ngöôøi ñaïo ñöùc vaø thaùnh thieän ñeán noãi nhieàu nhaân vaät ñaïo ñôøi lui tôùi baøn vieäc thieâng lieâng vôùi thaày.  Chính thaày An Phong Rodriguez naøy ñaõ khuyeân baûo Pheâroâ Claver raèng "Neáu anh thaät loøng yeâu meán Chuùa Kitoâ, anh haõy xin ñi phuïc vuï bao anh em ôû Nam Myõ!"  Ñoù chính laø ñieàu maø Pheâroâ Claver ñaõ laøm, laø xin hieán thaân phuïc vuï ngöôøi da ñen moät caùch hoaøn toaøn voâ vò lôïi.  Thaùnh nhaân ñaõ mang laïi keát quaû lôùn lao cho hoï.  Ngöôøi ta öôùc löôïng trong gaàn 40 naêm, thaùnh Pheâroâ Claver ñaõ ban bí tích röûa toäi cho khoaûng 300.000 ngöôøi da ñen.  Do ñoù maø naêm 1888 Ñöùc Leâoâ XIII ñaõ toân thaùnh nhaân laøm boån maïng caùc hoaït ñoäng truyeàn giaùo cho ngöôøi da ñen.

Moät soá caâu hoûi gôïi yù

1.  Baïn nghó taïi sao Chuùa Gieâsu laïi noùi "Ai toân mình leân seõ bò haï xuoáng; coøn ai haï mình xuoáng seõ ñöôïc toân leân" (c.11)?  Lôøi naøy cuûa Chuùa Gieâsu coù theå ñem ra thöïc thi trong ñôøi soáng caù nhaân, gia ñình vaø xaõ hoäi cuûa ngöôøi Kitoâ höõu chaêng?  Baïn nghó tinh thaàn cuûa Chuùa Gieâsu daønh moái quan taâm öu tieân cho nhöõng ngöôøi ngheøo, bò boû rôi hoaëc bò ñoái xöû baát coâng, tinh thaàn aáy coù theå thay ñoåi xaõ hoäi baïn ñang soáng chaêng?

2.  Rieâng baïn coù leõ khoâng coù cô hoäi hieán thaân phuïc vuï ngöôøi da ñen ôû Chaâu Myõ La Tinh nhö thaùnh Pheâroâ Claver, nhöng tinh thaàn phuïc vuï voâ vò lôïi cuûa ngaøi, thöïc ra laø cuûa chính baøi Tin Möøng naøy, vaãn coù theå ñöôïc aùp duïng baèng nhieàu caùch chaêng?

Back to Home Page