Moãi Ngaøy Moät Tin Vui
Nhöõng Baøi Suy Nieäm Lôøi Chuùa Haèng Ngaøy
cuûa Ñaøi Phaùt Thanh Chaân Lyù AÙ Chaâu
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Ngaøy 27 thaùng 8
Leã Thaùnh Nöõ Monica
Nöõ Quan Thaày Cuûa Caùc Baø Meï
(Mt 5,13-16; Mt 11,25-30; Ga 15,9-17)
Ngaøy 27 thaùng 8
Leã Thaùnh Nöõ Monica
Daãn nhaäp:
Hoâm nay chuùng ta möøng leã thaùnh Monica, Nöõ vöông cuûa caùc baø meï noùi chung vaø cuûa caùc baø meï coâng giaùo noùi rieâng. Söï kieân taâm beàn chí cuûa thaùnh nhaân trong caàu nguyeän laø moät lôøi chöùng huøng hoàn veà ñôøi soáng ñöùc tin saâu xa cuûa moät ngöôøi nöõ trong cöông vò laø moät ngöôøi meï. Thaùnh Monica ñaõ neám muøi ñau khoå trong vieäc nuoâi daïy ngöôøi con ngoã nghòch cuûa mình laø thaùnh Augustino. Nhö chuùng ta bieát, thaùnh Monica laø ngöôøi ñaõ ñau khoå nhieàu vì thaùnh Augustino, coù luùc töôûng chöøng nhö tuyeät voïng, nhöng ñöùc tin ñaõ cung caáp cho thaùnh nöõ söùc maïnh, loøng tin töôûng vaø kieân trì trong lôøi caàu nguyeän cho ngöôøi con xa Chuùa, vaø phaàn thöôûng cho söï kieân trì ñoù laø ôn trôû laïi cuûa Augustino vaø cuoái cuøng, thaùnh nhaân ñaõ ñöôïc haïnh phuùc chöùng kieán ngöôøi con cuûa mình trôû thaønh ngöôøi cuûa Chuùa, ñöôïc taän hieán cho Chuùa ñeå chaêm soùc cho moät coäng ñoaøn. Coù theå noùi thaùnh Monica ñaõ thaønh thaät soáng ñöùc tin cuûa mình ñeå neâu göông cho ngöôøi con ñaõ moät thôøi soáng ngoaøi luaät Chuùa. Thaät laø traùi ngöôïc vôùi thaùi ñoä soáng giaû hình cuûa nhöõng ngöôøi bieät phaùi vaø kinh sö maø Chuùa Gieâsu ñaõ naëng lôøi khieån traùch.
"Hôõi thanh nieân, Ta truyeàn cho con haõy choãi daäy".
Baøi Ñoïc I: Hc 26, 1-4. 16-21 (Hl 1-4. 13-16)
'Nhö maët trôøi moïc leân theá naøo, thì ngöôøi vôï hieàn laønh cuõng seõ laø vaät trang trí cho gia ñình nhö vaäy'.
Trích saùch Huaán Ca.
Phuùc cho ngöôøi choàng coù ñöôïc moät ngöôøi vôï hieàn, vì seõ ñöôïc soáng gaáp ñoâi. Ngöôøi vôï maïnh khoeû laø nieàm haân hoan cuûa ngöôøi choàng vaø seõ soáng trong yeân haøn: Moät ngöôøi vôï hieàn laø gia saûn quyù giaù, naøng seõ ñöôïc ghi vaøo soá nhöõng keû kính sôï Thieân Chuùa, seõ mang laïi cho ngöôøi choàng nhöõng coâng ñöùc, luoân luoân toû loøng toát ñoái vôùi ngöôøi giaøu coù vaø keû khoù ngheøo, luùc naøo neùt maët cuõng haân hoan.
Ngöôøi vôï ñöùc haïnh seõ laøm cho ngöôøi choàng ñöôïc sung söôùng vaø ñöôïc khoaùi traù taän xöông tuyû. Moät phuï nöõ ñöùc haïnh laø cuûa Chuùa ban cho. Moät phuï nöõ caån ngoân vaø coù giaùo duïc laø moät baûo vaät voâ giaù. Ôn laïi theâm ôn, khi coù moät ngöôøi vôï thaùnh thieän vaø danh thôm tieáng toát. Vì moät taâm hoàn trong saïch thaät laø voâ giaù. Nhö maët trôøi moïc leân chieáu saùng söï cao caû cuûa Thieân Chuùa theá naøo, thì ngöôøi vôï hieàn cuõng seõ laø vaät trang trí cho tö thaát mình nhö vaäy.
Ñoù laø lôøi Chuùa.
Tin möøng: Lc 7, 11-17
11 Khi aáy, Chuùa Gieâsu ñeán moät thaønh goïi laø Naim. Caùc moân ñeä vaø ñaùm ñoâng daân chuùng cuøng ñi vôùi Ngöôøi. 12 Khi Ngöôøi ñeán gaàn cöûa thaønh, thì gaëp ngöôøi ta ñang khieâng ñi choân ngöôøi con trai duy nhaát cuûa moät baø goaù kia vaø coù ñaùm ñoâng daân thaønh ñi ñöa xaùc vôùi meï noù. 13 Troâng thaáy baø, Chuùa ñoäng loøng thöông vaø baûo baø raèng: "Ñöøng khoùc nöõa". 14 Ñoaïn tieán laïi gaàn, Ngöôøi chaïm ñeán quan taøi vaø nhöõng ngöôøi khieâng ñöùng laïi. Baáy giôø Ngöôøi phaùn: "Hôõi thanh nieân, Ta truyeàn cho ngöôi haõy choãi daäy". 15 Ngöôøi cheát lieàn ngoài leân vaø baét ñaàu noùi. Roài Ngöôøi trao laïi cho meï noù.
16 Moïi ngöôøi ñeàu sôï haõi vaø ngôïi khen Thieân Chuùa raèng: "Moät tieân tri cao caû ñaõ xuaát hieän giöõa chuùng ta, vaø Thieân Chuùa ñaõ thaêm vieáng daân Ngöôøi". 17 Vaø vieäc naøy ñaõ loan truyeàn danh tieáng Ngöôøi trong toaøn coõi Giuñeâa vaø khaép vuøng laân caän.
Suy nieäm 1 (Lm. Giuse Ñinh Taát Quyù)
Hoâm nay toâi muoán ñöôïc chia seû ñoâi ñieàu vôùi anh chò em ñaëc bieät vôùi nhöõng ai ñöôïc mang danh hieäu cao quí laø Meï.
Khi vieát veà ngöôøi Meï moät nhaø vaên Phaùp ñaõ coù nhöõng lôøi dieãn taû nhö theá naøy: "Baø meï khoâng phaûi nhö moät hoïa só veõ caùi ñeïp leân tranh, khoâng nhö moät nhaø ñieâu khaéc chaïm hình trong ñaù, khoâng nhö nhaø vaên dieãn ñaït tö töôûng hay baèng nhöõng lôøi choïn loïc, cuõng khoâng nhö moät nhaïc só kyù thaùc taâm tình ñeïp trong tieáng ñaøn. Phaän söï cuûa baø meï chính laø nhôø ôû söùc Chuùa giuùp ñôõ, hình thaønh neân trong linh hoàn nhöõng ngöôøi con hình aûnh cuûa Chuùa treân trôøi."
Vaâng kính thöa anh chò em
Coù leõ khoâng coù lôøi naøo hay hôn theá ñeå moâ taû veà moät ngöôøi meï, moät ngöôøi meï raát noåi tieáng trong Giaùo Hoäi maø hoâm nay chuùng ta möøng kính. Ñoù laø thaùnh nöõ Monica.
Chuùng ta chæ bieát Thaùnh Moânica qua quyeån Töï Thuaät cuûa ngöôøi con laø Thaùnh Augustino. Baø sinh khoaûng naêm 332 ôû Tagaste mieàn baéc Chaâu Phi, laø con trong moät gia ñình coù ñaïo. Luùc 18 tuoåi, baø phaûi keát hoân vôùi moät ngöôøi ngoaïi teân laø Patricius theo yù cuûa gia ñình vaø sau ñoù sinh ñöôïc 3 ngöôøi con: ngöôøi con caû laø Augustinoâ. Baø luoân theo doõi söï phaùt trieån cuûa con vôùi nieàm vui laãn aâu lo. Baø ñaõ phaûi khoùc loùc vì thaáy nôi ngöôøi con cuûa baø coù nhöõng daáu hieäu sai laïc veà luaân lyù vaø tinh thaàn. Daàu vaäy baø luoân luoân laáy tình thöông khuyeân nhuû con. Sau moät thôøi gian quaù daøi nhöng chöa chinh phuïc ñöôïc ngöôøi con cuûa mình, baø ñaõ ñöôïc moät vò Giaùm muïc, noùi chính xaùc laø thaùnh Ambrosioâ, ñaõ an uûi baø: "Khoâng leõ moät ngöôøi con ñaõ laøm cho baø rôi bieát bao nhieâu nöôùc maét, laïi phaûi hö maõi sao?".
Nhö vaäy laø chuùng ta thaáy khoâng nhöõng baø ñaõ lo laéng cho choàng ñeå oâng ñöôïc trôû laïi ñaïo moät naêm tröôùc khi oâng qua ñôøi, khoaûng naêm 371. Roài sau khi choàng maát, baø ñaõ töø Roma theo ngöôøi con caû Augustino leân taän Milan nôi oâng daïy hoïc ñeå ôû nôi ñaây Baø ñöôïc chöùng kieán caûnh con cuûa mình töø boû laïc giaùo trôû veà vôùi Chuùa, chòu röûa toäi vaøo ñeâm Voïng Phuïc Sinh naêm 387 döôùi söï höôùng daãn vaø dìu daét cuûa Giaùm Muïc Ambroâsioâ. Sau khi trôû laïi, Augustinoâ, em vaø meï ñaõ quyeát ñònh trôû veà Tagaste.
Muøa thu naêm 387 caû ba meï con töø boû Roâma, leân ñöôøng veà Chaâu Phi. Chuùng ta haõy nghe chính Augustinoâ thuaät laïi nhöõng giôø sau heát cuûa meï mình treân döông theá: "Con khoâng nhôù roõ con ñaõ traû lôøi laøm sao. Nhöng phoûng naêm ngaøy sau, hay hôn moät chuùt, meï con ngaõ beänh soát reùt. Ñang khi naèm beänh, thì ngaøy noï ngaøi baát tænh, khoâng coøn nhaän ra nhöõng ngöôøi chung quanh. Chuùng con chaïy tôùi thì ngaøi tænh laïi ngay, nhìn con vaø em con ñang ñöùng ñoù; ngaøi coù veû tìm kieám caùi gì ñoù vaø baûo chuùng con : "Meï ôû ñaâu theá naøy?"
Roài thaáy chuùng con buoàn saàu vaø lo sôï, ngaøi noùi: "Caùc con haõy nhôù choân meï ôû nôi ñaây!' Con thinh laëng vaø kìm haõm nöôùc maét. Nhöng em con noùi maáy lôøi toû yù öôùc ao thaáy ngaøi ñöôïc cheát taïi queâ nhaø hôn laø ôû tha höông. Nghe thaáy vaäy, ngaøi toû veû khoâng baèng loøng. Ngaøi quaéc maét nhìn em con, vì noù ñaõ coù nhöõng tö töôûng nhö vaäy, roài nhìn con maø noùi: "Con xem, noù noùi nhö vaäy ñoù!" Ñoaïn ngaøi baûo hai chuùng con: "Caùc con choân xaùc naøy ôû ñaâu cuõng ñöôïc; caùc con ñöøng quaù lo veà vieäc ñoù. Meï chæ xin caùc con moät ñieàu, laø baát cöù caùc con ôû ñaâu, caùc con haõy nhôù ñeán meï tröôùc baøn thôø Chuùa". Sau khi coá gaéng noùi ñöôïc ñieàu ñoù roài, meï con ôû laëng vaø côn beänh gia taêng, laøm cho ngaøi caøng ñau ñôùn. Vaäy, sau khi thuï beänh ñöôïc 9 ngaøy, thì linh hoàn thaùnh thieän vaø ñaïo ñöùc ñoù ñaõ lìa khoûi xaùc: ngaøi ñöôïc 56 tuoåi coøn con ñöôïc 33 tuoåi" ñuùng tuoåi soáng treân ñôøi cuûa Chuùa Gieâsu.
Augustinoâ ñaõ choân caát meï taïi Ostia.
Sau naøy khi nhôù veà caùi cheát cuûa Meï mình Augustinoâ ñaõ vieát: "Con maát meï caùch ñoät ngoät, nhöng con caûm thaáy an uûi khi daâng cho Chuùa nöôùc maét con khoùc meï. Con daâng nöôùc maét aáy caàu nguyeän cho meï con. Neáu ai ñoaùn xeùt con, phaïm toäi vì khoùc thöông moät baø meï cheát ñi vaø taïm thôøi maét con khoâng coøn troâng thaáy ñöôïc nöõa, thì con xin hoï nhôù raèng chính baø ñaõ khoùc than bieát bao naêm tröôøng ñeå maét baø ñöôïc troâng thaáy con soáng laïi vôùi Chuùa, xin hoï ñöøng nhaïo cöôøi con, nhöng xin hoï cuõng khoùc loùc vì toäi loãi con ñaõ phaïm tröôùc maët Chuùa. Chuùa laø cha cuûa taát caû anh chò em chuùng con trong Ñöùc Kitoâ.
Ngaøy nay xaùc baø ñöôïc dôøi veà thaùnh ñöôøng kính Thaùnh Augustinoâ taïi Roâma.
Vaâng ñoù laø cuoäc ñôøi cuûa ngöôøi meï thaùnh. Vaø söï thaùnh thieän ñaõ ñoå traøn qua ngöôøi con. Moät nieàm vui voâ cuøng lôùn lao nhöng laø moät nieàm vui phaûi traû baèng moät giaù thaät lôùn. Roõ raøng moät ngöôøi meï nhôø ôû söùc Chuùa giuùp ñôõ hình thaønh neân trong linh hoàn ngöôøi con cuûa mình hình aûnh cuûa Chuùa treân trôøi."
Hình nhö soá phaän cuûa nhöõng ngöôøi laøm meï muoán cho con cuûa mình ñöôïc thaønh ñaït, thaønh ñaït trong cuoäc soáng ñôøi thöôøng hay thaønh ñaït trong laõnh vöïc thieâng lieâng ñeàu phaûi nhö theá.
OÂng Comolet Sue, nhaø giaùo duïc danh tieáng, ñaõ ñieàu tra vaø keå laïi trong baûn baùo caùo veà Hoäi Hoân nhaân Thieân Chuùa giaùo ôû Phaùp caâu truyeän naøy:
Coù laàn oâng gaëp moät baø goùa. Caùc con baø giöõ ñaïo soát saéng vaø thaønh coâng moät caùch vinh quang treân ñöôøng ñôøi. OÂng hoûi baø :
- Baø ñaõ laøm gì trong coâng vieäc giaùo duïc con caùi baø? Baø ñaõ dìu daét con baø moät caùch thöïc teá nhö theá naøo trong cuoäc ñôøi? Baø ñaõ moät mình laøm troøn söï nghieäp phöùc taïp aáy!
Baø traû lôøi caùch goïn gaøng, giaûn dò:
- Toâi khoâng bieát.
OÂng gaëng hoûi:
- Baø giaáu ñaáy chöù? Caùc con trai baø ñaõ laøm caùch naøo ñeå taïo ñöôïc nhöõng ñòa vò danh giaù maø ñoàng thôøi vaãn laø tín ñoà ñaùng neå phuïc? Caùc con baø hình nhö raát baèng loøng vôùi cuoäc soáng cuûa mình. Coù bao giôø baø phaûi thaát voïng khoâng ...?
Baø mæm cöôøi vaø hoûi:
- OÂng coù tin töôûng Thieân Chuùa khoâng?
- Chaéc laø Thieân Chuùa cai trò soùng gioù, nhöng neáu baø khoâng bieát lo lieäu thì thuyeàn cöù chìm.
- Lo lieäu phoøng ngöøa laø phaûi caàu nguyeän cho nhieàu.
- Khoâng ñuû, thöa baø. Bôûi chaéc khoâng phaûi luùc naøo baø cuõng chaép tay quyø goái trong nhaø thôø?
Bò hoûi doàn, baø noùi thieät:
- Ngaøy choàng toâi cheát, ñeå laïi cho toâi möôøi ñöùa con nhoû, ñöùa lôùn chöa ñaày 15 tuoåi. Tieàn cuûa eo heïp, neân toâi phaûi quaû quyeát... Tröôùc heát laø... Laø xeùt laïi löông taâm, khi xeùt mình toâi ñaõ nhaän thaáy caàn phaûi tu chænh, caûi taïo ñôøi soáng mình cho toát hôn, theâm nhieàu ñöùc tính toát hôn nöõa. Toâi laøm ngay... vaø cöù theá maø tieán...
- Coù theá thoâi sao? Baø coøn laøm gì hôn nöõa cho con baø?
- Khoâng coù gì khaùc caû, thöa oâng. Toâi töï söûa mình vaø chính Chuùa ñaõ ñaøo taïo chuùng noù.
Ngaïn ngöõ cuûa ngöôøi Roma coù caâu: "Khoâng ai coù theå cho caùi mình khoâng coù." Baø Monica thaùnh thieän cho neân söï thaùnh thieän cuûa baø ñaõ traøn qua ngöôøi con.
Suy nieäm 2 (Lm. Caroâloâ Hoà Baïc Xaùi)
A- Phaân tích (Haït gioáng...)
Chuùa Gieâsu cöùu soáng con trai baø goaù thaønh Naim:
- Taát caû moïi ngöôøi hoâm ñoù chaúng ai môû lôøi xin Chuùa giuùp. Ngaøi ra tay cöùu giuùp chæ vì ñoäng loøng thöông.
- Chuùa chaïnh loøng tröôùc caûnh meï goaù con coâi, tre giaø khoùc maêng non.
- Cöùu soáng ñöùa con trai xong, Chuùa coøn teá nhò trao noù laïi cho meï noù.
B- Suy gaãm (...naåy maàm)
1. Traùi tim con ngöôøi voán giaøu tình thöông. Nhöng vì nhieàu lyù do, traùi tim coù theå bò chai lì ñi, khoâng coøn xuùc ñoäng gì tröôùc caûnh khoå cuûa ngöôøi khaùc.
Thaáy ngöôøi ngheøo thöôøng quaù, toâi khoâng coøn caûm ñoäng caùi khoå cuûa ngöôøi ngheøo.
Thaáy ngöôøi beänh thöôøng quaù, toâi khoâng coøn caûm ñöôïc noãi ñau cuûa hoï.
Thaáy ngöôøi toäi loãi quen quaù, toâi döûng döng nhìn ngöôøi ta caøng ngaøy caøng chìm saâu trong toäi.
Laïy Chuùa, xin ñoåi traùi tim baèng ñaù cuûa con baèng traùi tim baèng thòt.
2. Xin Chuùa cuõng daïy con bieát teá nhò: thaáy ñöôïc nhu caàu ngöôøi khaùc tröôùc khi hoï xin con giuùp, vaø giuùp hoï moät caùch teá nhò nheï nhaøng nhö hoâm xöa Chuùa ñaõ trao ñöùa con laïi cho ngöôøi meï.
3. "Tieán laïi gaàn, Ngaøi chaïm ñeán quan taøi": vieäc laøm naøy bò luaät coi laø oâ ueá. nhöng ñeå an uûi gia ñình ngöôøi cheát, vaø ñeå "tieán laïi gaàn" (yù muoán ñöôïc gaàn guõi vôùi ngöôøi ñau khoå), Chuùa khoâng ngaïi gì caû. Yeâu thöông giuùp ñôõ ñoøi hoûi phaûi can ñaûm vaø hy sinh.
4. Chuyeän ngöôøi meï Naim ñau khoå ñöôïc Chuùa cöùu giuùp khieán toâi nghó tôùi caûnh khoå cuûa baûn thaân mình. Baø khoâng bieát ngöôøi ñaøn oâng ñuùng ôû coång thaønh hoâm aáy laø Chuùa Gieâsu, Ñaáng coù quyeàn naêng cöùu soáng. Baø khoâng ngoû lôøi xin Chuùa. Nhöng Chuùa chaïnh loøng thöông, töï ñoäng Chuùa laïi gaàn vaø Chuùa keùo baø ra khoûi côn ñau khoå.
Chuùa luùc naøo cuõng ôû gaàn toâi. Khi toâi phaûi khoå, Chuùa cuõng chaïnh loøng vaø Ngaøi saün saøng cöùu giuùp. Toâi khoâng bao giôø coâ ñôn.
5. "Chuùa Gieâsu tieán laïi gaàn, Ngöôøi chaïm ñeán quan taøi vaø phaùn: 'Hôõi thanh nieân, Ta truyeàn cho ngöôi haõy choãi daäy.' Ngöôøi cheát lieàn ngoài leân vaø baét ñaàu noùi.". (Lc 7,14-15).
Böõa nay mình khoâng muoán ñeán nhaø thôø, Chuùa Nhaät naøo Giang cuõng ñi caâu caù. Mai naèm lì treân göôøng. Tin vaø Sôn phoùng xe ñi chôi. Bích thì goïi ñieän thoaïi cho baïn. Naøy coù ai goïi mình thì phaûi ?
Böõa nay mình khoâng muoán ñeán nhaø thôø, Baøi giaûng daøi leâ theâ vaø khoù hieåu quaù. Xem phim hoaït hình treân Tivi, hay môû maùy haùt nghe nhaïc, hoaëc goïi ñieän thoaïi "taùm" vôùi baïn beø coøn thích hôn. Naøy roõ raøng coù ai goïi mình maø!
Laïy Chuùa, con chæ nghe toaøn nhöõng tieáng nhu caàu cuûa baûn thaân. Coøn tieáng goïi cuûa Chuùa sao mô maøng quaù, khoù nghe quaù. Chuùa ñaõ goïi ngöôøi thanh nieân choãi daäy töø coõi cheát, xin Ngaøi cuõng goïi con töø nhöõng ñam meâ baát chính cuûa con. (Hosanna)
6. Hoâm nay toâi muoán ñöôïc chia seû ñoâi ñieàu vôùi anh chò em, ñaëc bieät vôùi nhöõng ai ñöôïc mang danh hieäu cao quí laø Meï.
Khi vieát veà ngöôøi Meï moät nhaø vaên Phaùp ñaõ coù nhöõng lôøi dieãn taû nhö theá naøy: "Baø meï khoâng phaûi nhö moät hoïa só veõ caùi ñeïp leân tranh, khoâng nhö moät nhaø ñieâu khaéc chaïm hình trong ñaù, khoâng nhö nhaø vaên dieãn ñaït tö töôûng hay baèng nhöõng lôøi choïn loïc, cuõng khoâng nhö moät nhaïc só kyù thaùc taâm tình ñeïp trong tieáng ñaøn. Phaän söï cuûa baø meï chính laø nhôø ôû söùc Chuùa giuùp ñôõ, hình thaønh neân trong linh hoàn nhöõng ngöôøi con hình aûnh cuûa Chuùa treân trôøi."
Vaâng kính thöa anh chò em,
Coù leõ khoâng coù lôøi naøo hay hôn theá ñeå moâ taû veà moät ngöôøi meï, moät ngöôøi meï raát noåi tieáng trong Giaùo Hoäi maø hoâm nay chuùng ta möøng kính. Ñoù laø thaùnh nöõ Monica.
7. Chuùng ta chæ bieát Thaùnh Moânica qua quyeån Töï Thuaät cuûa ngöôøi con laø Thaùnh Augustino. Baø sinh khoaûng naêm 332 ôû Tagaste mieàn baéc Chaâu Phi, laø con trong moät gia ñình coù ñaïo. Luùc 18 tuoåi, baø phaûi keát hoân vôùi moät ngöôøi ngoaïi teân laø Patricius theo yù cuûa gia ñình vaø sau ñoù sinh ñöôïc 3 ngöôøi con: ngöôøi con caû laø Augustinoâ. Baø luoân theo doõi söï phaùt trieån cuûa con vôùi nieàm vui laãn aâu lo. Baø ñaõ phaûi khoùc loùc vì thaáy nôi ngöôøi con cuûa baø coù nhöõng daáu hieäu sai laïc veà luaân lyù vaø tinh thaàn. Daàu vaäy baø luoân luoân laáy tình thöông khuyeân nhuû con. Sau moät thôøi gian quaù daøi nhöng chöa chinh phuïc ñöôïc ngöôøi con cuûa mình, baø ñaõ ñöôïc moät vò Giaùm muïc, noùi chính xaùc laø thaùnh Ambrosioâ, ñaõ an uûi baø: "Khoâng leõ moät ngöôøi con ñaõ laøm cho baø rôi bieát bao nhieâu nöôùc maét, laïi phaûi hö maõi sao ?".
Nhö vaäy laø chuùng ta thaáy khoâng nhöõng baø ñaõ lo laéng cho choàng ñeå oâng ñöôïc trôû laïi ñaïo moät naêm tröôùc khi oâng qua ñôøi, khoaûng naêm 371. Roài sau khi choàng maát, baø ñaõ töø Roma theo ngöôøi con caû Augustino leân taän Milan nôi oâng daïy hoïc ñeå ôû nôi ñaây Baø ñöôïc chöùng kieán caûnh con cuûa mình töø boû laïc giaùo trôû veà vôùi Chuùa, chòu röûa toäi vaøo ñeâm Voïng Phuïc Sinh naêm 387 döôùi söï höôùng daãn vaø dìu daét cuûa Giaùm Muïc Ambroâsioâ. Sau khi trôû laïi, Augustinoâ, em vaø meï ñaõ quyeát ñònh trôû veà Tagaste.
Muøa thu naêm 387 caû ba meï con töø boû Roâma, leân ñöôøng veà Chaâu Phi. Chuùng ta haõy nghe chính Augustinoâ thuaät laïi nhöõng giôø sau heát cuûa meï mình treân döông theá: "Con khoâng nhôù roõ con ñaõ traû lôøi laøm sao. Nhöng phoûng naêm ngaøy sau, hay hôn moät chuùt, meï con ngaõ beänh soát reùt. Ñang khi naèm beänh, thì ngaøy noï ngaøi baát tænh, khoâng coøn nhaän ra nhöõng ngöôøi chung quanh. Chuùng con chaïy tôùi thì ngaøi tænh laïi ngay, nhìn con vaø em con ñang ñöùng ñoù; ngaøi coù veû tìm kieám caùi gì ñoù vaø baûo chuùng con : "Meï ôû ñaâu theá naøy ?"
Roài thaáy chuùng con buoàn saàu vaø lo sôï, ngaøi noùi: "Caùc con haõy nhôù choân meï ôû nôi ñaây!' Con thinh laëng vaø kìm haõm nöôùc maét. Nhöng em con noùi maáy lôøi toû yù öôùc ao thaáy ngaøi ñöôïc cheát taïi queâ nhaø hôn laø ôû tha höông. Nghe thaáy vaäy, ngaøi toû veû khoâng baèng loøng. Ngaøi quaéc maét nhìn em con, vì noù ñaõ coù nhöõng tö töôûng nhö vaäy, roài nhìn con maø noùi: "Con xem, noù noùi nhö vaäy ñoù!" Ñoaïn ngaøi baûo hai chuùng con: "Caùc con choân xaùc naøy ôû ñaâu cuõng ñöôïc; caùc con ñöøng quaù lo veà vieäc ñoù. Meï chæ xin caùc con moät ñieàu, laø baát cöù caùc con ôû ñaâu, caùc con haõy nhôù ñeán meï tröôùc baøn thôø Chuùa". Sau khi coá gaéng noùi ñöôïc ñieàu ñoù roài, meï con ôû laëng vaø côn beänh gia taêng, laøm cho ngaøi caøng ñau ñôùn. Vaäy, sau khi thuï beänh ñöôïc 9 ngaøy, thì linh hoàn thaùnh thieän vaø ñaïo ñöùc ñoù ñaõ lìa khoûi xaùc: ngaøi ñöôïc 56 tuoåi coøn con ñöôïc 33 tuoåi" ñuùng tuoåi soáng treân ñôøi cuûa Chuùa Gieâsu.
Augustinoâ ñaõ choân caát meï taïi Ostia.
Sau naøy khi nhôù veà caùi cheát cuûa Meï mình Augustinoâ ñaõ vieát: "Con maát meï caùch ñoät ngoät, nhöng con caûm thaáy an uûi khi daâng cho Chuùa nöôùc maét con khoùc meï. Con daâng nöôùc maét aáy caàu nguyeän cho meï con. Neáu ai ñoaùn xeùt con, phaïm toäi vì khoùc thöông moät baø meï cheát ñi vaø taïm thôøi maét con khoâng coøn troâng thaáy ñöôïc nöõa, thì con xin hoï nhôù raèng chính baø ñaõ khoùc than bieát bao naêm tröôøng ñeå maét baø ñöôïc troâng thaáy con soáng laïi vôùi Chuùa, xin hoï ñöøng nhaïo cöôøi con, nhöng xin hoï cuõng khoùc loùc vì toäi loãi con ñaõ phaïm tröôùc maët Chuùa. Chuùa laø cha cuûa taát caû anh chò em chuùng con trong Ñöùc Kitoâ.
Ngaøy nay xaùc baø ñöôïc dôøi veà thaùnh ñöôøng kính Thaùnh Augustinoâ taïi Roâma.
Vaâng ñoù laø cuoäc ñôøi cuûa ngöôøi meï thaùnh. Vaø söï thaùnh thieän ñaõ ñoå traøn qua ngöôøi con. Moät nieàm vui voâ cuøng lôùn lao nhöng laø moät nieàm vui phaûi traû baèng moät giaù thaät lôùn. Roõ raøng moät ngöôøi meï nhôø ôû söùc Chuùa giuùp ñôõ hình thaønh neân trong linh hoàn ngöôøi con cuûa mình hình aûnh cuûa Chuùa treân trôøi."
8. Hình nhö soá phaän cuûa nhöõng ngöôøi laøm meï muoán cho con cuûa mình ñöôïc thaønh ñaït, thaønh ñaït trong cuoäc soáng ñôøi thöôøng hay thaønh ñaït trong laõnh vöïc thieâng lieâng ñeàu phaûi nhö theá.
OÂng Comolet Sue, nhaø giaùo duïc danh tieáng, ñaõ ñieàu tra vaø keå laïi trong baûn baùo caùo veà Hoäi Hoân nhaân Thieân Chuùa giaùo ôû Phaùp caâu truyeän naøy:
Coù laàn oâng gaëp moät baø goùa. Caùc con baø giöõ ñaïo soát saéng vaø thaønh coâng moät caùch vinh quang treân ñöôøng ñôøi. OÂng hoûi baø :
- Baø ñaõ laøm gì trong coâng vieäc giaùo duïc con caùi baø ? Baø ñaõ dìu daét con baø moät caùch thöïc teá nhö theá naøo trong cuoäc ñôøi ? Baø ñaõ moät mình laøm troøn söï nghieäp phöùc taïp aáy!
Baø traû lôøi caùch goïn gaøng, giaûn dò:
- Toâi khoâng bieát.
OÂng gaëng hoûi:
- Baø giaáu ñaáy chöù ? Caùc con trai baø ñaõ laøm caùch naøo ñeå taïo ñöôïc nhöõng ñòa vò danh giaù maø ñoàng thôøi vaãn laø tín ñoà ñaùng neå phuïc ? Caùc con baø hình nhö raát baèng loøng vôùi cuoäc soáng cuûa mình. Coù bao baø phaûi thaát voïng khoâng ... ?
Baø mæm cöôøi vaø hoûi:
- OÂng coù tin töôûng Thieân Chuùa khoâng ?
- Chaéc laø Thieân Chuùa cai trò soùng gioù, nhöng neáu baø khoâng bieát lo lieäu thì thuyeàn cöù chìm.
- Lo lieäu phoøng ngöøa laø phaûi caàu nguyeän cho nhieàu.
- Khoâng ñuû, thöa baø. Bôûi chaéc khoâng phaûi luùc naøo baø cuõng chaép tay quyø goái trong nhaø thôø ?
Bò hoûi doàn, baø noùi thieät:
- Ngaøy choàng toâi cheát, ñeå laïi cho toâi möôøi ñöùa con nhoû, ñöùa lôùn chöa ñaày 15 tuoåi. Tieàn cuûa eo heïp, neân toâi phaûi quaû quyeát... Tröôùc heát laø... Laø xeùt laïi löông taâm, khi xeùt mình toâi ñaõ nhaän thaáy caàn phaûi tu chænh, caûi taïo ñôøi soáng mình cho toát hôn, theâm nhieàu ñöùc tính toát hôn nöõa. Toâi laøm ngay... vaø cöù theá maø tieán...
- Coù theá thoâi sao ? Baø coøn laøm gì hôn nöõa cho con baø ?
- Khoâng coù gì khaùc caû, thöa oâng. Toâi töï söûa mình vaø chính Chuùa ñaõ ñaøo taïo chuùng noù.
Ngaïn ngöõ cuûa ngöôøi Roma coù caâu: "Khoâng ai coù theå cho caùi mình khoâng coù." Baø Monica thaùnh thieän cho neân söï thaùnh thieän cuûa baø ñaõ traøn qua ngöôøi con.
Suy nieäm 3 (Lm. Giuse Ñinh Laäp Lieãm)
Thaùnh Monica (Mt 25,1-13)
1. Nöôùc Thieân Chuùa ñöôïc ví nhö böõa tieäc cöôùi, maø trong ñoù chæ nhöõng ai coù thaùi ñoä tænh thöùc vaø saün saøng, môùi coù cô hoäi ñöôïc chuù reå laø Ñöùc Gieâsu daãn vaøo ñoàng baøn vôùi Ngöôøi trong vöông quoác vónh cöûu. Hình aûnh naêm coâ khoân vaø naêm coâ khôø cuøng caàm ñeøn ñi ñoùn chaøng reå, nhöng khaùc nhau ôû choã laø coâ khoân mang ñeøn mang theâm daàu, coøn coâ daïi thì mang ñeøn khoâng daàu, laø hình aûnh tieâu bieåu cuûa hai kieåu soáng ñaïo cuûa chuùng ta hoâm nay. Chuùng ta cuøng chung ñöùc tin (laø cuøng tin coù Chuùa vaø Chuùa seõ ñeán) nhö ai cuõng mang theo ñeøn, nhöng khaùc nhau ôû choã coù thöïc haønh ñôøi soáng ñöùc tin hay khoâng, hay laø tin nôi ñaàu moâi choùt löôõi, coøn cuoäc soáng thì voâ thaàn, töïa nhö caùi ñeøn roãng ruoät, khoâng coøn toûa saùng maø ñaõ taét ngaám toái thui töø khi naøo.
2. Chuùng ta coù theå hieåu qua duï ngoân naøy: Chaøng reå ñaëc bieät chính laø Chuùa Kitoâ, möôøi trinh nöõ phuø daâu laø toaøn theå nhaân loaïi, ñöôïc Thieân Chuùa yeâu thöông vaø ñoùn môøi vaøo döï tieäc cöôùi Nöôùc trôøi, daàu vaø ñeøn laø caùc ñieàu kieän caàn coù ñeå tham döï tieäc cöôùi. Möôøi coâ phuø daâu, coù naêm coâ khoân vaø naêm coâ daïi. Ñoù laø hình aûnh con ngöôøi, coù ngöôøi khoân, coù ngöôøi daïi. Khoân hay daïi laø caên cöù vaøo thaùi ñoä hoï coù bieát saün saøng hay khoâng.
Naêm coâ khoân ngoan cuõng nguû nhö naêm coâ khôø daïi, theá maø ñöôïc coi laø coù thaùi ñoä tænh thöùc, bôûi vì tuy nguû, nhöng hoï ñaõ chuaån bò saün saøng nhöõng thöù caàn thieát. Nhö theá, tænh thöùc khoâng phaûi laø luùc naøo cuõng laêng xaêng laøm vieäc, tænh thöùc khoâng phaûi laø khoâng ñöôïc nghæ ngôi. Tænh thöùc laø chu toaøn traùch nhieäm: khi traùch nhieäm chöa xong thì phaûi lo cho xong, khi ñaõ xong roài thì coù quyeàn ngôi nghæ.
3. Chuùng ta cuõng thaáy Ñöùc Phaät daïy caùc moân ñeä mình: "Phaûi traán tónh cho taâm thanh tònh ñeå maø giaùc thöùc". Trong cuoäc soáng, khoâng phaûi luùc naøo chuùng ta cuõng coù moät taâm traïng an tónh ñeå maø suy xeùt moïi ñieàu, bôûi vì coù raát nhieàu moái baän taâm, lo toan, tính toaùn ñang xaâm chieám taâm trí ta haèng ngaøy. Trong caâu chuyeän Tin möøng hoâm nay, ñang khi caùc trinh nöõ nguû thieáp ñi, thì coù tieáng hoâ to: "Chuù reå kia roài, ra ñoùn ñi". Theá nhöng trong soá möôøi coâ chôø ñôïi chaøng reå, chæ coù naêm coâ ñem ñuû daàu maø thoâi. Naêm coâ naøy ñöôïc goïi laø "nhöõng ngöôøi khoân ngoan", vì hoï ñaõ bieát lo lieäu, tính toaùn tröôùc söï vieäc.
Qua caâu chuyeän naøy, Chuùa Gieâsu môøi goïi chuùng ta haõy luoân soáng vôùi thaùi ñoä saün saøng, vì Ngöôøi coù theå ñeán baát cöù ngaøy naøo, giôø naøo. Nhö naêm coâ khoân ngoan ñaõ chuaån bò ñaày ñuû daàu, chuùng ta hoâm nay cuõng ñöôïc môøi goïi chuaån bò taâm hoàn ñoùn Chuùa baèng ñôøi soáng ñöùc tin, ñöùc aùi vaø ñaày coâng phuùc.
4. Trong baøi Tin möøng naøy coù moät chi tieát hôi laï laø khi 5 coâ khôø daïi thaáy ñeøn mình heát daàu, hoï ñaõ ñeán xin daàu nôi 5 coâ khoân ngoan. 5 coâ khoân ngoan naøy moãi coâ coù caû moät bình daàu ñaày aép, theá maø laïi khoâng chia seû cho 5 coâ kia. Coù phaûi laø quaù ích kyû khoâng? Thöa, neáu laø chuyeän daàu ñeøn bình thöôøng thì ñuùng laø ích kyû. Nhöng ñaây laø nhöõng hình aûnh töôïng tröng cho phaàn roãi ñôøi ñôøi, neân noù khoâng coù nghóa laø ích kyû. Bôûi vì ñoái vôùi phaàn roãi ñôøi ñôøi cuûa moãi ngöôøi, noùi caùch khaùc, ñoái vôùi chuyeän coâng ñöùc vaø toäi loãi, thì khoâng ai coù theå chia cho ai vaø cuõng khoâng ai coù theå xin ai ñöôïc. Anh baïn toâi cheát, toâi thöông anh ta laém, nhöng toâi khoâng theå chia cho anh nhöõng coâng lao phuùc ñöùc cuûa toâi, toâi cuõng khoâng theå xin Chuùa san seû cho toâi gaùnh chòu duøm moät soá toäi loãi cuûa anh (Giaûi thích cuûa Lm. Caroâloâ).
5. Ñôøi ngöôøi laø moät cuoäc ñôïi chôø, vaø ñôïi chôø naøo cuõng bao haøm tình yeâu trong ñoù, bôûi vì con ngöôøi chæ heát loøng ñôïi chôø mong moûi ngöôøi naøo hay ñieàu gì mình heát loøng yeâu thöông hay quyù chuoäng. Ngöôøi meï chôø ñôïi ñöùa con saép ra ñôøi, baèng caùch chuaån bò taát caû nhöõng gì caàn thieát, ñeå bao boïc saên soùc con mình; moät ngöôøi chôø ñôïi baïn ñeán thaêm, baèng caùch chuaån bò thaät chu ñaùo ñeå ñoùn tieáp baïn.
Chuùng ta mong ñôïi Chuùa ñeán. Nhöng khi naøo Ngaøi ñeán, chuùng ta khoâng bieát. Coù ñieàu chaéc chaén laø Ngaøi seõ ñeán trong moät cuoäc vieáng thaêm thaân tình, bôûi vì chæ nhöõng ngöôøi thaân tình môùi daønh cho nhau nhöõng cuoäc vieáng thaêm baát ngôø (Moãi ngaøy moät tin vui).
6. Toùm laïi, Lôøi Chuùa hoâm nay môøi goïi chuùng ta yù thöùc veà giôø cuûa töøng caù nhaân mình phaûi ra tröôùc toaø Chuùa. Ñoù laø luùc ñöôïc phaân ñònh döùt khoaùt vaø vónh vieãn, neân khoâng coøn cô hoäi ñeå löïa choïn veà phaàn roãi cuûa mình nöõa. Vì theá, chuùng ta phaûi luoân tænh thöùc vaø saün saøng, bôûi söï lôõ laøng trong coâng aên vieäc laøm chuùng ta coù theå baét ñaàu laïi vaø coù theå söûa chöõa ñöôïc. Nhöng söï lôõ laøng trong giôø cuoái cuøng cuûa cuoäc ñôøi seõ khoâng coøn cô hoäi ñeå laøm laïi vaø luùc ñoù seõ hö maát ñôøi ñôøi.
7. Truyeän: Thaùi ñoä cuûa moãi ngöôøi
"Baïn seõ laøm gì neáu baïn bieát roõ baïn chæ soáng ñuùng moät ngaøy nöõa thoâi?" Ñoù chính laø caâu hoûi cuûa moät nhaø giaùo ñaõ ñaët cho 625 hoïc sinh ngöôøi Ñöùc trong 12 tröôøng, vaø coù keát quaû:
20% ñöôïc hoûi lieàn traû lôøi: Chuùng toâi seõ duøng thôøi giôø coøn laïi, ñeå uoáng say söa, huùt ma tuyù, ñeå vui chôi cho thoaû thích. Cuoái cuøng moät nöõ sinh 18 tuoåi traû lôøi raèng: Toâi seõ duøng thôøi gian coøn laïi, ñeå chuaån bò cho giôø cuoái cuøng cuûa toâi. Toâi seõ daønh buoåi toái cuoái cuøng, ñeå gaëp Chuùa vaø caûm taï Chuùa ñaõ ban cho toâi moät ñôøi soáng haïnh phuùc vaø ñaày ñuû.
Suy nieäm 4 (Lm. Nguyeãn Vinh Sôn SCJ)
Thaùnh Moânica sinh vaøo naêm 332 taïi moät thaønh phoá nhoû thuoäc vuøng Baéc Phi, trong moät gia ñình theo Kitoâ giaùo giöõa nhieàu ngöôøi ngoaïi giaùo. Luùc coøn thanh xuaân, ngaøi ñaõ keát hoân vôùi anh Patrixioâ vaø sinh ñöôïc nhöõng ngöôøi con, trong ñoù coù thaùnh Augustinoâ maát ñöùc tin. Vaøo naêm 370, Augustinoâ ñaõ troán nhaø vaø ñi ñeán Carthago, töùc Tunisie ngaøy ngay. Sau ñoù ngaøi ñi tôùi Roâma vaø Milan. Thaùnh Moânica khoâng coøn coù ñieàu gì ñaëc bieät ngoaøi vieäc daønh troïn thôøi gian ñeå caàu nguyeän cho ñöùa con ngoã ngöôïc ñoù. Ngaøi ñaõ daâng nhöõng doøng leä töïa nhöõng lôøi caàu nguyeän aâm thaàm leân Thieân Chuùa. Vaøo naêm 385, khi bieát ñöôïc Augustinoâ ñang ôû Milan, ngaøi ñaõ ñeán ñoù ñeå ñoàng haønh vôùi con. Döôùi söï aûnh höôûng tích cöïc cuûa thaùnh Ambroâsioâ, giaùm muïc Milan hoài ñoù, Augustinoâ ñaõ trôû laïi vaø xin laõnh nhaän bí tích Thanh Taåy. Khi thaáy Augustinoâ trôû laïi, ngaøi ñaõ traøn ngaäp vui möøng. Ngaøi khoâng coøn chôø ñôïi gì ôû traàn gian naøy nöõa, Thieân Chuùa ñaõ goïi ngaøi veà ôû Ostia - YÙ naêm 387, khi ngaøi ñang söûa soaïn trôû veà chaâu Phi, queâ höông cuûa ngaøi.
Thaùnh nöõ Moânica laø taám göông saùng choùi cho caùc ngöôøi laøm meï: nuoâi döôõng loøng tin baèng lôøi caàu nguyeän vaø chieáu toaû ra beân ngoaøi baèng caùc nhaân ñöùc.
Caâu chuyeän
Ngaøy kia, coù moät phuï nöõ ñeán van xin tha thieát vôùi hoaøng ñeá Napoleùon cho con trai cuûa baø. Anh thanh nieân ñoù ñaõ phaïm moät toäi naëng. Leà luaät ñaõ roõ reät. Coâng lyù ñoøi buoäc anh ta phaûi cheát. Hoaøng ñeá quaû quyeát raèng ñaûm baûo phaûi thi haønh coâng lyù.
Nhöng baø meï naên næ:
- Thöa beä haï, toâi ñeán van xin loøng thöông xoùt cuûa ngaøi, khoâng phaûi vì coâng lyù.
Hoaøng ñeá Napoleùon traû lôøi:
- Nhöng haén ta khoâng xöùng ñaùng ñöôïc thöông xoùt.
Baø meï noùi:
- Thöa beä haï, neáu noù xöùng ñaùng, thì khoâng caàn goïi laø loøng thöông xoùt nöõa.
Hoaøng ñeá Napoleùon ñaùp:
- Thoâi ñöôïc. Ta seõ ruû loøng thöông xoùt noù.
Vaø oâng sai thaû ngöôøi thanh nieân ñoù ra (Theo Flor Mc Carthy, Phuïng vuï Chuùa nhaät, naêm C, tr. 192).
Suy nieäm
Chuùa Gieâsu chaïnh loøng thöông xoùt ngöôøi quaû phuï coù ñöùa con duy nhaát qua ñôøi# moïi ngöôøi caûm thöông vaø ñöa ra nghóa ñòa# Baø goùa phuï cuõng nhö ñang cheát. Nhö ñang coù hai con ngöôøi rôøi boû cuoäc soáng: Ngöôøi con trai cheát ñöôïc ñem ra nghóa ñòa choân caát, ngöôøi meï goùa khoâng nôi nöông töïa vaø khoâng ngöôøi chaêm soùc, baûo veä mình trong ñôøi soáng, cho neân baø goùa phuï cuõng nhö ñang ñi vaøo coõi cheát.
Chuùa Gieâsu nhìn roõ noãi buoàn cuûa ngöôøi meï maát con, Ngaøi hieåu thaáu noãi coâ ñôn cuûa baø goùa khoâng nôi nöông töïa: baø cuõng nhö ñang cheát, Ngaøi lieàn an uûi: "Baø ñöøng khoùc nöõa" (Lc 7,13). Khoâng chôø ñôïi ngöôøi ta caàu xin, naøi næ, Ngaøi sôø vaøo quan taøi vaø noùi: "Hôõi thanh nieân, Ta truyeàn cho ngöôi haõy troãi daäy" (Lc 7,14). Chuùa Gieâsu ñaõ can thieäp mau leï: Ngaøi giaät laïi khoûi tay thaàn cheát con trai duy nhaát cuûa baø goùa thaønh Naim. Chuùa laøm soáng laïi con trai baø goùa, nhö theá Ngaøi cuõng mang laïi söï soáng tinh thaàn, nieàm hy voïng cho ngöôøi meï.
Ñöùa con trai duy nhaát cuûa baø goùa thaønh Naim ñöôïc soáng laïi vaø chính baø cuõng ñöôïc soáng laïi. Ñöùc Gieâsu ñaõ phuïc sinh cho caû hai meï con baø. Söï vieäc thaät kyø dieäu laøm cho moïi ngöôøi tham döï ñaùm tang ñang saàu khoå thaønh nieàm haân hoan, möøng vui cho hai meï con baø goùa.
Söï kieän con trai baø goaù thaønh Naim ñöôïc Chuùa Gieâsu cho soáng laïi, cuõng chính laø hình aûnh loan baùo trung taâm ñieåm cuûa Kitoâ giaùo: Nhôø söï cheát vaø soáng laïi cuûa Chuùa Gieâsu maø taát caû chuùng ta ñöôïc giaûi thoaùt khoûi caùi cheát muoân ñôøi. Thaät theá, söï cheát vaø Phuïc sinh cuûa Ñöùc Gieâsu ñaõ trôû neân nguoàn maïch söï soáng vaø laø söï soáng laïi cuûa moãi ngöôøi chuùng ta nhö Ngaøi quaû quyeát: "Ta laø söï soáng laïi vaø laø söï soáng" (Ga 11,25).
YÙ löïc soáng
"Ta truyeàn cho ngöôi haõy troãi daäy" (Lc 7,14).
(Nguoàn: Toång Giaùo Phaän Saøigoøn)