Boä Giaùo Luaät
The Code of Canon Law
Baûn dòch vieät ngöõ cuûa:
Ñöùc OÂng Nguyeãn Vaên Phöông, Linh Muïc Phan Taán Thaønh, Linh Muïc Vuõ Vaên Thieän, Linh Muïc Mai Ñöùc Vinh
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Quyeån VII: Toá Tuïng
Phaàn I: Söï Phaùn Xöû Noùi Chung
Thieân 5:
Toá Quyeàn Vaø Khöôùc Bieän
Chöông I: Toá Quyeàn Vaø Khöôùc Bieän Noùi Chung
Ñieàu 1491: Moïi quyeàn lôïi ñeàu ñöôïc baûo veä khoâng nhöõng bôûi toá quyeàn maø coøn bôûi khöôùc bieän nöõa, tröø khi minh thò döï lieäu khaùc.
Ñieàu 1492: (1) Moïi toá quyeàn ñeàu bò tieâu dieät bôûi thôøi hieäu theo quy taéc cuûa luaät phaùp hay bôûi caùch thöùc hôïp leä khaùc, tröø nhöõng toá quyeàn veà thaân traïng thì khoâng bao giôø bò tieâu dieät.
(2) Ñöøng keå quy ñònh ôû ñieàu 1462, khöôùc bieän luoân luoân coù theå ñöôïc vieän daãn, bôûi vì noù coù tính caùch vónh vieãn.
Ñieàu 1493: Nguyeân ñôn coù theå ñoàng thôøi khôûi toá moät ngöôøi baèng nhieàu toá quyeàn khaùc nhau veà chính moät vaán ñeà hay veà nhieàu vaán ñeà, mieãn laø caùc toá quyeàn khoâng ñöôïc töông phaûn nhau vaø khoâng vöôït quaù thaåm quyeàn cuûa toøa aùn maø nguyeân ñôn naïi ñeán.
Ñieàu 1494: (1) Bò ñôn coù theå laäp toá quyeàn phaûn toá, tröôùc cuøng moät thaåm phaùn vaø trong cuøng moät vuï kieän, ñeå choáng laïi nguyeân ñôn vì vaán ñeà lieân quan ñeán toá quyeàn chính cuûa vuï kieän, hoaëc ñeå nguyeân ñôn ruùt laïi hay giaûm thieåu yeâu saùch.
(2) Söï phaûn toá choáng laïi moät phaûn toá seõ khoâng ñöôïc chaáp nhaän.
Ñieàu 1495: Toá quyeàn phaûn toá phaûi ñöôïc ñeä trình leân thaåm phaùn taïi nôi ñaõ naïp toá quyeàn ñaàu tieân, cho duø thaåm phaùn aáy chæ ñöôïc uûy nhieäm ñeå xöû moät vuï aùn maø thoâi, hay laø voâ thaåm quyeàn töông ñoái vì lyù do naøo khaùc.
Chöông II: Caùc Toá Quyeàn Vaø Khöôùc Bieän Noùi Rieâng
Ñieàu 1496: (1) Ngöôøi naøo chöùng minh ñöôïc, baèng nhöõng luaän cöù höõu lyù, raèng mình coù quyeàn treân moät söï vaät naøo ñoù maø keû khaùc ñang caàm giöõ, vaø neáu söï vaät aáy khoâng ñöôïc traû laïi cho mình giöõ gìn thì hoï seõ bò thieät haïi naëng, ngöôøi ñoù coù quyeàn ñöôïc thaåm phaùn cho cung thaùc söï vaät aáy.
(2) Trong nhöõng hoaøn caûnh töông tôï, ngöôøi aáy coù theå xin ngaên caûn moät ngöôøi khaùc haønh söû quyeàn lôïi.
Ñieàu 1497: (1) Söï cung thaùc moät söï vaät cuõng ñöôïc chaáp nhaän ñeå baûo hieåm moät traùi khoaûn, mieãn laø quyeàn traùi chuû ñöôïc chöùng minh ñaày ñuû.
(2) Söï cung thaùc cuõng coù theå nôùi roäng ñeán caùc taøi saûn cuûa traùi hoä ñang ôû trong tay nhöõng ngöôøi ñeä tam vôùi baát cöù danh nghóa naøo, cuõng nhö ñeán caùc traùi khoaûn cuûa traùi hoä.
Ñieàu 1498: Khoâng bao giôø ñöôïc quyeát ñònh cung thaùc moät söï vaät vaø ngaên caûn haønh söû moät quyeàn lôïi, neáu söï thieät haïi ñang lo ngaïi coù theå boài thöôøng ñöôïc baèng caùch khaùc, vaø neáu coù moät baûo chöùng ñuû seã coù theå boài thöôøng ñöôïc.
Ñieàu 1499: Thaåm phaùn coù theå baét buoäc ngöôøi ñöôïc pheùp cung thaùc moät söï vaät hay ngaên caûn thi haønh moät quyeàn lôïi, phaûi naïp moät baûo chöùng tröôùc ñeå boài thöôøng nhöõng thieät haïi trong tröôøng hôïp ngöôøi aáy khoâng chöùng minh ñöôïc quyeàn lôïi cuûa mình.
Ñieàu 1500: Veà baûn tính vaø giaù trò cuûa toá quyeàn chaáp höõu, phaûi tuaân giöõ nhöõng quy ñònh cuûa daân luaät ñòa phöông ôû nôi toïa laïc söï vaät maø söï chaáp höõu ñang töông tranh.
(Nhoùm Dòch Thuaät Vieät ngöõ Boä Giaùo Luaät)