Boä Giaùo Luaät
The Code of Canon Law
Baûn dòch vieät ngöõ cuûa:
Ñöùc OÂng Nguyeãn Vaên Phöông, Linh Muïc Phan Taán Thaønh, Linh Muïc Vuõ Vaên Thieän, Linh Muïc Mai Ñöùc Vinh
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Quyeån VI:
Cheá Taøi Trong Giaùo Hoäi
Phaàn I: Toäi Phaïm Vaø Hình Phaït Noùi Chung
Thieân 6:
Söï Chaám Döùt Hình Phaït
Ñieàu 1354: (1) Ngoaøi nhöõng ngöôøi ñöôïc keâ khai ôû caùc ñieàu 1355-1356, taát caû nhöõng ai coù quyeàn chuaån mieãn moät luaät coù keøm theo hình phaït hoaëc giaûi mieãn moät meänh leänh ngaêm ñe moät hình phaït, ñeàu coù quyeàn tha hình phaït aáy.
(2) Ngoaøi ra, luaät phaùp hay meänh leänh thieát laäp moät hình phaït cuõng coù theå caáp cho nhöõng ngöôøi khaùc quyeàn tha hình phaït aáy.
(3) Neáu Toøa Thaùnh daønh rieâng cho mình hay daønh cho ngöôøi khaùc quyeàn tha hình phaït, söï daønh rieâng phaûi ñöôïc giaûi thích theo nghóa heïp.
Ñieàu 1355: (1) Nhöõng ngöôøi sau ñaây coù theå tha hình phaït do luaät phaùp thieát laäp, sau khi hình phaït ñaõ ñöôïc tuyeân keát hay tuyeân boá, mieãn laø hình phaït khoâng ñöôïc daønh cho Toøa Thaùnh:
1. Baûn Quyeàn ñaõ phaùt ñoäng thuû tuïc tö phaùp ñeå tuyeân keát hay tuyeân boá hình phaït, hay ñaõ ñích thaân hoaëc nhôø ngöôøi khaùc tuyeân keát hay tuyeân boá hình phaït baèng nghò ñònh;
2. Baûn Quyeàn sôû taïi ôû nôi can phaïm ñang ôû, sau khi ñaõ tham khaûo Baûn Quyeàn noùi ôû soá 1, tröø khi vì tröôøng hôïp ngoaïi thöôøng khoâng theå tham khaûo ñöôïc.
(2) Hình phaït tieàn keát do luaät aán ñònh nhöng chöa ñöôïc tuyeân boá, neáu khoâng daønh rieâng cho Toøa Thaùnh, thì coù theå ñöôïc Baûn Quyeàn tha cho nhöõng ngöôøi thuoäc quyeàn mình vaø cho nhöõng ngöôøi ñang ôû trong laõnh thoå mình hay ñaõ phaïm toäi taïi ñoù; taát caû caùc Giaùm Muïc ñeàu coù theå tha chuùng, nhöng chæ trong chính luùc ban bí tích giaûi toäi.
Ñieàu 1356: (1) Nhöõng ngöôøi sau ñaây coù theå tha hình phaït haäu keát hay tieàn keát ñöôïc thieát laäp bôûi moät meänh leänh khoâng phaûi do Toøa Thaùnh ban haønh:
1. Baûn Quyeàn sôû taïi ôû nôi can phaïm ñang ôû;
2. neáu hình phaït ñaõ bò tuyeân keát hay tuyeân boá, thì caû Baûn Quyeàn ñaõ phaùt ñoäng thuû tuïc tö phaùp ñeå tuyeân keát hay tuyeân boá hình phaït, hay ñaõ ñích thaân hoaëc nhôø ngöôøi khaùc tuyeân keát hay tuyeân boá hình phaït baèng nghò ñònh.
(2) Tröôùc khi tha hình phaït, caàn phaûi tham khaûo taùc giaû cuûa meänh leänh, tröø khi vì tröôøng hôïp ngoaïi thöôøng khoâng theå tham khaûo ñöôïc.
Ñieàu 1357: (1) Ñöøng keå nhöõng gì ñaõ quy ñònh ôû caùc ñieàu 508 vaø 976, cha giaûi toäi coù quyeàn tha ôû toøa trong, luùc ban bí tích, vaï tuyeät thoâng tieàn keát hay caám cheá chöa tuyeân boá, neáu hoái nhaân khoå sôû vì phaûi thöôøng xuyeân ôû trong tình traïng toäi naëng suoát thôøi gian caàn thieát ñeå Beà Treân coù thaåm quyeàn ñònh lieäu.
(2) Khi ban söï xaù giaûi, cha giaûi toäi phaûi buoäc hoái nhaân, neáu khoâng tuaân thì seõ maéc vaï laïi, phaûi thöôïng caàu trong voøng moät thaùng leân Beà Treân coù thaåm quyeàn hay moät linh muïc coù naêng quyeàn, vaø phaûi theo quyeát ñònh cuûa Ngaøi; taïm thôøi, cha giaûi toäi phaûi ra vieäc ñeàn toäi töông xöùng vaø, neáu caàn, ñoøi söûa chöõa göông xaáu vaø thieät haïi. Söï thöôïng caàu coù theå ñöôïc thöïc hieän qua cha giaûi toäi, nhöõng khoâng noùi teân cuûa hoái nhaân.
(3) Nhöõng ngöôøi ñaõ ñöôïc giaûi vaï ñaõ tuyeân keát hay tuyeân boá hay daønh cho Toøa Thaùnh döïa theo quy taéc cuûa ñieàu 976, thì cuõng bò buoäc naëng phaûi thöôïng caàu sau khi hoï ñaõ ñöôïc bình phuïc.
Ñieàu 1358: (1) Vaï seõ khoâng ñöôïc tha neáu can phaïm khoâng töø boû söï coá chaáp, chieáu theo quy taéc cuûa ñieàu 1347, trieät 2; nhöng khi ñöông söï ñaõ töø boû söï coá chaáp thì khoâng ñöôïc khöôùc töø vieäc tha vaï.
(2) Keû ñaõ tha vaï, coù theå aùp duïng nhöõng bieän phaùp noùi ôû ñieàu 1348, hay cuõng coù theå baét laøm moät vieäc saùm hoái.
Ñieàu 1359: Neáu moät ngöôøi bò maéc nhieàu hình phaït, söï tha chæ coù giaù trò ñoái vôùi nhöõng hình phaït naøo ñöôïc noùi tôùi roõ raøng. Tuy nhieân, moät söï tha toång quaùt seõ huûy boû taát caû caùc hình phaït, tröø ra nhöõng hình phaït naøo phaïm nhaân vì gian yù ñaõ laøm thinh khoâng keå ra trong ñôn thænh nguyeän.
Ñieàu 1360: Söï tha hình phaït seõ voâ hieäu neáu bò thuùc eùp do sôï haõi traàm troïng.
Ñieàu 1361: (1) Söï tha hình phaït coù theå thöïc hieän keå caû ñoái vôùi moät ngöôøi vaéng maët, hay vôùi ñieàu kieän.
(2) Söï tha ôû toøa ngoaøi phaûi ñöôïc laøm baèng giaáy tôø, tröø khi coù lyù do heä troïng khuyeân laøm caùch khaùc.
(3) Phaûi lieäu sao cho ñôn xin tha hình phaït hay chính vieäc tha khoâng bò tieát loä, tröø khi ñieàu aáy coù ích lôïi ñeå baûo veä thanh danh cho phaïm nhaân, hoaëc caàn thieát ñeå söûa chöõa göông xaáu.
Ñieàu 1362: (1) Toá quyeàn hình söï bò thôøi tieâu sau ba naêm, tröø khi lieân can ñeán:
1. nhöõng toäi phaïm daønh cho Boä Ñaïo Lyù Ñöùc Tin;
2. toá quyeàn ñoái vôùi caùc toäi phaïm noùi ôû caùc ñieàu 1394, 1395, 1397, 1398; ñoái vôùi caùc toäi aáy, thôøi hieäu laø naêm naêm;
3. nhöõng toäi phaïm khoâng bò luaät chung tröøng phaït, neáu luaät ñòa phöông ñaõ aán ñònh moät haïn kyø khaùc cho thôøi hieäu.
(2) Thôøi hieäu khôûi löu keå töø ngaøy phaïm toäi, hoaëc keå töø ngaøy toäi phaïm chaám döùt, neáu laø toäi phaïm lieân tuïc hay thöôøng xuyeân.
Ñieàu 1363: (1) Toá quyeàn chaáp haønh aùn hình seõ bò thôøi tieâu, neáu trong thôøi haïn noùi ôû ñieàu 1362, tính töø ngaøy aùn vaên keát aùn trôû thaønh vaán ñeà quyeát tuïng, aùn leänh chaáp haønh cuûa thaåm phaùn noùi ôû ñieàu 1651, khoâng ñöôïc caùo tri cho phaïm nhaân.
(2) Luaät naøy cuõng ñöôïc aùp duïng, vôùi nhöõng ñieàu chænh caàn thieát, trong tröôøng hôïp hình phaït ñöôïc tuyeân keát baèng nghò ñònh ngoaïi tö phaùp.
(Nhoùm Dòch Thuaät Vieät ngöõ Boä Giaùo Luaät)