Boä Giaùo Luaät
The Code of Canon Law
Baûn dòch vieät ngöõ cuûa:
Ñöùc OÂng Nguyeãn Vaên Phöông, Linh Muïc Phan Taán Thaønh, Linh Muïc Vuõ Vaên Thieän, Linh Muïc Mai Ñöùc Vinh
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Quyeån VII: Toá Tuïng
Phaàn V:
Thuû Tuïc AÙp Duïng Trong Vieäc
Thöôïng Caàu Haønh Chaùnh
Vaø Trong Vieäc Baõi Chöùc
Hay Thuyeân Chuyeån Cha Sôû
Tieát II:
Thuû Tuïc Baõi Chöùc
Hay Thuyeân Chuyeån Caùc Cha Sôû
Chöông I: Caùch Thöùc Tieán Haønh Trong Vieäc Baõi Chöùc Caùc Cha Sôû
Ñieàu 1740: Khi söù meänh muïc vuï cuûa moät cha sôû vì lyù do naøo ñoù, duø cho khoâng phaûi loãi cuûa ngaøi, trôû thaønh nguy haïi hay ít laø khoâng ñöôïc hieäu quaû, thì cha sôû ñoù coù theå bò Giaùm Muïc dôøi ñi khoûi giaùo xöù.
Ñieàu 1741: Nhöõng lyù do chính khieán cho cha sôû coù theå bò dôøi ñi hôïp leä khoûi giaùo xöù laø:
1. Caùch thöùc hoaït ñoäng gaây toån haïi hay xaùo troän naëng ñeán söï hieäp thoâng trong Giaùo Hoäi;
2. Söï thieáu khaû naêng hay beänh taät thöôøng xuyeân veà taâm thaàn hay theå xaùc, laøm cho cha sôû khoâng ñuû söùc chu toaøn xöùng hôïp caùc chöùc vuï cuûa mình;
3. Maát söï quyù troïng nôi caùc giaùo daân toát vaø ñöùng ñaén, hoaëc coù söï hieàm khích choáng laïi cha sôû, vaø tình traïng aáy khoâng theå chaám döùt trong moät thôøi gian ngaén;
4. Cheånh maûng traàm troïng hoaëc vi phaïm caùc boån phaän cuûa moät cha sôû; sau khi ñaõ caûnh caùo maø khoâng söûa chöõa;
5. Quaûn trò beâ boái caùc taøi saûn khieán cho Giaùo Hoäi bò thieät haïi naëng maø khoâng coøn phöông caùch naøo khaùc ñeå ñieàu trò söï tai haïi naøy.
Ñieàu 1742: (1) Neáu sau khi ñaõ ñieàu tra, Giaùm Muïc thaáy coù lyù do nhö noùi ôû ñieàu 1740, ngaøi seõ thaûo luaän vaán ñeà vôùi hai cha sôû, ñöôïc Hoäi Ñoàng Linh Muïc tuyeån choïn vaøo phaän söï naøy theo lôøi ñeà nghò cuûa Giaùm Muïc. Sau ñoù, neáu nhaän thaáy phaûi ñi ñeán quyeát ñònh baõi chöùc, Giaùm Muïc phaûi laáy tình cha con thuyeát phuïc cha sôû töø chöùc trong haïn möôøi laêm ngaøy. Tuy nhieân, ñeå söï baõi chöùc ñöôïc höõu hieäu, caàn phaûi noùi cho cha sôû bieát caùc lyù do vaø luaän cöù.
(2) Ñoái vôùi cha sôû thaønh phaàn cuûa moät doøng tu hay moät tu ñoaøn toâng ñoà, phaûi giöõ quy ñònh ôû ñieàu 682, trieät 2.
Ñieàu 1743: Söï töø chöùc cuûa cha sôû coù theå ñöôïc thöïc hieän khoâng nhöõng laø caùch ñôn thöôøng, maø coøn vôùi ñieàu kieän nöõa, mieãn laø ñieàu kieän aáy coù theå ñöôïc Giaùm Muïc chaáp nhaän hôïp phaùp vaø thaät söï ñöôïc chaáp nhaän.
Ñieàu 1744: (1) Neáu cha sôû khoâng traû lôøi trong haïn kyø ñaõ aán ñònh, thì Giaùm Muïc phaûi laëp laïi lôøi yeâu caàu vaø ñoàng thôøi phaûi gia haïn thôøi gian höõu ích ñeå traû lôøi.
(2) Neáu Giaùm Muïc bieát roõ cha sôû ñaõ nhaän giaáy yeâu caàu laàn thöù hai maø khoâng traû lôøi, maëc duø khoâng bò ngaên trôû gì, hoaëc neáu cha sôû khoâng chòu töø chöùc maø khoâng ñöa ra lyù do, thì Giaùm Muïc seõ ban haønh nghò ñònh baõi chöùc.
Ñieàu 1745: Tuy nhieân, neáu cha sôû phaûn ñoái lyù do vaø caùc lyù do ñaõ vieän ra, vaø ñoàng thôøi daãn duï caùc luaän cöù maø Giaùm Muïc xeùt thaáy laø khoâng ñaày ñuû, thì ñeå Giaùm Muïc coù theå haønh ñoäng höõu hieäu, caàn phaûi:
1. Yeâu caàu cha sôû, sau khi ñoïc kyõ caùc aùn töø, vieát moät baûn töôøng trình trong ñoù ghi taát caû nhöõng ñieàu mình phaûn ñoái, vaø mang laïi caùc baèng chöùng nghòch laïi, neáu coù;
2. Sau ñoù, neáu caàn, phaûi boå tuùc thaåm cöùu vaø caân nhaéc vaán ñeà cuøng vôùi caùc cha sôû nhö noùi ôû ñieàu 1742, trieät 1; neáu hoï bò ngaên trôû thì phaûi chæ ñònh nhöõng ngöôøi khaùc;
3. Sau cuøng, seõ quyeát ñònh baõi chöùc cha sôû hay khoâng, vaø phaûi laäp töùc ban haønh nghò ñònh lieân heä.
Ñieàu 1746: Giaùm Muïc phaûi lo döï lieäu cho cha sôû bò baõi chöùc moät nhieäm vuï khaùc neáu ngöôøi coù khaû naêng, hoaëc caáp moät höu boång, tuøy tröôøng hôïp ñoøi hoûi vaø hoaøn caûnh cho pheùp.
Ñieàu 1747: (1) Cha sôû bò baõi chöùc phaûi ngöng thi haønh chöùc vuï cha sôû, rôøi boû nhaø xöù caøng sôùm caøng toát, vaø phaûi giao laïi taát caû nhöõng gì thuoäc veà giaùo xöù cho nguøi ñöôïc Giaùm Muïc uûy thaùc giaùo xöù.
(2) Tuy nhieân, neáu cha sôû ñang beänh vaø gaëp khoù khaên ñeå rôøi khoûi nhaø xöù ñi nôi khaùc, thì Giaùm Muïc seõ ñeå cho ngöôøi xöû duïng nhaø xöù, keå caû vieäc xöû duïng ñoäc quyeàn nöõa, bao laâu nhu caàu keùo daøi.
(3) Bao laâu vieäc thöôïng caàu khaùng laïi nghò ñònh baõi chöùc coøn tieáp dieãn, Giaùm Muïc khoâng ñöôïc boå nhieäm cha sôû môùi, nhöng phaûi laâm thôøi lieäu moät vò giaùm quaûn giaùo xöù.
Chöông II: Caùch Thöùc Tieán Haønh Trong Vieäc Thuyeân Chuyeån Caùc Cha Sôû
Ñieàu 1748: Neáu thieän ích cuûa caùc linh hoàn hay nhu caàu hoaëc lôïi ích cuûa Giaùo Hoäi ñoøi hoûi cha sôû phaûi ñöôïc thuyeân chuyeån töø giaùo xöù maø ngaøi ñang ñieàu khieån raát coù keát quaû, ñeán moät giaùo xöù khaùc hay ñeán moät nhieäm vuï khaùc, Giaùm Muïc phaûi vieát giaáy cho cha sôû ñeà nghò thuyeân chuyeån, vaø khuyeán duï ngöôøi neân öng nhaän vì loøng meán Chuùa vaø caùc linh hoàn.
Ñieàu 1749: Neáu cha sôû khoâng saün saøng theo ñeà nghò vaø khuyeán duï cuûa Giaùm Muïc, thì ngöôøi phaûi trình baøy lyù do treân giaáy tôø.
Ñieàu 1750: Maëc duø caùc lyù do ñaõ vieän daãn, nhöng Giaùm Muïc xeùt thaáy khoâng neân thay ñoåi lyù do quyeát ñònh cuûa mình, thì cuøng vôùi hai cha sôû ñöôïc tuyeån choïn nhö noùi ôû ñieàu 1742, trieät 1, Giaùm Muïc phaûi caân nhaéc caùc lyù leõ thuaän vaø nghòch cuûa vieäc thuyeân chuyeån. Sau ñoù, neáu coøn xeùt thaáy caàn phaûi thuyeân chuyeån, Giaùm Muïc seõ laëp laïi caùc lôøi khuyeán duï vôùi tình cha con.
Ñieàu 1751: (1) Sau khi ñaõ thi haønh caùc chaëng aáy, neáu cha sôû vaãn coøn töø choái vaø Giaùm Muïc nghó raèng phaûi tieán haønh vieäc thuyeân chuyeån, thì ngaøi seõ ban haønh nghò ñònh thuyeân chuyeån vaø aán ñònh raèng sau moät thôøi haïn nhaát ñònh, giaùo xöù seõ trôû thaønh khuyeát vò.
(2) Sau khi thôøi haïn naøy qua ñi voâ ích, Giaùm Muïc phaûi tuyeân boá giaùo xöù khuyeát vò.
Ñieàu 1752: Trong caùc vuï thuyeân chuyeån, caàn aùp duïng caùc quy ñònh ôû ñieàu 1747, phaûi giöõ leõ coâng bình theo giaùo luaät vaø ñaët tröôùc maét luaät toái cao trong Giaùo Hoäi, ñoù laø phaàn roãi caùc linh hoàn.
(Nhoùm Dòch Thuaät Vieät ngöõ Boä Giaùo Luaät)